SKKN Phương pháp tích hợp bảo vệ môi trường vào giảng dạy môn Vật Lý 7

PHƯƠNG PHÁP TÍCH HỢP BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG 

VÀO GIẢNG DẠY MÔN VẬT LÝ 7.

I . PHẦN MỞ ĐẦU:

1 / LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:

Môi trường là không gian sinh sống của con người và sinh vật, nơi chứa đựng các tài nguyên cần thiết cho đời sống và sản xuất, nơi chứa đựng và phân huỷ các chất thải do con người tạo ra trong đời sống và sản xuất. Môi trường có vai trò cực kì quan trọng đối với đời sống con người. Môi trường đó không chỉ là nơi tồn tại, sinh trưởng và phát triển và còn là nơi lao động và nghỉ ngơi, hưởng thụ và trau dồi những nét đẹp văn hoá, thẩm mĩ của con người. Việc bảo vệ môi trường hiện là một trong nhiều những mối quan tâm mang tính toàn cầu, ở nước ta bảo vệ môi trường là vấn đề được quan tâm sâu sắc.

Môi trường ở Việt Nam nói riêng và trên thế giới nói chung đang bị ảnh hưởng
nặng nề bởi nhiều nguyên nhân như: Khí hậu, nhiệt độ, khói bụi, rác thải công nghiệp,rác thải sinh hoạt, tiếng ồn vv…. Hiện nay với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế nó kéo theo sự phát triển của nhiều loại máy móc, xe cộ khiến cho sự ô nhiễm tiếng ồn ngày càng gia tăng đến mức báo động. Không chỉ ở các thành phố lớn, các khu công nghiệp mà ngay cả những làng quê vốn yên lặng nay cũng trở nên quá ồn ào do sự phát triển của các phương tiện giao thông, các phương tiện thông tin – truyền thông hoạt động một cách thiếu khoa học, các loại máy móc vv..
      Trong số các môn học ở trường THCS thì môn Vật lí là một trong những môn học thực nghiệm, nó cung cấp cho học sinh rất nhiều các kiến thức cơ bản về thế giới tự nhiên nói chung và về môi trường xung quanh. Vì thế qua môn học này, mỗi khi cung cấp một đơn vị kiến thức cơ bản có liên quan đến môi trường thì giáo viên có thể tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường vào từng đơn vị kiến thức này hoặc từng bài giảng của mình. Để việc tính hợp giáo dục bảo vệ môi trường vào trong từng bài giảng có liên quan đến môi trường đạt được hiệu quả cao nhất thì theo tôi, chúng ta cần phải làm sao để không những gây được sự hứng thú học tập cho các em về môn học này,  mà chúng ta còn có thể lồng ghép kiến thức về môi trường và vấn đề bảo vệ môi trường để rồi từ đó xây dựng ý thức bảo vệ môi trường cho các em.

      Là một GV dạy bộ môn vật lí , tôi luôn trăn trở về vấn đề làm thế nào vừa dạy học sinh nắm bắt những kiến thức cơ bản của bộ môn, vừa lồng ghép những đơn vị kiến thức về bảo vệ môi trường cho học sinh.

       Trên cơ sở tìm tòi những tư liệu về bảo vệ môi trường, thu thập thông tin qua báo đài và internet, đặt biệt là nắm bắt về phương pháp dạy học có tích hợp môi trường bộ môn vật lí, bên cạnh đó dựa vào việc tìm ra những đơn vị kiến thức trong chương trình Vật lí 7 có liên quan đến việc giáo dục bảo vệ môi trường, cộng với quá trình dạy thử nghiệm đạt hiệu quả khá tốt.. Tôi quyết định viết hoàn chỉnh hơn sáng kiến về “Phương pháp tích hợp bảo vệ môi trường vào giảng dạy môn Vật lí 7” để chia sẽ với các đồng nghiệp cùng tham khảo và đóng góp thêm ý kiến để đề tài càng hoàn thiện hơn.

       Sáng kiến kinh nghiệm về  “ Phương pháp tích hợp bảo vệ môi trường vào giảng dạy môn Vật lí 7” là một sáng kiến khá quan trọng nhằm giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho các em học sinh. Qua đây, chúng ta có thể nhờ các em mang các kiến thức về bảo vệ môi trường về tuyên truyền cho gia đình để mọi người chúng ta sẽ quan tâm nhiều hơn về môi trường họ đang sống và làm việc.

  2/  Mục tiêu nhiệm vụ đề tài:

   Đề tài được xây dựng nhằm giúp học sinh nhận thức được những tác hại của
việc ô nhiễm môi trường nói chung và ô nhiễm tiếng ồn nói riêng, từ đó yêu cầu học  sinh phải có những hành động cụ thể để bảo vệ môi trường, góp phần cải tạo môi  trường, tuyên truyền, vận động người dân tích cực tham giao bảo vệ môi trường, khắc phục dần sự ô nhiễm môi trường .

