SKKN Một số biện pháp kích thích học sinh tích cực thi đua học tập qua công tác chủ nhiệm lớp

I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Mục tiêu giáo dục của chúng ta hiện nay là đào tạo những con người phát triển toàn diện về đạo đức, trí thức, sức khỏe, thẩm mỹ, nghề nghiệp và hình thành nhân cách, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa. Để đạt được điều đó, ở Tiểu học, vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp rất cần thiết và quan trọng. Giáo viên chủ nhiệm thay mặt nhà trường quản lý điều hành lớp, trực tiếp giáo dục tư tưởng đạo đức, hình thành nhân cách cho học sinh. Làm tốt công tác chủ nhiệm là người giáo viên đã hoàn thành tốt việc giảng dạy các môn học và các hoạt động giáo dục, rèn luyện tốt năng lực và phẩm chất cho học sinh. Là người thay mặt nhà trường quản lí, điều hành lớp; trực tiếp giáo dục đạo đức, hình thành nhân cách cho học sinh. Là cầu nối giữa gia đình, nhà trường, xã hội để làm tốt công tác giáo dục. Vì vậy đòi hỏi người GVCN phải có phẩm chất của một nhà giáo. Luôn là tấm gương sáng cho học sinh noi theo, là chỗ dựa tin cậy các em trong học tập và phấn đấu để trở thành con người phát triển toàn diện.
Là một giáo viên được phân công chủ nhiệm lớp nhiều năm, tôi thấy đây là một thuận lợi lớn, cần phải giáo dục cho học sinh phát triển toàn diện về mọi mặt. Ở lứa tuổi này, các em thường rất tin tưởng ở cô giáo chủ nhiệm của mình. Bản thân tôi luôn xác định được vai trò của mình, luôn quan tâm đến từng đối tượng học sinh để có biện pháp giáo dục phù hợp.
Năm học ………. và năm học ………., tôi được nhà trường phân công chủ nhiệm lớp 4C phân hiệu Ea chai. Một lớp chỉ có 13, 14 học sinh nhưng phần đa các em rất khó khăn trong học tập. Qua khảo sát chất lượng đầu năm,  số lượng học sinh chưa đạt chuẩn kiến thức kĩ năng môn học chiếm tỉ lệ cao. Một điều đáng lưu ý là đa số các em không chăm học,  không đọc bài, soạn bài khi đến lớp, nghỉ học không có lí do, đi học không mang đủ đồ dùng học tập, không soạn, không kiểm tra sách vở theo thời khoá biểu của từng ngày. Sự hiểu biết, cảm nhận của các em về các các hiện tượng, sự vật xung quanh hầu như không có. Vốn từ ngữ khô khan, không biết cách dùng từ, đặt câu khi nói và viết. Nhiều em còn rụt rè, nhút nhát, thiếu tự tin. Vậy làm thế nào để các em nắm vững và thực hiện tốt các chuẩn kiến thức kĩ năng cần đạt, tích cực phấn đấu, thi đua học tập để nâng cao chất lượng giáo dục. Đó chính là điều mà tôi thường trăn trở, suy nghĩ. Vì vậy, tôi quyết định chọn đề tài “Một số biện pháp kích thích học sinh tích cực thi đua học tập qua công tác chủ nhiệm lớp”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài
Mục tiêu của đề tài là tìm ra các giải pháp kích thích học sinh phấn đấu, thi đua học tập nhằm nâng cao hiệu quả chất lượng về mọi mặt và giáo dục học sinh ý thức, thái độ học tập đúng đắn.
Nhiệm vụ của đề tài là vận dụng lý luận, kinh nghiệm để phân tích, lý giải những vấn đề thực tiễn về việc kích thích học sinh tích cực thi đua học tập qua công tác chủ nhiệm lớp.
3. Đối tượng nghiên cứu
Biện pháp kích thích học sinh tích cực thi đua học tập qua công tác chủ nhiệm.
4. Giới hạn của đề tài
Học sinh và công tác chủ nhiệm của giáo viên chủ nhiệm trường Tiểu học Trần Quốc Toản, từ năm học ………. đến năm học ………..
5. Phương pháp nghiên cứu:
– Phương pháp quan sát
– Phương pháp vấn đáp.
– Phương pháp điều tra, khảo sát.
– Phương pháp thực nghiệm,
– Phương pháp tổng kết kinh nghiệm.
– Phương pháp đọc tài liệu
– Phương pháp xử lí số liệu
II. PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận để thực hiện đề tài
