SKKN Nâng cao hiệu quả hoạt động nhóm nhằm phát triển năng lực cho học sinh trong môn KHTN lớp 6 Cánh Diều

1. Lý do chọn đề tài

 a/ Lý do khách quan

Trong giai đoạn hiện nay, ngành giáo dục và đào tạo đang nỗ lực đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo của học sinh trong hoạt động học tập, nhằm phù hợp với xu thế thời đại. Đổi mới phương pháp dạy học để nâng cao chất lượng dạy học là yêu cầu, là chủ trương của Đảng và Nhà nước trong sự nghiệp giáo dục đã và đang được thực hiện trên quy mô toàn quốc, được đội ngũ cán bộ giáo viên tích cực hưởng ứng.    

Bộ sách Cánh diều là bộ sách giáo khoa đầu tiên được biên soạn bằng hình thức xã hội hóa ở Việt Nam và không sử dụng nguồn ngân sách nhà nước. Với thông điệp xuyên suốt bộ sách “Mang cuộc sống vào bài học – Đưa bài học vào cuộc sống” giúp các kiến thức được lồng ghép một cách đầy đủ, thực tế, nâng cao tinh thần học tập cho các em. Bộ sách Cánh diều được các thầy cô đánh giá dễ dạy, dễ học, dễ kiếm tra cũng như có học liệu, tài nguyên hỗ trợ phong phú. Bộ sách cũng được chú trọng vào hình thức thể hiện khi giảm thiểu tối đa chữ viết, tăng cường nhiều hình ảnh minh họa đặc sắc để mang đến những tiết học sôi nổi, thú vị. 

Để thích ứng với thế giới của sự hợp tác, trách nhiệm của các nhà giáo dục phải hình thành ở người học các kỹ năng sống trong cộng đồng ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Với phương pháp dạy học truyền thống “đàm thoại” thì không thể làm được.

Hiện nay hình thức dạy học theo nhóm tại lớp được xem là một trong các hình thức dạy học có tác dụng phát huy tính tích cực của người học. Hơn nữa điểm nổi bật của sách giáo khoa KHTN 6 hiện nay cũng như sách giáo khoa trong tương lai đều được biên soạn theo phương pháp dạy học tích cực trong đó chú trọng hoạt động nhóm.

Là hình thức dạy học đặt học sinh vào môi trường học tập tích cực, trong đó học sinh được tổ chức thành nhóm một cách thích hợp. Học hợp tác nhóm giúp các em rèn luyện và phát triển kỹ năng làm việc, kỹ năng giao tiếp, tạo điều kiện cho học KHTN 6 hỏi lẫn nhau, phát huy vai trò trách nhiệm, tính tích cực xã hội trên cơ sở làm việc hợp tác. Thông qua hoạt động nhóm, các em có thể cùng làm việc với nhau những công việc mà một mình không thể tự làm được trong một thời gian nhất định.

b/ Lý do chủ quan

Đối với môn KHTN 6 sách Cánh diều được xây dựng và mở rộng trên nền tảng các môn khoa học như Vật lý, Hóa học, Sinh học và Khoa học Trái đất. Việc nghiên cứu KHTN 6 sẽ tập trung vào tìm hiểu và nhận biết về sự vật, hiện tượng, quá trình, các thuộc tính cơ bản về sự tồn tại và phát triển của thế giới tự nhiên. Từ đó trí tuệ mới được mở mang có cơ hội chiếm lĩnh khoa học và đào tạo một đội ngũ tương lai có một trí tuệ và sức khỏe vững vàng. 