    Hơn thế nữa đề tài được xây dựng nhằm trao đổi kinh nghiệm trong phương pháp giảng dạy tích hợp nội dung giáo dục bảo vệ môi trường đối với môn Vật lý trường THCS, đặc biệt là nội dung tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường.

       Chính vì thế mà tôi đã đi sâu nghiên cứu tim hiểu về những nguyên nhân nào dẫn đến ô nhiễm môi trường, trên cơ sở đó tôi sẽ lồng ghép kiến thức đó vào trong tiết dạy và dùng phương pháp dạy học có tích hợp môi trường để làm thế nào vừa dạy cho học sinh nắm vững các kiến thức cơ bản của bộ môn và vừa lồng ghép các đơn vị kiến thức về môi trường cho học sinh.

      3 /.Đối tượng nghiên cưú:  

 Đối tượng nghiên cứu của đề tài này là các bài học của chương trình vật lý 7 có liên quan đến giáo dục môi trường. Từ đó ta có thể giáo dục ý thức bảo vệ môi trường  đến các em học sinh khối 7 Trường THCS Lê Đình Chinh, xã Quảng Điền,  huyện Krông Ana, Tỉnh Đak Lak.  

     4 / Giới hạn Phạm vi nghiên cứu :  

– Thực hiện đề tài này thực hiện trong vòng 2 năm.từ năm ………. lúc đó Học sinh lớp 6 bắt đầu tiếp xúc với bộ môn vật lý và năm học ………. hiện nay là học sinh khối 7 của trường trung học cơ sở Lê Đình Chinh, xã Quảng Điền, huyện Krông Ana, Tỉnh Đak Lak.

     5/  Phương pháp nghiên cứu:

– Phương pháp trực quan: Sử dụng tranh, ảnh, sử dụng băng, đĩa hình.
– Phương pháp thảo luận: Thảo luận nhóm học sinh.
– Phương pháp dạy học phát hiện và giải quyết vấn đề: Giáo viên đưa ra vấn đề cần
nghiên cứu- học sinh nghiên cứu tài liệu và giải quyết vấn đề.
Tuy nhiên phải căn cứ vào các nội dung cụ thể của từng bài, xác định nội dung
đó thể hiện ở mức độ nào ? (Mức độ toàn phần, mức độ bộ phận hay mức độ liên hệ) và phụ thuộc vào đối tượng học sinh ở từng địa phương để vận dụng các phương pháp trên cho phù hợp và có hiệu quả. Ngoài các phương pháp trên còn phải lưu ý phiếu điều tra, đánh giá học sinh.

 Trong quá trình dạy học, vai trò của người thầy tổ chức hướng dẫn học sinh.
Còn học sinh là người chủ động thao tác và tìm tòi các kiến thức trên các kênh chữ,
kênh hình, tự rút ra nhận xét, kết luận dưới sự trợ giúp của giáo viên.
II  . PHẦN NỘI DUNG

 1 /  CƠ SỞ LÍ LUẬN:

– Môi trường bao gồm tất cả các yếu tố vô sinh và hữu sinh có tác động, ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến sức khỏe, đời sống của con người. Môi trường cung cấp cho ta không gian để sống, cung cấp nguồn tài nguyên để sản xuất và là nơi chứa đựng chất thải.

– Bảo vệ môi trường chính là bảo vệ sự sống của chúng ta. Chính phủ đã ban hành hàng loạt các văn bản pháp luật về bảo vệ môi trường nhằm xử lý, răn đe những tổ chức, cá nhân có hành vi làm tổn hại đến môi trường, rồi các công nghệ xử lý rác thải, phát minh khoa học ra đời nhằm giảm thiểu những tác động đến môi trường.

– Hiện nay, môi trường là vấn đề nóng của toàn nhân loại. Chúng ta thấy rằng, khí hậu ngày càng khắc nghiệt và khó dự báo hơn, mưa bão, lũ quét thất thường, suy thoái đất, nước, suy giảm nguồn tài nguyên rừng, ô nhiễm môi trường xảy ra trên diện rộng,… Đó là các vấn đề về môi trường mà toàn nhân loại đã và đang phải đối mặt. Con người đã tác động quá nhiều đến môi trường, khai thác đến mức cạn kiệt các nguồn tài nguyên, thải nhiều chất độc làm cho môi trường không còn khả năng tự phân hủy.

Vấn đề về môi trường là vấn đề nóng bỏng ảnh hưởng đến sức khỏe ,đến sự sống còn của con người, thế mà trong thực tế như hiện nay thì việc tiếp cận với môi trường của học sinh lớp 7 ở trường THCS Lê Đình Chinh lại  còn rất hạn chế, do các em chưa có ý thức cao về bảo vệ môi trường đang sống,  học sinh lại ít được tiếp cận vớ