– Căn cứ vào nội dung và phương pháp công tác của giáo viên chủ nhiệm lớp của Tài liệu giáo trình Công tác chủ nhiệm lớp của Nhà xuất bản Giáo dục “ Nghiên cứu, nắm vững tình hình học sinh của lớp. Tổ chức xây dựng tập thể học sinh vững mạnh. Tổ chức thực hiện nội dung giáo dục toàn diện học sinh lớp chủ nhiệm. Giáo dục những phẩm chất đạo đức cho học sinh. Nâng cao thành tích học tập của học sinh.
Tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp cho học sinh.”
– Căn cứ vào Điều 34 của Điều lệ trường Tiểu học có quy định nhiệm vụ của giáo viên: Giảng dạy, giáo dục đảm bảo chất lượng theo chương trình giáo dục, kế hoạch dạy học; soạn bài, lên lớp, kiểm tra, đánh giá, xếp loại học sinh; quản lí học sinh trong các hoạt động giáo dục do nhà trường tổ chức; tham gia các hoạt động chuyên môn; chịu trách nhiệm về chất lượng, hiệu quả giảng dạy và giáo dục. Phối hợp với Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh, gia đình học sinh và các tổ chức xã hội liên quan để tổ chức hoạt động giáo dục,…
– Căn cứ vào Thông tư 28/2009/TT-BGDĐT quy định nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm lớp: “Ngoài việc thực hiện nhiệm vụ của một giáo viên, giáo viên chủ nhiệm còn phải thực hiện các nhiệm vụ Tìm hiểu và nắm vững học sinh trong lớp về mọi mặt để có biện pháp tổ chức giáo dục sát với đối tượng. Phối hợp chặt chẽ với gia đình học sinh, chủ động phối hợp với các giáo viên bộ môn, Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh, các đoàn thể và các tổ chức xã hội khác,…Nhận xét, đánh giá xếp loại học sinh, đề nghị khen thưởng và kỷ luật học sinh. Tham gia hướng dẫn hoạt động tập thể, hoạt động giáo dục và rèn luyện học sinh do nhà trường tổ chức…”
– Căn cứ vào nội dung của modun 35 Bồi dưỡng thường xuyên : “…Giáo viên chủ nhiệm lớp được hiệu trưởng lựa chọn từ những giáo viên có kinh nghiệm giáo dục, có uy tín trong học sinh, được hội đồng nhà trường nhất trí phân công chủ nhiệm lớp học. Giáo viên chủ nhiệm lớp là người thay mặt Hiệu trưởng, hội đồng sư phạm nhà trường thực hiện chức năng lãnh đạo, tổ chức và quản lý, giáo dục toàn diện tập thể lớp chủ nhiệm trên cơ sở tổ chức các hoạt động giáo dục và các quan hệ giáo dục của học học sinh theo mục tiêu giáo dục nhân cách toàn diện trong tập thể phát triển và môi trường học tập thân thiện…”
– Căn cứ tài liệu Giáo dục kĩ năng sống trong các môn học ở các lớp 1, 2, 3, 4, 5 của Bộ GD-ĐT và Thông tư 30/2014, Thông tư 22/2016 của Bộ Giáo dục – Đào tạo. Bên cạnh đó còn có sự đúc kết kinh nghiệm của bản thân qua thực tế nhiều năm làm công tác chủ nhiệm.
2. Thực trạng
* Thuận lợi :
– Được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của nhà trường và các đoàn thể.
– Học sinh được ở quanh một khu vực, nhà gần trường.
– Đa số học sinh ngoan ngoãn, lễ phép với thầy cô giáo và người lớn.
– Sách vở, đồ dùng học tập được cha mẹ trang bị đầy đủ.
* Khó khăn
– Bản thân học sinh chưa chăm học, tỉ lệ học sinh khó khăn trong học tập còn  nhiều, các em không đọc, không chuẩn bị bài khi đến lớp, đi học không mang đầy đủ sách vở và đồ dùng học tập, nghỉ học không có lí do.
– Cha mẹ học sinh làm nông, kinh tế khó khăn, không quan tâm đến việc học của con em, đa số bị mù chữ.
Qua quan sát, theo dõi phân loại đầu năm, kết quả như sau:
Đầu năm học ……….:

Năng
Lực
TS Tự phục vụ, tự quản Hợp tác Tự giải quyết vấn đề
T Đ CCG T Đ CCG T Đ CCG
13 6 7 7 6 5 8

Phẩm
Chất
TS Chăm học, chăm làm Tự tin, trách nhiệm Trung thực, kỉ luật Đoàn kết, yêu thương
T Đ CCG T Đ CCG T Đ CCG T Đ CCG
13 6 7 6 7 2 7 4 4 9

Đầu năm học ……….:

Năng
Lực
TS Tự phục vụ, tự quản Hợp tác Tự giải quyết vấn đề
T Đ CCG T Đ CCG T Đ CCG
14 7 7 7 7 6 8

Phẩm
Chất
TS Chăm học, chăm làm Tự tin, trách nhiệm Trung thực, kỉ luật Đoàn kết, yêu thương
T Đ CCG T Đ CCG T Đ CCG T Đ CCG
14 7 7 7 7 2 7 5 5 9