SKKN Một số kinh nghiệm rèn kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh lớp 4

PHẦN THỨ NHẤT: MỞ ĐẦU

1. Đặt vấn đề

Trong thời kỳ hội nhập quốc tế và với xu thế toàn cầu hóa hiện nay Tiếng Anh là một trong những ngoại ngữ phổ biến nhất, đóng vai trò vô cùng quan trọng trong các lĩnh vực như kinh tế, văn hóa, xã hội, giáo dục, … . Tiếng Anh là một ngôn ngữ quốc tế đã, đang và sẽ được nhiều người theo học do nhu cầu, giao tiếp, học tập và nghiên cứu.

Chính vì vậy việc dạy và học ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, đã và đang được nhà nước quan tâm và phát triển từ các cấp học. Dạy học tiếng Anh tiểu học nhằm hình thành và phát triển ở học sinh những kiến thức và kỹ năng cơ bản về sử dụng ngôn ngữ để tạo tiền đề cho các em tiếp thu và học tập tốt môn tiếng Anh ở các cấp cao hơn. 

Khi học tiếng Anh, học sinh được rèn luyện bốn kỹ năng nghe, nói, đọc, viết xuyên suốt quá trình học. Mục đích cuối cùng là các em có thể sử dụng kiến thức đã học vào giao tiếp một cách thành thạo. Trong quá trình giảng dạy tôi nhận thấy rằng nhiều học sinh đã tích cực, chủ động, tự tin thể hiện năng lực của mình. Tuy nhiên một số em có vốn từ vựng và kiến thức ngữ pháp ít, gặp khó khăn trong việc diễn đạt câu. Cũng có những em đã nắm vững từ vựng và cấu trúc ngữ pháp nhưng vẫn lúng túng, rụt rè, chưa mạnh dạn khi nói. Để có kỹ năng nói tốt học sinh cần phải vận dụng kiến thức về ngữ âm, từ vựng, ngữ pháp, kết hợp chặt chẽ với các kỹ năng khác và cần phải rèn luyện thường xuyên, liên tục thì mới có thể vận dụng vào các tình huống thực tế. 

Qua những năm giảng dạy Tiếng Anh tại trường tiểu học, tôi đã chú ý nghiên cứu, tìm tòi, vận dụng các biện pháp mới để phát triển kỹ năng nói của học sinh, giúp các em thêm mạnh dạn, tự tin hơn khi sử dụng ngôn ngữ. Chính vì vậy, tôi đã áp dụng sáng kiến: “Một số kinh nghiệm rèn kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh lớp 4”.

Đối tượng nghiên cứu: Các giải pháp nhằm rèn kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh lớp 4.

Phạm vi nghiên cứu: Môn Tiếng Anh lớp 4 trường Tiểu học Krông Ana năm học ………

1. Mục đích

Đề tài đưa ra một số giải pháp nhằm rèn kỹ năng nói tiếng Anh cho học sinh lớp 4, từ đó giúp học sinh tích cực, chủ động lĩnh hội và vận dụng kiến thức ngôn ngữ hiệu quả, mạnh dạn, tự tin hơn khi giao tiếp bằng tiếng Anh. 

PHẦN THỨ HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

1.  Cơ sở lí luận của vấn đề

Việc dạy ngoại ngữ phải đảm bảo dạy đủ 4 kỹ năng nghe, nói, đọc, viết cho học sinh, trong đó cần tập trung phát triển hai kỹ năng nghe và nói. “Nói” là một trong 4 kỹ năng mà khi dạy một ngoại ngữ lúc nào chúng ta cũng chú trọng vì nó là một trong những nhân tố rất quan trọng trong các kỹ năng. Bởi vì khi học bất cứ ngôn ngữ nào thì mục đích cuối cùng vẫn là giao tiếp và học Tiếng Anh cũng vậy. Dạy và học Tiếng Anh tiểu học nhằm cung cấp cho học sinh những kiến thức, hiểu biết cơ bản đầu tiên về môn học, giúp cho các em bước đầu làm quen với ngôn ngữ mới ngoài tiếng mẹ đẻ.

