SKKN Biện pháp tổ chức các cuộc thi trên hệ thống LMS nhằm xây dựng phong trào dạy – học tích cực ở Trường THPT trong thời kì dịch Covid -19

A. PHẦN MỞ ĐẦU 

1. Lý do chọn đề tài 

Đại dịch virus corona (COVID-19) đã và đang tác động và làm thay đổi sâu sắc đến  tất cả các lĩnh vực của đời sống kinh tế xã hội. Giáo dục cũng không năm ngoài tác động đó, trên thế giới, theo UNESCO, tính đến ngày 8/4/2020, trên thế giới có gần 1,6 tỉ học sinh và sinh viên bị ảnh hưởng; 188 quốc gia buộc phải đóng cửa các trường học trên toàn quốc. Ở Việt Nam, tính đến ngày 8/4/2020, tất cả 63 tỉnh, thành đã cho học sinh, sinh viên nghỉ ở nhà. Việc học sinh phải dừng đến trường trong thời gian dài không chỉ làm giãn đoạn việc học, ảnh hưởng tiêu cực hoạt động của giáo viên và học sinh mà còn đến phụ huynh học sinh, những người thân và toàn xã hội. Thực trạng trên đang đặt ra những thách thức, trọng trách lớn, đồng thời cũng là cơ hội để ngành giáo dục đẩy mạnh chuyển đổi số, đáp ứng yêu cầu giáo dục trong thời đại 4.0. 

Trong những năm qua cuộc cách mạng khoa học công nghệ hiện đại và xu hướng toàn cầu hóa đã tạo cơ hội cho nền kinh tế nước ta nói chung, lĩnh vực công nghệ thông tin nói riêng đã có bước phát triển vượt bậc. Sự phát triển của cơ sở hạ tầng viễn thông với mạng 4G; 5G, cơ sở dữ liệu lớn cùng với những phần mềm tiện dụng, đa năng đã làm cho dạy học trực tuyến trở nên gần gũi và đang trở thành kênh học tập quan trọng đối với học sinh và hoạt động dạy học ở các nhà trường, nhất là thời điểm thiên tai, dịch bệnh, học sinh phải học tập ở nhà. Dạy học trực tuyến hiện nay không chỉ còn là kênh hoạt động dạy học thông thường mà nó còn kênh mạng lại cơ hội tiếp cận công bằng về trình độ giáo dục giữa các vùng miền. Học sinh vùng sâu, vùng biên giới hải đảo vẫn có thể tiếp cận với những bài dạy chất lượng cao ở các giáo viên nổi tiêng cả nước. Để bắt kịp với nhu cầu giáo dục trong thời đại hiện nay, mỗi cán bộ, giáo viên, học sinh cần nhanh chóng tiếp cận và làm chủ công nghệ, biết cách khai thác hiệu quả công nghệ để phục vụ dạy- học.   

Trong những năm qua với mục tiêu nâng cao chất lượng và tạo phong trào dạy học, nhiều tỉnh thành phố đã tổ chức các cuộc thi thử quy mô lớn, thu hút hàng triệu học hinh tham gia. Ở các trường học thi thử, thi khảo sát chất lượng cuối kì đã trở thành những hoạt động chuyên môn quan trong. Thi trực tuyến đã được một số trung tâm luyện thi, một số môn ở một số trường học tổ chức trên các phần mềm khác nhau. Việc tổ chức thi trực tuyến đã thể bộc lộ được nhiều ưu điểm như chi phí thấp; tính lich hoạt cao; nguồn đề có thể sử dụng lại;không ràng buộc về thời gian thi buổi sáng hay chiều; số lượng nhân sự điều động không nhiều nên có thể tổ chức thường xuyên. Tuy vậy, việc tổ chức thi trực tuyến gồm thi khảo sát, thi thử tốt nghiệp, kiểm tra thường xuyên theo hình thức trực tuyến ở các nhà trường còn hạn chế, gân như các nhà trường chưa thực hiện được. Nhất là ở các trường miền núi, nơi có đội ngũ giáo viên yếu về công nghệ, ngại đổi mới, thiếu niềm tin thay đổi học sinh; Học sinh nói chung ngại học, nhất là tự học; cơ sở vật chất phục vụ dạy học chưa thật đảm bảo; đời sống nhân dân còn thấp…Trước thực trạng trên, là một người làm quản lí với mong muốn góp phần nhỏ của mình vào việc nâng cao chất lượng dạy học ở đơn vị, Tôi đã tích cực sử dụng nhiều biện pháp tích cực để tổ chức các cuộc thi cuộc thi nhằm xây dựng phong trào dạy học tích cực, qua đó nâng cao chất lượng dạy học chung của Nhà trường. Với những thành công đã đạt được từ thực tế tổ chức các cuộc thi thử tốt nghiệp năm học 2020 – 2021; 2021 – 2022 và thi khảo sát cuối kì lớp 10; 11 năm học 2021 -2022 qua hệ thống LMS. Tôi chọn đề tài “Biện pháp tổ chức các cuộc thi trên hệ thống LMS nhằm xây dựng phong trào dạy – học tích cực ở Trường THPT Tương Dương 1 trong thời kì dịch Covid -19” 2. Giới hạn nghiên cứu 

