SKKN Lựa chọn một số bài tập phát triển sức bền tốc độ trong giai đoạn về đích 100m cho học sinh lớp 10 trung học phổ thông

PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 

1. Lý do chọn đề tài 

Đã từ lâu TDTT được coi là một bộ phận của nền văn hóa nhân loại. Trong đời sống TDTT đóng vai trò hết sức to lớn, nó là phương tiện có hiệu quả để nâng cao sức khỏe và là phương tiện để mở rộng quan hệ giao lưu Quốc tế. 

Ý thức được vai trò to lớn đó của TDTT, trong những năm qua Đảng và Nhà nước ta đã chú trọng chăm lo phát triển nền văn hóa Thể chất. Đặc biệt, đưa TDTT vào chương trình Giáo dục Quốc gia và coi đó là nhiệm vụ cần thiết không thể thiếu được của nền Giáo dục XHCN. Chương trình GDTC Phổ thông rất đa dạng và phong phú, bao gồm nhiều môn thể thao, hoạt động vui chơi giải trí, các hoạt động lao động, thể dục Quốc phòng… Trong đó Điền kinh là một môn chơi cơ bản của TDTT, nó là cơ sở, nền tảng để nâng cao thể lực và cũng là cơ sở để phát triển các môn thể thao khác. 

Điền kinh là một môn thể thao có lịch sử hết sức lâu đời, qua nhiều năm tháng chúng mới bắt đầu được phát triển với tư cách là một phương tiện GDTC về một môn thể thao độc lập. Trên vũ đài quốc tế, Điền kinh được các nhà chuyên môn, giới báo chí gọi với cái tên trìu mến: “Môn thể thao nữ hoàng”. 

Điền kinh là môn thể thao phong phú, đa dạng bao gồm các động tác đi, chạy, nhảy, ném và nhiều môn phối hợp. Trong đó có các nội dung chạy nói chung và chạy cự ly ngắn nói riêng là một nội dung được tập luyện và thi đấu khá phổ biến và rộng rãi ở các trường THPT, các Hội khỏe Phù đổng từ Trung Ương đến địa phương. Tập luyện nội dung Chạy giúp phát triển về các tổ chất như: Sức nhanh, sức mạnh, đặc biệt là sức bến tốc độ. 

Hiện nay đổi mới phương pháp dạy học và tập luyện, thi đấu là một nhiệm vụ quan trọng trong chiến lược phát triển nền giáo dục XHCN. Đối mới phương pháp GDTC cũng là nhiệm vụ cấp bách nằm trong chiến lược phát triển con người toàn diện. Bởi vậy mà việc giảng dạy nội dung chạy cự ly ngắn cho học sinh trong nhiều năm qua được chú trọng, song vẫn còn phải khắc phục khá nhiều khó khăn. Chạy cự ly ngắn là môn thi đấu có đặc điểm kỹ thuật trên từng cự ly, được chia thành 4 giai đoạn: Giai đoạn xuất phát, chạy lao sau xuất phát, giữa quảng và về đích. Trong đó, giai đoạn về đích đòi hỏi yêu cầu cao về sức bền tốc độ, nó góp phần quan trọng quyết định đến thành tích của cự ly đó, nhưng các giáo viên hiện nay chưa chú trọng và có phương pháp thiết thực để giải quyết những khó khăn của giai đoạn này. Do đó việc áp dụng những bài tập bổ trợ nhằm phát triển sức bền tốc độ cho học sinh là cần thiết và cấp bách.  

Sức bền tốc độ là tiền đề cấp thiết để chuyển các hoạt động vận động, trong đó sức bền tốc độ đơn giản gắn liền với chạy ngắn. Giai đoạn xuất phát nó là dấu hiệu và là một trong những đặc điểm quyết định đến thành tích chạy 100m. 

Qua thực tế ở trường tôi hay các trường THPT khác tôi thấy rằng hầu như cơ sở vật chất nhục vụ cho việc giảng dạy và học tập còn nhiều thiếu thốn, đặc biệt là cơ sở vật chất dùng cho việc dạy học môn Thể dục: Sân bãi ghồ ghề, mặt sân trơn, dụng cụ thiếu, không đảm bảo chất lượng, … Bên cạnh đó đối với nhiều giáo viên vẫn sử dụng các phương pháp dạy học cũ không còn phù hợp nên chưa phát huy được tính tích cực, sáng tạo của học sinh. 

Như vậy, việc áp dụng các biện pháp giảng dạy mới với các bài tập nhằm phát triển sức bến tốc độ là một nhiệm vụ cần thiết và cấp bách, một khía cạnh chưa tác giả nào để cập tới, vậy nên tôi mạnh dạn nghiên cứu để tài: “Lựa chọn một số bài tập phát triển sức bền tốc độ trong giai đoạn về đích 100m cho học sinh lớp 10 trung học phổ thông”. 

