SKKN Một số kinh nghiệm sử dụng đồ dùng đồ chơi hấp dẫn cho trẻ 5-6 tuổi làm quen với toán

MỘT SỐ KINH NGHIỆM SỬ DỤNG ĐỒ DÙNG ĐỒ CHƠI HẤP DẪN CHO TRẺ 5-6 TUỔI LÀM QUEN VỚI TOÁN

PHẦN 1. MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài 

    Giáo dục Mầm non là bậc học đầu tiên trong hệ thống quốc dân. Mục tiêu của giáo dục mầm non là hình thành các biểu tượng về toán học cho giáo dục Mầm non là 1 nội dung quan trọng không thể thiếu được trong việc góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục Mầm non mà trong đó Toán học là 1 môn khoa học, cung cấp những kỹ năng cơ bản nhất để cho trẻ có thể vận dụng vào trong thực tế.

Cho trẻ làm quen với toán là trẻ được tiếp xúc tìm hiểu, quan sát sự vật hiện tượng xung quanh 1 cách có mục đích, hình thành ở trẻ các biểu tượng và phát triển ngôn ngữ, kích thích trẻ tìm tòi khám phá ham hiểu biết, rèn các thao tác tư duy như: Khái quát, tổng hợp, so sánh, phân loại 1 cách có hệ thống đầy đủ và chính xác. Từ đó trẻ sẽ hiểu thêm về thiên nhiên xã hội, trẻ thêm yêu cuộc sống xung quanh, ngoài ra giúp trẻ giải quyết những mâu thuẫn cơ bản trong cuộc sống và trong học tập, cung cấp cho trẻ một số kiến thức toán sơ đẳng góp phần hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ một cách tốt nhất. 

Ngay từ nhỏ trẻ đã được tiếp xúc với người lớn và các sự vật hiện tượng đến nhận thức xung quanh. Tất cả những cái trẻ nhìn thấy đều ảnh hưởng đến nhận thức của trẻ, dần dần trẻ có được những khái niệm giản đơn nhất về thế giới xung quanh có nhu cầu muốn tìm tòi, khám phá về tính chất, đặc điểm của sự vật hiện tượng, tập hợp các số lượng, hình dạng, màu sắc, kích thước, vị trí, sắp xếp của chúng trong không gian.

Ví dụ:  Khi chơi với đồ vật trẻ muốn biết tại sao vật này lăn được nhưng vật kia lại không lăn được. Hình dạng, kích thước và chất liệu của chúng khác nhau nhươ thế nào? Hoặc trẻ muốn biết từng nhóm đồ vật có bao nhiêu vật và cách so sách các nhóm với nhau. Trẻ muốn biết từng nhóm này có số lượng nhiều hay ít hơn nhóm kia. Bắt đầu trẻ muốn biết làm thế nào để cho 2 nhóm được bằng nhau. Từ đó trong tư duy của trẻ đã nãy sinh khái niệm thêm bớt một một cách đơn giản nhất về phép cộng trừ của bậc tiểu học. Xuất phát từ nhu cầu đó mà việc cho trẻ làm quen với biểu tượng toán sơ đẳng là nhu cầu cần thiết. Nhưng thực chất chương trình toán học trong trường mầm non hiện nay chỉ cho phép dạy trẻ làm quen với một số khái niệm về toán đơn giản, chưa dạy trẻ học toán. Nếu như dạy trẻ học toán sớm sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Vì vậy nảy sinh vấn đề là làm thế nào để dạy những khái niệm về toán học mang tính chất trừu tượng nhưng lại phải phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ  mẫu giáo. Song khó khăn lớn nhất của trẻ mẫu giáo là làm quen với một số khái niệm toán học đó là khả năng lĩnh hội tri thức của trẻ còn non nớt do thực tế đó mà không thể cho trẻ làm quen với khái niệm tổ hợp phép đếm, số lượng, hình dạng, kích thước định hướng không gian  bằng các định nghĩa mà phải  chính xác dựa trên tâm lý của trẻ và khái niệm toán học sơ đẳng, để có phương pháp dạy cụ thể, phối hợp với đặc điểm nhận thức của trẻ biến những khái niệm toán học trừu tượng thành những biểu tượng quen thuộc mà trẻ có thể lĩnh hội một ấn tượng và sâu sắc nhất, hình thành những kiến thức ban đầu về toán học sơ đẳng cho trẻ.

