SKKN Tích hợp kiến thức liên môn để nâng cao hiệu quả giảng dạy văn bản “Cuộc chia tay của những con búp bê” đối với học sinh lớp 7

MỤC LỤC

1. MỞ ĐẦU

1.1. Lí do chọn đề tài:

Trong thực tiễn quá trình dạy – học ở trường THCS, chúng ta dễ dàng nhận thấy kiến thức giữa các môn học không chỉ tồn tại đơn lẻ, độc lập mà còn có sự gắn kết, bổ sung cho nhau. Vì vậy, trong quá trình dạy – học, giáo viên và học sinh cần phải tích hợp kiến thức xã hội và kiến thức liên môn các môn học với nhau để làm sáng tỏ hơn kiến thức bài học nhằm giúp cho quá trình dạy –  học đạt hiệu quả cao, tạo được hứng thú cho học sinh. Tuy nhiên trong thực tế giảng dạy bộ môn Ngữ văn ở trường THCS nói chung và ngay tại trường THCS Phú Nhuận nói riêng có không ít giáo viên trực tiếp giảng dạy với quan điểm chỉ cần dạy bộ môn một cách đơn lẻ, chưa chú trọng đến việc tích hợp các môn học khác để nâng cao hiệu quả bộ môn này.

Yêu cầu của thực tế xã hội ngay nay đòi hỏi sản phẩm của giáo dục  không phải là đào tạo ra những con người có kiến thức chuyên sâu thiên lệch về một bộ môn nào đó mà phải là những con người hiểu biết toàn diện, có đầy đủ kiến thức về các lĩnh vực, có kĩ năng sống tốt, biết vận dụng kiến thức vào để giải quyết các vấn đề trong thực tiễn đời sống. Chính vì thế việc tích hợp hiểu biết xã hội và kiến thức liên môn của các môn học để giảng dạy cho học sinh mà không làm mất đi đặc trưng riêng của từng bộ môn và cũng không làm lệch lạc mục tiêu môn học là một vấn đề cần thiết. Bên cạnh đó đổi mới phương pháp dạy học đang là một xu thế toàn cầu, mang tích cấp thiết của tất cả nền giáo dục trên thế giới, trong đó có giáo dục Việt Nam, mà tích hợp nhiều môn học và hiểu biết xã hội vào giảng dạy trong bộ môn Ngữ văn cũng là một phương pháp dạy học mới của bộ môn giúp đáp ứng được đòi hỏi ngày càng cao của xã hội.

Là giáo viên đang trực tiếp giảng dạy bộ môn Ngữ văn trong nhà trường THCS, tôi rất băn khoăn làm thế nào để tích hợp nhiều môn học và hiểu biết xã hội vào giảng dạy có hiệu quả, mang tính giáo dục cao, phù hợp với từng lớp, từng đối tượng học sinh, gây hứng thú học tập cho học sinh nhưng lại không làm mất đi đặc trưng riêng của môn học. Từ suy nghĩ trên tôi đã quyết định chọn và thực hiện đề tài: Tích hợp kiến thức liên môn để nâng cao hiệu quả giảng dạy văn bản “Cuộc chia tay của những con búp bê” đối với học sinh lớp 7B trường THCS Phú Nhuận.

1.2. Mục đích nghiên cứu:

Để có giờ dạy văn tốt theo tinh thần đổi mới phương pháp dạy học, người giáo viên phải vất vả hơn nhiều trong việc thiết kế và điều hành giờ học. Mỗi giáo viên chúng ta không ai muốn mình chỉ có một giờ dạy tốt, mà ai cũng muốn rằng tất cả các giờ lên lớp của mình đều thành công, tạo được hứng thú cho học sinh. Để làm được điều đó cần có một sự cố gắng rất lớn. Trước hết chính giáo viên phải thực sự chủ động, sáng tạo thì mới có thể khơi dậy được hứng thú từ đó các em mới có những hoạt động tích cực, sáng tạo trong mỗi giờ học. Từ những điều trăn trở ấy, tôi mong muốn mỗi giờ học Ngữ văn của mình sẽ đem lại hứng thú thực sự cho học sinh và đặc biệt là sẽ từng bước nâng cao chất lượng của bộ môn, nâng cao hiệu quả dạy học ngay từ việc giảng dạy văn bản “Cuộc chia tay của những con búp bê” (Khánh Hoài) trong chương trình Ngữ văn lớp 7 đối với học sinh lớp 7B trường THCS Phú Nhuận năm học …………. Đó cũng chính là mục đích tôi đề ra khi nghiên cứu đề tài: Tích hợp kiến thức liên môn để nâng cao hiệu quả giảng dạy văn bản “Cuộc chia tay của những con búp bê” đối với học sinh lớp 7B trường THCS Phú Nhuận.

1.3. Đối tượng nghiên cứu:

     Để  thực hiện sáng kiến kinh nghiệm này, tôi đã tiến hành nghiên cứu, tổng kết về việc tích hợp các môn học Ngữ văn, Giáo dục công dân, Tiếng Anh, Âm nhạc, Mĩ thuật, Tin học và hiểu biết về xã hội cùng các năng sống để nâng cao hiệu quả khi giảng dạy văn bản “Cuộc chia tay của những con búp bê” cho học sinh lớp 7B trường THCS Phú Nhuận năm học ………….

1.4. Phương pháp nghiên cứu:  

Để thực hiện đề tài trên tôi đã vận dụng các phương pháp chủ yếu sau:

– Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lí thuyết.

– Phương pháp điều tra, khảo sát thực tế, so sánh.

– Phương pháp thống kê, tổng hợp và xử lí số liệu.

– Phương pháp trắc nghiệm.

– Phương pháp trưng cầu ý kiến bằng câu hỏi.

   Ngoài ra có sử dụng một số phương pháp hỗ trợ khác: Phương pháp nghiên cứu tài liệu, phương pháp phỏng vấn…

2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm:

Theo chỉ đạo của Bộ Giáo dục và Đào tạo thì trọng tâm của việc đổi mới phương pháp dạy học là dạy tích cực – học tích cực. Dạy tích cực – học tích cực là giáo viên phải biết tổ chức, thiết kế một cách linh hoạt các hoạt động học tập  nhằm tạo điều kiện cho học sinh tham gia tích cực, chủ động sáng tạo trong quá trình lĩnh hội kiến thức, rèn luyện kĩ năng. Có thể nói, xuất phát từ việc đổi mới phương pháp dạy học theo hướng phát huy tính cực, chủ động sáng tạo, phát triển năng lực của học sinh và lấy học sinh làm trung tâm. Chính vì vậy mà  theo quan điểm của Bộ giáo dục và đào tạo: “Lấy quan điểm tích hợp  làm nguyên tắc chủ đạo  để tổ chức nội dung chương trình, biên soạn sách giáo khoa và lựa chọn phương pháp dạy học”. Và theo ông Nguyễn Xuân Thành, phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục trung học, thì dạy học tích hợp liên môn là phương pháp để nâng cao hiệu quả giáo dục và cũng là phương pháp học tập đỉnh cao, đáp ứng mục tiêu của đổi mới giáo dục là dạy học theo định hướng phát triển năng lực học sinh.

Vậy, dạy học tích hợp liên môn là gì? Dạy học tích hợp liên môn là một phương pháp dạy học. Trong đó, dạy học tích hợp có nghĩa là đưa những nội dung giáo dục có liên quan vào quá trình dạy học các môn học như: tích hợp giáo dục đạo đức, lối sống; giáo dục pháp luật; giáo dục chủ quyền quốc gia về