Đối với môn KHTN 6, việc rèn cho các em các kỹ năng học hợp tác nhóm là hết sức cần thiết, tạo điều kiện để các em có nhiều cơ hội giao lưu, học hỏi lẫn nhau, giúp đỡ lẫn nhau, góp phần vào việc giáo dục toàn diện nhân cách cho học sinh. Việc dạy học theo nhóm được tổ chức dạy học như thế nào? Những giáo viên chưa đủ tự tin cũng như kĩ năng để vận dụng vào quá trình dạy học. Qua thực tế dạy học ở trường, chúng ta phải thừa nhận rằng: phương pháp dạy học này chưa được phần lớn giáo viên sử dụng một cách thường xuyên, hoặc có sử dụng thì cũng còn mang tính hình thức, thường thì giáo viên chỉ thực hiện khi có thao giảng, dự giờ. Theo tôi để dẫn đến thực trạng trên do một số nguyên nhân sau:             

– Đa số giáo viên chưa hiểu nhiều về phương pháp này. Theo họ thì học hợp tác nhóm là xếp các em vào một nhóm để cùng giải quyết một vấn đề khó, một câu hỏi khó mà một em học sinh bình thường không thể giải quyết được.                        

– Cho rằng trình độ học sinh còn thấp, các em còn rụt rè trong các hoạt động, học sinh chưa chịu hoạt động nhiều nên việc học theo nhóm không có chất lượng vì thế chưa nhìn thấy hiệu quả mà học nhóm mang lại.

  Với thực trạng ấy và với mong muốn góp một phần nâng cao chất lượng dạy học, tôi mạnh dạn chọn sáng kiến kinh nghiệm: “Nâng cao hiệu quả hoạt động nhóm nhằm phát triển năng lực cho học sinh trong môn KHTN lớp 6 ” theo bộ sách Cánh diều.

2. Mục đích đề tài 

Nhằm đề xuất các giải pháp giúp nâng cao hiệu quả học tập theo nhóm trong học sinh ở nhà trường, qua đó phát triển các kỹ năng dạy học theo nhóm và nhân rộng ở các lớp, qua dạy học nhóm giúp chia sẻ, tư duy sáng tạo, chiếm lĩnh tri thức một cách chủ động, tự tin… góp phần nâng cao chất lượng học tập cho học sinh, đáp ứng yêu cầu học tập hiện nay trong thời kỳ hội nhập.

Xác định hiệu quả của hình thức tổ chức lớp học theo nhóm trong việc phát huy tính tích cực học tập của học sinh trong quá trình học tập môn KHTN 6.

3. Lịch sử đề tài

Trong quá trình sống và hoạt động, con người tích lũy sử dụng vốn kinh nghiệm không thể có được nếu hành vi của thế giới bên ngoài nảy sinh trên vỏ não mất đi không để lại dấu vết nào trong trí nhớ.

Để nghiên cứu được chính xác, đòi hỏi quá trình nghiên cứu phải diễn ra trên một cơ sở thực tiễn nhất định. Thực ra sáng kiến kinh nghiệm này có nhiều người nghiên cứu, nhưng tùy mỗi người có phương pháp nghiên cứu riêng để tìm ra những vấn đề hấp dẫn, khoa học hơn. Hơn thế nữa, phương pháp học tập của học sinh ở mỗi năm học khác nhau và điều kiện sống của mỗi học sinh ở từng vị trí và từng địa điểm cũng khác nhau.

Do đó, cần phải nghiên cứu đặc điểm của học sinh với điều kiện thực tế và trường lớp đang giảng dạy. Từ đó mới tìm ra giải pháp ngày càng hiệu quả hơn. Nhưng tất cả đều có cùng mục đích là dựa vào những kinh nghiệm đã có để tìm ra một số biện pháp giúp học sinh hoạt động nhóm tốt trong chương trình KHTN 6.

Với việc dạy học theo nhóm rất thường xuyên được thao tác như một chìa khóa để đi đến thành công trong quá trình dạy học.

4. Phạm vi, đối tượng áp dụng

a/ Phạm vi áp dụng: Học sinh khối lớp 6 ở Trường trung học cơ sở …, năm học …………….

   b/ Đối tượng áp dụng: Tìm một số biện pháp giúp học sinh hoạt động nhóm tốt trong chương trình KHTN 6 ở Trường trung học cơ sở ….