Tập trung làm rõ các biện pháp tổ chức cuộc thi trên LMS để xây dựng phong trong dạy học ở nhà trường. 

Các biện pháp thực hiện tại trường THPT Tương Dương I 

3. Điểm mới của đề tài 

Xây dựng các biện pháp khả thi để tổ chức các cuộc thi trên LMS có hiệu quả ở nhà trường; 

Thông qua các cuộc thi trên hệ thống LMS để xây dựng phong trào dạy học tích cực ở trường THPT Tương I. 

B. PHẦN NỘI DUNG I. Cơ sở khoa học của việc thực hiện các biện pháp tổ chức các cuộc thi trên hệ thống LMS nhằm tạo dựng phong trào dạy học tích cực ở các trƣờng THPT  

Cơ sở lí luận của việc thực hiện các biện pháp tổ chức các cuộc thi trên hệ thống LMS nhằm tạo dựng phong trào dạy học tích cực ở các trường THPT. 

Cơ sở pháp lí. 

Thông tư số 09/2021/TT-BGDĐT ngày 30/3/2021 của Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định về quản lý và tổ chức dạy học trực tuyến trong các cơ sở giáo dục phổ thông và cơ sở giáo dục thường xuyên và Công văn số 1712/SGD&ĐT-GDTH, GDTrH ngày 26/8/2021 của Sở GDĐT hướng dẫn dạy học trực tuyến năm học 2021-2022 cho toàn thể cán bộ, giáo viên, nhân viên học sinh và phụ huynh được biết và đồng hành cùng Ngành giáo dục. Trong đó nêu rõ ”Kiểm tra đánh giá thường xuyên kết quả học tập của học tập trực tuyến của học sinh sinh được thực hiện trong quá trình dạy học. Các hình thức kiểm tra, đánh giá thường xuyến trong dạy học trực tuyến được thực hiện theo quy định kiểm tra đánh giá thường xuyên của Bộ GD& ĐT; Kiểm tra định kì được thực hiện theo hình thức trực tiếp, trường hợp học sinh không thể đến trường tại thời điểm kiểm tra đánh giá định kì vì lí do bất khả kháng, việc tổ chức kiểm tra đánh giá định kì được thực hiện theo hình thức trực tuyến. Người đứng đầu cơ sở giáo dục phổ thông quyết định hình thức kiểm tra trực tuyến định kì theo quy định, đảm bảo khách quan, công bằng, trung thực”. 

Theo công văn số 1732/SGD&ĐT-VP ngày 29 tháng 8 năm 2021 của Sở 

GD & ĐT Nghệ an, về việc tổ chức dạy học ứng phó dịch Covid-19 năm học 2021-2022. Công văn chỉ rõ ”Để kết hợp dạy học và kiểm tra, đánh giá trực tuyến, các cơ sở giáo dục cần triển khai đồng bộ tổ chức dạy học trên hệ thống quản lý học trực tuyến (LMS), đối với cấp THCS và THPT: Triển khai trên hệ thống LMS ngay từ đầu năm học, tuần đầu tiên tập trung ôn tập, hệ thống các kiến thức đã học đồng thời kiểm tra, rà soát, bổ sung các điều kiện cần thiết đảm bảo tổ chức dạy học đồng bộ trên hệ thống LMS. Các cơ sở giáo dục rà soát, nắm bắt điều kiện, hoàn cảnh của từng học sinh, có phương án kịp thời hỗ trợ cho những học sinh có hoàn cảnh khó khăn không đủ thiết bị, không có khả năng tham gia học trực tuyến 

Lợi ích của việc tổ chức các cuộc ”Thi ” đối với quá trình dạy học 

* Đối với người học:  

Kỳ thi cho người học động lực để cố gắng, không có kiểm tra, thi cử, động lực học tập bị giảm sút. Ngược lại, những kỳ thi và các bài thi tự bản thân chúng đã trở thành những mục tiêu của từng quá trình học tập. Một khi người học chinh phục thành công các kỳ thi, con người “xuất sắc” trong người học sẽ sống dậy, mục tiêu học tập và cuộc sống được nâng cao, và ước mơ của người học sẽ dần trở nên to lớn hơn. Những kỳ thi sẽ khiến người học kiểm soát bản thân tốt hơn, vượt qua sự lười nhác, để từ đó tập trung vào những mục tiêu với quỹ thời gian nhất định mà không thể trì hoãn. Kỳ thi khiến người học phải học tập chăm chỉ. 

