SKKN Một số giải pháp nhằm nâng cao tinh thần tập luyện môn đá cầu cho học sinh khối 11 trườngTHPT

PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 

1. Lý do chọn đề tài 

Giáo dục thể chất trong hệ thống giáo dục nói chung, giáo dục THPT nói riêng ở nước ta là môn học bắt buộc, được quy định cụ thể trong Hiến pháp và các văn bản pháp luật, là một mặt giáo dục quan trọng trong sự nghiệp giáo dục và đào tạo, góp phần thực hiện mục tiêu: nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân lực, đào tạo nhân tài cho đất nước. Cùng với sự phát triển chung của giáo dục đại học nước ta trong 70 năm qua, công tác GDTC đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng trên nhiều lĩnh vực đào tạo nguồn nhân lực, xây dựng hệ thống văn bản pháp luật, không ngừng đổi mới chương trình, biên soạn giáo trình tài liệu, đổi mới phương pháp và phương tiện dạy học theo hướng hiện đại, từng bước tiếp cận trình độ tiên tiến của các nước trong khu vực. 

Đá cầu là môn thể thao học mới ở giáo dục THPT trong những năm gần đây. Thông qua môn học này giáo dục, bồi dưỡng cho học sinh những đức tính dũng cảm, ngoan cường, ý thức tổ chức, kỷ luật, đoàn kết, tương trợ, xây dựng thói quen rèn luyện thân thể, gìn giữ vệ sinh, đồng thời làm cho không khí trong nhà trường thêm tươi vui, lành mạnh, sôi nổi trẻ trung. Việc nâng cao thể lực, nâng cao sự khéo léo, hành động chính xác, phản ứng nhanh, sự tập trung cao và căng thẳng về tinh thần, nâng cao sự bền bỉ cho con người là những yêu cầu cấp thiết cho một nền sản xuất lớn xã hội chủ nghĩa. Những yêu cầu đó chỉ có thể giải quyết một phần lớn trong công tác chăm sóc sức khỏe, tổ chức rèn luyện thể dục thể thao một cách hợp lý, thường xuyên, liên tục trước hết trong lứa tuổi trẻ của nhà trường là nơi đào luyện người lao động mới cho đất nước. Tập luyện đá cầu giúp tăng cường sức khoẻ, cơ thể phát triển cân đối khoẻ mạnh. Thi đấu đá cầu đưa lại cho người xem những pha cầu hay, những trận cầu sôi nỗi, quyết liệt. Không những thế, qua đá cầu con người có thể hiểu, cảm thông chia sẻ những niềm vui, góp phần xoá bỏ những ranh giới trong mâu thuẫn giữa các cá nhân trong cuộc sống, lớn hơn nữa là các dân tộc trên thế giới, hàn gắn vết thương chiến tranh, nó trở thành một thông điệp hoà bình mà mọi người có thể tiếp nhận một cách dễ dàng. 

Việt Nam là một trong những nước phát triển đá cầu mạnh so với khu vực và thế giới. Vài năm gần đây được sự đầu tư và quan tâm của các cấp lãnh đạo nên môn đá cầu nước nhà có sự tiến bộ đáng kể ở cấp độ đội tuyển quốc gia. Tuy nhiên, ở góc độ phong trào và trong trường học THPT chưa khắc phục được những yếu kém trong các khâu như thể lực, kĩ thuật và sự hiểu biết về luật đá cầu. Nên cần hình thành những hiểu biết cơ bản nhất đối với mọi người và ngay bây giờ là các em học sinh- những chủ nhân tương lai của đất nước. Muốn vậy, chúng ta- những người đóng vai trò định hướng luôn phải tìm tòi, rút kinh nghiệm để có những phương pháp tốt nhất tạo cho các em có được một nền tảng vững chắc trong tương lai. Trong quá trình này, chúng ta cũng phải thường xuyên kết hợp tổ chức cho các em thực hiện những bài học bằng các giải thi đấu trong phong trào trường lớp, tạo sân chơi lành mạnh và bổ ích. 

