SKKN Một số thủ thuật giúp học sinh nhớ từ vựng môn Tiếng Anh ở bậc Tiểu học

I. TÊN SÁNG KIẾN VÀ LĨNH VỰC ÁP DỤNG.

1. Tên sáng kiến:

“ Một số thủ thuật giúp học sinh ghi nhớ từ vựng môn Tiếng Anh ở bậc Tiểu Học”

2. Lĩnh vực áp dụng : 

Áp dụng trong việc giảng dạy và học từ vựng môn Tiếng Anh ở bậc Tiểu học.

II. NỘI DUNG.

Tiếng Anh đóng một vai trò quan trọng trong cuộc sống hàng ngày từ việc giao tiếp đến những cơ hội trong học tập, làm việc, cũng như các mối quan hệ hợp tác kinh doanh… . Chính vì thế, trong những năm gần đây môn Tiếng Anh có được rất nhiều sự quan tâm từ các cấp lãnh đạo, các bậc phụ huynh, các em học sinh. Là một tỉnh tiên phong trong việc chính thức đưa môn Tiếng Anh vào giảng dạy ở tiểu học, tỉnh Ninh Bình gặp không ít những khó khăn. Nhưng, sau những năm triển khai theo đề án dạy ngoại ngữ, nhờ sự nỗ lực không ngừng của các cấp, các ngành và nỗ lực rất cao vượt qua nhiều khó khăn của các giáo viên Tiếng Anh thì bước đầu môn Tiếng Anh đã được các em học sinh đón chào và học tập rất nhiệt tình sôi nổi. Các bậc phụ huynh luôn chăm chú dõi theo, động viên khuyến khích. Là một giáo viên Tiếng anh, chúng tôi rất vui khi thấy các em rất háo hức khi đến giờ học môn Tiếng Anh. Vậy làm thế nào để kéo dài mãi tinh thần học tập, sự hấp dẫn say mê của các em dành cho môn Tiếng Anh đó là trách nhiệm, là lòng yêu nghề, là sự đổi mới, sáng tạo không ngừng trong các tiết dạy của mỗi giáo viên Tiếng Anh chúng ta.

Trong bất kỳ một ngôn ngữ nào, vai trò của từ vựng cũng hết sức quan trọng. Nếu không có một vốn từ vựng cần thiết thì người học không thể sử dụng các cấu trúc câu và các chức năng ngôn ngữ trong giao tiếp. Và điều khiến nhiều giáo viên  luôn băn khoăn đó là làm sao để giới thiệu được các từ vựng để các em không những hiểu mà còn cảm thấy thú vị. Những bộ não non nớt của các em sẽ vô cùng áp lực trước những phương pháp giới thiệu và kiểm tra từ vựng theo cách ghi chép, nhồi nhét và bắt học thuộc lòng. Nếu không có những cách dạy và kiểm tra từ vựng gây hứng thú thì các em sẽ coi việc học từ vựng là để đối phó với những lần kiểm tra. Xuất phát từ việc nắm bắt được tâm lý lứa tuổi học sinh tiểu học, các em vừa học vừa chơi, hiếu động và sự tập trung của các em không được lâu. Vì thế mà tất cả các hoạt động dạy và học phải nhẹ nhàng, đa dạng, thu hút. Phải lồng ghép vừa học vừa chơi, vừa chơi vừa học nhằm giúp các em luôn hào hứng và nhiệt tình tham gia, đồng thời cũng phải đạt được hiệu quả cao. Để giúp học sinh nắm vững và ghi nhớ tốt từ vựng chúng ta cần phải có những cách giúp học sinh hào hứng trong việc học và ghi nhớ một cách nhanh nhất, sâu nhất. Chính vì vậy mà chúng tôi đã tìm tòi, nghiên cứu về đề tài: “Một số thủ thuật giúp học sinh ghi nhớ từ vựng môn Tiếng Anh ở bậc Tiểu Học” nhằm phục vụ cho học sinh rèn luyện tốt các kỹ năng ngôn ngữ.

• Giải pháp cũ thường làm.

1.1. Một số phương pháp dạy, kiểm tra từ vựng thường làm.

• Phương pháp dạy ngữ pháp và dịch nghĩa của từ.