Thúc đẩy trí nhớ và tư duy người dạy và học tích cực hơn. Để đáp ứng được câu hỏi của các bài thi, người học sẽ có xu hướng chủ động ghi nhớ hơn, vì thế mà trí nhớ và tư duy phân tích sẽ hoạt động tích cực hơn. Những bài viết luận, những cách lập luận cho lời giải của các bài toán… dưới áp lực của phòng thi, ở khía cạnh tích cực của nó, sẽ khiến tri thức của người học vì thế mà trở nên vững vàng, sáng tạo và đột phá hơn, giống như con bướm phải lột xác, thoát khỏi cái kén, để có thể tung cánh bay trên bầu trời rộng lớn. Tri thức của người học sau nhiều lần ”thử lửa” của những kỳ thi sẽ trở thành thứ vàng mười quý giá, làm giàu cho cuộc sống thực sau này. 

Kỳ thi giúp người học kiểm đếm kiến thức sau mỗi quá trình học. Có thể nói rằng người học thực sự có được kiến thức, kỹ năng gì thì nó đọng lại trong các bài thi. Học thì phải hiểu, phải ghi nhớ, và phải vận dụng được. Kỳ thi là lần thử thách không thể thiếu để thể hiện những gì ta hiểu, nhớ được và làm được. Không có những kỳ thi, có lẽ người học sẽ không thực sự biết được ta có được những kiến thức hay kỹ năng gì. Mặt khác, kiến thức và kỹ năng để phục vụ cuộc sống chứ không phải phục vụ cho các bài thi, nhưng chính những kỳ thi lại giúp người học góp nhặt và củng cố kiến thức và kỹ năng ta thực sự thu hoạch được sau quá trình học tập để vận dụng cho cuộc sống sau này. 

Kỳ thi khiến người học quản lý thời gian tốt hơn, tiết kiệm tiền hơn 

Nếu học mà không có các bài kiểm tra thường xuyên và đặc biệt là các kỳ thi, học sinh có xu hướng “chơi quên thời gian” trong cả học kỳ và thậm chí tiêu nhiều tiền bạc không kém việc lãng phí thời gian ấy. Học sinh sẽ dành hàng giờ đồng hồ để điện thoại, hay hẹn hò bạn bè và vui chơi trong suốt cả tuần. Chính những bài kiểm tra và những kỳ thi đã hãm chúng lại. Vì biết sẽ có những bài kiểm tra và những kỳ thi trước mắt, người học tiết giảm thời gian chơi bời hay tụ tập bạn bè, lang thang trên mạng xã hội hay internet, v.v… mà thay vào đó chúng ta quản lý quỹ thời gian mỗi ngày một cách nghiêm túc, quyết liệt hơn, dành lại một lượng thời gian cụ thể cho việc học tập với một thời gian biểu chi tiết, và cũng vì thế mà tiền bạc sẽ được tiết kiệm theo. Cùng với những áp lực quản lý thời gian trong phòng thi, người học nhận ra giá trị và quý trọng thời gian hơn rất nhiều, từ đó giúp có thái độ trân trọng thời gian hơn, tiết kiệm các nguồn lực hơn, để dành chúng cho những mục tiêu quan trọng của cuộc sống. 

* Đối với người dạy: 

Kì thi giúp người dạy có thông tin ngược của quá trình dạy học qua đó điều chỉnh quá trình dạy học đạt hiệu quả cao hơn. Kết quả làm bài của học sinh là thông tin cho giáo viên biết những kiến thức, kĩ năng, phẩm chất, năng lực nào học sinh đã có, những kiến thức, kĩ năng nào học sinh chưa đạt cần bổ sung, uốn nắn, chỉnh sửa trong quá trình dạy học tiếp theo. 