   Trong thời gian gần đây, trước yêu cầu đổi mới đồng bộ, toàn diện của ngành Giáo dục và Đào tạo, Trường THPT Lê Hồng Phong xác định mục tiêu trước mắt phải xây dựng thành công trường chuẩn quốc gia. Được sự ủng hộ của chính quyền các cấp, của Sở GD&ĐT, sự đồng thuận của phụ huynh học sinh, BGH nhà trường đã mạnh dạn đưa ra những chủ trương, những chính sách đột phá có tính chiến lược đó là phát triển phong trào, tinh thần tập luyện môn đá cầu cho học sinh nhưng phong trào Đá cầu tại trường THPT Lê Hồng Phong chưa phát triển tương xứng với tiềm năng và cơ sở vật chất mới của trường.  

      Có rất nhiều nguyên nhân ảnh hưởng đến phong trào tập luyện của các em học sinh như chưa có hứng thú trong việc chơi TDTT, phụ huynh không muốn cho con tập luyện TDTT mà để thời gian tập trung học các môn khác, đội ngũ giáo viên thể chất chưa thực sự tâm huyết với phong trào TDTT trong nhà trường,… tất cả những yếu tố trên đã ảnh hưởng rất lớn đến phong trào TDTT của trường nói chung cũng như phong trào tập luyện môn đá cầu trong trường nói riêng. 

       Bản thân là một người giáo viên giảng dạy môn GDTC tôi luôn luôn trăn trở tìm ra các phương pháp dạy học có hiểu quả để giúp các em hiểu bài, nắm vững kiến thức môn học để có một kết quả tốt nhất. Chính vì vậy qua một thời gian dạy học tôi đã mạnh dạn viết lên những kinh nghiệm của bản thân qua đề tài “ Một số giải pháp nhằm nâng cao tinh thần tập luyện môn đá cầu cho học sinh khối 11 trường THPT Lê Hồng Phong – Hưng Nguyên”. Hy vọng qua đề tài này, tôi nhận được nhiều ý kiến đóng góp của các đồng nghiệp để được sự dụng rộng rãi trong ngành. 

2. Mục đích của đề tài 

       Đề tài nhằm mục đích cung cấp một số giải pháp nhằm nâng cao tinh thần tập luyện môn đá cầu cho học sinh khối 11. Đồng thời, đề tài được sử dụng làm tài liệu tham khảo cho giáo viên khi giảng dạy nội dung đá cầu trong trường phổ thông. Đảm bảo thực hiện đúng yêu cầu nhiệm vụ năm học của Bộ GD&ĐT, của Sở GD Nghệ An và của trường năm học 2022-2023.  

3. Tính mới và kết quả đạt được của đề tài 

       Đây là đề tài lần đầu tiên được áp dụng thực hiện tại trường THPT Lê Hồng Phong – Hưng Nguyên nói riêng và các trường THPT trên địa bàn Huyện Hưng Nguyên nói chung. Đề tài đã khai thác, trang bị cho học sinh những phương pháp, kỹ năng có tính ứng dụng trong việc học nội dung đá cầu. Tên đề tài có thể là không mới hoặc đã có những tác giả khai thác nhưng tôi xin khẳng định những vấn đề tôi nêu ra ở đây hoàn toàn là những kinh nghiệm, những tâm huyết mà bản thân tôi đã đúc kết lại trong quá trình giảng dạy của mình và đã được kiểm định qua thực tế. Đề tài đã góp phần nâng cao tinh thần tập luyện, tính hứng thú, hấp dẫn và hiệu quả cho các giờ học đá cầu. Đồng thời phát huy tối đa khả năng tính tích cực, chủ động độc lập sáng tạo, tự giác trong quá trình học tập của học sinh. 

4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 

• Nghiên cứu ở bộ môn Giáo dục thể chất cấp trung học phổ thông 
• Đối tượng nghiên cứu: Học sinh khối 11 trường THPT Lê Hồng Phong 
• Thực nghiệm tại trường THPT Lê Hồng Phong 
• Thời gian thực hiện: Từ năm học 2021-2022 đến nay. 

