Sáng kiến kinh nghiệm Rèn tập viết cho học sinh Lớp 2

ĐỀ TÀI:  MỘT SỐ KINH NGHIỆM RÈN TẬP VIẾT CHO
HỌC SINH LỚP 2C Ở TRƯỜNG TIỂU HỌC VÕ THỊ SÁU
I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Trong cuộc sống con người luôn có nhu cầu giao lưu về tình cảm với nhau,   nhằm truyền đạt những khái niệm, tri thức, … cho nhau, chính vì vậy mà ngôn ngữ xuất hiện.
Cùng với ngôn ngữ người ta dùng cử chỉ, điệu bộ, hình vẽ, …để phụ giúp cho ngôn ngữ trong việc biểu lộ cảm xúc, truyền đạt thông tin cho nhau và cuối  cùng là chữ viết đã xuất hiện. Đó là bước ngoặt trong lịch sử văn minh của loài người. Chữ viết trở thành một công cụ vô cùng quan trọng trong việc hình thành và phát triển văn hoá, văn minh của từng dân tộc. Nhờ có chữ viết mà thông tin của con người được lưu truyền từ đời này sang đời khác.
Con người không phải từ khi cắp sách đến trường đã biết viết chữ mà phải trải qua một quá trình rèn luyện rất kiên trì. Từ xa xưa đã có tấm gương rèn luyện của ông Cao Bá Quát, một người nổi tiếng “văn hay chữ tốt” ở ngoại thành Hà Nội. Từ một người viết xấu đến mức không ai đọc được, nhưng nhờ có lòng kiên trì luyện tập mà ông trở thành một người có tài viết đủ các loại chữ, mà chữ nào cũng đẹp, cũng rõ ràng.
Chữ viết là một phương tiện giao tiếp giữa con người với con người, bên  cạnh ngôn ngữ nói, muốn cho mọi người đọc được chữ viết của mình, người viết phải viết đúng, rõ ràng, đẹp. Nếu viết sai, viết chữ quá xấu sẽ gây khó khăn cho người đọc.
Chính vì chữ viết quan trọng như vậy mà trong nhà trường nhất là bậc Tiểu học, học sinh phải được học tập viết, chính tả,… nhằm rèn luyện kỹ năng viết chữ  ngay từ những ngày đầu cắp sách đến trường.
“Nét chữ nết người ”. Chữ viết là một công cụ giao tiếp và trao đổi thông   tin, là phương tiện để ghi chép và tiếp nhận những tri thức văn hoá, Vì vậy dạy  học sinh viết chữ và từng bước làm chủ được công cụ chữ viết để phục vụ cho học   tập và giao tiếp là yêu cầu quan trọng hàng đầu của môn Tiếng Việt.
Trong những năm học qua, việc ban hành mẫu chữ mới đang được dạy ở Tiểu học đã nhận được sự ủng hộ đồng tình của giáo viên, học sinh và phụ huynh. Ngay từ đầu cấp Tiểu học: Lớp 1, lớp 2, … phong trào luyện  chữ viết lan rộng ở khắp các nhà trường. Nét chữ thể hiện bản sắc văn hoá Việt Nam. Tuy nhiên việc thay đổi mẫu chữ từ cải cách sang mẫu chữ hiện hành làm cho giáo viên không khỏi lúng túng. Việc dạy tập viết sao cho đúng quy trình, đúng phương pháp, có hiệu quả để nâng cao chất lượng chữ viết cho học sinh đòi hỏi người giáo viên phải có sự tìm tòi, nghiên cứu và khổ luyện sao cho chữ viết của cô đúng là mẫu của trò. Nhất là đối với các em học sinh lớp 2 vừa  từ lớp 1 lên, các em mới bước đầu làm quen với cách viết chữ nhỏ, kỹ năng viết chữ của các em còn nhiều hạn chế. Ở lớp 2, nếu giáo viên biết cách rèn chữ viết cho các em một cách bài bản, đúng yêu
cầu đòi hỏi phải có phương pháp tốt. Chính vì vậy tôi quyết định chọn viết đề tài:
“Một số kinh nghiệm rèn viết cho học sinh lớp 2”.
2. MỤC TIÊU, NHIỆM VỤ CỦA ĐỀ TÀI
2.1. Về phía giáo viên:
Tìm hiểu nội dung, biện pháp dạy phân môn Tập viết và một số biện pháp rèn chữ viết cho học sinh lớp 2 nhằm giúp giáo viên nắm chắc chương trình, mẫu chữ viết và sử dụng các phương pháp dạy học cho phù hợp, làm cho chất lượng chữ viết của học sinh được nâng cao.
2.2. Về phía học sinh:
Các em có kỹ năng viết đúng, viết đẹp từ đó gây nên cho học sinh lòng say mê học môn tập viết.
Giáo dục cho học sinh tình yêu chữ viết tiếng Việt, hứng thú say mê viết chữ đẹp.
3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU
Học sinh lớp 2C Trường Tiểu học Võ Thị Sáu – Thị xã Buôn Hồ – Tỉnh Đắc Lắc, năm học ……..
4. GIỚI HẠN CỦA ĐỀ TÀI
a. Về không gian:
Biện pháp nâng cao chất lượng phân môn Tập viết lớp 2C trường Tiểu học Võ Thị Sáu.
b. Về thời gian:
Đề tài này được áp dụng trong suốt quá trình cả năm học ……..qua từng giai đoạn cụ thể:
– Giai đoạn I:  Từ đầu năm – Giữa học kì I : Chọn đăng ký đề tài, sưu tầm tài liệu, điều tra thực tế lớp 2C, tổ khối lớp 2.