II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

  1. Thực trạng đề tài

    a/ Cơ sở lý luận

Thực hiện Chỉ thị số 3131/CT-BGDĐT ngày 25/8/2015 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) về nhiệm vụ trọng tâm của giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục thường xuyên và giáo dục chuyên nghiệp năm học ……………., Bộ GDĐT hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học …………….đối với giáo dục trung học:

– Tiếp tục triển khai Chương trình hành động của Bộ GDĐT thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 Hội nghị lần thứ tám Ban Chấp hành Trung ương khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo; Nghị quyết số  88/2014/QH13 ngày 28/11/2014 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông; Quyết định số 404/QĐ-TTg ngày 27/3/2015 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.

– Tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo, rèn luyện phương pháp tự học và vận dụng kiến thức, kĩ năng của học sinh theo tinh thần Công văn số 3535/BGDĐT-GDTrH ngày 27/5/2013 về áp dụng phương pháp “Bàn tay nặn bột” và các phương pháp dạy học tích cực khác; Công văn số 5555/BGDĐT-GDTrH ngày 08/10/2014 của Bộ GDĐT; đẩy mạnh việc vận dụng dạy học giải quyết vấn đề, các phương pháp thực hành, dạy học theo dự án trong các môn học; tích cực ứng dụng công nghệ thông tin phù hợp với nội dung bài học; khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc; tập trung dạy cách học, cách nghĩ; bảo đảm cân đối giữa trang bị kiến thức, rèn luyện kĩ năng và định hướng thái độ, hành vi cho học sinh; chú ý việc tổ chức dạy học phân hoá phù hợp các đối tượng học sinh khác nhau….

Để góp phần thực hiện mục tiêu đổi mới phương pháp dạy học nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo, rèn luyện phương pháp tự học ở học sinh. Ở trường trung học cơ sở KHTN 6 là một trong những bộ môn góp phần đắc lực vào việc thực hiện mục tiêu của nhà trường.

b/ Thực trạng của đề tài

Việc dạy học của bộ môn KHTN trong các trường trung học cơ sở hiện nay so với trước đã có những chuyển biến đáng kể. Đa số giáo viên dạy KHTN 6 đã chú ý đến tính khoa học chính xác, tính thực tiễn của kiến thức, nhất là đảm bảo tính hệ thống và khối lượng kiến thức mà chương trình sách giáo khoa đã qui định.

Gần đây trong xu thế đổi mới phương pháp dạy học nhiều giáo viên đã cố gắng cải tiến phương pháp dạy học và phát huy tính tích cực tư duy của học sinh. Giáo viên ở nhiều địa phương đã phấn đấu để có nhiều tiết dạy tốt, phối hợp các phương pháp dạy học đặc trưng của bộ môn và sử dụng các phương tiện dạy học hiện đại để phát huy tính tích cực sáng tạo, tư duy logic. Từ đó gây nên sự hứng thú học tập của học sinh.

Tuy nhiên vẫn còn hạn chế trong việc dạy học của bộ môn KHTN như:

+ Đa số các tiết dạy giáo viên rất ít yêu cầu học sinh hoạt động nhóm để tự các em đi đến kết luận đúng. Tình trạng phổ biến hiện nay là nhiều giáo viên vẫn dạy theo phương pháp đàm thoại hoặc với những lời thuyết giảng triền miên.

+ Những câu hỏi hoặc vấn đề giáo viên nêu ra chỉ yêu cầu học sinh dựa vào kiến thức trong sách giáo khoa để trả lời mà không đòi hỏi học sinh phải có sự tư duy độc lập, sáng tạo; giáo viên chưa tạo điều kiện để học sinh được học tập một cách chủ động; các em vẫn còn chờ đợi vào sự gợi ý dẫn dắt của giáo viên.

