SKKN Đa dạng hóa hình thức tổ chức tiết sinh hoạt lớp để góp phần giáo dục kĩ năng sống cho học sinh THCS

A. MỞ ĐẦU

1. Lí do chọn đề tài

Như chúng ta đều biết, Trong cuộc đời của mỗi giáo viên, có lẽ ít ai không làm công tác chủ nhiệm, công việc mang lại cho ta nhiều niềm vui nỗi buồn và những kỷ niệm khó quên. Giáo viên chủ nhiệm lớp là nhà giáo được giao trách nhiệm tổ chức, quản lý, giáo dục một lớp học sinh ngoài những giờ lên lớp của các giáo viên bộ môn. Trong trường trung học phổ thông, giáo viên chủ nhiệm lớp là cầu nối giữa tập thể học sinh với các tổ chức xã hội trong và ngoài nhà trường, là người thay mặt Hiệu trưởng, Hội đồng nhà trường quản lý giáo dục toàn diện học sinh ở một lớp. Vì thế mà người ta vẫn bảo rằng làm giáo viên chủ nhiệm giống như nuôi con mọn. Bản thân họ, hơn ai hết phải dạy cả văn hóa và dạy cách làm người. Cho nên, ắt hẳn họ không chỉ làm công việc của mình bằng trách nhiệm mà phải bằng cả tình thương. Nếu chúng ta cứ hô hào, cổ vũ bằng lời nói, đưa ra phương châm này, phương châm nọ rất hay nhưng để đánh giá được năng lực của con người cần đi vào thực tế. Một giáo viên có thể dễ dàng thực hiện tốt một tiết dạy chuyên môn của mình nhưng lại tự cảm thấy thật khó để hoàn thành tốt một tiết sinh hoạt chủ nhiệm lớp.

Điều này thật không sai chút nào. Trong một tiết sinh hoạt lớp, chúng ta thường cảm thấy lúng túng khi gặp phải những tình huống: thừa thời gian vì không có gì để nói hay thiếu thời gian vì có quá nhiều thứ phải làm. Hay tiết sinh hoạt quá đơn điệu, nhàm chán vì tuần nào cũng chỉ lặp đi lặp lại những lời trách phạt của giáo viên khi lớp vi phạm, dẫn đến tiết sinh hoạt lớp có khi diễn ra như một phiên tòa. Hay để học sinh muốn làm gì thì làm cũng không thèm nhắc đến để tiết sinh hoạt như một phiên họp chợ. Hay chúng ta cả nể nói ra sợ mất lòng. Nhưng nếu như vậy học sinh chưa chắc đã mến và kính phục chúng ta.

Trong xã hội hiện nay, để có thể thành công cũng như đương đầu với sự biến động, cám dỗ trong cuộc sống thì con người không chỉ cần có tri thức mà còn rất cần phải có kĩ năng sống. Chính vì vậy việc rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh trong trường trung học phổ thông là rất cần thiết.

Trong thời gian gần đây, việc giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trong nhà trường được quan tâm nhiều hơn. Mặc dù không được bố trí thành một môn học riêng, nhưng cơ hội thực hiện giáo dục kĩ năng sống rất nhiều, rất đa dạng và có thể thực hiện mọi lúc, mọi nơi ngay cả trong tiết sinh hoạt lớp cuối tuần do giáo viên chủ nhiệm đảm nhận.

