SKKN Giải pháp Đưa dạy học tích hợp vào soạn giảng Tiết 32 bài 6: Mặt phẳng tọa độ , nhằm nâng cao chất lượng tiết học và tạo hứng thú học tập với môn Toán 7

MỤC LỤC

1. Mở đầu

1.1 Lý do chọn đề tài : 

       Môn Toán là một trong những môn học có vị trí quan trọng ở bậc trung học cơ sở. Trong những năm gần đây, xu thế chung của thế giới là đổi mới phương pháp dạy học nhằm phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động sáng tạo của học sinh trong quá trình dạy học. đồng thời giúp học sinh những hiểu biết cần thiết khi tiếp xúc với những “tình huống toán học” trong cuộc sống hàng ngày.

     Qua thực tiễn dạy học nhiều năm tôi thấy rằng việc thực hiện một tiết học Toán theo phương pháp truyền thống không gây được hứng thú học tập cho hpcj sinh với bộ môn. Nên việc kết hợp kiến thức giữa các môn học “tích hợp” vào để giải quyết một vấn đề nào đó trong một môn học là việc làm hết sức cần thiết. Điều đó không chỉ đòi hỏi người giáo viên giảng dạy bộ môn không chỉ nắm bắt nhuần nhuyễn kiến thức bộ môn mình giảng dạy mà còn cần phải không ngừng trau dồi kiến thức của những môn học khác để giúp các em giải quyết các tình huống, các vấn đề đặt ra trong môn học một cách nhanh nhất, hiệu quả nhất. Đồng thời hưởng ứng cuộc thi “dạy học theo chủ đề tích hợp” của  SGD & ĐT Thanh Hóa phát động và sự phân công của BGH trường THCS Lâm Xa, tôi đã áp dụng và đưa ra sáng kiến kinh nghiệm dự thi cấp tỉnh :” Giải pháp Đưa dạy học tích hợp vào soạn giảng Tiết 32 bài 6: Mặt phẳng tọa độ , nhằm nâng cao chất lượng tiết học và tạo hứng thú học tập với môn Toán 7 cho học sinh trường THCS Lâm Xa” 

      Chương trình sách giáo khoa nói chung, môn toán nói riêng đã được thực hiện là chương trình soạn theo quan điểm mang nặng lý thuyết. Nội dung chương trình mới bộ giáo dục đang dự định cải cách theo quan điểm hướng đến tính thiết thực, tập trung vào những kiến thức, kĩ năng cơ bản, coi trọng thực hành vận dụng, tích hợp được nhiều mặt, nhiều nội dung giáo dục. Quá trình dạy học chủ yếu là định hướng cho học sinh tự tìm hiểu, tự học, tự tìm tòi phát hiện và chiếm lĩnh tri thức mới. Việc đổi mới quan điểm như vậy là tất yếu nếu không muốn nền giáo dục của chúng ta tụt hậu so với xu thế chung của giáo dục thế giới mà  theo định hướng của UNESCO gồm 4 trụ cột đó là : “Học để biết, học để làm, học để chung sống, học để tự khẳng định mình”.[2]

   Mặc dù đã được qua một số đợt tập huấn, bồi dưỡng thường xuyên về đổi mới phương pháp dạy học theo quan điểm tích hợp, nhưng do chương trình quá mới mẻ nên chưa hẳn tất cả giáo viên đều đã nhận thức về vấn đề một cách thấu đáo. Bản thân tôi cũng không ít lần lúng túng trong thiết kế bài dạy cũng như vận dụng một cách hiệu quả các phương pháp dạy học theo quan điểm tích hợp.

      Từ những cơ sở trên, khi chọn sáng kiến:” Giải pháp Đưa dạy học tích hợp vào soạn giảng Tiết 32 bài 6: Mặt phẳng tọa độ , nhằm nâng cao chất lượng tiết học và tạo hứng thú học tập với môn Toán 7 cho học sinh trường THCS Lâm Xa” này cũng không ngoài mục đích là  muốn đúc rút những vấn đề lí luận cơ bản nhằm giúp cho việc nhận thức rõ hơn và cũng mạnh dạn thiết kế thử nghiệm một vài bài dạy cụ thể đã được giảng dạy trong chương trình. Mong đồng nghiệp chia sẻ cho tiết dạy thử nghiệm theo phương pháp tích hợp sử dụng  xen kẽ kênh hình của môn Địa lí, lồng ghép kiến thức Lịch Sử, Văn học… vào tiết học.

1.2. Mục đích nghiên cứu:

      Việc tích hợp kiến thức các môn học vào để giải quyết các vấn đề trong một môn học sẽ giúp học sinh hiểu rộng hơn, sâu hơn về vấn đề trong môn học đó:

– Tích hợp trong giảng dạy sẽ giúp học sinh phát huy sự suy nghĩ, tư duy, sự sáng tạo trong học tập và ứng dụng vào thực tiễn.

– Một trong những thành tố cơ bản và trọng yếu của đổi mới giáo dục là công tác đổi mới phương pháp dạy – học.  Chỉ có đổi mới phương pháp dạy – học chúng ta mới có thể tạo được sự đổi mới thực sự trong giáo dục.

      – Cốt lõi của tiết học tích hợp các môn học khác vào bài học nhằm hướng tới hoạt động học tập chủ động, chống lại thói quen học tập thụ động, hiểu được Toán học có rất nhiều các ứng dụng với nhiều môn học và trong thực tiễn cuộc sống và  được được tổ chức thông qua phương pháp dạy – học tích cực mà đặc trưng của nó là:

– Dạy – học thông qua tổ chức các hoạt động học tập của học sinh.

– Dạy – học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học

– Tăng cường học tập cá thể phối hợp với học tập hợp tác.         

–  Kết hợp đánh giá của thầy với tự đánh giá của trò.

Mô hình học tập tích cực theo thuyết kiến tạo (construcktivism) – Piagiê.[2]

       Dạy – học tích cực môn Toán ở trường THCS là dạy – học  không chỉ đem đến cho học sinh kiến thức mà còn nhằm rèn luyện phương pháp tư duy logic và khoa học, có khả năng tự giải quyết vấn đề. Kiến thức phải được khắc sâu trong học sinh để làm tiền đề cho việc tiếp thu các kiến thức tiếp theo vì kiến thức toán học là một chuỗi kiến thức nối tiếp nhau, có mối liên hệ hữu cơ với nhau.

1.3 Đối tượng nghiên cứu:

 – Học sinh khối 7 trường THCS Lâm Xa năm học ………...

 – Sáng kiến này sẽ nghiên cứu là làm sao cho quá trình học tập có ý nghĩa, bằng cách gắn học tập với cuộc sống hàng ngày, trong quan hệ với các tình huống cụ thể mà HS sẽ gặp sau này, hoà nhập thế giới học đường với thế giới cuộc sống.

 – Phân biệt cái cốt yếu với cái ít quan trọng hơn. Cái cốt yếu là những năng lực cơ bản cần cho HS vận dụng vào xử lí những tình huống có ý nghĩa trong cuộc sống, hoặc đặt cơ sở không thể thiếu cho quá trình học tập tiếp theo.

    Dạy học theo chủ đề “tích hợp” là một vấn đề mới mẻ đang được bộ giáo dục quan tâm, trong khi vừa thử nghiệm vừa rút kinh nghiệm, giáo viên cũng cần tham khảo các môn học khác có liên quan đến bài dạy, mở mang kiến thức xã hội.