SKKN Một số biện pháp nhằm nâng cao chát lượng giáo dục phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi

1. Mở đầu

1.1. Lý do chọn đề tài 

Thế kỷ 21 là thế kỷ của trí tuệ, thế kỷ của nền kinh tế trí thức. Chính vì vậy Đảng, Nhà nước ta rất quan tâm và đầu tư cho giáo dục, với quan điểm “Giáo dục là quốc sách hàng đầu”. Giáo dục Mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống giáo dục, trường mầm non đảm nhận nuôi dưỡng, chăm sóc giáo dục trẻ, là cơ sở nền tảng cho quá trình học tập, phát triển tư duy, hình thành cơ sở ban đầu nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa và chuẩn bị tiền đề cần thiết cho trẻ vào trường  Tiểu học (1).

Vì vậy, trong chương trình giáo dục mầm non, giáo dục phát triển thể chất là một trong những lĩnh vực giáo dục phát triển toàn diện cho trẻ. Giáo dục phát triển thể chất  cho trẻ không chỉ đơn thuần là dạy múa hay dạy vận động mà mục đích để phát triển cơ, bắp, xương, khớp … toàn thân thông qua các động tác, là cơ hội phát huy năng lực vận động tiềm ẩn của đứa trẻ. Trẻ được vận động một cách phù hợp sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của hệ thần kinh, giúp cho quá trình cảm giác, tri giác, trí nhớ, tư duy phát triển tốt, đồng thời cho trẻ những kiến thức về sự vật, hiện tượng tự nhiên, xã hội xuang quanh trẻ. Ngoài ra thông qua giáo dục phát triển thể chất còn giúp trẻ phát triển tình cảm, kỹ năng xã hội và thẩm mỹ vì giáo dục thể chất sẽ giúp trẻ nâng cao nhận biết bản thân, phát triển ở trẻ một số thói quen, phẩm chất đạo đức như: ý chí, tính tập thể, hứng thú với hoạt động chung, lòng mong muốn giúp đỡ lẫn nhau, tính thẳng thắn, khiêm tốn, tính trung thực, công bằng …. 

Trẻ được giáo dục thể chất đầy đủ và khoa học sẽ giúp cải thiện sức khỏe, giúp cơ thể trẻ phát triển cân đối cả về chiều cao và cân nặng.

Ngoài ra vận động chăm chỉ sẽ giúp các bé tránh được các bệnh như còi xương, suy dinh dưỡng, béo phì. 

Khi vận động thường xuyên cơ thể trẻ sẽ được nâng cao sức đề kháng chống lại các bệnh thường gặp do vi rút, vi khuẩn và thời tiết gây ra.

Với một phương pháp giáo dục thể chất chuẩn trẻ cũng sẽ được phát triển hệ cơ, xương từ đó có thể có một cơ thể cân đối. 

Khi vận động trẻ bị tiêu hao năng lượng nên cũng sẽ ăn ngon hơn, ngủ tốt hơn, tinh thần cũng vì vậy mà trở nên vui vẻ hoạt bát hơn.             

Trên thực tế, sau nhiều năm được phân công đứng lớp mẫu giáo 5- 6 tuổi trường mầm non Thị trấn Lam Sơn  tôi thấy việc phát triển thể chất của trẻ còn nhiều hạn chế, nội dung dạy học chủ yếu là thực hiện đúng phương pháp, hình thức tổ chức đơn điệu, sơ sài, gây sự nhàm chán đối với trẻ, dẫn đến trẻ nhút nhát càng nhút nhát hơn, không mạnh dạn tự tin tham gia hoạt động, không phát huy hết khả năng tích cực của mình, nhiều trẻ tỏ ra ngại vận động, nhất là những trẻ trong lớp thường xuyên ốm vặt và  những trẻ  bị thừa cân bèo phì …       

Là giáo viên mầm non tôi thấy việc giáo dục thể chất cho trẻ luôn được chú trọng và đặt lên hàng đầu. Tuy nhiên, kết quả vẫn chưa cao, kỹ năng vận động còn hạn chế, tỷ lệ suy dinh dưỡng, thấp còi còn cao Vậy làm thế nào? và bằng cách nào? để việc giáo dục phát triển vận động cho trẻ mang lại hiệu quả cao. Trăn trở với mục tiêu chung của ngành giáo dục, vấn đề cấp bách của toàn xã hội là người giáo viên mầm non tôi không thể không suy nghĩ và nhận thấy rằng việc giáo dục phát triển vận động cho trẻ hiện nay đang là vấn đề bức xúc, là việc làm cần thiết có vai trò to lớn trong việc giáo dục trẻ. Đặc biệt, năm nay tôi được phân công dạy lớp mẫu giáo 5- 6 tuổi. Chính vì vậy , tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài “Một số biện pháp nhằm nâng cao chát lượng giáo dục phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi” để góp một phần nhỏ bé của mình vào việc giáo dục lễ giáo cho trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo nhằm góp phần hình thành nhân cách ban đầu cho trẻ.

1.2. Mục đích nghiên cứu. 

Mục đích nghiên cứu của tôi là nhằm tìm ra phương pháp hiệu quả nhất trang bị cho trẻ bước đầu có những có kỹ năng nhất định cần thiết về phát triển thể chất, giúp trẻ hứng thú tham gia vào hoạt động.