Trong quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, công tác chủ nhiệm được tính 4 tiết trên tuần. Trong đó có một tiết chính khóa, đó là giờ sinh hoạt lớp ngày cuối tuần. Như vậy sinh hoạt là một môn học bắt buộc. Tuy nhiên đây là một môn học có nhiều điểm khác biệt với những môn học văn hóa khác. Vì sinh hoạt lớp là dạng hoạt động giáo dục tập thể, là một hình thức tổ chức tự quản cho học sinh và là một trong những biện pháp cơ bản góp phần xây dựng tập thể học sinh đoàn kết. Chính thông qua các giờ sinh hoạt lớp, các em học sinh có thể bày tỏ, chia sẻ tâm tư, tình cảm và tự đánh giá, nhận xét nhau thẳng thắn, tích cực. Các học sinh trong lớp được liên kết lại với nhau, giáo viên gắn bó với học sinh trong một cộng đồng thu nhỏ để giải quyết những vấn đề của cuộc sống thực hàng ngày ở nhà trường, lớp học. Học sinh được mở rộng các mối liên hệ, tăng cường sự hiểu biết, giúp đỡ lẫn nhau, khắc phục xu hướng hẹp hòi, cục bộ, bè phái trong đời sống tập thể. Đây cũng là dịp để học sinh làm quen với nhiều loại hình hoạt động khác nhau, giúp các em phát triển các kĩ năng cơ bản và cần thiết cho bản thân. Các em phải được vừa học vừa chơi, được thể hiện khả năng của mình…

Nếu như các bộ môn văn hóa đều có chương trình, sách giáo khoa, sách giáo viên, chuẩn kiến thức kĩ năng, tài liệu tham khảo…, thì bộ môn sinh hoạt lại không có một tài liệu hướng dẫn cụ thể nào. Vài năm gần đây, việc thiết kế giáo án sinh hoạt lớp đã được triển khai đến các nhà trường, các thầy cô giáo làm công tác chủ nhiệm. Như vậy, nội dung và cách thức cơ bản để tiến hành giờ sinh hoạt lớp đã được thống nhất trong các nhà trường. Tuy nhiên việc thực hiện ở mỗi nơi, mỗi giáo viên…, vẫn có sự khác biệt. Vì nhiều lí do khác nhau, lâu nay trong các nhà trường thường chỉ chú trọng đến các giờ dạy văn hóa mà chưa quan tâm đúng mức đến việc quản lí, tổ chức, dạy và học tiết sinh hoạt. Phần lớn các em học sinh cũng không có nhận thức đúng đắn về vai trò của giờ học này. Chính vì thế thái độ học tập của các em chưa tích cực, đặc biệt không mấy hứng thú.

Qua những năm làm công tác chủ nhiệm lớp, tôi đã đúc kết được một số kinh nghiệm nhằm làm tốt công tác của một người giáo viên chủ nhiệm lớp, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chủ nhiệm lớp và giúp lớp có những thành tích đáng tự hào, kết quả rèn luyện của lớp được học sinh, phụ huynh và nhà trường ghi nhận. Vì thế tôi mạnh dạn viết sáng kiến “Đa dạng hóa hình thức tổ chức tiết sinh hoạt lớp để góp phần giáo dục kĩ năng sống cho học sinh THCS”.  

2. Mục đích nghiên cứu

– Tăng hiệu quả giáo dục và tạo hứng thú cho học sinh trong giờ sinh hoạt lớp ở trường trung học cơ sở

– Góp phần giáo dục kĩ năng sống cho học sinh, giúp học sinh có thể đương đầu với mọi thử thách trong cuộc sống, hoàn thiện bản thân mình hơn, trở thành những người công dân có ích cho xã hội.

– Góp phần xây dựng “trường học thân thiện, học sinh tích cực”.

3. Phạm vi nghiên cứu

– Áp dụng trong một số tiết sinh hoạt lớp cuối tuần để góp phần giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trong trường THCS

– Áp dụng cho một số lớp của khối 6, 7, 8, 9  tại đơn vị tôi công tác và một số trường lân cận.

