SKKN Giáo dục an toàn giao thông cho học sinh bằng các tình huống trực quan

PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ

1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
2. Cùng với sự phát triển của đất nước đó sự là tăng trưởng kinh tế và những mục tiêu phát triển xã hội mà chính phủ đặt ra, nhu cầu về giao thông cũng đang đựơc gia tăng cả về số lượng và chất lượng. Các loại phương tiện giao thông ở đường bộ, đường không, đường thuỷ. . . phát triển không ngừng, kéo theo đó là sức ép nặng nề về trật tự an toàn giao thông, tình trạng mất an toàn giao thông diễn ra rất nghiêm trọng, các vụ tai nạn nghiêm trọng vẫn xẩy ra hàng năm. Thống kê cho thấy hơn 90% số vụ tai nạn có nguyên nhân là người điều khiển phương tiện vi phạm luật giao thông. Vì vậy nhiệm vụ cấp thiết đặt ra đối với ngành giáo dục là phải xây dựng một thế hệ tương lai có kiến thức và ý thức tuân thủ luật giao thông, có cách xử sự văn minh khi tham gia giao thông.
3. Học sinh THPT là lứa tuổi đang dần hình thành, hoàn thiện ý thức, kĩ năng và hành động. Do thiếu hiểu biết về luật giao thông và hạn chế về kĩ năng khi tham gia giao thông nên thực tế có không ít vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng xẩy ra mà người gây tai nạn hay nạn nhân lại chính là các em học sinh. Chính vì vậy, việc cung cấp cho học sinh THPT những hiểu biết cơ bản về luật ATGT, giáo dục học sinh tham gia giao thông an toàn, có văn hoá là nhiệm vụ cấp bách hàng đầu.
4. Giáo dục an toàn giao thông cho học sinh THPT là một nội dung giáo dục tuy có vẻ đơn giản nhưng lại rất khó vì không chỉ dạy cho học sinh thuộc lòng những điều luật quy định mà phải làm cho các em hiểu, nhớ và quan trọng hơn cả là có hành vi đúng, có văn hoá khi tham gia giao thông.
5. Vì vậy, nhiệm vụ cấp thiết đặt ra đối với ngành giáo dục là phải xây dựng một thế hệ tương lai có kiến thức và ý thức tuân thủ luật giao thông, có cách xử sự văn minh khi tham gia giao thông. Đối với học sinh THPT, yêu cầu về giáo dục an toàn giao thông cũng nằm trong những mục tiêu chung ở. Chính vì thế mà Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phát động cuộc vận động học sinh, sinh viên gương mẫu thực hiện và vận động gia đình chấp hành nghiêm túc luật giao thông nhằm giảm bớt số vụ tai nạn xảy ra. Nhận thức rõ điều này, các trường THPT cùng với các tổ chức đoàn thể hằng năm ngoài việc phổ biến, tổ chức cho các học sinh tham gia đầy đủ các cuộc thi tìm hiểu về an toàn giao thông thì còn tổ chức khá nhiều hoạt động tuyên truyền, phổ biến an toàn giao thông. Tuy nhiên, nhìn chung các hoạt động chủ yếu còn mang tính tuyên truyền về kiến thức cơ bản, về luật an toàn giao thông một cách lý thuyết, đơn thuần chủ yếu mang tính thuyết trình. Vì vậy, chúng tôi nhận thấy chưa thực sự mang tính hiệu quả cao, chưa đi sâu vào tâm trí của học sinh. Theo chúng tôi, một trong những phương pháp giáo dục an toàn giao thông hữu hiệu nhất đó chính là thông qua các tình huống giao thông trực quan trong thực tế. Bởi khi các em được tiếp xúc, có cơ hội quan sát các tình huống thực tế thì đó là sự tác động mạnh mẽ nhất đến hệ cảm quan của mỗi con người. Khi tận mắt chứng kiến những hậu quả khôn lường của việc không chấp hành luật ATGT, của việc thiếu văn hoá khi tham gia GT thì các em mới nhận thức rõ được tác hại của nó và thúc đẩy ý nghĩ phải tuân thủ ATGT trong các em. Vì chắc chắn không ai muốn mình là nạn nhân trong các vụ tai nạn giao thông đó.

Xuất phát từ những lí do trên, từ tính cấp thiết của thực tế về việc cần đưa ra các giải pháp giáo dục ATGT cho HS một cách tích cực, hiệu quả, chúng tôi xin chia sẻ đề tài “ Giáo dục an toàn giao thông cho học sinh bằng các tình huống trực quan”.

