SKKN Một số biện pháp tổ chức hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5 – 6 tuổi

MỤC LỤC

1. MỞ ĐẦU

  1.1. Lý do chọn đề tài:

“Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai”

Trẻ em là nhân tố quyết định tương lai của đất nước, ngay từ nhỏ trẻ cần phải được quan tâm chăm sóc giáo dục tốt giúp trẻ phát triển toàn diện, nên vị trí của giáo dục mầm non trong chiến lược “Phát triển nguồn lực con người”. Là vô cùng quan trọng, được Đảng và Nhà nước đặc biệt quan tâm.Vậy đòi hỏi những nhà giáo dục phải giáo dục trẻ những gì? Giáo dục trẻ như thế nào? Và chất lượng giáo dục mầm non sẽ ra sao?. Đó là điều mà ngành giáo dục và toàn xã hội quan tâm. 

Những năm học gần đây Giáo dục và Đào tạo nói chung, giáo dục Mầm non nói riêng, không ngừng đổi mới về hình thức tổ chức và phương pháp dạy học để đáp ứng với yêu cầu giáo dục hiện nay. Việc xây dựng trường mầm non “Lấy trẻ làm trung tâm” [1] là giúp giáo viên có khả năng tự thiết kế, kế hoạch giảng dạy để dạy trẻ đạt kết quả tốt nhất. Căn cứ vào khả năng, nhu cầu học tập, kinh nghiệm sống của trẻ để xác định mục tiêu, nội dung cụ thể trong từng hoạt động và đảm bảo tốt mục tiêu giáo dục đề ra. Giáo viên có nhiều sáng tạo trong việc đổi mới nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ trong quá trình tham gia các hoạt động giáo dục tại trường. Có nhiều sáng tạo trong việc làm đồ dùng, đồ chơi phong phú, đa dạng mang tính giáo dục và thẩm mỹ cao. Trẻ sẽ tích cực, chủ động tham gia các hoạt động, làm việc theo nhóm để được trải nghiệm, trao đổi, chia sẻ và trình bày ý kiến của mình; biết suy nghĩ và vận dụng những điều đã học vào thực tế cuộc sống, giải quyết các tình huống mà trẻ gặp phải… Từ đó, trẻ mạnh dạn, tự tin, tích cực, chủ động, tư duy, sáng tạo, thích thú tìm tòi, khám phá trong quá trình tham gia các hoạt động giáo dục ở trường, ở lớp.

Là giáo viên mầm non đã dạy lâu năm, qua quá trình chăm sóc giáo dục, tôi thấy nhận thức và kĩ năng sống của trẻ còn nhiều hạn chế, trẻ còn nhút nhát, chưa tích cực mà còn hay bị thụ động, tự ti, nên vấn đề đặt ra với tôi hiện nay là: Giáo dục trẻ căn cứ vào khả năng nhu cầu học tập, kinh nghiệm sống của trẻ để lựa chọn các hình thức, lựa chọn nội dung, phương pháp giáo dục phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ. Xuất phát từ những vấn đề trên, để nâng cao chất lượng giáo dục cho trẻ khi dạy trẻ tôi luôn “Lấy trẻ làm trung tâm” có nghĩa là tôi luôn tạo mọi cơ hội cho trẻ được tham gia vào các hoạt động như: Hoạt động trải nghiệm, hoạt động giao tiếp, suy ngẫm, trao đổi và khi dạy trẻ tôi luôn quan tâm đến: Trẻ đã biết cái gì? muốn biết cái gì? để tạo cơ hội, hướng dẫn gợi mở giúp đỡ trẻ chiếm lĩnh kiến thức. Chính vì thế tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài: “Một số biện pháp tổ chức hoạt động giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5-6 tuổi ở trường mầm non Nga Hưng” để nghiên cứu trong sáng kiến kinh nghiệm này.

1.2. Mục đích nghiên cứu:

– Dựa vào đề tài đã chọn tìm ra các hình thức tổ chức và phương pháp giáo dục phù hợp, đề xuất giải pháp tốt nhất để phát huy hết tính tích cực của trẻ và để trẻ thực sự là trung tâm của các hoạt động. 

