SKKN PDF – Phát triển kỹ năng sống cho học sinh trường trung học phổ thông Nghi Lộc 5 bằng hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong môn Lịch sử qua bài 8 “Các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại” (Lịch sử 10 – KNTT).

PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ 

1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI 
2. Tổ chức Giáo dục, Khoa học v Văn hó của Liên hiệp quốc đã đề xuất những trụ cột căn bản của việc học tập là: Học để biết, học để làm việc, học để chung sống và học để khẳng định chính mình. Xã hội phát triển mạnh mẽ với nhiều biến động nên vấn đề kỹ năng sống rất cần thiết với giới trẻ khi đối diện với các vấn đề hay tình huống của cuộc sống. Giáo dục để phát triển kỹ năng sống cho ngƣời học đƣợc nhiều quốc gia chú trọng thực hiện bằng nhiều hình thức. Ở Việt Nam, mục tiêu giáo dục chuyển từ trang bị kiến thức sang trang bị năng lực cần thiết nhƣ năng lực h nh động, năng lực giải quyết, năng lực thực tiễn. Nghị quyết số 88/2014/QH13 của Quốc hội cũng chỉ rõ định hƣớng “Tiếp tục đổi mới phƣơng pháp giáo dục theo hƣớng: phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất ngƣời học; phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo, bồi dƣỡng phƣơng pháp tự học, hứng thú học tập, kỹ năng hợp tác, làm việc nhóm và khả năng tƣ duy độc lập: đ dạng hóa hình thức tổ chức học tập, tăng cƣờng hiệu quả sử dụng các phƣơng tiện dạy học, đặc biệt là công nghệ thông tin và truyền thông; giáo dục ở nh trƣờng kết hợp với giáo dục gi đình v xã hội”. Có thể nói rằng chƣơng trình n y đƣợc xây dựng trên cơ sở qu n điểm củ Đảng, Nh nƣớc về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đ o tạo.
3. Giới trẻ, đặc biệt là lứa tuổi học sinh trung học phổ thông (THPT) đ ng có những biểu hiện của sự thiếu định hƣớng giáo dục để giải quyết các vấn đề về tâm lý và cách ứng xử. Trong chƣơng trình giáo dục, bộ môn Lịch sử bậc THPT có đặc  thù riêng, có ƣu thế để thực hiện chƣơng trình hƣớng đến bảo đảm phát triển phẩm  chất và năng lực ngƣời học thông qua nội dung giáo dục với những kiến thức, kĩ  năng cơ bản, thiết thực, hiện đại; h i ho đức, trí, thể, mĩ; chú trọng thực hành, vận  dụng kiến thức, kĩ năng đã học để giải quyết vấn đề trong học tập v đời sống;  thông qu các phƣơng pháp, hình thức tổ chức giáo dục phát huy tính chủ động và  tiềm năng của mỗi học sinh. Để thực hiện đƣợc những mục tiêu thiết thực đó,  ngƣời dạy luôn phải chú trọng đến quá trình tự học, tự làm củ ngƣời học. Luôn  hƣớng tới mục tiêu đặt ngƣời học trong mọi tình huống để giải quyết vấn đề. 
4. Thực hiện chƣơng trình Giáo dục phổ thông mới thì ngƣời dạy phải thay đổi cách l m, cách nghĩ về mục tiêu dạy học đó l sự chuyển đổi từ mục tiêu dạy học cho học sinh biết cái gì sang mục tiêu giáo dục là học sinh l m đƣợc gì sau khi đã học, tức là học đi đôi với hành. Điều n y đƣợc phát huy trong chƣơng trình giáo dục phổ thông mới (2018), đó l phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo của ngƣời học và từ đó hình th nh cho ngƣời học phát triển năng lực. Việc vận dụng những kiến thức kĩ năng vào giải quyết vấn đề thực tiễn sẽ l m cho ngƣời học 

1 

không chỉ nhớ mà còn hiểu sâu về cuộc sống. Do đó ngƣời thầy cần tạo mọi điều  kiện, dẫn dắt ngƣời học tự bộc lộ suy nghĩ, tự vận dụng những kiến thức kĩ năng  vào giải quyết những vấn đề, tình huống mà trong giờ học Lịch sử đặt ra. 

