SKKN Đẩy mạnh công tác xã hội hoá Giáo dục góp phần nâng cao chất lượng xây dựng trường chuẩn Quốc gia tại trường THPT

PHẦN I. MỞ ĐẦU 

I. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI 

Xã hội hóa giáo dục và đào tạo (XHH GD&ĐT) là làm cho giáo dục trở thành của xã hội, hay nói cách khác là huy động toàn xã hội tham gia làm giáo dục, động viên các tầng lớp nhân dân góp sức xây dựng nền giáo dục quốc dân dưới sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước. Các cấp ủy và tổ chức Đảng các cấp chính quyền, đoàn thể nhân dân, các tổ chức chính trị – xã hội – kinh tế, các gia đình và cá nhân đều có trách nhiệm tích cực góp phần phát triển sự nghiệp giáo dục, đóng góp trí tuệ, nhân lực, vật lực cho giáo dục; kết hợp giáo dục nhà trường, giáo dục gia đình và giáo dục xã hội; tạo nên môi trường giáo dục lành mạnh mọi nơi, trong từng cộng đồng, từng tập thể. Trong khi nguồn lực của nhà nước đầu tư cho giáo dục còn hạn hẹp thì việc huy động đẩy mạnh XHH GD&ĐT là rất cần thiết. 

Kể từ sau khi Nghị quyết số 29-NQ/TW ra đời, xã hội hóa giáo dục trong những năm qua đã góp phần nâng tỷ lệ huy động trẻ, học sinh trong độ tuổi ra lớp, phổ cập giáo dục, đào tạo nguồn nhân lực, phát triển loại hình trường, lớp, chương trình chất lượng cao đáp ứng nhu cầu học tập của người dân, giảm gánh nặng cho ngân sách. Chủ trương xã hội hóa giáo dục đã tạo điều kiện thu hút các nguồn vốn đầu tư ngoài ngân sách nhà nước cho phát triển giáo dục. 

Nghành giáo dục Việt Nam  phấn đấu phát triển toàn diện và phát huy tốt nhất tiềm năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân; yêu gia đình, yêu Tổ quốc, yêu đồng bào; sống tốt và làm việc hiệu quả; xây dựng nền giáo dục mở, thực học, thực nghiệp, dạy tốt, học tốt, quản lý tốt; có cơ cấu và phương thức giáo dục hợp lý, gắn với xây dựng xã hội học tập; bảo đảm các điều kiện nâng cao chất lượng; chuẩn hóa, hiện đại hóa, dân chủ hóa, xã hội hóa và hội nhập quốc tế hệ thống giáo dục và đào tạo; giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa và bản sắc dân tộc.  

Từ những nguồn đã huy động được qua công tác XHHGD nhà trường có thêm kinh phí bổ sung cơ sở vật chất lớp học, mua sắm trang thiết bị dạy học cho các bộ môn, mở rộng khuôn viên, giúp đỡ các học sinh có hoàn cảnh khó khăn đảm bảo an tâm học tập…góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và xây dựng trường chuẩn Quốc gia. Tuy nhiên, việc thực hiện công tác XHHGD cũng gặp nhiều khó khăn do phụ huynh, học sinh chưa hiểu rõ bản chất công tác XHHGD, trên địa bàn còn ít các doanh nghiệp…Xuất phát từ ý nghĩa đó với mong muốn tìm ra giải pháp hữu hiệu tiếp tục thực hiện có hiệu quả công tác XHH GD&ĐT tại trường THPT Hoàng Mai nói riêng và nghành giáo dục nói chung, tôi nghiên cứu đề tài: “Đẩy mạnh công tác xã hội hoá Giáo dục góp phần nâng cao chất lượng xây dựng trường chuẩn Quốc gia tại trường THPT Hoàng Mai”. 

II. MỤC ĐÍCH, ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU 

1. Mục đích nghiên cứu 

Tìm ra các giải pháp hữu hiệu, tích cực để công tác xã hội hóa giáo dục của nhà trường ngày một tốt hơn, tạo ý thức cho mỗi phụ huynh, mỗi doanh nghiệp, cá nhân, tổ chức đóng góp, hỗ trợ vật chất, tinh thần nhằm từng bước giúp trường THPT Hoàng Mai ngày càng đáp ứng yêu cầu dạy và học của giáo viên, học sinh sớm tạo được một ngôi trường có chất lượng giáo dục toàn diện. 

2. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 

Nghiên cứu công tác xã hội hóa giáo dục gắn với việc xây dựng cơ sở vật chất, nâng cao chất lượng dạy và học tại trường THPT Hoàng Mai từ năm học 2019 – 2020 đến nay. Nghiên cứu dựa trên những việc làm đã đạt được trong những năm học qua của nhà trường mà bản thân tôi là người trực tiếp thực hiện. 

III. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 

• Nghiên cứu kĩ các văn bản về công tác XHHGD, xây dựng trường chuẩn 

Quốc gia được Chính phủ, Bộ GD&ĐT, UBND tỉnh, Sở GD&ĐT và UBND thị xã ban hành. 

• Thu thập, phân tích, tổng hợp công tác XHHGD của các đơn vị khác và công tác xã hội hoá giáo dục trong trường THPT Hoàng Mai. 
• Khảo sát, đánh giá tình hình thực tế. 
• Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục. 

IV. Ý NGHĨA KHOA HỌC VÀ TÍNH MỚI, ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI 

1. Ý nghĩa khoa học và đóng góp của đề tài 

Đề tài nhằm nâng cao chất lượng công tác xã hội hóa giáo dục ở trường THPT Hoàng Mai, giúp nhà trường từng bước khắc phục những khó khăn về cơ sở vật chất, giúp các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn được tiếp tục học tập, các em học sinh khá giỏi biết vươn lên hơn nữa trong học tập để dành kết quả cao hơn…Tạo được ý thức cho mỗi thầy cô giáo, nêu cao tinh thần trách nhiệm trong công tác giáo dục học sinh, ý thức vươn lên của mỗi học sinh và tình yêu thương mọi người, biết chia sẽ cho bạn bè, mọi người khi gặp khó khăn, sau khi lớn lên thành đạt trong cuộc sống biết chia sẽ lại cho thế hệ đàn em…Tuyên truyền phổ biến rộng rãi để các bậc phụ huynh, các nhà hảo tâm, các doanh nghiệp hiểu được tầm quan trọng của công tác XHHGD trong công tác giáo dục, từ đó có nhiều ủng hộ, đóng góp hơn cho nhà trường và thấy được rằng giáo dục là trách nhiệm của toàn xã hội. 

2. Tính mới 

Đề tài đã đưa ra được những giải pháp thiết thực phù hợp với thực tiễn nhà trường, địa phương. Tận dụng được thế mạnh của công nghệ thông tin trong việc kết nối các thế hệ học trò. Tạo được mối quan hệ mật thiết giữa các đơn vị, xây dựng được nguồn quỹ khuyến học ổn định. 

V. THỜI GIAN NGHIÊN CỨU 

 Từ tháng 9 năm 2019 đến tháng 4 năm 2022. 

PHẦN II. NỘI DUNG 

I. TỔNG QUAN LỊCH SỬ NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ 

Trong công tác Xã hội hóa giáo dục hiện nay đang được quan tâm rất nhiều của Đảng, Nhà nước và các cơ sở giáo dục vì vậy có nhiều nhà quản lý, tổ chức nghiên cứu, tiêu biểu như: 

Tác giả Phạm Minh Hạc là người đã viết nhiều tài liệu về XHHGD: Trong cuốn “Xã hội hóa công tác giáo dục” xuất bản năm 1997 tác giả đã cung cấp nhiều thông tin cần thiết và bổ ích cho các cấp quản lý, các tổ chức và đoàn thể, nhà trường, gia đình về mục đích, ý nghĩa, nội dung hoạt động, phương thức tiến hành công tác quản lý và những kinh nghiệm để nâng cao chất lượng XHH công tác giáo dục. Trong đó tác giả khẳng định: “Xã hội hóa công tác giáo dục là một tư tưởng chiến lược, một bộ phận của đường lối giáo dục, một con đường phát triển giáo dục nước ta”. 