– Rút ra bài học kinh nghiệm về cách lập kế hoạch trên quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm.

1.3. Đối tượng nghiên cứu: 

Đề tài đã nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn của việc dạy học lấy trẻ làm trung tâm. Đồng thời đã đề xuất được 5 biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5 – 6 tuổi ở trường mầm non Nga Hưng.

1.4. Phương pháp nghiên cứu:

Đề tài sử dụng một số phương pháp nghiên cứu sau: 

+ Phương pháp nghiên cứu lý thuyết

+ Phương pháp nghiên cứu thực tiễn 

+ Phương pháp thu thập thông tin xử lý số liệu

+ Phương pháp thực hành trải nghiệm.

2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

2.1. Cơ sở lý luận.

Chiến lược giáo dục giai đoạn hiện nay không ngừng đổi mới để đáp ứng được nhu cầu dạy và học. Để đáp ứng được điều đó đòi hỏi giáo viên, nhà trường, các cấp phải nâng cao hơn nữa chất lượng đào tạo về mọi mặt cho trẻ và phải bắt đầu ngay từ bậc học giáo dục Mầm non như không quá nặng nề, áp đặt trẻ mà phải nhẹ nhàng làm cho trẻ có cảm giác thoải mái “Học bằng chơi, chơi mà học”[2].

Các nhà giáo dục đều phải thừa nhận một điều rằng cách tiếp cận tốt nhất để giáo dục trẻ đó là “Lấy trẻ làm trung tâm” [1] và ứng dụng các phương pháp dạy học tích cực để thúc đẩy sự phát triển tính chủ động, khả năng tư duy phân biệt và giải quyết vấn đề cho trẻ. Các cách tiếp cận tốt thường thể hiện tính tích hợp cao và kết nối việc học với thực tế đời sống của trẻ.

Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, chúng khác nhau về thể chất, tình cảm, xã hội, trí tuệ, hoàn cảnh gia đình, văn hóa và tâm lý. Do đó, mỗi trẻ em có hứng thú, cách học, tốc độ học tập khác nhau và chúng đều có thể thành công. Trẻ học bằng chơi tốt nhất khi có người lớn hỗ trợ và mở rộng những gì chúng đang hứng thú và đang thực hiện. Trẻ em là chủ thể của hoạt động, khi trẻ được trải nghiệm, giao tiếp, chia sẻ thì mọi hoạt động giáo dục đạt được hiệu quả cao nhất. Mặt khác trẻ em lại là đối tượng của hoạt động, trẻ thích khám phá những điều mới lạ, vì thế tôi đã nhận thấy rằng, nhiệm vụ của mình nói riêng hay tất cả các giáo viên nói chung là nên dạy những điều trẻ cần, cho trẻ làm quen những gì trẻ thích. Vì vậy cần xây dựng kế hoạch hướng vào trẻ, lấy trẻ làm trung tâm là quan trọng. Chúng ta cần căn cứ vào khả năng, nhu cầu học tập, kinh nghiệm sống của trẻ. Tổ chức hoạt động luôn đặt trẻ làm trung tâm của quá trình giáo dục, có nghĩa là tạo mọi cơ hội cho trẻ được tham gia vào các hoạt động. Trẻ cần được thí nghiệm, trải nghiệm, được học qua thực tế bằng việc làm cụ thể của trẻ.

Theo kết quả điều tra EDI Việt Nam, 50,68% tỷ lệ trẻ trong độ tuổi 5 – 6 tuổi được điều tra bị thiếu hụt hoặc có nguy cơ thiếu hụt ít nhất là một lĩnh vực phát triển. Đây là vấn đề báo động của giáo dục mầm non. Để thực sự nâng cao chất lượng giáo dục mầm non, đã đến lúc cần có sự thay đổi. Vì vậy tổ chức hoạt động giáo dục “Lấy trẻ làm trung tâm” là một cách hiệu quả, đảm bảo chất