4. Đối tượng nghiên cứu

– Học sinh trường THCS

B. NỘI DUNG

1. Cơ sở lý luận

Mỗi lớp học là một xã hội thu nhỏ mà ở đó mọi vấn đề xảy ra không phải chỉ giáo viên mới có quyền giải quyết. Sức mạnh thực sự của tiết SHL không chỉ nằm ở tiếng nói của GVCN, nó cần có sự đóng góp của mọi thành viên trong lớp. Học sinh cần được trao quyền bởi GVCN. Chúng cần được nói, được hỏi, được nhận xét, được phán xét và được tôn trọng. Khi ấy, mỗi tiết SHL là một cơ hội để cả tập thể cùng chia sẻ, cùng giải quyết vấn đề và từ đó giáo viên sẽ thúc đẩy học sinh của mình học hỏi, giúp chúng khám phá ra những điểm mạnh của bản thân. Khi cả học sinh và giáo viên có thể nói lên ý kiến và suy nghĩ trong một bầu không khí yên tĩnh, tôn trọng, và công bằng thì học sinh sẽ nhận ra rằng đó là lớp học của chúng và chúng cũng được nắm quyền sở hữu, quyền đưa ra quyết định và tự hào về điều đó. Khi bản thân học sinh thấy mình có giá trị, chúng tự biết mình cần phải sống có trách nhiệm để bảo vệ danh dự của chính cái tập thể mà ở đó chúng có tiếng nói và được tôn trọng. Vì thế, tổ chức tiết sinh hoạt lớp có hiệu quả sẽ mang lại rất nhiều lợi ích cho cả giáo viên lẫn học sinh. Mỗi GVCN cần nhận thức được việc SHL là vô cùng quan trọng trong quản lý lớp học cũng như giáo dục nhân cách cho học sinh của mình.

Công tác chủ nhiệm lớp là hoạt động được tổ chức lồng ghép dưới nhiều hình thức: lồng ghép trong quá trình dạy học ở trên lớp ; lồng ghép thông qua môi trường giáo dục; lồng ghép thông qua các hoạt động ngoại khoá, NGLL; lồng ghép thông qua các mối quan hệ Thầy – Trò, Trò – Trò; lồng ghép thông qua tiết sinh hoạt cuối tuần;…Trong SKKN này chỉ bàn đến công tác chủ nhiệm lớp thông qua tiết sinh hoạt cuối tuần ở THCS

– Tiết sinh hoạt cuối tuần được tiến hành đánh giá các hoạt động, các công việc của lớp được diễn ra trong tuần, tháng, học kì, kết hợp giáo dục HS về nhiều mặt; đồng thời các nhiệm vụ, yêu cầu của nhà trường cũng được phổ biến trong tiết này.

– Tiết sinh hoạt cuối tuần giữ vai trò quan trọng trong công việc chuyển giao các nhiệm vụ, các phong trào thi đua,… của nhà trường tới các lớp một cách kịp thời.

– Tiết sinh hoạt lớp cuối tuần giúp HS phát huy được tính tự giác, tinh thần giúp đỡ, cùng nhau hợp tác, năng lực điều hành, tự quản của học sinh.

– Tiết sinh hoạt cuối tuần giúp các em bộc lộ được khả năng nhận thức về hành vi, thái độ, tình cảm của mình khi tự đánh giá mình và đánh giá các bạn; khả năng nhìn nhận lại bản thân, so sánh sự tiến bộ của mình, của mình với các bạn để từ đó có ý thức phấn đấu vươn lên.

– Bồi dưỡng cho HS tình cảm yêu thương, gắn bó, sự sẻ chia, thông cảm với bạn bè, với mọi người xung quanh ; sẵn sàng gánh vác công việc chung của lớp, của trường,…hình thành nhân cách đúng đắn sau này cho   các em. Tiết sinh hoạt lớp cuối tuần là nơi để người thầy càng hiểu trò hơn, nhằm lựa chọn ra phương pháp giảng dạy và giáo dục HS đúng hướng.

