SKKN Sáng kiến kinh nghiệm một số biện pháp dạy học sinh yếu kém môn Toán 8 giải phương trình bậc nhất một ẩn

1- MỞ ĐẦU

    1.1.Lí do chọn đề tài :

    Toán học là môn khoa học tự nhiên không thể thiếu trong đời sống con người, toán học có vị trí đặc biệt trong việc nâng cao và phát triển dân trí, toán học không chỉ cung cấp cho học sinh những kỹ năng tính toán, vẽ hình, đọc và vẽ biểu đồ, đo đạc, ước lượng,…  mà còn có ứng dụng rất lớn trong cuộc sống hàng ngày từ đó giúp con người có điều kiện thuận lợi để tiến hành hoạt động lao động. Ngoài ra môn toán còn liên quan mật thiết đến các môn học khác một cách chặt chẽ, giúp cho con người hình thành và phát triển toàn diện.

 Học toán giúp con người nâng cao trình độ tính toán, phát triển  khả năng tư duy logic, sáng tạo. Học môn toán để có cơ sở học tốt các môn khác. Tuy nhiên, hiện nay tình trạng chất lượng môn toán còn thấp ở cấp THCS là một thực tế đáng lo ngại và là nỗi băn khoăn trăn trở của các nhà quản lý và nhiều giáo viên dạy toán. 

Trong thực tế việc tiếp thu môn toán  khó hơn so với một số các môn học khác , đặc biệt là những đối tượng học sinh yếu kém việc học toán là một vấn đề hết sức khó khăn và nan giải đối  với các em .Vì các em là học sinh yếu kém  nên việc tiếp thu bài mang tính  tư duy logic, sáng tạo. thì  lại càng khó hơn.Trong thực  số những học sinh yếu kém đó đa số các em đọc  chưa lưu loát thì việc hiểu nhớ được các bước giải một bài toán toán cũng là khó khăn nói gì đến phát triển tư duy, logic và sáng tạo. 

Đứng  trước khó khăn về khả năng,  năng lực tiếp thu bài của học sinh. Đã có rất nhiều thầy giáo, cô giáo, những người làm công tác giáo dục băn khoăn đã  nghiên cứu và  tìm  tòi, mong tìm ra những biện pháp,  phương pháp giảng dạy phù hợp  nhất để nâng cao chất lượng học tập cho học sinh. 

        Bản thân tôi. Là một giáo viên  có nhiều năm trực tiếp giảng dạy toán THCS song dạy toán cho đối tượng học sinh yếu kém vẫn  là một vấn đề vô cùng khó khăn  cũng như đối với những giáo viên trực tiếp giảng dạy khác. Để góp phần làm giảm số học sinh yếu, kém. Tôi cũng luôn tìm tòi để tìm ra những phương pháp giảng dạy sao cho phù hợp với các em.

Trên những cơ sở đó.Tôi cũng đã nghiên cứu mong muốn  tìm ra những biện

pháp,phương pháp dạy phù hợp nhất   nhằm mang lại  hiệu quả cao  trong dạy học sinh giải phương trình bậc nhất một ẩn, giải phương trình đưa được về dạng ax + b = 0. Sau những tìm tòi nghiên cứu và thực hành với đối tượng học sinh lớp 8 của trường THCS Hoằng Vinh.Tôi thấy chất lượng học sinh yếu kém của khối 8 năm học  ………… của trường do tôi phụ trách cũng đã có nhiều cải thiện trong việc “Giải phương trình bậc nhất một ẩn” tôi mạnh dạn đưa ra  “ Một số biện pháp dạy học sinh yếu kém môn toán 8 giải phương trình bậc nhất một ẩn  ” để các đồng chí đồng nghiệp tham khảo và  góp ý .

    Cùng với sự phát triển của đất nước, sự nghiệp giáo dục cũng không ngừng đổi mới. Các nhà trường ngày càng chú trọng đến chất lượng giáo dục toàn diện bên cạnh sự đầu tư thích đáng cho giáo dục mũi nhọn.  Việc nâng cao chất lượng đại trà ở bậc trung học cơ sở cũng được quan tâm. Cải tiến phương pháp dạy học là một vấn đề quan trọng. Trong những năm gần đây đa số giáo viên đã có nhiều cố gắng cải tiến các phương pháp dạy học theo nhiều hướng khác nhau, xong  “tinh giản, vững chắc” “vừa giảng vừa luyện” và “phát huy trí lực của học sinh”… là vấn đề mà nhiều giáo viên quan tâm và chú trọng

  Để nâng cao chất lượng  giáo dục  THCS, nhiệm vụ nâng cao chất lượng đại trà là hết sức quan trọng. Môn Toán lại là một trong những bộ môn trọng tâm được mọi người quan tâm hàng đầu. Nó  là cơ sở góp phần hình thành cội nguồn để các em có sức mạnh vươn lên trong học tập những bộ môn khác . 