 Giúp giáo viên nhận thức đúng tầm quan trọng, cần thiết phải giáo dục thể chất cho trẻ 5 – 6 tuổi ở trường Mầm non. Đồng thời bước đầu tháo gỡ những vướng mắc lúng túng về nội dung, biện pháp giáo dục thể chất cho trẻ. Từ đó cùng các đồng nghiệp tìm ra được một số biện pháp, hình thức tổ chức hữu hiệu để giáo dục thể chất cho trẻ Mầm non. 

Giúp cho trẻ ý thức được giá trị của bản thân trong mối quan hệ xã hội,  hiểu biết về thể chất, tinh thần của bản thân mình; có hành vi, thói quen đúng đắn để giữ gìn sức khỏe của mình.

Hình thành cho trẻ sự mạnh dạn tự tin khéo léo qua các kỹ năng vận động nhằm rèn luyện các tố chất và phát triển tốt về thể lực cho trẻ.

 Kích thích sự hoạt động tích cực hứng thú của trẻ khi tham gia vào các trò chơi vận động, nhằm phát triển thể chất cho trẻ.

1.3. Đối tượng nghiên cứu.

 Một số biện pháp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phát triển thể chất cho trẻ mẫu giáo lớn 5 – 6 tuổi tại trường mầm non Thị trấn Lam sơn, Thọ Xuân, Thanh Hóa 

1.4. Phương pháp nghiên cứu.

Phương pháp nghiên cứu lý luận.

Phương pháp điều tra thực trạng.

 Phương pháp nghiên cứu thực tiễn.

Phương pháp quan sát.

Phương pháp thực hành, trải nghiệm.

2. Nội dung sáng kiến

 2.1. Cơ sở lý luận.

Trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ, phát triển thể chất là một nhiệm vụ hết sức quan trọng đối với trẻ mầm non. Phát triển thể chất là một trong những điều cơ bản để trẻ nhận thức thế giới xung quanh, trẻ biết nhiều kỹ năng vận động thì trẻ càng có nhiều cơ hội tiếp xúc, khám phá thế giới xung quanh tạo điều kiện tốt để trẻ tham gia vào nhiều hoạt động và trẻ sẽ tích luỹ được nhiều kinh nghiệm qua các hoạt động đó, nhờ thế mà vốn kiến thức của trẻ được tăng lên, đồng thời khi thực hiện các yêu cầu của vận động cũng giúp thêm cho trẻ rèn một số kỹ năng nhận thức, sự chú ý, tính kiên trì…Trong quá trình tham gia vào các trò chơi vận động trẻ còn được phát triển thêm cả về mặt tình cảm xã hội cũng như thẩm mỹ. Khi nói đến thể lực chúng ta có thể nghĩ ngay rằng đó là chất lượng của cơ thể con người có thể sử dụng vào thực tiễn một việc nào đó trong học tập, lao động, thể thao… phạm trù thể chất bao gồm các mặt sau:

 Năng lực tham gia vận động thể lực của một cơ thể, đây là một nhân tố hết sức quan trọng nó thúc đẩy và giúp cho các chức năng sinh lý của cơ thể phát triển một cách nhịp nhàng.

Khả năng thích ứng của cơ thể đối với  môi trường bên ngoài, trong đó có khả năng chống lại bệnh tật. Trạng thái tâm lý là chỉ tình cảm, ý chí, cá tính của con người, nếu một con người có trạng thái tâm lý tốt thì cơ thể sẽ phát triển khỏe mạnh.

Theo Jean Piaget: Trẻ nhỏ có vai trò tích cực trong sự phát triển nhận thức của mình thông qua sự tương tác qua lại tích cực với cả môi trường tự nhiên và môi trường xã hội. Chơi là hình thức cơ bản giúp trẻ phát triển khả năng suy nghĩ và sự giao tiếp tích cực của trẻ, vai trò của giáo viên là khai thác các tình huống và các vật liệu trong môi trường để khuyến khích trẻ chơi. Hoạt động cùng nhau, hoạt động hợp tác giữa cô và trẻ, hoạt động cá nhân kết hợp với hoạt động nhóm có tác dụng to lớn trong phát triển trí thông minh và trong phát triển nhân cách (2)

Có thể nói, phát triển thể chất là hình thức hoạt động phù hợp và có hiệu quả nhất ở lứa tuổi mầm non nói chung và trẻ mẫu giáo lớn nói riêng. Qua những bài tập phát triển vận đông và trò chơi vận động giúp trẻ phát triển về thể lực và phát huy tính tích cực, ham muốn vận động. Vì vậy mỗi giáo viên cần quan tâm đến phát triển thể chất và sử dụng một cách tối đa để giúp trẻ phát triển toàn diện.

2.2.Thực trạng

Trong quá trình giảng dạy năm học ………. tôi được Ban giám hiệu nhà trường phân công chủ nhiệm lớp mẫu giáo lớn 5-6 tuổi. Thời gian vừa qua tôi được tiếp xúc gần gũi với trẻ tôi đã nghiên cứu, tìm hiểu và nắm được thực trạng tình hình của trẻ. Để tìm ra được những biện pháp giúp trẻ có kỹ năng vận động