Kỹ năng sống là tập hợp các hành vi tích cực và khả năng thích nghi cho phép mỗi cá nhân đối phó hiệu quả với các nhu cầu và thách thức của cuộc sống hàng ngày. Đây là tập hợp các kỹ năng mà con người tiếp thu qua giáo dục hoặc trải nghiệm trực tiếp, dùng để xử lý các vấn đề và trả lời các câu hỏi thường gặp trong đời sống (Wiki). Trong “ Câu chuyện về cây sồi” ( Hạt giống tâm hồn) có một câu văn rất ý nghĩa tôi nhớ mãi: “Bạn khó có thể thành công nếu không có sự chuẩn bị tốt về những kỹ năng và kiến thức nền tảng”.

Trong cuộc sống, con người đều mong muốn có thể đạt được những thành công riêng cho bản thân. Nhưng con đường bước đến đích của thành công lại không dễ dàng. Và chúng ta đa phần đều không phải những nhà thiên tài. Chính vì vậy, cần có những “vũ khí chiến đấu” đắc lực để có thể vươn tới thành công một cách nhanh chóng và dễ dàng hơn. Và hai “vũ khí đắc lực” nhất đó chính là “kiến thức nền tảng” và “kỹ năng”.

Nếu tích lũy kiến thức có thể mang đến những tri thức, hiểu biết có ích để con người hiểu hơn về cuộc sống, là nhân tố quan trọng giúp con người thực hiện được những mục tiêu, hoài bão thì việc rèn luyện KNS có ý nghĩa quan trọng không kém, đó là năng lực xử lí vấn đề cuộc sống của con người.

Khi sở hữu cho mình những KNS tích cực, con người có thể thích ứng được với mọi hoàn cảnh, cũng như vận dụng chúng để xử lý những tình huống trong công việc hay cuộc sống một cách hợp lý và hiệu quả nhất. KNS giúp mỗi người bình tĩnh, tự tin vào bản thân, dám khẳng định năng lực, sở trường của mình và dễ thành đạt. Ngược lại những người không hình thành được KNS cho bản thân thường rụt rè, nhút nhát. Bất cứ vấn đề gì cũng e sợ, không giải quyết được những vấn đề của cuộc sống. Và những người này tỉ lệ thành công thường hiếm hoi.

2. Cơ sở thực tiễn

2.1. Sự cần thiết của giáo dục kỹ năng sống cho học sinh

Để đáp ứng yêu cầu ngày một đi lên của xã hội hiện nay, để phục vụ sự nghiệp CNH, HĐH đất nước và hội nhập quốc tế, ngành GD đóng vai trò rất quan trọng trong việc giúp người học phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các KN cơ bản, giúp con người có thể thành công cũng như đương đầu với sự biến động, cám dỗ trong cuộc sống. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, trong bối cảnh kinh tế thị trường giao lưu và hội nhập, bên cạnh những thời cơ lớn là những thách thức không nhỏ. Một vấn đề gây nhiều trăn trở, lo lắng cho nhà trường, gia đình và xã hội là đạo đức, nhân cách, lối sống của nhiều thanh thiếu niên xuống cấp nghiêm trọng, tình trạng trẻ vị thành niên phạm tội có xu hướng gia tăng. Hay một số học sinh không vượt qua được những áp lực trong học tập, tình cảm, không kiềm chế được cảm xúc mà dẫn đến suy nghĩ tiêu cực, thậm chí kết thúc cuộc sống của mình. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên, nhưng theo đánh giá chung của các chuyên gia giáo dục, nguyên nhân sâu xa là do các em thiếu KNS.

Có thể nói, KNS là “nhịp cầu” giúp con người biến kiến thức thành thái độ, hành vi và thói quen tích cực, lành mạnh. HS THCS vừa được trang bị kiến thức vừa được trang bị KNS phù hợp sẽ luôn vững vàng trước những khó khăn, thử thách, biết ứng xử giải quyết vấn đề một cách tích cực và phù hợp, các em thường thành công hơn trong cuộc sống, luôn yêu đời và làm chủ cuộc sống của chính mình. Hơn nữa, trong một xã hội có nhiều cá nhân có KNS tốt sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển của xã hội.