4. Trải nghiệm sáng tạo là các hoạt động trải nghiệm đƣợc định hƣớng giáo dục: “Học đi đôi với hành, giáo dục kết hợp l o động sản xuất, nh trƣờng gắn liền với xã hội”. Điều này phù hợp với xu thế của giáo dục thế giới Tổ chức UNESCO đã từng xác định các trụ cột của giáo dục “Học để biết, Học để làm, Học để làm

ngƣời và học để chung sống”. Việc học để biết và học để làm là nền tảng của quá  trình dạy học, là mục tiêu mà mọi nền giáo dục đều theo đuổi để đạt mục tiêu cao  hơn l l m ngƣời và chung sống.  

Từ những sự nhận thức trên, qua quá trình thực tế dạy học ở nh trƣờng tôi thực hiện đề tài: Phát triển kỹ năng sống cho học sinh trường trung học phổ thông Nghi Lộc 5 bằng hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong môn Lịch sử qua  bài 8 “Các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại” (Lịch sử 10 – Sách Kết  nối tri thức với cuộc sống). 

2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU 

Đề tài nhằm mục đích cung cấp một số cơ sở lí luận về đổi mới phƣơng pháp dạy học, đƣ r một số hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong môn Lịch sử nhằm phát triển kỹ năng sống cho học sinh. Đồng thời, cung cấp một số kinh nghiệm của bản thân tôi trong việc sử dụng một số hoạt động trải nghiệm sáng tạo  

cho bài dạy môn Lịch sử cụ thể nhằm phát triển kỹ năng sống cho học sinh. 3. TÍNH MỚI CỦA ĐỀ TÀI 

Tính mới đƣợc thể hiện ở góc độ thực tiễn áp dụng vì để phát triển kỹ năng, phát huy năng lực củ ngƣời học. Vì trong hoạt động giáo dục, việc tạo mọi cơ hội, điều kiện để học sinh đƣợc thể hiện mình, biết cách vận dụng vào cuộc sống của chính mình là hết sức quan trọng. Đề t i n y đề xuất cách vận dụng một bài học cụ thể để giúp cho học sinh trải nghiệm, phát triển năng lực độc lập, tự chủ, sáng tạo,  hợp tác của mình, từ đó phát triển một số kỹ năng cho cuộc sống. Đ y l đề t i đề  

xuất hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong giờ học, x t về phƣơng diện khoa học l  không mới nhƣng x t góc độ thực tiễn thực hiện thì đ y là vấn đề mới.  

4. ĐỐI TƢỢNG VÀ KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU 

Đối tƣợng nghiên cứu l một số hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong môn  Lịch sử qua bài 8 “Các cuộc cách mạng công nghiệp thời kì hiện đại” (Lịch sử 10  – Sách Kết nối tri thức với cuộc sống) nhằm phát triển kĩ năng sống cho HS. 

Khách thể nghiên cứu l học sinh lớp 10 A2 trƣờng THPT Nghi Lộc 5.

2 

5. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 

5.1. Nhóm phƣơng pháp nghiên cứu lý thuyết 

Tiến hành thu thập tài liệu qu sách, báo, các văn bản liên qu n đến đề tài.  Trên cơ sở đó ph n tích, tổng hợp và rút ra những vấn đề cần thiết của đề tài. 

5.2. Nhóm phƣơng pháp nghiên cứu thực tiễn 

Trong đề t i n y, tôi đã sử dụng các phƣơng pháp lịch sử, logic, phƣơng  pháp liên ng nh…  

Bên cạnh đó, tôi sử dụng các phƣơng pháp nghiên cứu đặc thù nhƣ: – Phƣơng pháp thu thập, xử lý tài liệu, thông tin 

– Phƣơng pháp thống kê, xử lý số liệu, tranh ảnh… 

6. PHẠM VI NGHIÊN CỨU 

Đề tài nghiên cứu đƣợc thực hiện tại trƣờng THPT Nghi Lộc 5.