SKKN Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục cho học sinh lớp 4

I. Phần mở đầu:
1. Lý do chọn đề tài.
Thông tư 22 của Bộ GD&ĐT ban hành ngày 06/11/2016 trên cơ sở hoàn thiện Thông tư 30. Thông tư đã có một số sửa đổi, bổ sung về đánh giá học sinh, trong đó có một số quy định mà bản thân tôi rất quan tâm đó là về việc đánh giá thường xuyên và đánh giá định kì. Đánh giá thường xuyên về năng lực, phẩm chất. Đánh giá định kì về học tập. Đánh giá vì sự tiến bộ của học sinh; coi trọng việc động viên, khuyến khích sự cố gắng trong học tập, rèn luyện của học sinh; giúp học sinh phát huy nhiều nhất khả năng; đảm bảo kịp thời, công bằng, khách quan. Đánh giá sự hình thành và phát triển năng lực, phẩm chất của học sinh. Đánh giá thường xuyên về học tập: Giáo viên dùng lời nói chỉ ra cho học sinh biết được chỗ đúng, chưa đúng và cách sửa chữa; viết nhận xét vào vở hoặc sản phẩm học tập của học sinh khi cần thiết, có biện pháp cụ thể giúp đỡ kịp thời. Học sinh tự nhận xét và tham gia nhận xét sản phẩm học tập của bạn, nhóm bạn trong quá trình thực hiện các nhiệm vụ học tập để học và làm tốt hơn. Khuyến khích cha mẹ học sinh trao đổi với giáo viên về các nhận xét, đánh giá học sinh bằng các hình thức phù hợp và phối hợp với giáo viên động viên, giúp đỡ học sinh học tập, rèn luyện. Việc ra đời Thông tư 22 là cần thiết để có bước đổi mới phù hợp thực tế hơn, tạo ra khí thế mới cho giáo viên và học sinh Tiểu học.
Trường Tiểu học Lê Hồng Phong nhiều năm liền dạy học theo mô hình trường học mới (VNEN) các giáo viên luôn thực hiện đúng theo tinh thần của thông tư, đã không ngừng cố gắng vươn lên, có những tiến bộ vượt bậc và đạt được những thành tích đáng kể. Được làm việc trong một môi trường như vậy bản thân tôi luôn suy nghĩ: Làm thế nào để đẩy mạnh sự phát triển giáo dục nói chung, nâng cao chất lượng giáo dục lớp mình chủ nhiệm nói riêng ? Làm thế nào hoàn thành tốt nhiệm vụ giáo dục của năm học ………..? Đó là những câu hỏi mà tôi luôn trăn trở.
Hiện nay chủ trương của ngành là dạy học theo chuẩn kiến thức kĩ năng của môn học. Thông tư 22 đặc biệt chú trọng việc đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học tập và rèn luyện của học sinh. Để nâng cao chất lượng giáo dục đòi hỏi sự nỗ lực cố gắng của cả cô và trò.
Người giáo viên chủ nhiệm giữ nhiều vai trò: vừa là thầy dạy học vừa là người cha, người mẹ và cũng có lúc phải là người bạn tốt nhất của các em. Từ đó có thể uốn nắn các em đi theo quỹ đạo của mình. Sau nhiều năm đứng lớp và làm công tác chủ nhiệm, bản thân tôi cũng tích lũy được một vài kinh nghiệm. Trong khuôn khổ của bài viết này, tôi mạnh dạn chia sẻ cùng đồng nghiệp một số kinh nghiệm về : “Biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục cho học sinh lớp 4”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
Mục tiêu của đề tài là sau khi thực hiện các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục cho học sinh thì các em có được kết quả cao trong học tập và rèn luyện. Từ đó hình thành cho các em những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản để học sinh tiếp tục học lên những lớp trên.
Nhiệm vụ của đề tài là nghiên cứu các biện pháp và cách thực hiện từng biện pháp làm sao để đạt kết quả tốt nhất trong việc nâng cao chất lượng giáo dục cho học sinh.
3. Đối tượng nghiên cứu.