+ Thời gian tiết dạy có giới hạn. Vì sợ mất nhiều thời gian nên giáo viên cũng có thói quen chỉ cần dựa vào ý kiến phát biểu của một số học sinh khá giỏi để tóm tắt, kết luận đúng. Giáo viên thường rất ngại học sinh nêu ra những ý kiến chưa trùng khớp với ý kiến đã chuẩn bị sẵn của mình. Do đó, kết quả tất yếu vẫn chỉ là thay thế sự áp đặt của giáo viên bằng sự áp đặt của một số học sinh khá giỏi với đa số học sinh khác mà thôi.

+ Mặt khác do chế độ kiểm tra, thi cử cũng vẫn chưa thay đổi đáng kể, việc đánh giá kết quả học tập và thi cử của học sinh vẫn chủ yếu dựa vào khả năng ghi nhớ học thuộc theo sách giáo.

+ Khi thảo luận, chỉ có số ít học sinh làm việc thật sự (nhóm trưởng và HS khá, giỏi trong nhóm), còn lại các em thường ngồi chơi, nói chuyện, làm việc riêng. Một số học sinh không ý thức được sự cần thiết phải hợp tác để chiếm lĩnh tri thức nên nhiều khi các em biến hoạt động thảo luận thành cơ hội để tán gẫu, lãng phí thời gian, gây ồn ào, ảnh hưởng tới lớp khác.

+ Số lượng học sinh trong lớp quá đông cũng là nguyên nhân dẫn đến việc giáo viên ít vận dụng phương pháp này. 

+ Vì những hạn chế trên mà phương pháp thảo luận nhóm thường được vận dụng mang tính hình thức, đối phó, chủ yếu trong các giờ thao giảng, hội giảng hoặc thi giảng, hầu như rất ít được vận dụng trong những giờ học bình thường.  

=> Với tất cả những lí do nêu trên, cách dạy “đàm thoại” hay “thuyết trình” được duy trì ở hầu hết các tiết học, qua nhiều năm đã làm mất dần tính năng động vốn có của học sinh cấp trung học cơ sở. Thực tế đó đã cho thấy từ lớp đầu cấp cho đến lớp cuối cấp số học sinh hăng hái tích cực trong học tập, tích cực tham gia xây dựng bài giảm dần. Hoạt động học tập chủ yếu của học sinh trong một tiết học là chú ý nghe giảng, ghi chép bài đầy đủ để về nhà học thuộc lòng và tái hiện lại khi giáo viên kiểm tra. Có thể nói cách dạy của nhiều giáo viên đã tạo nên thói quen học tập thụ động của học sinh.

Chất lượng dạy bộ môn KHTN không thể được cải thiện nếu tình trạng trên cứ kéo dài, việc dạy bộ môn KHTN không thể góp phần đào tạo được những con người năng động sáng tạo đáp ứng được yêu cầu của xã hội với nền kinh tế thị trường. Vì vậy, việc xây dựng quan niệm về đổi mới phương pháp, nhất là việc làm sao học sinh tự mình biết làm việc theo nhóm để giúp giáo viên thực hiện đổi mới phương pháp dạy học môn KHTN 6 trong trường trung học cơ sở đã trở thành một yêu cầu cấp bách, đặc biệt là dạy theo mô hình Vnen hiện nay.

2. Nội dung công việc cần giải quyết

Trên cơ sở những kết quả đã đạt được trong những năm qua, tôi xem công tác giảng dạy cũng chính là một phần không thể tách rời trong công tác giáo dục của bản thân. Nhằm phát huy các biện pháp hữu hiệu của bản thân cũng như học hỏi từ bạn bè, đồng nghiệp, tôi áp dụng một số biện pháp cải tiến cho phù hợp với thực tế.

Thông qua kế hoạch và chỉ đạo của Ban giám hiệu trong việc giảng dạy theo mô hình Vnen hiện nay, tôi có kế hoạch cụ thể gắn với tình hình thực tế của khối lớp 6 ở trường trung học cơ sở … trong việc tìm: ”Nâng cao hiệu quả hoạt động nhóm nhằm phát triển năng lực cho học sinh trong môn KHTN lớp 6 ” theo bộ sách Cánh diều với những biện pháp cụ.

