SKKN Một số kinh nghiệm dạy học tích hợp trong bài “Hợp tác cùng phát triển” – Giáo dục công dân lớp 9

1. PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài
2. Lý do khách quan

Hoà nhập trong sự phát triển chung của đất nước, nền giáo dục trong giai đoạn hiện nay đòi hỏi đáp ứng nhu cầu về sự nghiệp đổi mới căn bản, toàn diện, của giáo dục hiện đại. Do đó, người giáo viên phải không ngừng học hỏi, trau dồi thêm kiến thức, kinh nghiệm và phương pháp dạy học đổi mới, luôn cập nhật, khai thác và đưa vào sử dụng hiệu quả các kĩ thuật dạy học góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. 

Tiếp tục hưởng ứng phong trào Dạy học tích hợp do Bộ GD&ĐT triển khai ở các cấp, bậc học nhằm mang lại hiệu quả cao trong dạy học. Tuy nhiên, trên thực tế để mang lại hiệu quả cao trong kĩ thuật, nguyên tắc dạy học không phải người giáo viên nào cũng đáp ứng được. Phương pháp, tiến trình, cách thức thực hiện dạy học theo chủ đề tích hợp và cuộc thi Dạy học theo chủ đề tích hợp dành cho giáo viên THCS, THPT vẫn còn nhiều bỡ ngỡ đối với giáo viên, chưa ứng dụng được rộng rãi trong đội ngũ giáo viên, chưa đạt được hiệu quả như mong muốn.

1. Lý do chủ quan

Tiếp tục hưởng ứng phong trào thi đua Dạy tốt – Học tốt, Dạy học theo chủ đề tích hợp, dựa trên một số thành công của cá nhân cũng như kinh nghiệm trong dạy học của bản thân từ thực tế, sự học hỏi kinh nghiệm ở các đồng nghiệp đã làm nảy sinh ý tưởng tiếp tục chia sẻ cùng đồng nghiệp một số kinh nghiệm trong dạy học tích hợp nhằm phát huy năng lực của giáo viên trong công tác giảng dạy, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục nói chung cũng như chất lượng chuyên môn của giáo viên trong cuộc thi Dạy học tích hợp nói riêng.

2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài 

Mục tiêu: Nghiên cứu và xác định rõ đối tượng, mục đích, nội dung, phương pháp, kĩ năng trong quá trình dạy học tích hợp trong môn GDCD lớp 9.

Nhiệm vụ của đề tài này là chia sẻ cùng đồng nghiệp một số kinh nghiệm trong quá trình làm bài dự thi Dạy học theo chủ đề tích hợp ở trường phổ thông qua nội dung cụ thể (bài 6, tiết 6, GDCD lớp 9: Hợp tác cùng phát triển) nhằm đạt hiệu quả cao trong việc ứng dụng kĩ thuật dạy học tích hợp nói chung cũng như trong cuộc thi Dạy học theo chủ đề tích hợp nói riêng.

3. Đối tượng nghiên cứu 

Xung quanh các vấn đề về nội dung, phương pháp, tiến trình thực hiện dạy học tích hợp trong bài “Hợp tác cùng phát triển” – GDCD lớp 9.

4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu

Xác định rõ đối tượng, mục đích, nội dung, phương pháp, kĩ năng trong  quá trình dạy học tích hợp trong môn GDCD lớp 9: bài 6, tiết 6, GDCD lớp 9: Hợp tác cùng phát triển.

Học sinh khối 9, trường THCS Lương Thế Vinh, huyện Krông Ana, tỉnh Đăk Lăk năm học ………….

5. Phương pháp nghiên cứu

– Phương pháp trực quan;

– Phương pháp thuyết trình vấn đáp;

– Phương pháp thực nghiệm;

– Phương pháp làm việc nhóm;

– Phương pháp tổng kết kinh nghiệm.

1. PHẦN NỘI DUNG
2. Cơ sở lí luận 

Cơ sở lí luận của đề tài là dựa trên Công văn số 974 /SGDĐT-GDTrH ngày …………của Sở Giáo dục và Đào tạo  Đắk Lắk; Công văn số: 163/PGDĐT-THCS huyện Krông Ana,  ngày …………về việc Tham gia cuộc thi Vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các tình huống thực tiễn dành cho học sinh trung học và cuộc thi Dạy học theo chủ đề tích hợp năm học ………….