Trong cuốn “Giáo dục Việt Nam trước ngưỡng cửa của thế kỷ XXI”, tác giả Phạm Minh Hạc một lần nữa khẳng định: “Sự nghiệp giáo dục không phải chỉ là của Nhà nước, mà là của toàn xã hội: mọi người cùng làm giáo dục, Nhà nước và xã hội, Trung ương và địa phương cùng làm giáo dục, tạo nên một cao trào tập trung trong toàn dân”. 

Tác giả Phạm Tất Dong trong cuốn “Xã hội hóa công tác giáo dục”  đã làm rõ khái niệm XHH công tác giáo dục và coi XHH là một khái niệm đã vận động trong thực tiễn đấu tranh cách mạng ở Việt Nam, qua mỗi giai đoạn khái niệm đó lại được phát triển thêm, nội hàm phong phú hơn. 

“Xã hội hóa công tác giáo dục – nhận thức và hành động” do Viện khoa học giáo dục Việt Nam xuất bản năm 1999. Nội dung tài liệu cụ thể hóa và hoàn thiện những quan niệm cơ bản mà mọi người cần biết về XHHGD, đồng thời chỉ ra vai trò và trách nhiệm của từng lực lượng trong XHH công tác giáo dục, những nét chính về cách tiến hành XHH công tác giáo dục ở địa phương và trường học. 

“XHHGD nhìn từ góc độ pháp luật” của Tiến sĩ Lê Quốc Hùng ( 2004) đã chỉ ra những hạn chế trong quản lý nhà nước về công tác XHHGD, đồng thời chỉ ra những giải pháp nhằm góp phần nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với hoạt động này. 

Nhìn chung, hoạt động XHHGD đã được nghiên cứu trên nhiều phương diện, cả về lý luận lẫn thực tiễn ở nước ta. Tuy nhiên, các vấn đề liên quan đến XHHGD (công tác quản lý, giải pháp thực hiện, phạm vi hoạt động,…) ở từng địa phương vẫn luôn có những đặc điểm riêng biệt. Vì thế, nghiên cứu XHHGD gắn liền với thực tiễn giáo dục của địa phương sẽ mang đến hiệu quả nhất định góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu giáo dục ở địa phương. 

II. CƠ SỞ NGHIÊN CỨU ĐỀ TÀI 

1. Cơ sở lí luận 

1.1. Xã hội hóa giáo dục 

1.1.1. Khái niệm 

Xã hội hoá giáo dục là huy động toàn xã hội làm giáo dục, động viên các tầng lớp nhân dân góp sức xây dựng nền giáo dục quốc dân dưới sự quản lý của Nhà nước để xây dựng một xã hội học tập; là việc thực hiện mối liên hệ phổ biến giữa hoạt động giáo dục và cộng đồng xã hội, làm cho giáo dục phù hợp với sự phát triển của xã hội, thích ứng với xã hội, duy trì sự cân bằng giữa hoạt động giáo dục và xã hội.  

1.1.2. Vai trò của xã hội hóa giáo dục 

Xã hội hoá giáo dục làm cho hoạt động giáo dục mang tính xã hội. Trong đó người giáo dục và người được giáo dục trong mọi hoạt động về nội dung và phương thức thực hiện, kết quả đạt được đều mang tính xã hội, tính chuẩn mực xã hội rất cao. Giáo dục nhằm bồi đắp cho người học tư tưởng, hình thành ý thức chính trị, nhân cách, bản lĩnh dân tộc cùng với những tri thức khoa học, kỹ thuật, văn hoá, đạo đức, lối sống. 

Xã hội hóa giáo dục gồm hai thành phần chính: Xây dựng một xã hội học tập trong đó mọi người học tập thường xuyên, học tập suốt đời và Vận động toàn xã hội tham gia đóng góp cho giáo dục. 

Xã hội hóa giáo dục là một tư tưởng chiến lược về giáo dục, chỉ đạp quá trình xây dựng và phát triển giáo dục nhằm tạo sự chuyển biến sâu sắc, có tính