3. Giải pháp thực hiện

Trong dạy học hình thức thảo luận nhóm đang được nhiều người quan tâm. Cho dù người thầy có chuẩn bị nội dung phong phú và chu đáo đến đâu đi nữa mà sử dụng không đúng phương pháp, chắc chắn sẽ làm cho khả năng tiếp thu kiến thức của trò bị hạn chế và kết quả đạt được sẽ không như ý muốn.

Trong quá trình đứng lớp tôi luôn tìm hiểu phải làm thế nào để tạo sự yêu thích và hứng thú môn học cho học sinh. Theo tôi quan trọng nhất là phải phát huy được sự chủ động tích cực của học sinh khi tiếp nhận kiến thức bằng hoạt động nhóm ngay trên lớp học. Đây là vấn đề mang nhiều thử thách mà người giáo viên cần phải nghiên cứu  giải quyết. 

Trong dạy học tích cực, hoạt động nhóm là phương pháp có nhiều ưu điểm. Trong đó,  người học được  phát huy tối đa được bộc lộ những khả năng của bản thân. Đồng thời qua đó, các em còn có điều kiện học hỏi lẫn nhau, tạo không khí thoải mái trong học tập. Điều đặc biệt là luôn có được cảm giác tự do, thoải mái không bị áp đặt, hoạt động nhóm khiến cho giờ học sinh động hơn.

Trong quá trình nghiên cứu và từ thực dạy hay học hỏi từ bạn bè, đồng nghiệp tôi ghi nhận được một số ưu nhược điểm trong tổ chức hoạt động nhóm cho học sinh như sau:

* Ưu điểm:

Tạo được không khí vui tươi, sinh động cho giờ học.

Phát huy tính chủ động, sáng tạo của học sinh, tạo sự đoàn kết, hợp tác giữa các thành viên trong nhóm và mở rộng giao lưu với các học sinh khác, góp phần tích cực trong quá trình xây dựng nội dung bài học. 

Giáo viên rèn luyện dần phương pháp học tập, nghiên cứu và thái độ học tập tập thể, trên cơ sở đó sẽ tạo điều kiện tốt cho các em học tập cao hơn. 

Rèn luyện vốn ngôn ngữ cho các em trong giao tiếp, kết chặt tình bạn bè qua những lời nói sẻ chia, yêu thương và giúp đỡ nhau. 

Giúp các em tự tin qua những lần thảo luận, thuyết trình, đồng thời rèn luyện năng lực tư duy và phát hiện vấn đề. 

Thảo luận nhóm là cơ hội tốt cho các em học tập, trao đổi với nhau. Các em sẽ đóng góp những kiến thức của nhau để hoàn chỉnh dần kiến thức của mình. 

Qua quan sát hoạt động của các nhóm, giáo viên có thể đánh giá chính xác năng lực của từng học sinh từ đó kịp thời điều chỉnh hoạt động dạy học cho phù hợp, đồng thời cũng kịp thời chấn chỉnh thái độ học tập không tốt của học sinh.

* Nhược điểm:

Nếu trình độ học sinh trong nhóm không đều nhau thì những học sinh giỏi, khá sẽ lấn lướt những học sinh trung bình, yếu. Các em trung bình, yếu sẽ không có những điều kiện nói lên ý kiến riêng của mình. Từ đấy, các em sẽ mặc cảm, bất mãn, lơ là và không chú ý vào việc thảo luận. 

Giáo viên thường bị động về thời gian.

Lớp thường có số lượng quá đông (trên khoảng 30 học sinh), gây trở ngại rất nhiều trong tổ chức, quản lí các nhóm.

Đa phần học sinh ít chuẩn bị trước ở nhà vào lớp thì không chú ý vào việc thảo luận nên ít mang lại hiệu quả như mong muốn.

