SKKN Biện pháp giúp học sinh lớp 4 thực hiện tốt quy trình vẽ cùng nhau và sáng tác các câu chuyện trong môn Mĩ thuật

1. MỞ ĐẦU
2. Lí do chọn đề tài.

Bậc Tiểu học là bậc học nền tảng, mục tiêu và yêu cầu về nội dung, phương pháp giáo dục được chỉ rõ trong điều 2, Luật Giáo dục năm 2005: “Mục tiêu giáo dục là đào tạo con người Việt Nam phát triển toàn diện, có đạo đức, tri thức, sức khoẻ, thẩm mỹ và nghề nghiệp, trung thành với lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; hình thành và bồi dưỡng nhân cách, phẩm chất và năng lực của công dân, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc” [1].

Nghị quyết số 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI) về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế nêu rõ mục tiêu tổng quát của giáo dục và đào tạo là giáo dục con người Việt Nam phát triển toàn diện và phát huy tốt nhất tiềm năng, khả năng sáng tạo của mỗi cá nhân; yêu gia đình, yêu Tổ quốc, yêu đồng bào; sống tốt và làm việc hiệu quả [2]. Trong đó, nhà trường xác định việc đổi mới phương pháp dạy học là việc làm thiết yếu và quan trọng. Bởi nguyên tắc vàng trong dạy học ở Tiểu học là: Nhẹ nhàng, thoải mái, giờ học hiệu quả, học sinh hứng thú học tập. Với môn học mĩ thuật trong trường tiểu học là môn học giáo dục thẩm mĩ, tạo điều kiện cho học sinh tiếp xúc làm quen, cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên, của đời sống và của các sản phẩm mĩ thuật.

Khi nhắc đến Mĩ Thuật chúng ta sẽ nghĩ ngay đến vẻ đẹp và sự sáng tạo bởi đơn giản Mĩ thuật vốn là một môn học đặc trưng của nghệ thuật sáng tạo. Vì vậy để môn học này đến với học sinh một cách hấp dẫn và phát huy được tối đa tính tích cực, sáng tạo của học sinh, yêu cầu người thầy phải không ngừng đổi mới về hình thức, phương pháp và nội dung dạy học. 

          Môn học Mỹ Thuật trong nhà trường Tiểu học không nhằm đào tạo các em trở thành hoạ sỹ mà thông qua các hoạt động tạo hình để khơi gợi và phát huy khiếu thẩm mỹ vốn có ở trẻ, gây hứng thú cho các em trước cái đẹp tiến tới hình thành thị hiếu thẩm mỹ của riêng mình trong cuộc sống hằng ngày. Phương pháp dạy học của Đan Mạch là phương pháp nổi bật trong dạy học môn 

 Mỹ Thuật. Với phương pháp này giáo viên có thể chủ động theo từng nội dung tiết dạy và kết hợp nhiều kỹ thuật trong một bài dạy như: Vẽ biểu cảm – Vẽ cùng nhau – Vẽ theo nhạc – Xây dựng cốt chuyện – Xây dựng câu chuyện v.v….

Và đặc biệt thực hiện tốt phương pháp dạy học Đan Mạch sẽ phát huy khả năng sáng tạo cao của học sinh, tiết học thoải mái, sinh động. Từ môn học này tạo cơ hội cho học sinh thực hành, ứng dụng trong học tập và cuộc sống. Học sinh vừa học, vừa chơi, vừa sáng tạo nên em nào cũng hững thú được học tiết học Mỹ thuật. Với mỗi tiết học các em được tự do sáng tạo, khám phá những điều mới mẻ hơn. Ngoài ra phương pháp này còn phát triển khả năng sáng tạo, khả năng giao tiếp, kỹ năng trình bày sản phẩm của mình trước đám đông.

Trường Tiểu học Nga Lĩnh đã thực hiện dạy học môn mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch bắt đầu từ học kì năm II năm học ………… Đến thời điểm này đã có những kết quả nhất định trong quá trình thực hiện. Tuy nhiên việc dạy học Mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch vẫn còn những bất cập và hạn chế nhất định, hiệu quả chưa thực sự như mong muốn. 

Đối với học sinh tiểu học các em đang còn nhỏ. Tâm lý lứa tuổi của các em đang được hình thành và phát triển. Sự trong trắng, ngây thơ hay những kĩ năng cần thiết đang cần được cha mẹ, thầy cô hướng dẫn. Bởi vậy là giáo viên mĩ thuật trực tiếp đứng lớp, hàng ngày, hàng giờ tiếp xúc với các em, tôi luôn trăn trở làm thế nào để giúp các em học tốt và yêu thích hơn môn mĩ thuật. Từ lý do đó tôi mạnh dạn chọn nghiên cứu và đưa ra “Biện pháp giúp học sinh lớp 4 thực hiện tốt quy trình vẽ cùng nhau và sáng tác các câu chuyện trong môn Mĩ thuật thep phương pháp Đan Mạch ở Trường Tiểu học Nga Lĩnh” góp phần giáo dục các em phát triển toàn diện. 

2. Mục đích nghiên cứu:

          Nghiên cứu tìm ra một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy môn mĩ thuật theo phương pháp Đan Mạch. 

Thông qua quy trình giáo dục mĩ thuật “Vẽ cùng nhau và sáng tác các câu chuyện” học sinh sẽ phát triển được khả năng:

          – Biến những quan sát về con người thành tranh vẽ

          – Nhận biết và phân biệt được đặc điểm và đặc tính của các loại vật liệu 

vẽ khác nhau như: bút chì, bút dạ, sáp màu, bằng các vật liệu siêu tầm được…;

          – Hợp tác và hoạt động theo nhóm, cặp;

          – Tạo ra những câu chuyện ấn tượng phù hợp với chủ đề bài học;

          – Vẽ và trải nghiệm hiệu ứng màu sắc

          – Hiểu và biểu đạt được ý nghĩa của câu chuyện của chính các em và của

 các bạn khác.

3. Đối tượng nghiên cứu:

– Môn Mĩ thuật tiểu học.

– Học sinh khối 4 Trường tiểu học Nga Lĩnh – Nga Sơn – Thanh Hóa.

– Tìm hiểu về phương pháp thực hiện tốt quy trình giáo dục mĩ thuật vẽ cùng nhau và sáng tạo các câu chuyện cho học sinh lớp 4 ở trường tiểu học Nga Lĩnh Nga Sơn, Thanh Hóa. 

4. Phương pháp nghiên cứu: 

Trong quá trình nghiên cứu, thử nghiệm, bản thân đã áp dụng một số phương pháp chính sau đây: 

* Phương pháp nghiên cứu lý luận:

– Tài liệu dạy học mĩ thuật dành cho giáo viên tiểu học

– Phương pháp giảng dạy mĩ thuật 

– Tài liệu tập huấn mĩ thuật theo phương pháp mới của Đan Mạch (SAEPS)

– Đọc các tài liệu liên quan đến đề tài 

*Phương pháp điều tra:

– Tìm hiểu về việc tổ chức áp dụng dạy học mĩ thuật theo phương pháp mới của Đan Mạch (SAEPS) của các trường tiểu học trên địa bàn huyện Nga Sơn

– Tìm hiểu về cảm nhận của các em học sinh sau khi được học mĩ thuật theo phương pháp mới.

– Trao đổi, dự giờ, kiến tập, thảo luận, tọa đàm với đồng nghiệp.

*Phương pháp so sánh:

– So sánh các mặt ưu điểm và nhược điểm giữa hai phương pháp dạy học mĩ thuật cũ và phương pháp dạy học mĩ thuật Đan Mạch.

– So sánh quá trình trước khi áp dụng phương pháp mới và sau khi áp dụng phương pháp mới. 

*Phương pháp thực nghiệm:

– Tiến hành dạy thực nghiệm, đối chứng, trao đổi rút kinh nghiệm, đánh giá hiệu quả của việc vận dụng đổi mới nội dung phương pháp dạy học vào lớp 4A trường Tiểu học Nga Lĩnh, Nga Sơn, Thanh Hóa.

1. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.

1.1. Quy trình là gì? 

         Quy trình là trình tự (thứ tự, cách thức) thực hiện một hoạt động  đã được quy định, mang tính chất bắt buộc, đáp ứng những mục tiêu cụ thể của hoạt động quản trị. Quy trình xuất hiện phổ biến trong quá trình tồn tại và phát triển của vạn vật, ví dụ như quy trình giăng tơ của loài nhện, làm tổ của chim hoặc săn mồi của hổ báo….

1.2. Quy trình vẽ cùng  nhau và sáng tác các câu chuyện là gì ?

          Trong giáo dục mĩ thuật, học sinh được phát triển không ngừng và có sự khác biệt ở mỗi em về khả năng quan sát, trí tưởng tượng, trí nhớ, cách thức thể hiện con người, con vật, đồ vật về hình dáng, đặc điểm, cấu trúc, tỉ lệ…

          Học sinh được kích thích thông qua các khả năng của bản thân cũng như trải nghiệm với người khác như: những thành viên trong gia đình, bạn bè và thậm chí những người mới quen biết, với con vật yêu thích, đồ vật thân quen. 

          Học sinh bị ảnh hưởng thông qua tiếp xúc với sự vật, hiện tượng xung quanh thông qua các kênh thông tin như: ti vi, tạp chí, sách vở, truyện tranh, quảng cáo, internet và các tác phẩm điêu khắc công cộng.