SKKN Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24 đến 36 tháng tuổi thông qua tiết dạy thơ

MỤC LỤC

1. MỞ ĐẦU

1.1. Lý do chọn đề tài

Bác Hồ kính yêu của chúng ta đã dạy “Tiếng nói là thứ của cải vô cùng lâu đời và vô cùng quý báu của dân tộc. Chúng ta phải giữ gìn nó, quý trọng nó, làm cho nó phổ biến ngày càng rộng khắp”.

Những năm gần đây, bậc học mầm non đang tiến hành đổi mới chương trình giáo dục trẻ mầm non, trong đó đặc biệt coi trọng việc tổ chức các hoạt động phù hợp sự phát triển của từng cá nhân trẻ, khuyến khích trẻ hoạt động một cách chủ động tích cực, hồn nhiên vui tươi. Đồng thời, tạo điều kiện cho giáo viên phát huy khả năng sáng tạo trong việc lựa chọn và tổ chức các hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ một cách linh hoạt, thực hiện phương châm “Học mà chơi – Chơi mà học” đáp ứng mục tiêu phát triển của trẻ một cách toàn diện về mọi mặt. [1]

Trong quá trình phát triển toàn diện nhân cách, ngôn ngữ có vai trò là một phương tiện hình thành và phát triển nhận thức của trẻ về thế giới xung quanh. Ngôn ngữ giúp trẻ tìm hiểu, khám phá và nhận thức về môi trường xung quanh, thông qua cử chỉ và lời nói của người lớn trẻ làm quen với các sự vật, hiện tượng có trong môi trường xung quanh, trẻ hiểu những đặc điểm, tính chất, công dụng của các sự vật cùng với từ tương ứng với nó. Nhờ có ngôn ngữ trẻ nhận biết ngày càng nhiều các sự vật, hiện tượng mà trẻ được tiếp xúc trong cuộc sống hàng ngày.

Trong công tác giáo dục thế hệ mầm non cho đất nước, chúng ta càng thấy rõ vai trò của ngôn ngữ đối với sự phát triển trẻ thơ. Dạy tiếng mẹ đẻ cho trẻ mầm non, đặc biệt cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi có một ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Ngôn ngữ của trẻ phát triển tốt giúp trẻ nhận thức và giao tiếp tốt, góp phần quan trọng vào việc hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ. Việc phát triển ngôn ngữ mạch lạc trong giao tiếp sẽ dễ dàng tiếp cận với các môn khoa học khác ở độ tuổi mẫu giáo: Làm quen với toán, Âm nhạc, Tạo hình…. Mà điều tôi muốn đề cập ở đây là ngôn ngữ của trẻ phát triển thuận lợi, một trong những điều quan trọng là trẻ tích lũy được nhiều vốn từ và trên cơ sở hiểu biết đầy đủ ý nghĩa của những từ đó, trẻ biết sử dụng “số vốn” đó một cách thành thạo.

Cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học nói chung là một trong những hoạt động ở trường mầm non được trẻ yêu thích. Hoạt động làm quen với tác phẩm văn học là loại hình nghệ thuật; đặc biệt nó rất gần gũi với trẻ thơ, từ buổi đầu thơ ấu, trẻ đã sống chan hoà trong không khí lời ru “ ầu ơ ” đầy yêu thương tận tình của bà, của mẹ. Đó chính là trẻ đã được đến Với văn học và đó cũng là cánh cửa mở ra chân trời nhận thức cho trẻ. Đặc biệt Văn học có tác động mạnh mẽ đến sự phát triển ngôn ngữ cho trẻ; là phương tiện dẫn dắt trẻ đến với thế giới xung quanh.[8]