Kì thi giúp giáo viên có động lực mạnh mẽ để trau dồi, nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Sự thành công của học sinh trong các kì thì nó phản ánh mức độ thành công trong nghề nghiệp của nhà giáo, đó là vinh dự, niềm tự hào của mỗi giáo viên. Chính vì vậy, mức độ làm bài của học sinh trong các kì thi giúp cho giáo viên tìm tòi khám phá phương pháp, nội dung dạy học sao cho đạt hiệu quả cao hơn.   – Các ki thi giúp giáo viên xác định mục đích, mục tiêu dạy học rõ ràng hơn. Do mục tiêu của các kì thi khác nhau, trình độ người học đa dạng, mục tiêu học tập không giống nhau, vì vậy để đáp ứng nhu cầu người giáo viên cần xác định rõ nội dung, phương pháp dạy học phù hợp với từng đối tượng học sinh và mục tiêu của kì thi. 

1.2. Lợi ích của việc tổ chức các cuộc ”Thi trực tuyến”  

Tiết kiệm chi phí, Nếu các cuộc thi trực tiếp nhìn chung cần chi phí lớn cho công tác cơ sở vật chất, cần nhiều nhân công tham gia thì thi trực tuyến cần rất ít nhân lực và sử dụng cơ sở vật chất tận dụng nên không chỉ cho phép giảm chi phí thi mà còn sử dụng hiệu quả cơ sở hạ tầng thông tin.  

Phòng chống dịch bệnh đạt hiệu quả, Khác với việc tổ chức thi truyền thống, Thi trực tuyến không yêu cầu học sinh tập trung đông, học sinh ngồi ở bất kì nơi nào miễn là có internet. Mỗi học sinh chỉ cần 01 thiết bị kết nối internet, 01 tài khoản trên hệ thống thi trực tuyến là có thể tham gia thi . Chính sự tiện lợi này giúp cho thi trực tuyến có thể giúp giáo viên, học sinh thực hiện tốt giãn cách, phòng chống dịch đạt hiệu quả cao.  

Thời gian tổ chức linh hoạt; tiết kiệm thời gian, Do thi trực tuyến không yêu cầu tập trung học sinh theo lớp nên việc tổ chức thời gian thi linh hoạt; có thể tổ chức buổi sáng; buổi chiều hay buổi tối; thời gian tổ chức thi có thể liên tục theo buổi hay theo ngày… Trong thời gian thi giáo viên, học sinh không tốn nhiều thời gian, chi phí phải di chuyển từ nhà đến trường… 

2. Cơ sở thực tiễn 

2.1. Thực trạng Dạy học – Thi trực tuyến ở các trường THPT ở tỉnh Nghệ an 

Trong những năm gần đây với sự phát triển nhanh mạnh của lĩnh vực công nghệ thông tin, truyền thông, nhất là dịch Co vid 19 lan rộng và điễn biễn phức tạp đã tác động sâu sắc đến việc các hoạt động giáo dục, ở tất cả các cấp học. Việc ứng dụng công nghệ thông tin thực hiện học tập trực tuyến từ việc khuyến khích đến hoạt động bắt buộc; dạy học trực tuyến từ việc khuyến khích, phát triển rải rác ở một số địa phương, đơn vị, ở một số một số môn trở thành hình thức dạy học bắt buộc và phát triển rộng khắp trong cả nước, ở tất cả các cấp học. Theo sự thay đổi về hình thức dạy học, hình thức thi, đánh giá trực tuyến phát triển rộng rãi. Ở Đại học việc thi đánh giá năng lực qua máy tính đã được hầu hết các trường Đại học hưởng ứng và xem là xu hướng tất yếu. Ở cấp phổ thông, các trung tâm luyện thi đã khai thác triệt để sự phát triển công nghệ thông tin tổ chức dạy học, luyện thi trực tuyến chuyên nghiệp thu hút hàng triệu học sinh tham gia. Ở các trường phổ thông việc dạy học trực tuyến đã trở thành hình thức dạy học phổ biến phát triển song song, bổ trợ cho hình thức dạy học trực tiếp. Tuy vậy việc tổ chức các cuộc thi trực tuyến phát triển chưa đồng bộ, thiếu kế hoạch toàn diện nên hiệu quả đạt được chưa cao.  

Ở Nghệ an, từ năm học 2020-2021 việc học trực tuyến trên hệ thống LMS của VNPT đã trở nên phổ biến ở tất cả các cấp học. Việc kiểm tra đánh giá trên hệ thống LMS tuy đã có văn bản chỉ đạo của Sở GD & ĐT Nghệ an; được VNPT tập huấn nhưng việc khai thác hệ thống để thực hiện kiểm tra đánh giá, tổ chức các kì thi nhằm tạo môi trường học tập tích cực ở các nhà trường còn có nhiều hạn chế.