Phân tích, đánh giá thực trạng của lớp chủ nhiệm từ đó đưa ra một số biện pháp tối ưu nhằm nâng cao chất lượng giáo dục cho học sinh lớp 4. Trên cơ sở theo dõi, so sánh, đối chiếu chất lượng giáo dục trong suốt học kì I và cả năm học học ………..của học sinh lớp 4D, trường tiểu học Lê Hồng Phong, xã Eana, huyện Krông Ana, tỉnh ĐăkLăk.
4. Giới hạn của đề tài.
Với khả năng và điều kiện của bản thân, tôi tập trung nghiên cứu một số kinh nghiệm, biện pháp của giáo viên chủ nhiệm trong những năm học vừa qua để làm tốt công tác nâng cao chất lượng giáo cho học sinh lớp chủ nhiệm.
5. Phương pháp nghiên cứu.
a) Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết.
b) Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: điều tra, trực quan, nêu gương, hỏi đáp …
c) Phương pháp thống kê toán học.
II. Phần nội dung
1. Cơ sở lý luận
Theo Thông tư số 41/2010/TT-BGDĐT ngày 30/10/2010 và Thông tư số 50/2012/TT-BGDĐT ngày 18 tháng 12 năm 2012 của Bộ Giáo dục và Đào tạo Sửa đổi, bổ sung Điều 40 của Thông tư số 41/2010/TT-BGDĐT ngày 30 tháng 12 năm 2010 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Điều lệ Trường Tiểu học quy định độ tuổi của học sinh tiểu học từ sáu đến mười bốn tuổi (tính theo năm). Đây là lứa tuổi các em rất hiếu động, chưa làm chủ được bản thân, chưa nhận thức được điều gì là đúng và điều gì là sai, hay bắt chước và chịu tác động của mọi việc xảy ra xung quanh mình. Chính vì vậy giáo viên chủ nhiệm cần nắm bắt được những đặc điểm tâm lí của học sinh để từ đó đưa ra những biện pháp giáo dục phù hợp giúp các em hoàn thiện nhân cách. Tạo một môi trường lớp học mà ở đó các em vừa cảm thấy thoải mái, dễ chịu nhưng cũng phải tuân theo những nội quy, quy định phù hợp với lứa tuổi để các em ngày một tiến bộ hơn. Vậy nên trong quá trình làm công tác chủ nhiệm tôi luôn xây dựng và duy trì một môi trường học tập tốt giúp học sinh của mình hoàn thành một cách hiệu quả mục tiêu đã định. Muốn thực hiện tốt đòi hỏi mỗi chúng ta phải có kĩ năng sư phạm, năng lực chuyên môn vững vàng. Đó là một trong những yếu tố quan trọng đảm bảo sự thành công của người giáo viên.
Theo tinh thần của Thông tư 22, giáo viên chủ nhiệm: Chịu trách nhiệm chính trong việc đánh giá học sinh, kết quả giáo dục học sinh trong lớp; hoàn thành hồ sơ đánh giá học sinh theo quy định; nghiệm thu, bàn giao chất lượng giáo dục học sinh. Thông báo riêng cho cha mẹ học sinh về kết quả đánh giá quá trình học tập, rèn luyện của mỗi học sinh. Hướng dẫn học sinh tự nhận xét và tham gia nhận xét bạn, nhóm bạn. Tuyên truyền cho cha mẹ học sinh về nội dung và cách thức đánh giá theo quy định tại Thông tư này; phối hợp và hướng dẫn cha mẹ học sinh tham gia vào quá trình đánh giá. Vì vậy người giáo viên giữ vai trò chủ đạo trong mọi hoạt động giáo dục của nhà trường, của lớp. Chính vì thế mỗi giáo viên không chỉ trang bị cho mình kiến thức vững vàng, chuyên môn giỏi mà đòi hỏi phải có năng lực tổ chức, điều khiển mọi hoạt động của lớp, trong đó vai trò quan trọng là công tác nâng cao chất lượng giáo dục học sinh. Bản thân tôi luôn trăn trở trong suốt năm tháng làm công tác chủ nhiệm của mình.