Một bộ phận học sinh học yếu toán. Việc học môn toán đối với các em là khó khăn. Chất lượng môn toán qua các đợt kiểm tra khảo sát tỷ lệ yếu, kém còn cao là vấn đề rất đáng lo ngại. 

Dẫu là do nguyên nhân nào đi nữa thì đối với các em cũng có nhiều lỗ hổng về kiến thức bản thân các em học yếu nên cũng có nhiều mặc cảm, các em không tự tin nhiều trong việc tiếp thu kiến thức mới, ngại  không dám hỏi hay nêu ra những ý kiến của bản thân, ngoài ra các em còn yếu cả về tiếp thu, ghi nhớ, chữ viết và diễn đạt .

Chính vì vậy, tình trạng học sinh học yếu môn toán khi lên lớp trên càng ngày càng tăng và càng nguy hiểm hơn là sự kéo dài từ năm này sang năm khác.

           Bởi vậy muốn nâng cao được chất lượng .Giảm thiểu được số học sinh yếu kém bộ môn toán là mong muốn của người giáo viên dạy toán , những người làm công tác giáo dục

1.2-Mục đích nghiên cứu:

Sự yếu kém có nhiều biểu hiện, nhiều vẻ nhưng nhìn chung học sinh học yếu kém môn toán đều có điểm chung là kĩ năng tính toán chậm, Các em thường hiểu chậm, nhớ kém, mau quên, không biết vận dụng lý thuyết để giải bài tập và có nhiều lỗ hổng kiến thức ở các lớp dưới, càng lên lớp trên lỗ hổng càng nhiều, rộng và sâu hơn.  Lỗ hổng kiến thức- chỗ trống do thiếu hụt cần phải được bù đắp thường xuyên, liên tục và nhanh chóng các  kiến thức ấy . Khi học sinh đã mất gốc thì càng học lên lớp trên thì lỗ hổng kiến thức ngày càng rộng, càng sâu, càng nhiều. 

    Với mỗi dạng bài  đều có đặc điểm riêng cũng có thể không có quy tắc tổng quát, song trong mỗi dạng bài giáo viên nên chỉ ra một đặc điểm để học sinh dễ nhớ, dễ nhận ra để khi gặp bài tương tự học sinh có thể liên hệ được.

    Toán về giải phương trình trong cấp học THCS chiếm một lưu lượng đáng kể. Mặc dù ở tiểu học và lớp 6,7 chưa gọi là toán giải phương trình nhưng các em cũng đã được làm quen nhiều từ lớp 3 quen  gọi là toán tìm thành phần chưa biết. Song số học sinh lên đến lớp 8 vẫn còn có không ít số học sinh không thể giải được loại toán mà ta quen gọi là  toán tìm x này và nếu không giải được loại toán giải phương trình bậc nhất ở lớp 8, thì sau này các em không thể giải phương trình tích, phương trình bậc hai hay giải bất phương trình bậc nhất một ẩn… Cũng từ động cơ trên mà tôi luôn suy nghĩ làm thế nào để các em giải được loại toán giải phương trình bậc nhất này mà các em ít mắc sai lầm nhất. 

1.3-Đối tượng nghiên cứu

-Tôi chọn  đối tượng là các em học sinh yếu kém lớp 8 trường THCS hoằng vinh để thực hiện dạy các em “Giải phương trình bậc nhất một ẩn”. Để  áp dụng SKKN.Trên cơ sở nhằm  bổ sung kiến thức mà các em chưa nắm vững một các  kịp thời. Để các em có thể làm được bài tập dạng này nhanh chóng và chính xác hơn có hệu quả hơn.  

-Tăng cường giáo dục cho học sinh tinh thần tự học, tự nghiên cứu kiến thức .Tạo tiền đề để các em có khả năng tiếp thu học các loại toán khác .Vì đây là con đường làm chủ và chiếm lĩnh tri thức một cách hiệu quả nhất 

1.4. Phương pháp nghiên cứu :

Bản thân tôi, trong năm học vừa qua được nhà trường phân công dạy môn  Toán lớp 8. Qua giảng dạy tôi nhận thấy số lượng học sinh yếu kém toán  tương đối nhiều. Trong việc tiếp thu bài mới cũng có nhiều học sinh gặp rất nhiều khó khăn  Qua khảo sát chất lượng cho học sinh lớp 8  của trường THCS Hoằng  Vinh năm học  ………… (khi chưa áp dụng đề tài )