Biện pháp giúp học sinh hứng thú khi học các kiến thức về hình học trong môn Toán lớp 2 (đủ 3 bộ sách)

Hình học là mảng kiến thức quan trọng trong môn Toán lớp 2, góp phần phát triển tư duy trực quan, logic và khả năng quan sát của học sinh. Tuy nhiên, do đặc thù nội dung trừu tượng và thiếu yếu tố sinh động, việc giảng dạy hình học thường khiến học sinh cảm thấy nhàm chán, khó tiếp cận. Xuất phát từ thực tế đó, tôi đã thực hiện sáng kiến “Biện pháp giúp học sinh hứng thú khi học các kiến thức về hình học trong môn Toán lớp 2”. Đề tài nhằm mục tiêu đổi mới cách tiếp cận hình học, tạo nên môi trường học tập sinh động, khơi dậy hứng thú và sự chủ động tiếp nhận kiến thức cho học sinh. Sáng kiến này phù hợp với định hướng phát triển năng lực theo Chương trình GDPT 2018, và có thể triển khai hiệu quả trong nhiều bối cảnh lớp học tiểu học.

1. Tóm tắt lý do chọn đề tài

Thực tế giảng dạy cho thấy, nhiều học sinh lớp 2 chưa thực sự yêu thích học hình học do các bài học thường khô khan, thiếu yếu tố trực quan và vận động. Kiến thức về hình học dù gần gũi trong đời sống nhưng lại khó hình dung nếu không được cụ thể hóa. Nếu giáo viên chỉ dạy lý thuyết đơn thuần mà thiếu sáng tạo trong tổ chức hoạt động học, học sinh sẽ dễ quên kiến thức và giảm sút động lực học tập. Vì vậy, việc tìm ra những biện pháp dạy học tích cực, linh hoạt và sinh động để học sinh vừa học, vừa chơi, vừa khám phá kiến thức hình học là rất cần thiết.

2. Các biện pháp triển khai

Biện pháp 1: Đa dạng các đồ dùng dạy học để nâng cao tính trực quan khi dạy hình học trong môn Toán học lớp 2 cho học sinh

Giáo viên sử dụng các mô hình 2D, 3D, bảng gắn hình, khối gỗ, xếp hình, que tính… nhằm cụ thể hóa các khái niệm hình học. Học sinh được trực tiếp quan sát, thao tác, phân biệt đặc điểm của từng hình nên dễ ghi nhớ và hiểu sâu hơn. Việc đa dạng hóa học cụ cũng giúp tiết học sinh động và thu hút hơn.

Biện pháp 2: Lồng ghép yếu tố hội họa vào trong quá trình dạy hình học cho học sinh lớp 2 để tạo thêm hứng thú, niềm vui học toán

Giáo viên kết hợp dạy hình học với hoạt động vẽ tranh, tô màu, ghép hình để học sinh làm quen và thể hiện các hình học một cách sáng tạo. Khi được học hình vuông qua vẽ nhà, hình tròn qua vẽ mặt trời… học sinh không chỉ yêu thích học toán hơn mà còn phát triển được năng lực thẩm mỹ và trí tưởng tượng phong phú.

Biện pháp 3: Linh động tổ chức các trò chơi có kiến thức hình học để thay đổi không khí học tập và nâng cao khả năng ghi nhớ cho học sinh

Các trò chơi như “Truy tìm hình giấu tên”, “Xếp hình nhanh”, “Ai đúng – Ai sai”, “Rung chuông vàng hình học”… được tổ chức trong tiết học giúp học sinh rèn luyện tư duy phản xạ, ghi nhớ hình học thông qua vận động và thử thách nhẹ nhàng. Không khí lớp học trở nên vui vẻ, học sinh chủ động học tập và ghi nhớ kiến thức lâu hơn.

Biện pháp 4: Giao nhiệm vụ nhóm tự ôn luyện kiến thức theo sơ đồ tư duy phối hợp kỹ thuật trạm giúp học sinh học tập chủ động, tư duy linh hoạt

Giáo viên chia lớp thành các nhóm, giao nhiệm vụ xây dựng sơ đồ tư duy về các loại hình đã học (tên gọi, đặc điểm, ứng dụng…). Các nhóm hoạt động theo trạm, trao đổi kết quả, chỉnh sửa và trình bày sản phẩm. Biện pháp này giúp học sinh ghi nhớ kiến thức một cách hệ thống, phát triển kỹ năng hợp tác và tăng khả năng liên kết thông tin.

3. Điểm mới, sáng tạo của đề tài

• Kết hợp hình học và hội họa giúp học sinh học qua trải nghiệm thẩm mỹ.

• Đa dạng trò chơi học tập giúp thay đổi không khí lớp học, học sinh vừa học vừa chơi.

• Ứng dụng kỹ thuật dạy học tích cực như sơ đồ tư duy, trạm học, học nhóm.

• Dễ triển khai trong điều kiện lớp học bình thường, không đòi hỏi thiết bị hiện đại.

• Tăng tính chủ động, sáng tạo, hợp tác cho học sinh khi học hình học.

4. Hiệu quả của đề tài

Sau khi áp dụng các biện pháp trong thực tế lớp học, học sinh trở nên hứng thú hơn với môn Toán, đặc biệt là phần hình học. Các em chủ động phát biểu, hào hứng tham gia trò chơi và hoàn thành nhiệm vụ học tập nhanh nhạy. Kỹ năng nhận diện, phân biệt và vận dụng kiến thức về hình học được cải thiện rõ rệt. Giáo viên đánh giá được mức độ tiếp thu của học sinh qua từng hoạt động, còn phụ huynh ghi nhận sự tiến bộ của con em qua kết quả học tập và thái độ học tích cực.

Sáng kiến “Biện pháp giúp học sinh hứng thú khi học các kiến thức về hình học trong môn Toán lớp 2” đã góp phần đổi mới phương pháp giảng dạy theo hướng phát triển năng lực, tăng tính chủ động và yêu thích học tập của học sinh. Quý thầy cô quan tâm có thể tải và tham khảo toàn văn tài liệu tại đường link: Biện pháp giúp học sinh hứng thú khi học các kiến thức về hình học trong môn Toán lớp 2 (đủ 3 bộ sách)