1. MỤC TIÊU, NHIỆM VỤ CỦA ĐỀ TÀI.
2. Mục tiêu

• Nghiên cứu đặc điểm, tình hình về trật tự ATGT của nước ta hiện nay. – Đề tài nhằm phát huy vai trò tích cực của giáo viên, GVCN, các tổ chức trong nhà trường, đặc biệt là tổ chức Đoàn trường, trong việc giáo dục ATGT cho HS.
• Đề tài góp phần giúp HS tìm hiểu về luật GT, các kĩ năng cần thiết và đặc biệt là văn hoá GT; từ đó hình thành ý thức, trách nhiệm cho HS mỗi khi tham gia GT.
• Đề tài đi sâu vào rèn luyện các kĩ năng sống cần thiết cho HS như: Kĩ năng xử lý các tình huống có vấn đề, kĩ năng làm việc nhóm, kĩ năng sử dụng công nghệ thông tin, kĩ năng thu thập thông tin, kĩ năng giao tiếp, kĩ năng sử dụng ngôn

ngữ…

• Đề tài góp phần hình thành, rèn luyện, bồi dưỡng các phẩm chất đạo đức tốt đẹp cho HS: ý thức chấp hành luật lệ GT, ý thức làm chủ bản thân, ý thức trách nhiệm với gia đình và cộng đồng, đoàn kết tương trợ trong công việc…

2. Nhiệm vụ

• Nghiên cứu các nội dung cơ sở lí luận và thực tiễn liên quan đến đề tài.
• Trình bày các vấn đề khái niệm có liên quan đến đề tài nghiên cứu.
• Vai trò của GVCN, các tổ chức nhà trường, đoàn thể trong việc giáo dục ATGT cho HS. – Chỉ ra một số biện pháp giáo dục HS nâng cao ý thức tham gia GT.
• Thực nghiệm sư phạm để nghiên cứu hiệu quả của phương pháp giáo dục ATGT đã xây dựng và khả năng áp dụng trong các trường THPT; rút ra kết luận, giúp học sinh THPT phát triển các phẩm chất, năng lực cần có và hình thành thái độ, hành vi đúng đắn trong hoạt động nhận thức cũng như trong đời sống xã hội.

III. THỜI GIAN, ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU.

1. Thời gian: Đề tài được thực hiện nghiên cứu và áp dụng trên đối tượng học sinh THPT, có thể thực hiện bất cữ lúc nào trong thời gian của năm học.
2. Đối tượng nghiên cứu:

– Đề tài thực hiện trên đối tượng là HS các lớp tại trường chúng tôi công tác năm học 2021 – 2022 thông qua việc tổ chức các hoạt động giáo dục giúp HS trang bị những kiến thức, kĩ năng cần thiết khi tham gia GT.

3. Phạm vi nghiên cứu:

– Tất cả học sinh của trường THPT. Người thực hiện có thể là các tổ chức đoàn thể trong nhà trường như Đoàn trường, cũng có thể là các GVCN.

1. ĐÓNG GÓP CỦA ĐỀ TÀI.

• Về mặt lí luận : Góp phần làm sáng tỏ tác dụng của việc sử dụng các phương pháp giáo dục tích cực trong việc giáo dục phẩm chất đạo đức, kĩ năng sống cho học sinh.
• Về mặt thực tiễn: Thiết kế giáo án cụ thể để giáo dục các kiến thức về ATGT một cách hiệu quả nhất cho học sinh THPT.

PHẦN II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU

1. CƠ SỞ LÝ LUẬN
2. Khái niệm an toàn giao thông.

An toàn giao thông là thuật ngữ được sử dụng phổ biến, tuy nhiên thuật ngữ này lại chưa có định nghĩa thống nhất. Ta có thể hiểu, an toàn giao thông là đảm bảo cho người tham gia giao thông giảm thiểu tình trạng phát sinh tai nạn giao thông và hạn chế tốn thất về vật chất, tính mạng, tinh thần của con người khi xảy ra tai nạn giao thông. An toàn giao thông được hiểu là người lái xe an toàn khi tham gia giao thông đường bộ. Khi tham gia giao thông, người cầm lái các phương tiện di chuyển cần tuân thủ luật giao thông để bảo đảm an toàn giao thông.