Vì mong  muốn học sinh Tiểu học học tốt môn tiếng Anh nên người giáo viên đã truyền đạt, giảng giải theo các tài liệu sẵn có trong sách giáo khoa, trong sách hướng dẫn và sách thiết kế bài giảng một cách dập khuôn, máy móc dẫn đến việc học sinh học tập một cách thụ động.  Đó là một trong những nguyên nhân gây ra cản trở việc đào tạo các em thành những con người năng động, tự tin, sáng tạo sẵn sàng thích ứng với những đổi mới trong thời kì hội nhập, ngoài ra còn một số nguyên nhân dẫn đến việc mất dần đi sự hứng thú học tập của các em đối với môn Tiếng Anh đó là: Giáo viên dạy từ theo phương pháp dịch nghĩa: Giáo viên làm trung tâm, học sinh ghi chép thụ động từ và mẫu câu rồi sau đó về nhà học thuộc lòng. Điều này chắc chắn sẽ gây tâm lý quá tải cho một số học sinh, gây ảnh hưởng rất nhiều đến các tiết học sau.

– Ưu điểm: 

+ Thời lượng tiết học rất hạn chế nên giáo viên chỉ có thể dạy theo cách truyền thống, đưa ra từ mới kèm nghĩa tiếng việt cho học sinh hiểu nghĩa của từ nhanh và khỏi mất nhiều thời gian.

+ Học sinh được rèn luyện về ngữ pháp và tiếp thu lượng từ vựng khá lớn.

+ Học sinh  nắm được tương đối nhiều các cấu trúc câu cơ bản.

– Nhược điểm: 

+ Giáo viên đưa ra cách học từ mới một cách khô khan và đơn điệu nên có không ít học sinh chỉ học qua loa, không khắc sâu được từ vựng vào trong trí nhớ, không tập đọc, tập viết thường xuyên, không thuộc nghĩa hai chiều. 

+ Hoạt động dạy học chỉ diễn ra một chiều – học sinh  hoàn toàn bị động, không có cơ hội thực hành giao tiếp trong lớp; khả năng sáng tạo và đặc biệt kỹ năng nói của người học bị hạn chế nhiều.

+ Không giúp  học sinh “giao tiếp” được. Hoạt động chủ yếu trong lớp là người thầy; nghĩa là người thầy giảng giải, nói nhiều, học sinh thụ động ngồi nghe và ghi chép, không có ý kiến phản hồi hoặc không tham gia giao tiếp (nói) với thầy và bạn bè.

+ Phụ huynh học sinh cũng rất khó khăn trong việc kiểm tra hoặc hướng dẫn các em tự học ở nhà. Bởi vì là môn ngoại ngữ, không phải phụ huynh nào cũng biết. Vì vậy hầu như phụ huynh chỉ giao phó hết trách nhiệm cho giáo viên tiếng Anh.

• Phương pháp nghe – nói.

Giáo viên đọc bài rồi liệt kê ra những từ theo giáo viên chưa từng xuất hiện trong quá trình dạy học gọi là từ mới (new words), sau đó giáo viên ghi tất cả những từ mới đó lên bảng, giải thích nghĩa bằng Tiếng Việt rồi cho các em đọc vài lần. Bắt các em học thuộc lòng từ mới để kiểm tra trong tiết học sau đó.

– Ưu điểm: 

+ Có hiệu quả đối với những người mới học, đặc biệt là học sinh tiểu học. Người học cảm thấy phấn khởi và tự tin khi được nghe và tập bắt chước theo giáo viên.

– Nhược điểm: 

+ Học sinh rất dễ nhàm chán với phương pháp này nếu không có sự điều chỉnh phương thức dạy học cần thiết.

+ Học sinh áp dụng những gì đã được lĩnh hội trong lớp học vào thực tiễn giao tiếp ngôn ngữ là khó. Học sinh  không thể vận dụng các hình thức ngôn ngữ  được luyện tập trên lớp một cách tự nhiên vì tuy học sinh có khả năng nghe hiểu, nhớ và bắt chước ngay tại chỗ trong lớp học, song các em cũng rất chóng quên và cảm thấy lúng túng khi gặp tình huống tương tự trong giao tiếp thực. Điều này nói lên rằng mặc dù học sinh có thể nhắc lại từ một cách hoàn hảo