– Giai đoạn II: Giữa học kì I – Cuối học kì I: Lập đề cương, đưa ra giải pháp vận dụng vào thực tế, chỉnh sửa bản nháp.
– Giai đoạn III: Cuối học kì I – Giữa học kì II: Thống kê, so sánh, đối chiếu kết quả, hoàn chỉnh đề tài.
– Giai đoạn IV: Giữa học kì II – Cuối học kì II: Tiếp tục vận dụng đề tài.
5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Trong đề tài này tôi sử dụng phối kết hợp các nhóm phương pháp dạy học như sau:
– Phương pháp trực quan.
– Phương pháp phân tích tổng hợp.
– Phương pháp hỏi đáp
– Phương pháp luyện tập thực hành.
– Phương pháp sử dụng trò chơi học tập.
II. PHẦN NỘI DUNG
1. CƠ SỞ LÍ LUẬN
Trên cơ sở học sinh biết viết các chữ hoa theo đúng quy định về hình dáng, kích cỡ (vừa và nhỏ), thao tác viết (đưa bút) theo đúng quy trình viết. Biết viết các cụm từ ứng dụng của từng bài. Từ đó hình thành cho các em kỹ năng viết chữ, rèn luyện tính chăm chỉ, cẩn thận, khéo léo, ham hiểu biết và hứng thú viết chữ đẹp.
Lớp 2 là lớp học sinh đầu cấp Tiểu học, khả năng viết chữ của học sinh còn hạn chế. Ở lớp 1 các em mới được làm quen với cách viết chữ thường cỡ vừa và nhỏ. Lên lớp 2, các em sẽ được làm quen với cách viết chữ hoa cỡ vừa và nhỏ, các cụm từ, câu thơ ứng dụng,  kiểu viết chữ nghiêng cỡ nhỏ, kiểu viết chữ đứng cỡ vừa và nhỏ kĩ hơn, sâu sắc hơn để dần hình thành kỹ năng viết chữ đẹp làm nền móng cho các lớp trên.
2. THỰC TRẠNG
a. Về giáo viên:
Bản thân tôi trực tiếp giảng dạy lớp 2 nhiều năm. Qua dự giờ đồng nghiệp tôi nhận thấy về cơ bản giáo viên tiểu học chữ viết đúng theo mẫu. Tuy nhiên nhiều giáo viên viết chữ chưa đẹp. Có giáo viên còn viết mẫu chữ cũ. Việc chuẩn bị cho một giờ dạy tập viết của giáo viên cũng như việc nhận xét và sửa lỗi trong vở học sinh cũng chưa được chu đáo. Một số Giáo viên chưa coi trọng phân môn Tập viết vì thế chưa tạo ra được sự hứng thú khi dạy và học phân môn này. Một số giáo viên khi soạn giáo án phân môn tập viết vẫn chưa có cách hướng dẫn tỉ mỉ về việc viết chữ, chưa kết hợp giữa việc dạy viết chữ với việc phân tích cấu tạo và cách viết các nét của chữ.
b. Về học sinh:
Qua khảo sát thực tế cho thấy các em còn có nhiều hạn chế như sau:
– Nhiều em viết chữ chưa đúng mẫu trình bày chưa đẹp, rõ ràng.
– Chữ viết của các em chưa đều, chưa thẳng hàng, chưa đúng mẫu. tốc độ chậm.
– Vở viết của học sinh chưa sạch và đẹp, bị nhàu nát, bài viết chưa cẩn thận.
– Một bộ phận không nhỏ học sinh còn cầm viết chưa đúng; ngồi viết chưa đúng tư thế; viết chữ chưa đúng mẫu các chữ cái để ghi âm, vần, tiếng, không đúng cỡ chữ (độ cao, độ rộng) ghi dấu thanh không đúng vị trí.
VD:  + Học sinh thường viết sai mẫu chữ, nhất là những chữ dễ lẫn như: n với u; ô với â; s với r; tr với th; k với h …
+ Dấu thanh ghi không đúng vị trí ví dụ như: thừơng, phựơng, ngòai, qủa…Một số học sinh chưa nắm chắc quy tắc chính tả nên còn viết sai chính tả: ge, nge, ci …
Phần lớn học sinh viết chữ chưa đẹp (chưa có tính thẩm mĩ) các nét chữ, con chữ chưa đều, sự kết hợp các con chữ chưa hài hoà, mềm mại, chữ viết nghiêng ngả một cách tuỳ tiện. Một số học sinh chưa biết cách trình bày một bài viết sao cho cân đối lại khoảng cách các vần, các từ.
Một nguyên nhân nữa đó là để hoàn thành khối lượng kiến thức bài học, bài viết ngày càng nhiều, các em phải tăng tốc độ viết trong một giờ học, giờ làm bài nên chữ viết không nắn nót, không đúng quy trình, kích cỡ, khoảng cách giữa các chữ không đều.
3. CÁC GIẢI PHÁP, BIỆN PHÁP THỰC HIỆN.
a. Mục tiêu của các giải pháp, biện pháp:
Từ những nguyên nhân, thực trạng và những khó khăn của giáo viên và học sinh đã trình bày ở trên, tôi xin đưa ra môt số giải pháp với mục tiêu nâng cao chất lượng dạy tập viết cho học sinh ngày càng có chất lượng cao, đem lại kết quả tốt trong viêc học tập các môn học khác cũng như phát triển óc thẩm mĩ cho các em và rèn cho các em tính cẩn thận.
b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp:
+ Biện pháp 1: Khảo sát chữ viết của học sinh để có biện pháp khắc phục và uốn năn cho học sinh