Xuất phát từ những lí do trên tôi quyết định nghiên cứu đề tài: “ Một số kinh nghiệm  sử dụng đồ dùng đồ chơi, hấp dẫn cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi làm quen với toán”. Để tìm ra những biện pháp tốt nhất áp dụng vào môn học này để cho trẻ tiếp thu các biểu tượng toán sơ đẳng một cách có hiệu quả nhất.

2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

– Đối tượng nghiên cứu:

Là những biện pháp sử dụng đồ dùng đồ chơi hấp dẫn dạy trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi làm quen với toán ở trường mầm non Pa Nang.

– Phạm vi nghiên cứu:

Tôi tiến hành nghiên cứu trên 2 lớp trẻ 5 tuổi người dân tộc Vân Kiều ở thôn Tà Mên và thôn Bù với số lượng trẻ là 14 trẻ trong đó có 09 nam và 5 nữ. Thời gian từ ngày ……….

3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
4. Mục đích nghiên cứu:

Xây dựng biện pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn trong hoạt động làm quen với toán cho trẻ mẫu giáo lớn người dân tộc thiểu số ở trường mầm non Pa Nang.

1. Nhiệm vụ nghiên cứu:

– Nghiên cứu cơ sở lý luận về hoạt động làm quen với toán cho trẻ dân tộc thiểu số.

– Nghiên cứu thực trạng việc sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ làm quen với toán ở trường mầm non Pa Nang.

– Đề xuất những biện pháp sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn trong hoạt động làm quen với toán.

4. Phương pháp nghiên cứu

– Nghiên cứu tài liệu về việc sử dụng đồ dùng, đồ chơi hấp dẫn cho trẻ làm quen với toán qua tài liệu, sách báo, tranh ảnh.

– Quan sát hoạt động của trẻ làm quen với toán.

– Điều tra bằng phiếu đối tượng là giáo viên về việc dạy làm quen với toán cho trẻ.

– Tìm tài liệu tổng kết, báo cáo về chuyên đề dạy làm quen với toán ở trẻ mẫu giáo 5 tuổi người dân tộc.

– Lấy ý kiến chuyên gia, giáo viên dạy giỏi, ý kiến đóng góp của các nhà quản lý chỉ đạo cấp trên về chuyên đề này.

– Thực nghiệm về một số biện pháp.

Trong đó các phương pháp điều tra bằng phiếu và phương pháp thực nghiệm là chủ đạo, còn các phương pháp khác cùng bổ trợ thêm cho các phương pháp này.

5. Đóng góp của SKKN

– Hy vọng đề tài này thành công sẽ giúp cho nhà trường nâng cao chất lượng trong hoạt động làm quen với toán cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi người dân tộc thiểu số và làm nền tảng cho trẻ vào lớp 1 phổ thông được dễ dàng.

PHẦN 2. NỘI DUNG

 Chương 1. Cơ sở lí luận và thực tiễn của vấn đề nghiên cứu

1.Cơ sở lí luận     

          1.1 Đặc điểm nhận thức của trẻ 5-6 tuổi.

Trẻ mẫu giáo có đặc điểm là chú ý không chủ định. Trẻ thường chú ý đến những đối tượng khi đối tượng đó gây một kích thích mạnh hoặc một sự ngạc nhiên nhất là tạo cho trẻ sự hứng thú, chú ý có chủ đích được phát triển thông qua quá trình giáo dục. Nó được hình thành và phát triển mạnh với những loại kích thích mới mẻ trong số đó là kích thích với ngôn ngữ nói. Ngoài ra trẻ còn chú ý rất nhiều đến các sự vật hiện tượng mới lạ ở xung quanh sự chú ý rất nhiều đến các sự vật hiện tượng mới lạ ở xung quanh sự chú ý của trẻ bắt đầu tập trung vào các thuộc tính mới như thời gian, không gian, tính chất vật lý, hóa học, cơ học …của các sự vật hiện tượng hàng ngày.

Đến cuối tuổi mẫu giáo, trẻ bắt đầu có khả năng quan sát có hệ thống những hiện tượng tự nhiên – xã hội xung quanh nếu được giáo dục tốt ở các lớp dưới. Óc quan sát giúp trẻ tìm hiểu sự vật, hiẹn tượng một cách có ý thức, có mục đích, giảm bớt sự nhầm lẫn, giúp trẻ tri giác chính xác hơn.

Ở trẻ 5-6 tuổi, năng lực ghi nhớ và nhớ lại phát triển rất mạnh, nhưng chủ yếu vẫn là ghi nhớ không chủ định. Trẻ ghi nhớ những gì gây hứng thú hoặc