Mặt khác, HS THCS nói chung là lứa tuổi đang hình thành những giá trị nhân cách, giàu ước mơ, ham hiểu biết, thích tìm tòi, khám phá. Tuy nhiên sự hiểu biết về xã hội của các em lại đang hạn chế, kinh nghiệm sống của các em còn thiếu, suy nghĩ còn bồng bột, nông cạn…nên dễ bị lôi kéo, dễ bị kích động. Đặc biệt, trong bối cảnh hội nhập quốc tế và cơ chế thị trường hiện nay, các em thường xuyên phải đương đầu với những khó khăn, thách thức, áp lực…nếu thiếu KNS, các em dễ bị lôi kéo vào các hành vi tiêu cực, bạo lực và lối sống ích kỉ, thực dụng, dễ bị phát triển lệch lạc về nhân cách.

Hiện nay, mục tiêu GDPT đã chuyển từ chủ yếu là trang bị kiến thức cho HS sang trang bị những năng lực cần thiết cho các em. Đặc biệt là năng lực hành động, năng lực thực tiễn. GD KNS cho HS THCS với bản chất là hình thành và phát triển cho các em khả năng làm chủ bản thân; khả năng ứng xử phù hợp với những người khác, với xã hội, với tự nhiên, khả năng ứng phó tích cực trước các tình huống của cuộc sống… rất phù hợp với mục tiêu GDPT, góp phần đào tạo nên những công dân ưu tú cho đất nước trong thời kì hội nhập quốc tế.

Chính vì vậy, việc rèn luyện KNS cho HS trong trường THCS là rất cần thiết.

2.2. Vai trò, ý nghĩa của tiết sinh hoạt lớp trong việc giáo dục kỹ năng sống cho học sinh

Có thể thấy, cơ hội rèn luyện KNS cho HS THCS là rất đa dạng, phong phú và linh hoạt. Việc sử dụng quỹ thời gian SHL cuối tuần theo hướng đa dạng hóa hình thức tổ chức tiết SHL là một giải pháp hữu hiệu góp phần vào rèn luyện KNS cho HS. 

Trong không gian lớp học, trong mối quan hệ thân mật, chia sẻ Thầy – Trò, Trò –Trò, các em sẽ thoải mái hơn trong giao tiếp, các em cũng sẽ hiểu bạn hơn để có thể đồng cảm, các em có cơ hội để thử sức và nhận thức rõ hơn về bản thân, cũng từ đó mà tự tin hơn trong cuộc sống…

2.3. Thực trạng tiết sinh hoạt lớp trong nhà trường THCS

Tiết sinh hoạt lớp, theo điều lệ trường chính là một tiết học chính khóa trong tuần, do giáo viên chủ nhiệm phụ trách. Nhưng từ lâu hầu như tiết sinh hoạt lớp đối với học sinh có cái gì đó nặng nề, không thích thú, có khi tiết này nhìn giống như một… phiên tòa, vì ở đó có người thưa, người kiện, người khiếu nại, người thắc mắc… rồi xử, rồi phạt và có cả cãi vã. Giáo viên chủ nhiệm nếu chưa có kinh nghiệm thì sẽ dễ gây sự mất đoàn kết trong lớp học qua việc giải quyết các tình huống xảy ra ở lớp của mình trong một tuần. Đặc biệt tiết sinh hoạt lớp hình như là nỗi ám ảnh của nhiều học sinh, nhất là những học sinh thường hay vi phạm nội quy. Nhiều em còn ví von tiết sinh hoạt lớp là giờ bị “hành tội” nên lo sợ, căng thẳng.

Tiết sinh hoạt lớp đặt ở cuối mỗi tuần học, tiết học không có phân phối chương trình hay nội dung yêu cầu cụ thể lại đi đôi với tâm lí mỏi mệt muốn xả hơi cuối tuần nên dễ bị thực hiện qua loa đại khái, do đó dễ bị đánh mất mục tiêu, ý nghĩa và nhiệm vụ quan trọng của tiết học. Làm mất tác dụng vốn có của tiết học đó.

