Giáo án Toán 8 CD Chương III. Bài 4. Đồ thị của hàm số bậc nhất y=ax+b (a≠0)(W+PPT)

I. MỤC TIÊU:

1. Kiến thức:

Học xong bài này, HS đạt các yêu cầu sau:

Thiết lập bảng giá trị của hàm số bậc nhất y=ax+b (a≠0).

Vẽ được đồ thị của hàm số bậc nhất y=ax+b (a≠0)

Nhận biết được khái niệm hệ số góc của đường thẳng y=ax+b (a≠0).

Sử dụng được hệ số góc của đường thẳng để nhận biết và giải thích được sự cắt nhau hoặc song song của hai đường thẳng cho trước.

Vận dụng được hàm số bậc nhất và đồ thị vào giải quyết một số bài toán thực tiễn (ví dụ: Bài toán chuyển động đều trong Vật lí,…).

2. Năng lực

Năng lực chung:

Năng lực tự chủ và tự học trong tìm tòi khám phá

Năng lực giao tiếp và hợp tác trong trình bày, thảo luận và làm việc nhóm

Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo trong thực hành, vận dụng.

Năng lực riêng: tư duy và lập luận toán học, giao tiếp toán học; mô hình hóa toán học; giải quyết vấn đề toán học.

Tư duy và lập luận toán học: So sánh, phân tích dữ liệu, phân tích, lập luận để giải thích được các tính chất, khái niệm về đồ thị của hàm số bậc nhất y=ax+b (a≠0).

Mô hình hóa toán học: Mô tả các dữ kiện bài toán thực tế, giải quyết bài toán gắn với đồ thị của hàm số bậc nhất y=ax+b (a≠0).

Giải quyết vấn đề toán học: sử dụng các tính chất của đồ thị hàm số bậc nhất để xử lí các bài toán thực tế.

Giao tiếp toán học: đọc, hiểu thông tin toán học.

3. Phẩm chất

Tích cực thực hiện nhiệm vụ khám phá, thực hành, vận dụng.

Có tinh thần trách nhiệm trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao.

Khách quan, công bằng, đánh giá chính xác bài làm của nhóm mình và nhóm bạn.

Tự tin trong việc tính toán; giải quyết bài tập chính xác.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1 – GV: SGK, SGV, Tài liệu giảng dạy, giáo án PPT, PBT (ghi đề bài cho các hoạt động trên lớp), các hình ảnh liên quan đến nội dung bài học,…

2 – HS:

– SGK, SBT, vở ghi, giấy nháp, đồ dùng học tập (bút, thước…), bảng nhóm, bút viết bảng nhóm.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG (MỞ ĐẦU)

a) Mục tiêu:

– Tạo hứng thú, thu hút HS tìm hiểu nội dung bài học.

b) Nội dung: HS đọc bài toán mở đầu và thực hiện bài toán dưới sự dẫn dắt của GV (HS chưa cần giải bài toán ngay).

c) Sản phẩm: HS nắm được các thông tin trong bài toán và dự đoán câu trả lời cho câu hỏi mở đầu theo ý kiến cá nhân.

d) Tổ chức thực hiện:

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

– GV chiếu Slide dẫn dắt, đặt vấn đề qua bài toán mở đầu và yêu cầu HS thảo luận và nêu dự đoán (chưa cần HS giải):

Ở bài học trước, ta đã học đồ thị của hàm số trên mặt phẳng tọa độ. Trong bài học này, ta sẽ tìm hiểu một trường hợp riêng trong đồ thị của hàm số, đó là đồ thị của hàm số bậc nhất.

Đồ thị của hàm số bậc nhất y=ax+b (a≠0) có tính chất gì?

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ: HS quan sát và chú ý lắng nghe, thảo luận nhóm và thực hiện yêu cầu theo dẫn dắt của GV.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận: GV gọi đại diện một số thành viên nhóm HS trả lời, HS khác nhận xét, bổ sung.

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV ghi nhận câu trả lời của HS, trên cơ sở đó dẫn dắt HS vào tìm hiểu bài học mới: “Hôm nay chúng ta sẽ tiếp tục khám phá về hàm số bậc nhất và tìm hiểu về đồ thị của nó. Đồ thị của hàm số bậc nhất là một đường thẳng trên mặt phẳng tọa độ. Chúng ta sẽ cùng nhau khám phá tính chất và đặc điểm của đồ thị này để có thể áp dụng vào các bài toán thực tế. Hãy cùng nhau tìm hiểu và khám phá thêm về hàm số bậc nhất nhé!”.