Để thực hiện mục tiêu mà mình đặt ra, tôi thiết nghĩ người giáo viên cũng như người làm vườn, trồng cây, tuy không đúng hoàn toàn nhưng hoạt động của giáo viên chủ nhiệm gần như người trồng cây, chăm sóc vun trồng cây giống. Người làm việc không thể cầm ngọn cây kéo lên mà phải chăm sóc tạo điều kiện cho hạt giống nảy mầm. Cho nên, bản thân là một giáo viên chủ nhiệm, tôi luôn tâm niệm dạy dỗ giáo dục các em trở thành những con người hữu ích cho xã hội để xứng đáng với những hình ảnh đẹp mà xã hội ban tặng như đồng chí Phạm Văn Đồng đã nói: “Nghề dạy học là nghề cao quý nhất trong tất cả các nghề cao quý vì nó sáng tạo ra những con người sáng tạo”.
2. Thực trạng
Năm học ……….., tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 4D có tổng số học sinh là 19 em, trong đó nữ 12 em, dân tộc 12em, NDT 7 em. Học sinh đã được học 2 năm theo mô hình trường học mới. Các kiến thức về Toán học, Tiếng Việt, các môn hoạt động giáo dục ở lớp 3 nhẹ nhàng hơn. Song lên lớp 4, bước sang giai đoạn học tập mới, khối lượng kiến thức ở các môn học nhiều hơn, cao hơn. Ví dụ: Các văn bản của môn Tiếng Việt dài hơn, kiến thức môn Toán mới, nhiều và cao hơn. Các môn học mới hơn: Khoa học, Lịch sử – Địa lí,…Đòi hỏi tư duy, tính học tập của học sinh nghiêm túc hơn, kĩ năng tự học nhiều hơn. Vì vậy qua một thời gian làm quen lớp, với sự quan sát, khảo sát chất lượng học tập tôi tổng hợp được kết quả như sau:
Môn Tổng số học sinh Hoàn thành tốt Hoàn thành Chưa hoàm thành
SL % SL % SL %
Tiếng Việt 19 2 10,5 10 52,6 7 36,9
Toán 19 3 15,8 8 42,1 8 42,1

Kết quả trên có thể xuất phát từ nhiều lí do: Sau hơn hai tháng hè các em tự do bay nhảy, không phải đến lớp đến trường nên phần nào đã quên kiến thức. Nề nếp đầu năm học còn lộn xộn, một số em chưa quen với việc dậy sớm để đi học đúng giờ nên vẫn con tình trạng học sinh đi học trễ. Sự chuẩn bị bài vở, đồ dùng học tập ở nhà của các em chưa chu đáo. Ý thức tự giác hoàn thành nhiệm vụ học của một vài cá nhân còn hạn chế. Hội đồng tự quản làm việc hiệu quả chưa cao.
Chính vì vậy mà bản thân tôi luôn trăn trở tìm ra được những biện pháp để giáo dục học sinh phải đạt chuẩn KTKN của các môn học; hoàn thành tốt và đạt được các năng lực, phẩm chất theo yêu cầu của lớp 4 để nâng cao chất lượng giáo dục. Hội đồng tự quản làm việc tích cực và tự giác, các em có thể tự điều khiển được lớp học thậm chí không cần sự tham gia của giáo viên. Các em là học sinh dân tộc thiểu số phát triển vốn ngôn ngữ và phát triển thêm các năng lực, phẩm chất, mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp, ứng xử . Học sinh phấn khởi, hào hứng khi đến trường, tích cực tham gia vào các hoạt động học tập. Các em không chỉ có ý thức tự giác trong học tập như lo học bài cũ, chuẩn bị bài mới, đi học chuyên cần mà còn hỗ trợ nhau cùng tiến bộ ( em biết nhiều giúp em biết ít). Các em gần gũi với cô hơn, sẵn sàng chia sẻ mọi chuyện, coi cô như là người chị, người bạn của mình; được làm việc nhiều hơn, yêu thích việc học; các em được Học ⇒Hỏi ⇒Hiểu ⇒ Thực hành ⇒ Vận dụng.