Nội dung giờ sinh hoạt lớp còn khô cứng lặp đi lặp lại, không thực sự gắn với nhu cầu của học sinh.

Hình thức tổ chức giờ sinh hoạt lớp đơn điệu, nhàm chán, không hứng thú với học sinh bởi các em không được cùng nhau tổ chức, tham gia vào giờ sinh hoạt lớp.

Vài năm gần đây, cùng với công tác tổ chức Hội thi GVCN giỏi việc thiết kế giáo án sinh hoạt lớp đã được triển khai đến các nhà trường, các thầy cô giáo làm công tác chủ nhiệm. Như vậy, nội dung và cách thức cơ bản để tiến hành giờ sinh hoạt lớp đã được thống nhất trong các nhà trường. Tuy nhiên việc thực hiện ở mỗi nơi, mỗi giáo viên…, vẫn có sự khác biệt. Phần lớn các em học sinh chưa nhận thức đúng đắn về vai trò của giờ học này.

2.4. Thực trạng giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trong trường THCS hiện nay.

Trong thực tế, khi xây dựng chương trình dạy học, nội dung dạy học trên lớp, giáo viên đều phải xây dựng 3 mục tiêu: cung cấp kiến thức, rèn luyện kĩ năng, hình thành thái độ. Đây là yêu cầu mang tính nguyên tắc trong dạy học và giáo viên đều nhận thức sâu sắc yêu cầu này. Tuy nhiên, có thể nói rằng do phải chạy theo thời gian, phải chuyển tải nhiều nội dung trong khi thời gian có hạn, giáo viên có khuynh hướng tập trung cung cấp kiến thức mà ít quan tâm rèn luyện kỹ năng cho học sinh, nhất là kỹ năng ứng xử với xã hội, ứng phó hòa nhập với cuộc sống.

Trong thời gian gần đây, giáo dục KNS cho HS THCS được quan tâm nhiều hơn. Mặc dù không được bố trí thành một môn học riêng trong hệ thống các môn học của nhà trường nhưng được thực hiện linh hoạt và đa dạng ở mọi lúc, mọi nơi khi có điều kiện, cơ hội phù hợp. Nhưng giáo dục KNS cho HS như thế nào cho hiệu quả, thu hút được các em luôn là vấn đề trăn trở cho các nhà trường, của những người làm công tác giáo dục và của toàn xã hội hiện nay.

Qua nhiều năm công tác tại trường THCS, tôi nhận thấy các em ở đây phần lớn có điểm chung là ngoan ngoãn, ham học, có nghị lực vươn lên. Song, tôi cũng nhận thấy rằng các em HS của trường phần lớn là thiếu và yếu về KNS. Các em có phần thiếu tự tin, nhút nhát, không mạnh dạn tham gia các hoạt động tập thể, chưa nhận thức hết được năng lực và giá trị của bản thân.

Tôi đã tiến hành điều tra mức độ 5 kỹ năng kỹ năng nhận thức và đánh giá bản thân, kỹ năng điều chỉnh và quản lý cảm xúc, kỹ năng giao tiếp ứng xử, kỹ năng hợp tác, chia sẻ, kỹ năng thể hiện tự tin trước đám đông với 356 HS. Kết quả nhìn chung nhiều HS hạn chế 5 kỹ năng trên. Cụ thể:

3. Giải pháp thực hiện

3.1. Biện pháp 1: Thiết kế quy trình tổ chức tiết sinh hoạt lớp theo hình thức đa dạng hóa

a) Xây dựng ý tưởng

Xây dựng “Trường học thân thiện, học sinh tích cực” là chủ trương của Bộ Giáo dục – Đào tạo đề ra từ hơn mười năm nay. Từ đó đã xuất hiện những mô hình hoạt động mới, lạ trong các nhà trường nhằm hướng đến mục tiêu trên. Việc thực hiện “Đa dạng hóa hình thức tổ chức tiết sinh hoạt lớp để góp phần giáo dục kỹ năng sống cho học sinh” trong chính tiết sinh hoạt lớp hàng tuần của bậc THCS là việc làm cần thiết và hiệu quả. 