⇒ Đồ thị của hàm số bậc nhất y=ax+b (a≠0)

B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI

Hoạt động 1: Đồ thị của hàm số bậc nhất

a) Mục tiêu:

– HS nhận biết được dạng đồ thị của hàm số bậc nhất y=ax+b (a≠0).

– Vận dụng được kiến thức về đồ thị của hàm số bậc nhất trả lời các câu hỏi có trong bài.

b) Nội dung:

– HS đọc SGK, nghe giảng, thực hiện các nhiệm vụ được giao, suy nghĩ trả lời câu hỏi, thực hiện HĐ1; Luyện tập 1 và các Ví dụ.

c) Sản phẩm: HS hình thành được kiến thức bài học, câu trả lời của HS cho các câu hỏi, HS nắm được dạng đồ thị của hàm số bậc nhất y=ax+b (a≠0).

d) Tổ chức thực hiện:

HĐ CỦA GV VÀ HS SẢN PHẨM DỰ KIẾN

Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ:

– GV triển khai phần HĐ1 cho HS thảo luận theo nhóm đôi thực hiện yêu cầu.

+ GV chỉ định 1 HS đứng tại chỗ nêu kết quả của phần a.

+ GV mời 1 HS lên bảng vẽ hình và nêu nhận xét phần b.

– Qua phần HĐ1, GV nêu nhận xét về đồ thị của hàm số bậc nhất y=x-2. Từ đó tổng quát về khái niệm của hàm số bậc nhất y=ax+b (a≠0).

– GV lưu ý cho HS: y=ax+b (a≠0) còn được gọi là một đường thẳng.

– GV cho HS thực hiện Ví dụ 1, sau đó mời một số HS trình bày lại cách thực hiện.

– GV hướng dẫn cho HS thực hiện Ví dụ 2

+ Vì điểm cần tìm có hoành độ bằng 0

=> x=0

+ Thay x=0 vào hàm số y=3x-4 ta tính được tung độ y.

– HS thực hiện Luyện tập 1.

+ GV mời 1 HS lên bảng thực hiện bài giải.

+ Các HS khác làm bài vào vở và đối chiếu đáp án với bài trên bảng.

Bước 2: Thực hiện nhiệm vụ:

– HĐ cá nhân: HS suy nghĩ, hoàn thành vở.

– HĐ cặp đôi, nhóm: các thành viên trao đổi, đóng góp ý kiến và thống nhất đáp án.

Cả lớp chú ý thực hiện các yêu cầu của GV, chú ý bài làm các bạn và nhận xét.

– GV: quan sát và trợ giúp HS.

Bước 3: Báo cáo, thảo luận:

– HS trả lời trình bày miệng/ trình bày bảng, cả lớp nhận xét, GV đánh giá, dẫn dắt, chốt lại kiến thức.

Bước 4: Kết luận, nhận định: GV tổng quát lưu ý lại kiến thức trọng tâm

+ Dạng đồ thị của hàm số bậc nhất y=ax+b (a≠0). I. Đồ thị của hàm số bậc nhất.

HĐ1

a)

x 0 2 3

y=x-2 -2 0 1

b)

Đặt thước thẳng để kiểm tra hai điểm A và B, ta thấy điểm C nằm trên đường thẳng đi qua hai điểm A và B.

Vậy ba điểm A,B,C có thẳng hàng.

Nhận xét: Người ta chứng minh được rằng đồ thị của hàm số y=x-2 là một đường thẳng.

Khái niệm

Đồ thị của hàm sốy=ax+b (a≠0) là một đường thẳng.

Chú ý: Đồ thị của hàm số y=ax+b (a≠0) còn được gọi là đường thẳng y=ax+b (a≠0).

Ví dụ 1: (SGK – tr.71)

Hướng dẫn giải (SGK – tr.71).

Ví dụ 2: (SGK -tr.72)

Hướng dẫn giải (SGK – tr.72).

Luyện tập

+ Vì điểm cần tìm có hoành độ bằng 0

=> x=0

+ Thay x=0 vào hàm số y=4x+3, có:

y=4.0+3=3

Vậy điểm cần tìm có tọa độ là (0;3).

Nhận xét: Đồ thị hàm số y=ax+b (a≠0) là một đường thẳng cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng b.