2. Lợi ích của an toàn giao thông.

Phải khẳng định một điều rằng đảm bảo an toàn giao thông luôn là ưu tiên hàng  đầu, rất nhiều điều luật được đưa ra cùng với hệ thống tuyên truyền nhưng mục đích cuối cùng là hướng đến an toàn giao thông, cố gắng giảm tỉ lệ tại nạn giao thông đến mức thấp nhất. Khi mà an toàn giao thông được đam bảo thì nó mang đến rất nhiều lợi ích như:

• Đảm bảo tính mạng con người, như thống kê tại nước ta hằng năm thì số lượng người chết vì tai nạn giao thông tính đến tháng 6 năm 2019 lên đến 3810 người một con số thật sự quá lớn và đi kèm với đó rất nhiều nỗi mất mát tan thương cho gia đình nhạn nhân. Bên cạnh đó con số người bị thương tật do tai nạn là 6358 người cũng rất lớn, chính vì thế mà nếu an toàn giao thông được đảm bảo tốt thì số người tử vong và bị thương sẽ được kéo giảm một cách tuyệt đối đúng như câu khẩu hiệu “An toàn giao thông là hạnh phục của mỗi gia đình và cả xã hội”

Tham gia thực hiện an toàn giao thông không chỉ có lợi ích cho chính bản thân bạn mà còn là những người xung quanh. Tham gia an toàn giao thông sẽ giúp hạn chế tỉ lệ xảy ra tai nạn giao thông cho chính bản thân bạn và những người xung quanh.

• An toàn giao thông có vai trò vô cùng quan trọng đối với đất nước. An toàn giao thông giúp người tham giao thông và những người xung quanh giảm tỷ lệ tai nạn. Đồng thời, an toàn giao thông cũng giảm thiệt hại về kinh tế, bên cạnh thiệt hại về mặt con người thì thiệt hại về mặt kinh tế do tai nạn giao thông gây ra là vô cùng lớn bao gồm tiền chạy chữa cho người bị nạn, tiền sữa chữa xe cộ, ùn tắt giao thông…hậu quả kinh tế do nó gây ra là vô cùng lớn

3. Mối quan hệ giữa văn hoá giao thông và an toàn giao thông.
   • Văn hóa giao thông là gì?

Văn hóa giao thông là những hình thức ứng xử chuẩn mực, gương mẫu và tuân thủ luật giao thông khi tham gia lái xe. Nếu văn hóa giao thông của bạn được nâng cao thì an toàn giao thông cũng sẽ được đảm bảo, tỷ lệ xảy ra tai nạn giao thông cũng giảm đi.

• Mối quan hệ giữa văn hóa giao thông và an toàn giao thông.

Có thể nói giữa văn hóa giao thông và an toàn giao thông tồn tại một mối quan hệ tương hỗ lẫn nhau, nếu như văn hóa giao thông của mọi người được nâng cao thì khi ấy an toàn giao thông cũng sẽ được đảm bảo, kéo theo đó là tỉ lệ tai nạn giao thông giảm mang đến hạnh phục cho mọi người và xã hội. Ngược lại khi an toàn giao thông được thực hiện tốt, mọi người nghiệm chỉnh chấp hành luật an toàn đường bộ thì những người khác sẽ nhìn vào đó mà làm gương từ đây thì văn hóa giao thông cũng trở nên tốt hơn do mọi người đã thấy được lợi ích mà an toàn giao thông mang lại cho họ. Từ đó có thể thấy nếu người chấp hành tốt văn hóa giao thông cũng sẽ thực hiện tốt an toàn giao thông. Vì vậy an toàn giao thông và văn hóa giao thông có mối quan hệ hỗ trợ lẫn nhau.

Từ lâu việc xây dựng văn hóa giao thông đã được nhiều chuyên gia xem là biện pháp quan trọng nhất nhằm kiềm chế TNGT. Xây dựng văn hóa giao thông là nâng cao ý thức và thái độ của mọi người khi tham gia giao thông, như: Từ tốn, bình tĩnh, ưu tiên nhường đường cho người già, trẻ em; Biết xin lỗi khi có va chạm; đội mũ bảo hiểm cho mình và trẻ em khi tham gia giao thông… Văn hóa giao thông còn thể hiện qua việc không chen lấn, giành đường, quan tâm cứu giúp người khác bị rủi ro khi tham gia giao thông, cấp cứu người bị nạn, chủ động đưa người già, yếu, trẻ nhỏ qua đường; cùng với cảnh sát giao thông phê bình, ngăn chặn hành vi sai phạm của người khác; thấy các sự cố về đường sá, phương tiện, phải báo hiệu, thông báo cho nơi liên quan để kịp thời ngăn chặn xử lý. Không tranh cãi, đánh nhau khi xảy ra va chạm, không vô cảm trước nỗi đau và rủi ro của người khác. Văn hóa giao thông nâng lên thì những hành vi sai trái sẽ trở thành lố bịch, bị cộng đồng lên án, khi đó TNGT và ùn tắc giao thông sẽ từng bước được đẩy lùi.