SKKN Một số giải pháp nhằm xây dựng công đoàn cơ sở vững mạnh tại trường THPT

PHẦN I. ĐẶT VẤN ĐỀ 

1. Lí do chọn đề tài 

Trong những năm gần đây, hoạt động của Công đoàn cơ sở đã được lãnh đạo ngành và cấp ủy cơ sở đặc biệt quan tâm. Nhìn chung chất lượng hoạt động của các Công đoàn cơ sở có nhiều hướng chuyển biến tích cực, song vẫn chưa đáp ứng được theo yêu cầu mong muốn. Hoạt động Công đoàn cơ sở nhiều nơi còn mờ nhạt,  phụ thuộc nhiều vào chuyên môn trong các công việc và chưa phát huy hết chức năng và  vai trò của tổ chức Công đoàn. Trình độ năng lực của cán bộ Công đoàn cơ sở còn hạn chế , chưa nhận thức rõ chức năng, vai trò và chưa chủ động trong các hoạt động để khẳng định tầm quan trọng của tổ chức công đoàn cơ sở trong việc góp phần đưa giáo dục tại cơ sở phát triển đáp ứng yêu cầu của và kì vọng của nhân dân. Ban chấp hành chưa chủ động trong công tác định hướng, lập kế hoạch trong hoạt  động. Công tác tuyên truyền vận động còn mang tính hình thức chưa hiệu quả, Sự phối hợp giữa chuyên môn và Công đoàn còn lúng túng chưa ăn ý với nhau. Chính quyền đồng cấp  chưa quan tâm tạo điều kiện về thời gian và vật chất để Công đoàn hoạt động. Nhiều đoàn viên còn chưa thấy được lợi ích vì thế chưa hứng thú, chưa nhiệt tình tham gia vào các hoạt động của tổ chức Công đoàn.  

Với tình hình hoạt động của tổ chức Công đoàn cơ sở tại trường THPT Tân Kỳ cũng như các đơn vị trường học trên địa bàn thì hoạt động của tổ chức Công đoàn chưa thực sự hiệu quả và rõ nét, chưa làm đúng, đủ nhiệm vụ, quyền hạn của Công đoàn cơ sở do nhiều nguyên nhân khác nhau như: năng lực của cán bộ công đoàn chưa đáp ứng được nhiệm vụ; sự quan tâm phối hợp với chuyên môi chưa đúng mức; chế độ chính sách cho cán bộ công đoàng chưa tương xứng và do nhiều yếu tố khách quan khác của xã hội… 

Từ thực trạng với những nguyên nhân trên, với vai trò là cán bộ công đoàn cơ sở chúng tôi thấy việc nghiên cứu  đổi mới hoạt động công đoàn là vấn đề mang tính cấp thiết  để cùng với chuyên môn hoàn thành được mục tiêu giáo dục nên chúng tôi mạnh dạn chọn đề tài “Một số giải pháp nhằm xây dựng công đoàn cơ sở vững mạnh tại trường THPT Tân Kỳ”. Qua đó, phân tích được thực trạng, khó khăn, thuận lợi, hạn chế tồn tại và những nguyên nhân của hạn chế để đưa ra được các nhóm giải pháp có tính khả thi cao. Các nhóm giải pháp thể hiện đặc điểm của tổ chức công đoàn cơ sở theo Điều lệ công đoàn Việt Nam và sát với đặc thù của Công đoàn cơ sở trong trường học.  * 

2. Tính mới, đóng góp của đề tài và kinh nghiệm quản lý 

Tính mới của đề tài thể hiện ở sự vận dụng sáng tạo những giải pháp mang tính lý luận vào thực tiễn phù hợp với tình hình mới, giải quyết những vấn đề đặt ra trong thực tiễn quản lý trong các hoạt động đổi mới giáo dục theo tinh thần Nghị quyết 29-NQ/TW của Hội nghị Ban chấp hành Trung ương khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo để Công đoàn thực sự là tổ ấm, là chỗ dựa vững chắc, đáng tin cậy của đoàn viên công đoàn nhằm góp phần cùng với nhà trường thúc đẩy phong trào thi đua, triển khai các cuộc vận động một cách hiệu quả.  

Với mục tiêu bổ sung, hoàn thiện những vấn đề thực tiễn và lý luận trong việc nâng cao vai trò tổ chức Công đoàn trong lĩnh vực giáo dục. Xác định được một số nội dung tổng kết nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của người lao động. Đề tài đã tổng hợp với cơ sở khoa học về vai trò, chức năng, nhiệm vụ của công đoàn. Qua đó, đánh giá thực trạng, xác định những khó khăn, thuận lợi tình hình mới mang tính khách quan của thế giới, của nước ta hiện nay và tính chủ quan trong tổ chức và hoạt động của Công đoàn cơ sở. Từ đó, đề xuất các giải pháp thiết thực cho tổ chức và hoạt động của Công đoàn cơ sở. 

