SKKN Một số kinh nghiệm trong giảng dạy chương trình phần mềm đồ họa Paint môn tin học lớp 3

I. Phần mở đầu

1. Lý do chọn đề tài

Giáo dục có vai trò rất quan trọng trong tiến tình phát triển của xã hội loài người. Nhất là trong thời kỳ đất nước phát triển như hiện nay, nước ta trên con đường đổi mới, chính sách mở cửa quan hệ với các nước trên thế giới tăng, sự bùng nổ công nghệ thông tin trên thế giới, do đó môn tin học ngày càng được quan tâm và đầu tư hơn. Chúng ta cũng xác định thấy rõ vị trí, tầm quan trọng của môn học này; là một công cụ tạo điều kiện hoà nhập với cộng đồng quốc tế và khu vực; tiếp cận thông tin quốc tế và khoa học kĩ thuật mới như hiện nay; tiếp cận những nền văn hoá tiên tiến khác trên thế giới. 

Môn tin học trong tường Tiểu học hiện nay giữ vai trò quan trọng đây cũng là môn học và là công cụ phục vụ đắt lực cho sự nghiệp giáo dục, các em học sinh được học môn tin học ở bậc Tiểu học sẽ giúp ích cho các em rất nhiều ở các cấp học trên. Tin học trong thời đại hiện nay ở nước ta được xem như là một môn rất bổ ích thu hút giới trẻ tìm hiểu.

Tại trường TH Nguyễn Văn Trỗi, môn Tin học là môn học mới đối với các em, nhưng sau một thời gian học tiếp xúc, các em say mê hứng thú, yêu thích môn học, do vậy tôi luôn tạo cho các em sự tò mò hứng thú, nhất là trong giờ lý thuyết và cả giờ thực hành, các em biết vận dụng vào các môn học khác, đặc biệt là phương tiện hữu ích trong việc tìm tòi kiến thức mới, vận dụng thử sức với các cuộc thi trên máy tinh như Violympic Toán Tiếng Anh, Violympic Toán Tiếng Việt, hay IOE… môn học này xuất phát từ nhu cầu thực tế Công nghiệp hoá – Hiện đại hoá đất nước để hội nhập thế giới, các em dần làm quen và đi vào hứng thú với môn học này.

Là một giáo viên tin học, tôi đã luôn chứng kiến cảnh học sinh chưa biết về máy tính, chưa hiểu về cách sử dụng máy tính, bên cạnh các em chăm ngoan học tốt, vẫn có khá nhiều em gặp khó khăn trong việc học môn tin học. Đặc biệt là học sinh lớp 3A Trường TH Nguyễn Văn Trỗi, nhiều em chưa có hứng thú trong học tập, thao tác còn chậm, chưa biết thao tác trên phần mềm Paint vì vậy tôi mạnh dạn chia sẽ một số ý kiến, suy nghĩ của mình qua sáng kiến; “Một số kinh nghiệm trong giảng dạy chương trình phần mềm đồ họa Paint môn tin học lớp 3”.

2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.

Bậc tiểu học, môn học này bước đầu giúp học sinh làm quen với một số kiến thức ban đầu về CNTT như: Một số bộ phận của máy tính, một số thuật ngữ thường dùng, rèn luyện một số kỹ năng sử dụng máy tính, …

Hình thành cho học sinh một số phẩm chất và năng lực cần thiết cho người lao động hiện đại như:

+ Góp phần hình thành và phát triển tư duy thuật giải.

+ Bước đầu hình thành năng lực tổ chức và xử lý thông tin.

+ Có ý thức và thói quen sử dụng máy tính trong hoạt động học tập, lao động xã hội hiện đại.

+ Có thái độ đúng khi sử dụng máy tính và các sản phẩm tin học.

+ Bước đầu hiểu khả năng ứng dụng CNTT trong học tập.

+ Có ý thức tìm hiểu CNTT trong các hoạt động xã hội.

* Đặc biệt khi học phần mềm Paint

Học sinh ứng dụng trong môn Mỹ thuật, học được từ môn mỹ thuật để vẽ những hình ảnh sao cho sinh động, hài hoà thẩm mĩ.

+ Trong chương trình tin học ở bậc tiểu học được phân bố xen kẽ giữa các bài vừa học, vừa chơi. Điều đó sẽ rèn luyện cho học sinh óc tư duy sáng tạo trong quá trình chơi những trò chơi mang tính bổ ích, giúp cho học sinh thư giãn sau những giờ học căng thẳng ở lớp, …

3. Đối tượng nghiên cứu

Đề tài xoay quanh việc làm thế nào để giảng dạy chương trình phần mềm đồ họa Paint môn tin học lớp 3 một cách có hiệu quả nhất.

1. Giới hạn của đề tài

Nghiên cứu về cách tổ chức giảng dạy phần mềm đồ họa Paint của học sinh lớp 3A trường Tiểu học Nguyễn Văn Trỗi xã Quảng Điền huyện Krông Ana tỉnh Đắk Lắk ( Năm học ……… ).

1. Phương pháp nghiên cứu

1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận

– Đọc các tài liệu, sách báo, truy cập internet nói về các phương pháp nghiên cứu, phương pháp dạy tin học tiểu học”.

– Nghiên cứu các báo cáo tổng kết phong trào, chuyên môn, … và các SKKN có liên quan của các anh chị qua từng năm học trước.

– Tham khảo các bài viết của các tác giả đăng trên tạp chí giáo dục, truy cập internet tham khảo các SKKN của các anh chị ở các trường bạn.

1. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn

– Phương pháp điều tra;

Tìm hiểu thực trạng giảng dạy, học tập của giáo viên và học sinh trong việc lĩnh hội kiến thức mới nhằm phát hiện các vấn đề khó khăn cần giải quyết, xác định nguyên nhân, chuẩn bị cho các bước nghiên cứu tiếp theo. 

– Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục; 

Phương pháp này giúp tôi tổng kết những kinh nghiệm của bản thân và đánh giá rút ra những cái mới có giá trị, hỗ trợ thiết thực cho công tác giảng dạy trong môn này.

– Phương pháp nghiên cứu các sản phẩm hoạt động;

Thường xuyên theo dõi các hoạt động trong quá trình thực hiện để kịp thời nắm bắt, giải quyết các tình huống đặt ra sao cho có kết quả tốt nhất.

– Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia;

Phương pháp này giúp tôi có thêm nhiều phương pháp từ các ý kiến xây dựng, từ đó đúc kết cho mình một cách tích cực đạt kết quả cao nhất trong tổ chức và thực hiện.

– Phương pháp khảo nghiệm, thử nghiệm.

Tổ chức triển khai thực hiện các giải pháp cải tiến để xem xét, đối chiếu với kết quả ban đầu có tiến bộ không? có phù hợp với ý đồ nghiên cứu của tác giả không?

1. Phương pháp thống kê toán học

Sử dụng phương pháp này để phân tích số liệu thống kê, kiểm tra và dự đoán ( dự đoán, điều tra, chọn mẫu).

Ngoài ra trong quá trình nghiên cứu đề tài này tôi còn sử dụng phối hợp nhiều phương pháp khác như: Tạo ra các trò chơi, các thủ thuật dạy thực hành chính xác….    

• Phần nội dung

• Cơ sở lý luận

Trong nhà trường, Tin học là một bộ môn mới áp dụng những năm gần đây, có đặc thù riêng, gây trí tò mò ham mê tìm hiểu với học sinh xong cũng không tránh khỏi gây ra những khó khăn cho người học. Do đó giáo viên cũng giống như một người nghệ sĩ, cần nhận biết một cách tinh tế, nhạy cảm để có thể tạo cho đối tượng học những hứng thú và niềm yêu thích đặc biệt với bộ môn mình phụ trách.

+ Nghị quyết Trung ương 2, khoá VII, đã quy định phương pháp dạy học thay đổi theo hướng “khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư duy sáng tạo của người học, từng bước áp dụng những phương pháp tiên tiến và phương tiện hiện đại vào quá trình dạy học”. Định hướng này đã được pháp chế hoá trong luật giáo dục điều 24, 25:” Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh, phù hợp với đặc điểm từng lớp học, môn học. Bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kĩ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động tình cảm đem lại niềm vui, hứng thú cho học sinh”.

+ Nghị quyết 40/2000/QH10 và chỉ thị 14/2001/CT-TTg ngày 9/12/2000 về việc đổi mới chương trình giáo dục phổ thông: Nội dung chương trình là tích cực áp dụng một cách sáng tạo các phương pháp tiên tiến, hiện đại, ứng dụng CNTT vào dạy và học.

+ Chỉ thị 29/CT của Trung Ương Đảng về việc đưa CNTT vào nhà trường.

Theo Công văn 4323/BGDĐT-GDTH ngày 25/8/2015 của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ GDTH đưa ra nhiệm vụ cụ thể về môn Tin học như sau: “Tiếp tục thực hiện tổ chức dạy học môn Tin học theo Chương trình giáo dục phổ thông ban hành kèm theo Quyết định số 16/2006/QĐ-BGDĐT ngày 05/5/2006 của Bộ Giáo dục và Đào tạo ở những nơi có đủ điều kiện. Đẩy mạnh cách hoạt động giáo dục có nội dung Tin học – Công nghệ thông tin dưới hình thức các câu lạc bộ để học sinh được tiếp cận, hình thành các kĩ năng học tập, sử dụng sáng tạo”.

Ngoài ra, Bộ Giáo dục và Đào tạo đưa ra Công văn số 4983/BGDĐT-CNTT ngày 28/9/2015 về việc Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ CNTT với nhiều nhiệm vụ trọng tâm như: Công tác bồi dưỡng ứng dụng CNTT cho giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục; Tập huấn, bồi dưỡng trực tuyến cho giáo viên, tổ chức họp trực tuyến; Triển khai chương trình công nghệ giáo dục và e-Learning; Hướng đến mô hình trực tuyến, phần mềm nguồn mở, học liệu mở cho giáo dục; Xây dựng mô hình giáo dục điện tử, trường học điện tử; Tăng cường đầu tư hạ tầng cơ sở CNTT…

Xuất phát từ quan điểm ” lấy người học làm trung tâm “, phương pháp dạy và học đã có những thay đổi căn bản. Người dạy không phải  là người duy nhất nắm giữ kiến thức và truyền đạt kiến thức mà chỉ là người hướng dẫn, người hỗ trợ, người cố vấn, người kiểm tra… Người học không còn là người thụ động tiếp thu kiến thức mà là trung tâm của quá trình dạy học, chủ động sáng tạo trong quá trình học tập nhằm đạt được mục tiêu dạy học của mình. Dạy tin học thì việc đổi mới phương pháp dạy học là rất rõ ràng và quan trọng đặc biệt trong những tiết thực hành. Từ những luận điểm trên việc các em học sinh trực tiếp tham gia vào quá trình học tập, trực tiếp thực hành và sử dụng máy tính một cách tự nhiên và linh hoạt sẽ tạo được niềm vui, kích thích trí tò mò của các em.