Qua nhiều năm giảng dạy và được giao nhiệm vụ làm công tác chủ nhiệm tại trường, hiểu rõ môi trường giáo dục và đối tượng học sinh, tôi luôn mong muốn đem lại điều tốt đẹp nhất cho học sinh ở đây. Bên cạnh việc truyền dạy kiến thức bộ môn mà mình phụ trách, với cương vị chủ nhiệm tôi muốn giúp các em phát triển toàn diện về cả tri thức, đạo đức, sức khỏe lẫn KNS, giúp các em có thể nỗ lực để trở thành những công dân ưu tú, có ích cho xã hội, cho đất nước.

Từ thực trạng KNS của HS trường tôi hình thành ý tưởng góp phần giáo dục KNS cho HS. Và để phù hợp với đối tượng HS, CSVC nhà trường, điều kiện kinh tế của gia đình HS tôi nghĩ đến giải pháp sử dụng khoảng thời gian trong tiết sinh hoạt lớp cuối tuần để góp phần giáo dục KNS cho HS.

Tiết SHL là một tiết học chính khóa, có vai trò rất quan trọng trong việc giáo dục toàn diện HS. Song bản thân tôi có phần lúng túng khi tổ chức tiết học này. Để nâng cao năng lực chủ nhiệm, tôi đã xin dự giờ SHL của một số đồng nghiệp. Một thực tế tôi nhận thấy, giờ SHL nếu chỉ dừng lại ở việc đánh giá, tổng kết, phê bình, nhắc nhở, vạch ra kế hoạch, nhiệm vụ thì sẽ không đạt được hiệu quả giáo dục như mong muốn và rất nhàm chán. Từ đó, tôi nghĩ đến việc đa dạng hóa hình thức tổ chức tiết SHL để góp phần giáo dục KNS cho HS.

Trong thời lượng 45 phút của một tiết sinh hoạt lớp, sau khi khởi động bằng một tiết mục văn nghệ để tạo tâm thế, hứng thú cho HS, 10 – 15 phút đầu giáo viên chủ nhiệm sẽ dành cho việc tổng kết tuần và đưa ra phương hướng hoạt động cho tuần tới. Những hoạt động trong một tuần của lớp được tái hiện lại thông qua bảng tổng kết của các tổ, những nhận xét của ban cán bộ lớp về tình hình học tập và thực hiện nội quy, những ý kiến, thắc mắc của các em học sinh trong lớp được giáo viên chủ nhiệm giải đáp cặn kẽ, công bằng… sau đó chọn ra tổ và các cá nhân, tiến bộ, xuất sắc trong tuần để khen và thưởng, phần thưởng là những quyển tập, bút… được trích từ quỹ của lớp để mua.

Khoảng 25 – 30 phút tiếp theo của tiết sinh hoạt lớp sẽ dành cho nội dung mang tên “Đa dạng hóa hình thức tổ chức tiết sinh hoạt lớp”. Ban đầu, do giáo viên chủ nhiệm tổ chức, để tập dần cho các em làm quen. Theo đó giáo viên tổ chức cho các em chơi những trò chơi, hay là những câu hỏi đố vui, các tiết mục văn nghệ trên tinh thần vui tươi, thoải mái, thân thiện. Có thể nói chính trong những hoạt động “Đa dạng hóa hình thức tổ chức tiết sinh hoạt lớp” này giúp các em bớt căng thẳng sau một tuần học tập, qua đó giáo viên còn có điều kiện nắm bắt năng lực, năng khiếu nhằm phát huy năng khiếu, rèn luyện kỹ năng cho các em.