SKKN Ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy Âm nhạc 8

I./ LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI: 

1. Đặt vấn đề: 

   Như chúng ta đã biết âm nhạc có vai trò rất to lớn, âm nhạc đem đến những khoái cảm thẩm mỹ cao, là món ăn tinh thần không thể thiếu trong cuộc sống của con người.

        Âm nhạc là nghệ thuật của âm thanh, gồm giọng hát và âm thanh của các loại nhạc cụ. Giáo dục và giảng dạy âm nhạc cho HS không nhằm đào tạo các em trở thành những người làm nghề Âm nhạc mà thông qua môn học này để tác động vào đời sống tinh thần của các em, nhằm góp phần cùng các môn học khác thực hiện mục tiêu của nhà trường, mục tiêu cấp học. 

        Qua đó phát triển bồi dưỡng những mầm non nghệ thuật cho tương lai đất nước. Đây là một môn học  không giống những môn học khác, môn học mang tính nghệ thuật cao, chỉ dạy học sinh học theo phương châm học vui- vui học. Vì vậy tạo cho các em say mê hứng thú học tập là rất cần thiết.

        Ta đã biết rằng bất kỳ làm việc gì nếu có hứng thú thì sẽ đi đến thành công, đặc biệt là đối với học sinh do đặc điểm tâm sinh lý của lứa tuổi các em. Nếu thích thú thì các em sẽ làm tốt, khi hoạt động nhận thức của học sinh dựa trên cơ sở của hứng thú nó sẽ trở nên hào hứng, thoải mái và dễ dàng.

   Hứng thú trong học tập nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, nuôi dưỡng ở các em lòng ham muốn chính đáng trong việc không ngừng vươn tới những đỉnh cao của việc nắm kiến thức, luôn tìm tòi học tập cái mới tích cực sáng tạo cái đã học vào hoạt động thực tiễn.

   Đổi mới phương pháp giáo dục nhằm tích cực hóa quá trình học tập của học sinh, để thực hiện được điều này, ngoài sự nghiên cứu về phương pháp truyền giảng, phương pháp tổ chức lớp học thì giáo viên còn phải nghiên cứu sử dụng các thiết bị công nghệ, các phần mềm hỗ trợ để ứng dụng Công nghệ thông tin (CNTT) vào giảng dạy. 

         Theo luật giáo dục thì mục đích của việc đổi mới phương pháp dạy học ở Trường Phổ thông là thay đổi lối dạy học truyền thụ một chiều sang dạy học theo phương pháp dạy học tích cực nhằm giúp học sinh phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động sáng tạo rèn luyện thói quen và khả năng tự học, tinh thần hợp tác, kĩ năng vận dụng kiến thức vào những tình huống khác nhau trong học tập và trong thực tiễn, tạo niềm tin, niềm vui hứng thú trong học tập. 

Muốn đổi mới cách học, phải đổi mới cách dạy. Cách dạy quyết định cách học. Tuy nhiên, thói quen học tập thụ động của học sinh cũng ảnh hưởng đến cách dạy của người thầy. 

Giáo dục âm nhạc trong Trường THCS nhằm giúp học sinh phát triển toàn diện, không những nâng cao hiểu biết về kiến thức văn hóa mà còn phát huy năng lực cảm thụ âm nhạc và những năng khiếu khác. 

Xuất phát từ đặc trưng bộ môn thuộc phạm trù nghệ thuật và đòi hỏi sự hứng thú cao. 

“ Bước vào kỷ nguyên hợp tác và cạnh tranh toàn cầu, chính các thầy cô có sứ mạng vô cùng vẻ vang là đào tạo nguồn năng lực bồi dưỡng nhân tài để đất nước phát triển nhanh và bền vững bằng trí tuệ Việt Nam” (Trích thư của GSTS Nguyễn Thiện Nhân – Nguyên Bộ trưởng Bộ giáo dục và Đào tạo nhân ngày 20 – 11 – 2006). 

Đối với bản thân tôi là một giáo viên dạy học âm nhạc rất tâm huyết với nghề nghiệp, muốn đào tạo thế hệ trẻ có thể đáp ứng tình hình thực tiễn trong nước và của thế giới. Nhất là trong giai đoạn ứng dụng công nghệ thông tin hiện nay, làm thế nào để soạn một giáo án điện tử thật sinh động. 

Từ những nguyên nhân trên tôi đã quyết định tìm hiểu và thực hiện đề tài sáng kiến kinh nghiệm “Ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy âm nhạc 8” nhằm giúp cho bản thân và các đồng nghiệp thuận lợi hơn trong việc soạn giảng giáo án điện tử môn âm nhạc 8 nói riêng hay một số môn khác có sử dụng bài giảng điện tử nói chung. 

2. Lòch söû ñeà taøi: 

          Trong những năm qua, từ khi nước ta bước sang thế kỉ XXI, sự nghiệp giáo dục đào tạo âm nhạc có điều kiện phát triển những bước cao hơn, cho đến ngày nay việc đưa âm nhạc vào học đường đã được chú trọng vì những lợi ích quan trọng của nó trong việc giáo dục học sinh thành những con người toàn diện. 