Vì thế, muốn hoạt động thảo luận nhóm thành công, giáo viên phải nắm vững phương pháp, biết cách tổ chức, biết kết hợp nhiều phương tiện, kỹ thuật hỗ trợ. Sau đây là một số biện pháp tôi thực hiện khi tổ chức hoạt động nhóm trong giảng dạy  chương trình KHTN 6 ở trường trung học cơ sở … như sau:

* Vạch ra các bước hoạt động nhóm:

+ Giới thiệu vấn đề thảo luận

+ Xác định nhiệm vụ của các nhóm

+ Thành lập các nhóm

+ Chuẩn bị chỗ ngồi của nhóm

+ Lập kế hoạch làm việc

+ Tiến hành giải quyết nhiệm vụ

+ Báo cáo kết quả thảo luận trước nhóm hoặc trước lớp

Muốn thành công trong hoạt động nhóm giáo viên phải nắm vững phương pháp thực hiện và có sự chuẩn bị trước. Để chuẩn bị tốt, giáo viên cần trả lời những câu hỏi sau: 

+ Vấn đề đặt ra trong bài học có phù hợp với dạy học nhóm không? 

+ Các nhóm làm việc với nhiệm vụ giống nhau hay khác nhau? 

+ Học sinh đã có đủ kiến thức và tài liệu cho công việc nhóm chưa? 

+ Cần trình bày nhiệm vụ làm việc nhóm như thế nào? 

+ Cần chia nhóm theo tiêu chí nào? 

+ Cần tổ chức phòng làm việc, kê bàn ghế như thế nào?

+ Thời gian học có đảm bảo cho việc hoạt động nhóm không?

3.1. Lựa chọn nội dung cần thực hiện

Việc lựa chọn nội dung rất quan trọng. Câu hỏi quá khó hoặc quá dễ đối với học sinh đều ảnh hưởng đến hoạt động thảo luận của các em. Lựa chọn câu hỏi thảo luận phải hấp dẫn, có tính chất kích thích tính tích cực chủ động làm việc của học sinh. Câu hỏi thảo luận phải là vấn đề chính của bài học, vấn đề có thể có nhiều hướng khai thác khác nhau, nhiều cấp độ nhận thức khác nhau. Thường là loại cấp độ phát hiện và suy luận.

Trong đó đặc biệt chú ý:

– Phải đặt ra nhiệm vụ cụ thể của từng nhóm bằng một câu hỏi. Câu hỏi phải rõ ràng, không mập mờ, thách đố và phải duy nhất một cách hiểu.

– Phải có hướng dẫn cụ thể về yêu cầu và định hướng cách thức làm việc.

– Những vấn đề không nên cho hoạt động nhóm: những câu hỏi mà nội dung kiến thức trả lời có sẵn trong sách giáo khoa, những câu hỏi không rơi vào trọng tâm bài, những câu hỏi mà nội dung kiến thức trả lời không cụ thể còn chung chung,…

– Thời gian hoạt động nhóm phải tương ứng với nội dung yêu cầu của vấn đề thảo luận.

3.2. Chia nhóm – bố trí chỗ ngồi 

Khi chia nhóm cần chú ý:

– Cần phải chia đều về số lượng và năng lực làm việc giữa các nhóm với nhau. Không chia nhóm này quá nhiều, nhóm kia quá ít; nhóm này tập trung học sinh giỏi, nhóm kia phần đông là  yếu kém, ý thức học tập chưa cao.

– Không nên chia nhóm lẻ, vì trong hoạt động nhóm lớn thì đôi khi vấn đề đặt ra trong bài học không nhiều, giáo viên có thể cho đôi bạn cùng trao đổi một vấn đề. Nhưng sau đó giáo viên có thể linh hoạt cho đôi bạn này báo cáo, đôi bạn kia theo dõi bổ sung nếu cần thiết.

– Nếu số lượng quá đông: trên 30 học sinh/1 lớp, giáo viên có thể linh hoạt chia từ 5-6 nhóm/1 lớp và từ 5-6 học sinh/1 nhóm có như thế thì sự lĩnh hội kiến thức của các em mới có hiệu quả cao.