Với việc dạy cho trẻ biết đọc thơ sẽ giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, óc tưởng tượng, biết những điều hay, việc tốt, biết yêu quý cái đẹp, hướng tới cái đẹp. Những câu thơ giàu hình ảnh, những nhạc điệu, những bài đồng giao ngộ nghĩnh có đoạn điệp khúc nhắc đi, nhắc lại dễ nhớ… khiến trẻ muốn đọc theo và sẽ nhớ rất lâu. Khi trẻ đọc thơ, ngôn ngữ của trẻ phát triển, trẻ phát âm rõ ràng 

mạch lạc, vốn từ phong phú. Trẻ thể hiện được ngữ điệu khi đọc thơ.[1]

Đặc biệt nhờ có ngôn ngữ, thông qua các câu chuyện, bài thơ trẻ dễ dàng tiếp nhận những chuẩn mực đạo đức của xã hội và hoà nhập vào xã hội tốt hơn. Đối với trẻ mầm non nói chung và trẻ từ 24 tháng tuổi đến 36 tháng tuổi nói riêng, chúng ta cần phải giúp trẻ phát triển mở rộng các loại từ, biết sử dụng nhiều loại câu, bằng cách thường xuyên trò chuyện với trẻ về những sự vật, sự việc trẻ nhìn thấy trong sinh hoạt hàng ngày, nói cho trẻ biết các từ biểu thị về các đặc điểm, tính chất, công dụng của chúng. Đây là giai đoạn tập nói của trẻ , ở giai đoạn này trẻ phát âm còn chưa chuẩn, nói ngọng, nói lắp nhiều, trẻ chưa nói thành câu trọn vẹn. Chính vì vậy cần phải có sự  uốn nắn kịp thời của người lớn, nhất là cô giáo mầm non. Ngày xưa ông cha ta đã có  câu: “Trẻ lên ba cả nhà tập nói” .[1]. Là cô giáo Mầm non tôi có những suy nghĩ trăn trở làm sao để dạy cho các cháu phát âm chuẩn, chính xác, đúng Tiếng việt. Vì  thế, tôi luôn dạy các cháu thông qua các môn học khác nhau và dạy các cháu mọi lúc, mọi nơi qua các hoạt động hàng ngày đặc biệt với“tiết dạy thơ” bởi hoạt động  này giúp trẻ phát triển ngôn ngữ nói chung. Qua đó trẻ khám phá hiểu biết về mọi sự vật hiện tượng, về thế giới xung quanh trẻ, phát triển tư duy.

   Xuất phát từ thực tiễn trên, bản thân tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24 đến 36 tháng tuổi thông qua tiết dạy thơ”

1.2. Mục đích nghiên cứu:

  Trên cơ sở thực trạng việc phát triển ngôn ngữ của trẻ  24 – 36 tháng tuổi trường Mầm Non Thị Trấn, từ đó đưa ra một số kinh nghiệm vận dụng giữa lý luận và thực tế nhằm nâng cao chất lượng việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24 – 36 tháng tuổi.

1.3. Đối tượng nghiên cứu:

  Đề tài này nghiên cứu các biện pháp phát triển ngôn ngữ thông qua tiết dạy thơ cho trẻ 24 đến 36 tháng tuổi. 

Nhiệm vụ nghiên cứu: đề tài nhằm giải quyết một số vấn đề cơ bản sau đây:

– Những vấn đề lý luận về phương pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 24-36 tháng tuổi.

           – Thực trạng về đặc điểm nhận thức của trẻ.

– Từ việc nghiên cứu vận dụng đề tài, rút ra bài học kinh nghiệm góp phần nâng cao chất lượng trong công tác dạy và học tại trường Mầm non Thị Trấn Hà Trung.

1.4. Phương pháp nghiên cứu:

1.4.1 Phương pháp nghiên cứu lý thuyết:

Căn cứ vào mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu, tôi đã sử dụng một số phương pháp sau:

* Phương pháp phân tích và tổng hợp lý thuyết

Nghiên cứu nhiều tài liệu tham khảo có liên quan đến phương pháp phát triển ngôn ngữ, bằng lý luận và phân tích giúp tôi tìm hiểu sâu sắc về vấn đề