 Kết hợp với việc nghiên cứu lí luận và thực tiễn công tác giảng dạy ở trường phổ thông hiện nay, chúng tôi xác định những phương pháp, kinh nghiệm dạy học tích hợp cơ bản từ đó vận dụng sáng tạo, có hiệu quả trong dạy học tích hợp ở trường phổ thông.

2. Thực trạng

2.1. Thuận lợi – khó khăn

* Thuận lợi 

– Về phía nhà trường:

Nhà trường tạo điều kiện cho giáo viên tham dự đầy đủ các đợt tập huấn chuyên môn nên giáo viên có cơ hội nắm bắt các nội dung mới về chuyên môn nghiệp vụ.

Trang bị đầy đủ về thiết bị dạy học như máy chiếu, máy tính, bảng thông minh, máy ảnh…, đồng thời bố trí giáo viên hỗ trợ về mặt thời gian, kiến thức trong quá trình tìm hiểu kiến thức liên quan đến bài dạy tích hợp. 

– Về phía giáo viên:

Giáo viên có tinh thần học hỏi, nhiệt tình trong công việc, năng động, sáng tạo trong cách nghĩ, cách làm nên đạt được hiệu quả khá tốt trong công tác chuẩn bị cũng như trong giảng dạy chủ đề đặt ra. 

Giáo viên đã được tập huấn chuyên môn về Dạy học tích hợp, đã đạt được một số thành tích nhất định trong cuộc thi Dạy học theo chủ đề tích hợp.

– Về phía học sinh:

Học sinh đa số ngoan, lễ phép, chăm học, năng động và sáng tạo, có kĩ năng sử dụng, khai thác thông tin tư liệu trong học tập khá tốt. 

Được gia đình quan tâm, tạo mọi điều kiện tốt nhất cho học tập.

* Khó khăn

– Về phía giáo viên:

Bản thân được trang bị về kiến thức, tư liệu dạy học tích hợp, phương pháp dạy học tích hợp còn quá ít nên cảm thấy bỡ ngỡ khi được lãnh đạo nhà trường phân công đảm nhiệm làm đề tài dạy học tích hợp dự thi.

Một số giáo viên chưa thực sự nhiệt tình, chưa quan tâm nhiều đến phong trào dạy học tích cực của nhà trường, của ngành nên không đầu tư nghiên cứu, ứng dụng trong quá trình giảng dạy do đó hiệu quả tham gia cuộc thi Dạy học theo chủ đề tích hợp không cao thậm chí có giáo viên không nắm bắt được nội dung giảng dạy này.

– Về phía học sinh:

Một số học sinh học lực yếu, kém, trây lười trong học tập nên việc chuẩn bị bài, tìm những nội dung liên quan đến bài học còn nhiều hạn chế, do đó cũng ảnh hưởng đến việc tiếp thu bài học trên lớp. 

2.2.Thành công – hạn chế

Trong quá trình tích luỹ kinh nghiệm giảng dạy và nhất là trong cuộc thi Dạy học theo chủ đề tích hợp, bản thân tôi đã đạt một số thành công nhất định: Giải nhất cuộc thi Dạy học tích hợp cấp tỉnh và cấp quốc gia năm học …………  Đó cũng là thành công cả về mặt lí luận cũng như thực tiễn của bản thân trong quá trình dạy học.

Tuy nhiên, cũng do vấn đề khá mới mẻ nên bản thân tự mò mẫm thử nghiệm, không tránh khỏi chủ quan, lúng túng, thiếu kinh nghiệm.

2.3. Mặt mạnh – mặt yếu

Mặt mạnh của việc thực hiện đề tài này là gắn được thực tiễn với lí thuyết, lấy thực tiễn công việc để từ đó đúc kết lí luận và ngược lại lí luận sẽ được kiểm nghiệm qua thực tế chất lượng dạy học cũng như nghiên cứu chủ đề dạy học tích hợp. Nội dung chủ đề tích hợp dự thi của các năm trước đó đã được các cấp