PHẦN II: NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 

1. Cơ sở lí luận 

1.1. Lý luận về đổi mới phương pháp dạy học 

Có thể nói, chúng ta đang là chủ nhân của thế kỉ XXI, là nhân vật trung tâm của thời đại văn minh- thời đại khoa học kĩ thuật phát triển như vũ bão, thời đại của sự bùng nổ thông tin, của tiến bộ kĩ thuật- và tất nhiên theo đó có biết bao sự thay đổi bất ngờ nhanh chóng. Thời hiện đại với những đặc điểm như trên đang đặt ra cho con người hiện đại những yêu cầu rất cao và những bài toán đòi hỏi không chỉ một năng lực thích nghi mà còn chủ động, sáng tạo. Để đáp ứng mục tiêu xây dựng con người mới, nghành giáo dục và đào tạo đã và đang tiến hành đổi mới một cách đồng bộ từ nội dung đến phương pháp dạy- học: Đổi mới sách giáo khoa, thay đổi cách soạn giáo án, đổi mới phương giảng dạy… trong đó phương pháp dạy học đóng vai trò chủ đạo. 

Luật giáo dục, điều 28.2 đã ghi: Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với từng học sinh; môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng làm việc theo nhóm, rèn luyện kĩ năng, vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú và trách nhiệm học tập cho học sinh. Và phải khẳng định thêm rằng: Nền giáo dục của ta là nền giáo dục toàn diện, các môi trường giáo dục, các nội dung và biện pháp giáo dục đều hướng tới một mục đích chung là đào tạo học sinh trở thành những con người phát triển toàn diện. Sinh thời, Bác Hồ vĩ đại đã hết sức quan tâm đến việc luyện tập thể dục, bồi dưỡng sức khoẻ. Bác xác định đó là “bổn phận của mỗi người dân yêu nước”. Bác đã kêu gọi đồng bào ai cũng gắng tập thể dục. Để làm gương, ngày nào Bác cũng tập. Tuân theo di chúc của Bác: Bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc làm rất quan trọng và rất cần thiết, nhà trường của chúng ta với mục tiêu đào tạo học sinh thành người công dân tốt, người lao động tốt, người cán bộ tốt, người chiến sĩ tốt có kiến thức toàn diện, có sức khoẻ và đủ phẩm chất, năng lực để xây dựng và bảo vệ Tổ Quốc càng phải coi trọng thể dục”.  

1.2. Lý luận về việc xây dựng một số giải pháp nhằm nâng cao tinh thần tập luyện 

môn đá cầu cho học sinh khối 11 trường THPT Lê Hồng Phong – Hưng Nguyên 

Đá cầu là phương tiện hữu hiệu trong việc giáo dục thể chất và sức khoẻ; trong giáo dục đạo đức, nhân cách, trong giải trí, trong giao lưu văn hoá xã hội và trong cả lĩnh vực kinh tế. Đá cầu còn có một chức năng lớn, đó là cầu nối giữa các dân tộc, các quốc gia. Đá cầu làm cho các dân tộc xích lại gần nhau, là tiếng nói của hoà bình, hữu nghị giữa các dân tộc, các quốc gia trên thế giới, dù khác nhau về chính  trị, tôn giáo hay màu da. Như vậy đá cầu là tinh thần của mỗi cá nhân và có tính tập thể cao nên cần có trình độ cao, phải biết phát huy thế mạnh cá nhân, khắc phục điểm yếu của tập thể. 

Đá cầu còn có tính nghệ thuật rất cao. Với trình độ kỹ thuật, chiến thuật phát 

triển như ngày nay, tính tập thể trong thi đấu lại càng cao. Đó thực chất là nâng cao tính đồng nhất trong tổ chức tấn công và phòng thủ. Vì vậy vai trò của giáo viên giáo dục thể chất là không ngừng học tập chuyên môn, nghiệp vụ, nghiên cứu, nắm vững chương trình tài liệu, tổ chức trao đổi và tích luỹ kinh nghiệm giảng dạy; trên cơ sở đó mà mạnh dạn cải tiến phương pháp giảng dạy, nâng cao chất lượng công tác chuyên môn. 

Trong TDTT nói chung, đá cầu nói riêng, kỹ thuật là vấn đề rất quan trọng để nhằm phát triển khả năng chơi cầu với mức độ cao hay thấp. Từ nền tảng kỹ thuật cơ bản của mỗi cá nhân mới thuận lợi cho việc vận dụng trong chiến thuật thi đấu.