2. Mục đích nghiên cứu 

Để giải quyết mục đích nghiên cứu của đề tài, nhiệm vụ nghiên cứu đặt ra là:  

Mục đích 1: – Lựa chọn các bài tập phát triển sức bền tốc độ trong giai đoạn chạy về đích 100m cho học sinh trường lớp 10 THPT 

Mục đích 2: – Đánh giá hiệu quả các bài tập đã được lựa chọn để phát triển sức bền tốc độ trong giai đoạn chạy về đích 100m cho học sinh trường lớp 10 THPT 

3. Phạm vi nghiên cứu. 

Học sinh lớp 10 THPT. 

4. Thời gian nghiên cứu. 

Từ năm học 2021- 2022 đến năm học 2022 – 2023. 

5. Phương pháp nghiên cứu. 

Để giải quyết các nhiệm vụ nghiên cứu, trong quá trình nghiên cứu tôi đã sử dụng các phương pháp sau:  

5.1. Phương pháp đọc và phân tích tài liệu Khi xác định hướng nghiên cứu về vấn đề này tôi đã tìm hiểu thu thập, đọc tài liệu có liên quan đến vấn đề nghiên cứu nhằm thu thập những thông tin cần thiết trong quá trình nghiên cứu. Qua đó chúng tôi chọn lọc, ghi chép, đánh dấu những nội dung cần thiết để đưa ra các giả định, hay kết luận quan trọng giúp tôi rút ra được các cơ sở lý luận, tâm sinh lý và thực hiện nhằm phát triển sức bền tốc độ trong giai đoạn chạy về đích 100m cho lứa tuổi học sinh trường lớp 10 THPT và tìm hiểu hoàn thành đề tài. 

5.2. Phương pháp quan sát sư phạm 

Tổ chức quan sát sư phạm ngay tại trường, thông qua phương pháp quan sát sư phạm để tôi đánh giá, nhận xét quá trình học về nội dung chạy 100m của lứa tuổi học sinh lớp 10 Trường THPT . Kết quả của phương pháp này được coi là những cơ sở thực tiễn để đề xuất, lựa chọn, nghiên cứu các biện pháp cần thiết. (Đề tài đã tổ chức quan sát 10 buổi, trên học sinh 10 lớp). 

5.3. Phương pháp điều tra, phỏng vấn 

Khi nghiên cứu tôi sử dụng phương pháp điều tra phỏng vấn trực tiếp các chuyên gia nghành điền kinh, giáo viên thể dục, huấn luyện viên các sở TDTT, các em học sinh lớp 10 THPT về việc cần thiết sử dụng bài tập bổ trợ. Từ đó để có cơ sở cho việc bổ sung thêm các dữ liệu cần thiết dể loại bỏ những vấn đề chưa phù hợp, tạo điều kiện thuận lợi, xác định hiện trạng vấn đề nghiên cứu. Để có cơ sở lựa chọn các bài tập nhằm phát triển sức bền tốc độ trong chạy 100m tôi đã điều tra, phỏng vấn các vấn đề liên quan đến đề tài này như: 

• Xây dựng các bài tập nhằm phát triển thể lực trong chạy 100m 
• Xây dựng các bài tập bổ trợ kỹ thuật trong chạy 100m 

5.4 Phương pháp thực nghiệm sư phạm. 

Đối với phương pháp này chúng tôi sử dụng các bài Test sau đó để đánh giá các chỉ số thể chất đặc trưng của đối tượng nghiên cứu trong thời điểm cần thiết. Với đề tài này chúng tôi sử dụng các test sau: 

Test 1: Bật xa tại chỗ (đơn vị đo là m)  

Test 2: Chạy cuối(đơn vị đo là s) 

Test 3: Chạy 100m kỹ thuật xuất phát thấp (đơn vị đo là s) 

Thực nghiệm được tiến hành theo hình thức thực nghiệm song song trên hai nhóm đối tượng:  

+ Nhóm thực nghiệm: Gồm 40 học sinh được tập luyện theo giáo án tôi xây dựng + Nhóm đối chứng: Gồm 40 học sinh được tập luyện theo giáo án bình thường của học sinh lớp 10 THPT. 

5.5 Phương pháp toán học thống kê. 

Trong đề tài này, Tôi sử dụng phương pháp toán học thống kê để xử lý các số liệu thu được trong quá trình nghiên cứu. Trong đề tài đã sử dụng các công thức sau.  

6. Tính mới của đề tài. 

Lựa chọn và đề xuất một số bài tập phát triển sức bền tốc độ trong giai đoạn về đích 100m cho lứa tuổi học sinh lớp 10 trung học phổ thông.