Bên cạnh đó, một đóng góp rất mới của Đề tài so với nhiều đề tài khác là đề tài đã xây dựng được chương trình hành động cụ thể để thực hiện được những nội dung nghiên cứu áp dụng vào thực tiễn nhằm nâng cao chất lượng tổ chức và hoạt động Công đoàn cơ sở. Những quan điểm cốt lõi trong chương trình hành động đó là:   

• Nhận thức đúng, đủ vị trí, vai trò, chức năng và quyền hạn của tổ chức Công đoàn cơ sở. Ngay sau đại hội nhiệm kỳ 2017-2022, tôi đã cùng ban chấp hành nghiên cứu rất kĩ về Điều lệ Công đoàn Việt Namvà các văn bản liên quan của các cấp để tránh việc làm sai, làm thiếu và làm thay để đạt hiệu quả tốt nhất trong công tác. 
• Xây dựng được mối quan hệ thường xuyên và tận dụng tối đã sự quan tâm giúp đỡ của Công đoàn cấp trên, bám sát các kế hoạch hoạt động của Công đoàn nghành để xây dựng kế hoạch hoạt động cho Công đoàn đơn vị. Đặc biệt trong hội nghị CBCCVCnăm học 2019- 2020, Công đoàn THPT Tân Kỳ đã mạnh dạn mời lãnh đạo LĐLĐ tỉnh, thường trực Công đoàn nghành, lãnh đạo Sở GD& ĐT Nghệ an về dự và đã được lãnh đạo đánh giá cao về mọi mặt cũng như đưa ra nhiều ý kiến chỉ đạo quý báu, góp ý để đơn vị rút kinh nghiệm. 
• Xây dựng được kế hoạch hoạt động toàn khóa, kế hoạch hoạt động theo năm, theo từng tháng cho BCH, ban Thanh tra nhân dân, Ủy ban kiểm tra công đoàn, ban Nữ công và thực hiện nghiêm túc, linh hoạt và hiệu quả. 
• Xây dựng được quy chế chi tiêu trong hoạt động Công đoàn theo đúng điều lệ, quy chế chi tiêu nội bộ từ quỹ phúc lợi tập thể và tổ chức thực hiện nghiêm túc, hiệu quả. 
• Công tác kiểm tra, giám sát được chú trọng. Công tác tài chính chặt chẽ và đúng quy định. 
• Xây dựng được quy chế thi đua chi tiết, đã lượng hóa được hiệu quả, các thành tích của Công đoàn viên trong mọi lĩnh vực công tác từ đó xếp loại thi đua một cách khách quan, minh bạch, có tính thuyết phục cao. 
• Xây dựng được quy chế hoạt động của Ban nữ công và tổ chức hoạt động có hiệu quả thiết thực, không mang tính hình thức. 
• Phối hợp chặt chẽ với chuyên môn và các tổ chức khác trong nhà trường như Hội cha mẹ học sinh, Đoàn thanh niên, Hội CCB…trong mọi hoạt động để mạng lại hiệu quả thiết thực cho hoạt động Công đoàn. 

PHẦN II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU 

1. Cơ sở khoa học 

1.1. Cơ sở lý luận 

“Công đoàn là tổ chức chính trị – xã hội của giai cấp công nhân và của người lao động được thành lập trên cơ sở tự nguyện, đại diện cho người lao động, chăm lo và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động; tham gia quản lý nhà nước, quản lý kinh tế – xã hội; tham gia kiểm tra, thanh tra, giám sát hoạt động của cơ quan nhà nước, tổ chức, đơn vị về những vấn đề liên quan đến quyền, nghĩa vụ của người lao động; tuyên truyền, vận động người lao động học tập, nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp, chấp hành pháp luật, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc”. (Trích: Điều 10 Hiến pháp Nước Cộng hòa XHCN Việt Nam năm 2014) 

Vị trí của Công đoàn Việt Nam: 