   Việc dạy âm nhạc ở trường THCS nói chung và lớp 8 nói riêng mặc dù không nhằm đào tạo các em thành những con người hoạt động nghệ thuật chuyên nghiệp mà chủ yếu là giáo dục văn hoá âm nhạc, làm cho các em yêu thích nghệ thuật âm nhạc, hình thành ở học sinh một tâm hồn trong sáng, một thị hiếu âm nhạc lành mạnh, cách tư duy sắc sảo, lòng khát khao sáng tạo, giàu tình cảm nhanh nhẹn hoạt bát và sống vui tươi. Âm nhạc phát triển tối đa những tố chất sinh lý, những phẩm chất tâm lý của lứa tuổi học sinh, tạo điều kiện để các em hoàn chỉnh và cân đối về tâm hồn, trí tuệ và thể chất, làm phong phú tình cảm của lứa tuổi học trò.

          Theo nguyên lí giáo dục: “Học phải đi đôi với hành”, “Lý luận phải gắn liền với thực tiễn”. Do đó, công tác tổ chức dạy – học nói chung, môn âm nhạc nói riêng không chỉ đơn thuần cung cấp cho học sinh kiến thức mà còn phải kết hợp lồng ghép: tư liệu, phim, ảnh từ thực tiễn cuộc sống sinh động minh họa cho những kiến thức âm nhạc nhằm giúp học sinh có thể giải đáp những vấn đề thực tiễn đặt ra. 

Về mặt tâm lí lứa tuổi, khả năng tư duy trừu tượng  học sinh trung học cơ sở còn thấp. Do đó, trong giảng dạy Âm nhạc – môn học thực hành, giáo viên phải soạn giảng giáo án điện tử phù hợp với từng nội dung, từng bài học. 

Ở Trường THCS An Thạnh, thông qua các tiết dự thao giảng của các đồng nghiệp có kinh nghiệm soạn giảng giáo án điện tử và trong năm học ……….tôi có thực hiện đề tài này đối với khối lớp 6. Nên trong năm học ………. tôi đã mạnh dạn áp dụng đề này vào việc soạn giảng môn âm nhạc 8. 

3. Phạm vi đề tài: 

Vì ứng dụng soạn giảng giáo án điện tử còn nhiều điều phải học hỏi và nâng cao nên phạm vi nghiên cứu đề tài chỉ sử dụng ở lớp 81,82,83,84, 85  Trường THCS An Thạnh. 

II./ NỘI DUNG: 

1. Thực trạng đề tài: 

– Trường có hai phòng máy chiếu cho giảng dạy giáo án điện tử giúp giáo viên và học sinh tiếp cận được với công nghệ thông tin. Có một phòng máy vi tính để học sinh học tin học.

  – Bên cạnh đó Ban giám hiệu nhà trường rất chú trọng về việc nâng cao chất lượng, ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy học. 

– Giáo viên đã được Ban giám hiệu trang bị cho những kiến thức cơ bản về tin học để ứng dụng trong dạy học.

– Trong những năm qua, hòa nhập vào xu hướng ứng dụng công nghệ thông tin trong các lĩnh vực của nước ta, rất nhiều giáo viên bậc trung học cơ sở đã ứng dụng công nghệ thông tin trong việc soạn giáo án, tính điểm trung bình cho học sinh, … và hiện nay là thực hiện bài giảng điện tử. Tuy nhiên, trong quá trình vận dụng giáo viên còn gặp rất nhiều lúng túng do nhiều nguyên nhân như: Giáo viên chưa được đào tạo qua các khóa học vi tính mà học qua sự chỉ lại của người biết vi tính nên còn gặp nhiều lỗi kỹ thuật khi đánh chữ trong Word, PowerPoint, …

– Khi học qua các khóa học vi tính, do nội dung chương trình chỉ tập trung vào thi lấy chứng chỉ, việc tổ chức cho học viên thực hành những nội dung ứng dụng vào công tác dạy học chưa được chú trọng nên giáo viên thường lúng túng khi gặp các lỗi kỹ thuật khi: đánh chữ, phối màu chữ, phối màu Text; Insert phim, nhạc, AutoShapes, Text Box; chỉnh sửa hình, … nhất là trong PowerPoint. 

– Khi thu thập tư liệu, những khó khăn giáo viên thường gặp là: thiếu các phương tiện máy ảnh, quay phim kỹ thuật số. Những hình khai thác từ sách giáo khoa được Scan phải tốn nhiều chi phí nên không thực hiện được với số lượng lớn. Hiện nay đa số nhà giáo viên đã có máy vi tính được kết nối Internet nhưng giáo viên chưa biết cách khai thác hết tư liệu, có khi tải nguyên bài soạn giảng trên máy về nhưng không biết cách chỉnh sửa thành bài giảng  của mình. 

Khảo sát sự hứng thú, yêu thích của học sinh với tiết học âm nhạc bình thường không sử dụng công nghệ thông tin.