Ngày 30/9/2008, thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định 1400/QĐ-Ttg về phê duyệt Đề án “Dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân giai đoạn 2008 – 2020” gọi tắt là Đề án ngoại ngữ Quốc gia 2020 (Đề án NNQG 2020). Mục tiêu của đề án là thực hiện đổi mới toàn diện việc dạy và học ngoại ngữ trong hệ thống giáo dục quốc dân, triển khai chương trình dạy và học ngoại ngữ mới ở các cấp học, để “đến năm 2020, đa số thanh niên Việt Nam tốt nghiệp trung cấp, cao đẳng và đại học có đủ năng lực ngoại ngữ sử dụng độc lập, tự tin giao tiếp, học tập, làm việc trong môi trường hội nhập, đa ngôn ngữ, đa văn hóa, biến ngoại ngữ trở thành thế mạnh của người dân Việt Nam”. 

Để đạt được mục tiêu trên thì từ các cấp học, mỗi giáo viên ngoại ngữ phải xác định được việc dạy học như thế nào để mang lại hiệu quả cao nhất, nhắm đến đích cuối cùng của người học ngôn ngữ là khả năng giao tiếp tốt. Vì vậy việc rèn kỹ năng nói cho học sinh trong dạy và học môn Tiếng Anh rất quan trọng và vô cùng cần thiết.

1. Thực trạng vấn đề 

– Ưu điểm

Được sự chỉ đạo, quan tâm sâu sát của Phòng Giáo dục và Đào tạo, lãnh đạo nhà trường đã có những kế hoạch cụ thể, lâu dài trong công tác dạy và học nói chung và môn Tiếng Anh nói riêng.

  Học sinh khối lớp 4 được học chương trình Tiếng Anh theo Đề án NNQG 2020 với thời lượng 4 tiết/ tuần. Chất lượng học sinh tương đối đồng đều, đa số học sinh tích cực học hỏi và có ý thức học tập tốt. 

Giáo viên dạy Tiếng Anh đạt trình độ B2 theo khung tham chiếu Châu Âu, nhiệt tình với công việc, tận tụy giảng dạy. Không ngừng tìm tòi, vận dụng các phương pháp dạy học tích cực, tạo hứng thú cho người học để giúp các em tiếp thu bài một cách hiệu quả.

Đời sống của nhân dân ngày càng được cải thiện nên quan tâm hơn đến việc học môn tiếng Anh, mua sắm sách vở, đồ dùng học tập cho học sinh.

– Khó khăn

Nhiều học sinh chưa coi trọng bộ môn Tiếng Anh vì nó là môn học tự chọn nên chưa chủ động tích cực trong học tập. Chính vì vậy mà trong giờ Tiếng Anh các em thường lơ là, không tập trung chú ý vào bài học, làm ồn trong lớp khiến giáo viên phải dành thời gian để nhắc nhở và quản lí các em.

Số học sinh trong một lớp học đông so với đặc thù môn học, nên trong mỗi tiết học giáo viên không thể hướng dẫn cách phát âm cho từng học sinh. Một số học sinh tiếp thu kiến thức còn thụ động, thiếu sự nhiệt tình, tích cực trong các hoạt động bài học. 

Nhiều học sinh ngại sử dụng ngôn ngữ để giao tiếp do tâm lý sợ sai, sợ bạn bè chê cười. Chưa dám mạnh dạn bày tỏ quan điểm, ý kiến cá nhân. 

Lượng kiến thức từ vựng, mẫu câu và các chủ điểm ngữ pháp trong một số bài theo chương trình mới của Bộ giáo dục đối với học sinh lớp 4 còn nhiều và tương đối khó nên đôi khi gây cho học sinh tâm lý nản. 

Muốn việc dạy và học hiệu quả thì giáo viên cần phải không ngừng đổi mới phương pháp dạy học sao cho sinh động và hiệu quả. Tuy nhiên đôi khi giáo viên vẫn chưa linh hoạt trong việc đổi mới và vận dụng các hình thức tổ chức dạy học phù hợp, sáng tạo nên học sinh đôi lúc cảm thấy nhàm chán.

Nhiều phụ huynh không am hiểu về bộ môn tiếng Anh, nên không thể hướng dẫn, giúp đỡ các em tự học ở nhà.

Khảo sát thái độ sử dụng tiếng Anh vào giao tiếp và chất lượng kỹ năng nói của học sinh lớp 4 trước khi thực hiện đề tài (Đầu năm học ………):