Công đoàn là thành viên trong hệ thống chính trị xã hội Việt Nam 

• Với Đảng, Công đoàn chịu sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, chỗ dựa vững chắc và là sợi dây chuyền nối liền quần chúng với Đảng. 
• Với Nhà nước, Công đoàn là người cộng tác đắc lực, bình đẳng tôn trọng lẫn nhau, ngược lại Nhà nước tạo điều kiện về pháp lý và cơ sở vật chất cho Công đoàn hoạt động. 
• Với tổ chức chính trị, xã hội khác, Công đoàn là thành viên của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, hạt nhân trong khối liên minh Công, Nông, trí thức, bình đẳng, tôn trọng, tạo điều kiện cho nhau hoạt động (thông qua các Nghị quyết liên tịch…)  Vai trò của Công đoàn Việt Nam: 

Vai trò của tổ chức Công đoàn Việt Nam không ngừng phát triển, mở rộng qua các thời kỳ. Ngày nay trong giai đoạn đất nước bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại, vai trò của Công đoàn Việt Nam tác động trên các lĩnh vực: 

• Trong lĩnh vực chính trị: Công đoàn có vai trò to lớn trong việc góp phần xây dựng và nâng cao hiệu quả của hệ thống chính trị – xã hội xã hội chủ nghĩa. Tăng cường mối liên hệ mật thiết giữa Đảng và nhân dân, bảo đảm và phát huy quyền làm chủ của nhân dân lao động, từng bước hoàn thiện nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, bảo đảm thực thi pháp luật và để Nhà nước thực sự là Nhà nước của dân, do dân và vì dân. Để đảm bảo sự ổn định về chính trị. 

• Trong lĩnh vực kinh tế: Công đoàn tham gia xây dựng hoàn thiện cơ chế quản lý kinh tế nhằm xoá bỏ quan liêu, bao cấp, củng cố nguyên tắc tập trung trên cơ sở mở rộng dân chủ. Góp phần củng cố những thành tựu kinh tế văn hoá và khoa học kỹ thuật đã đạt được trong những năm thực hiện đường lối đổi mới của Đảng. Tiếp tục đẩy mạnh, nâng cao hiệu quả hoạt động của các thành phần kinh tế trong đó kinh tế Nhà nước giữ vai trò chủ đạo, liên kết và hỗ trợ các thành phần kinh tế khác phát triển có lợi cho quốc kế dân sinh. Đẩy mạnh công nghiệp hoá – hiện đại hoá đất nước, từng bước đưa kinh tế tri thức vào Việt Nam, góp phần nhanh chóng hội nhập với khu vực và thế giới. Đặc biệt, trong điều kiện nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa, việc đẩy mạnh hoạt động của các thành phần kinh tế vẫn đảm bảo cho kinh tế quốc doanh giữ vị trí then chốt, đóng vai trò chủ đạo. 

• Trong lĩnh vực văn hoá – tư tưởng: Trong nền kinh tế nhiều thành phần Công đoàn phát huy vai trò của mình trong việc giáo dục công nhân, viên chức và lao động nâng cao lập trường giai cấp, lấy chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hoạt động, phát huy những giá trị cao đẹp, truyền thống văn hoá dân tộc và tiếp thu những thành tựu tiên tiến của văn minh nhân loại góp phần xây dựng nền văn hoá tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc Việt Nam. 

• Trong lĩnh vực xã hội: Công đoàn có vai trò trong tham gia xây dựng giai cấp công nhân vững mạnh cả về số lượng và chất lượng, không ngừng nâng cao trình độ giác ngộ chính trị, tính tổ chức kỷ luật, trình độ văn hoá, khoa học kỹ thuật, có nhãn quan chính trị, thực sự là lực lượng nòng cốt của khối liên minh công – nông – trí thức, làm nền tảng của khối đại đoàn kết toàn dân, là cơ sở vững chắc đảm bảo vai trò lãnh đạo của Đảng và tăng cường sức mạnh của Nhà nước. Chức năng của Công đoàn  Công đoàn có ba chức năng. 

1. Công đoàn đại diện và bảo vệ các quyền, lợi ích hợp pháp chính đáng của người lao động; có trách nhiệm tham gia với Nhà nước phát triển sản xuất, giải quyết việc làm, cải thiện đời sống vật chất, tinh thần của người lao động. 
2. Công đoàn đại diện và tổ chức người lao động tham gia quản lý cơ quan, đơn vị, tổ chức, quản lý kinh tế xã hội, quản lý Nhà nước trong phạm vị chức năng của mình, thực hiện quyền kiểm tra giám sát hoạt động của cơ quan đơn vị, tổ chức theo quy định của pháp luật. 
3. Công đoàn có trách nhiệm tổ chức, giáo dục động viên người lao động phát huy vai trò làm chủ đất nước, thực hiện nghĩa vụ công dân, xây dựng và phát triển bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN.