SKKN Biện pháp nâng cao chất lượng giảng dạy phân môn chính tả cho học sinh lớp 4

PHẦN MỞ ĐẦU

I/ LÍ DO CHỌN SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM :

Ngôn ngữ là một phương tiện giao tiếp quan trọng nhất của con người. Hoạt động  giao tiếp được thể hiện dưới hai hình thức: giao tiếp bằng lời nói và giao tiếp bằng chữ viết.

Chính tả là những chuẩn mực của ngôn ngữ viết, được thừa nhận trong ngôn ngữ toàn dân. Mục đích của nó làm phương tiện thuận lợi cho việc giao tiếp bằng chữ viết bảo đảm cho người viết và người đọc đều hiểu thống nhất những điều đã viết. Chính tả trước hết là sự quy định có tính chất xã hội, một sự quy định có tính chất bắt buộc gần như tuyệt đối, nó không cho phép vận dụng quy tắc một cách linh hoạt có tính chất sáng tạo cá nhân.

Phân môn chính tả trong nhà trường, giúp học sinh hình thành năng lực và thói quen viết đúng chính tả, nói rộng hơn là năng lực và thói quen viết đúng tiếng Việt. 

Việc dạy Chính tả ở trường tiểu học bên cạnh những thành công còn nhiều hạn chế: Nhận thức của một số giáo viên tiểu học về công tác bồi dưỡng, rèn luyện cho học sinh viết đúng chính tả còn hạn chế, chưa đúng, chưa đủ, chưa thường xuyên về vị trí, vai trò của công tác này trong nhà trường. Đó là nguyên nhân thực tiễn dẫn đến kết quả công tác rèn luyện chữ viết cho học sinh chưa được quan tâm đúng mức. Chính vì vậy số học sinh hiện nay nói chung và học sinh trường tiểu học Sơn Cao nói riêng thường mắc lỗi chính tả rất nhiều. Điều này không chỉ ảnh hưởng tới kết quả học tập của các em ở môn Tiếng Việt nói chung và các môn học khác mà còn ảnh hưởng đến việc giao tiếp bằng văn bản trong đời sống sau này của các em.

Trong thực tế, nếu người nói “phát âm không chuẩn” thì người nghe không hiểu, viết sẽ không đúng, hoặc có nhiều trường hợp phát âm đúng nhưng vẫn viết sai dẫn đến người khác hiểu sai điều mình cần diễn đạt. Vì vậy trong quá trình giảng dạy thực tế tôi đã chọn nghiên cứu “ Biện pháp nâng cao chất lượng giảng dạy phân môn chính tả cho học sinh lớp 4 ”. 

PHẦN NỘI DUNG

CHƯƠNG 1:

CƠ SỞ KHOA HỌC

1. CƠ SỞ LÍ LUẬN :

Chữ viết hiện nay của người Việt là chữ viết ghi lại theo phát âm. Do đó việc viết đúng phải dựa trên đọc đúng, đọc đúng là cơ sở của viết đúng. Tuy nhiên do yếu tố vùng miền, cách phát âm mỗi nơi mỗi khác. Mặc dù những quy tắc, quy ước về chính tả được thống nhất theo ngữ pháp chung. Do đó, dạy học chính tả ngoài những nguyên tắc chung thì đây là một phân môn dạy học mang đậm yếu tố vùng miền. 

Một trong những mục tiêu của phân môn Chính tả ở lớp 4 là yêu cầu học sinh phải viết đúng chính tả. Có khả năng tự phát hiện và sửa lỗi chính tả, hệ thống hoá các quy tắc chính tả đã học.

Phân môn Chính tả ở lớp 4 giúp học sinh rèn luyện kĩ năng viết chính tả, kĩ năng nghe. Kết hợp rèn một số kĩ năng sử dụng tiếng Việt và phát triển tư duy cho học sinh. Đồng thời mở rộng hiểu biết về cuộc sống, con người, góp phần hình thành nhân cách con người mới.

Đối với học sinh ở lớp 4 các em đã có khả năng tư duy trừu tượng, hiểu được những vấn đề khá phức tạp, lôgic. Có khả năng phân tích tổng hợp, hệ thống hoá một đơn vị kiến thức. 

CHƯƠNG II :

THỰC TRẠNG VÀ VẤN ĐỀ VIẾT LỖI CHÍNH TẢ

1. THỰC TRẠNG VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU :

Hiện nay, tình hình viết sai lỗi chính tả của học sinh khá phổ biến. Vấn đề này có thể do nhiều nguyên nhân, nguyên nhân chủ yếu là do yếu tố vùng miền, giáo viên và học sinh đôi khi còn phát âm theo tiếng địa phương (chưa nói chuẩn theo tiếng phổ thông), hơn nữa trình độ tiếng Việt của một số giáo viên còn hạn chế, năng lực nắm luật chính tả chưa sâu nên rất lúng túng trong việc giảng dạy chính tả. Mặt khác do điều kiện gia đình các em làm nông , lại có đông con đi học, bố mẹ suốt ngày bận rộn với công việc đồng áng, không có thời gian dạy dỗ con cái. Đa số là ý thức học tập của các em còn hạn chế, không đồng bộ, việc hiểu và sử dụng vốn từ còn hạn chế … Do đó, một yêu cầu bức xúc là giáo viên phải thực sự quan tâm tới từng đối tượng học sinh. Có biện pháp cụ thể, sát thực trong việc luyện cho học sinh viết đúng để “Nâng cao chất lượng giờ chính tả”.

Sau nhiều năm giảng dạy tại trường tiểu học Sơn Cao – Huyện Sơn Hà, tôi nhận thấy học sinh ở đây khi viết thường mắc các lỗi sau đây:

1. Lỗi về phụ âm đầu:

Học sinh viết lẫn lộn một số chữ cái ghi âm đầu sau đây:

– g/gh: cái gế – gi nhớ…

– c/k: céo co…

– ng/gnh: nge nhạc – ngỉ ngơi – nghành ngề…

– ch/tr: Cây che – chiến chanh – con tró – mái chanh…

– s/x: cây xả – xa mạc – sa sôi…

2. Lỗi về dấu thanh:

Trong tiếng Việt có sáu thanh (ngang, huyền, sắc, hỏi, ngã, nặng). Nhiều học sinh không phân biệt được hai thanh hỏi, ngã. Mà số lượng tiếng thanh này rất phổ biến và nhiều mà ta thấy trên thực tế cả những người trình độ học vấn cao đôi lúc cũng viết sai.

VD: tập vẻ; mải mải; hướng dẩn học sinh giử gìn sách vở sạch, đẹp…

3. Lỗi âm chính (nguyên âm đôi):

Do phát âm thế nào thì viết thế ấy

–uôi/ui: cây chuối/cây chúi, muối/múi…

– ươi/ ưi: bưởi/bửi, tươi cười/ tưi cười. hai mưi…

4. Lỗi âm cuối vần:

Học sinh thường viết lẫn lộn chữ ghi âm cuối âm trong các vần sau đây: ng/nh: Đối với trường hợp này học sinh phát âm thường ít sai nhưng trên thực tế lại có rất nhiều em viết sai kiểu như thế này: bức tranh/bức trang, bên thành/bên thàng.

Kết quả khảo sát khả năng viết đúng chính tả của HS lớp 4B  đầu năm học ……… như sau :