3.3. Giao nhiệm vụ

Rất nhiều trường hợp tổ chức hoạt động nhóm không thành công, trong đó nguyên nhân chính thường do giao nhiệm vụ không rõ ràng, phân công không hợp lí. Nhiệm vụ được giao thì quá nhiều trong khi thời gian để làm thì quá ít. Trong những lần như thế, thảo luận nhóm đa phần chỉ mang hình thức đối phó, không có giá trị thiết thực.

Vì thế, khi tổ chức chia nhóm, cần chú ý giao nhiệm vụ cụ thể cho mỗi nhóm, nhất là các thành viên trong nhóm. Mỗi nhóm phải có thư kí để tổng hợp ý kiến của các thành viên trong nhóm. Học sinh được giao nhiệm vụ này phải là những học sinh khá – giỏi, tích cực, năng động, có khả năng tổng hợp và trình bày vấn đề trước tập thể. Đây là kỹ năng quan trọng cần được rèn luyện thường xuyên. Kỹ năng này rất có ích cho các em sau này khi bước vào đời. Vì thế, giáo viên cũng nên tạo cơ hội cho tất cả được thử sức, không nên quá tập trung vào một em duy nhất.

3.4. Giám sát hoạt động của từng nhóm

Do đa phần học sinh của chúng ta có ý thức học tập không cao,  năng lực học tập không đều. Thường với một nhóm đông thành viên, rất dễ dẫn đến nhiều em không tập trung, làm việc riêng. Hoặc trong quá trình thảo luận, có khi do lúng túng không hiểu rõ yêu cầu của vấn đề cần thảo luận dẫn đến làm lệch hướng, không đáp ứng yêu cầu đặt ra. Vì thế, giáo viên phải giám sát thường xuyên, phát hiện kịp thời những khó khăn của học sinh cũng như tháo gỡ những vướng mắc của các em.

3.5. Trình bày kết quả thảo luận

Khi kết thúc quá trình thảo luận, mỗi nhóm cử đại diện trình bày kết quả thảo 

luận của nhóm. Thường, công việc này do thư kí hoặc nhóm trưởng trình bày. Tùy vào điều kiện hoặc nội dung giáo viên có thể cho các nhóm tham gia phản biện. Khi ấy, giáo viên chính là trọng tài có nhiệm vụ dẫn dắt, định hướng vào nội dung câu hỏi thảo luận, tránh lệch hướng.

Điều cần chú ý, tất cả các nhóm phải được trình bày kết quả thảo luận của mình. Tất cả các học sinh trong nhóm cũng được thay phiên nhau trình bày kết quả thảo luận trước nhóm. Thực tế qua dự giờ một số đồng nghiệp, do không có thời gian, một số thầy cô chỉ chọn những học sinh khá giỏi trình bày. Điều này là không công bằng. Có thể hình thành ở các em thái độ không cố gắng trong những lần sau. Cũng như giáo viên không nhận ra được những ưu và khuyết điểm của các em. Và như thế, giáo viên 

không đánh giá một cách toàn diện học sinh.

3.6. Tổng kết đánh giá

Tổng kết đánh giá là khâu cuối cùng của hoạt động thảo luận. Vấn đề cốt lõi của khâu này là phải tìm ra được vấn đề – có thể xem như chân lý mà mỗi nhóm hay mỗi cá nhân trong nhóm đã đạt được hoặc chưa đạt được.

Nếu chưa giáo viên cần hướng dẫn học sinh đi đến kiến thức đúng về vấn đề đặt ra. Và so sánh giữa các nhóm để làm cơ sở đánh giá năng lực của từng nhóm cũng như rút kinh nghiệm cho lần sau.

Ngoài ra cũng cần đánh giá khả năng làm việc của nhóm hay cá nhân, làm việc có khoa học hay không, những ai tích cực, những ai lười biếng, hay làm chuyện riêng, cần rút kinh nghiệm gì,… Giáo viên nên nhận xét cụ thể, khách quan để khích lệ tinh thần học tập của các em.