SKKN Hướng dẫn tham gia và giới thiệu một số trò chơi dân gian cho học sinh lớp 3

1. MỞ ĐẦU

1.1. Lí do chọn đề tài:

  Hoạt động giáo dục thể chất ở trường học. Trong đó, trò chơi dân gian cũng là một di sản văn hóa quý báu của dân tộc ta. Nó được kết thành từ quá trình lao động và sinh hoạt của bao thế hệ. Đặc biệt, trò chơi dân gian đã mang lại cho thế giới trẻ thơ nhiều điều thú vị và bổ ích, nó làm cho thế giới xung quanh các em đẹp hơn, làm giàu nguồn tình cảm và trí tuệ cho học sinh. Chính vì vậy, trò chơi dân gian rất cần thiết được lựa chọn, giới thiệu trong nhà trường tùy theo lứa tuổi. Tiếc rằng, các trò chơi dân gian hồn nhiên ấy đang dần mai một, ngày càng bị lãng quên. Ngày nay, trước sự phát triển mạnh của công nghệ thông tin, những trò chơi dân gian trở nên xa lạ đối với các em. Thay vào đó là những trò chơi điện tử mang tính bạo lực, nguy hiểm cuốn hút các em. Các hàng trò chơi điện tử mọc lên dày đặc, mà khách hàng đa số ở các gian hàng điện tử lại là trẻ em.Ta dễ dàng bắt gặp ở bất cứ nơi đâu những đứa trẻ ngồi hàng giờ, thậm chí có thể ngồi cả ngày với màn hình ti vi hay là những chiếc điện thoại thông minh với đầy rẫy những trò chơi cuốn hút trẻ. Ta không phủ nhận tất cả các trò chơi hiện đại là xấu nhưng trẻ em quá lạm dụng những trò chơi đó là rất có hai cho sức khỏe, chưa kể có những trò chơi bạo lực trên  máy móc điện tử làm cho tâm hồn của các em trở nên chai sạn, ngang ngược, ngỗ nghịch, cộc cằn,…

  Ngày nay, các em ở một xã hội công nghiệp hóa – hiện đại hóa, chỉ quen với máy móc, vui chơi giải trí với những đồ chơi điện tử, phim ảnh,… các em không được làm quen và chơi những trò chơi dân gian của thiếu nhi ngày trước. Vì thế, giúp các em hiểu và quay về cội nguồn với các trò chơi dân gian là một việc làm cần thiết. Hơn nữa, để hưởng ứng phong trào“Trường học thân thiện – Học sinh tích cực” và khẩu hiệu: “mỗi ngày đến trường là một ngày vui” của Bộ giáo dục và đào tạo đã phát động. Tôi đã mạnh dạn lồng ghép các trò chơi dân gian vào giờ học thể dục để hướng dẫn cho các em. 

  Bên cạnh đó, cùng với học, chơi là một nhu cầu không thể thiếu được của học sinh tiểu học, dù không phải là hoạt động chủ đạo hằng ngày, song vui chơi vẫn giữ vai trò quan trọng trong đời sống của trẻ em. Nó có ý nghĩa lớn lao đối với trẻ em, đặc biệt là học sinh ở bậc Tiểu học. Thông qua trò chơi góp phần phát triển toàn diện Đức – Trí – Thể – Mỹ cho các em.

  Trò chơi thường có trò chơi học tập được tổ chức trong các giờ học nhằm củng cố, khắc sâu kiến thức. Còn trò chơi giải trí chủ yếu được giáo viên tổ chức cho học sinh vui chơi trong những giờ ra chơi, giờ thể dục, sinh hoạt ngoại khóa vừa mang ý nghĩa giáo dục vừa phát triển về mặt thể chất, rèn luyện sự khéo léo, tinh thần tập thể, tình đoàn kết, tính kỷ luật cho các em. Trò chơi dân gian vừa thể hiện tính sáng tạo, tinh thần lạc quan của con người vừa là phương tiện giải trí thoải mái sau những giờ phút lao động mệt mỏi, học tập căng thẳng. Trò chơi dân gian vừa đa dạng, phong phú, cuốn hút người chơi bởi tính bình dị, vui tươi, lành mạnh vừa đảm bảo an toàn cho học sinh.

Trước tình hình đó, là giáo viên dạy môn thể dục lớp 3A tôi luôn trăn trở, băn khoăn suy nghĩ đi tìm giải pháp để tổ chức các trò chơi dân gian đạt nhiều kết quả tốt. Chính vì vậy tôi đã chọn nghiên cứu đề tài “Hướng dẫn tham gia và giới thiệu một số trò chơi dân gian cho học sinh lớp 3A tại trường tiểu học Phú Nhuận”.

1.2. Mục đích nghiên cứu:

– Hưởng ứng phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” do Bộ GD&ĐT phát động. Để  mang  đến sự hứng thú, chủ động , tích cực trong học tập cho các em. Phát triển khả năng học tập, tạo không khí lớp học sôi nổi và có hiệu quả giúp các em cảm nhận được “Mỗi ngày đến trường là một ngày vui”. 

– Góp phần vào việc bảo tồn di sản văn hóa của dân tộc đó là những trò chơi dân gian xưa.

1.3. Đối tượng nghiên cứu:

Nghiên cứu biện pháp tổ chức các trò chơi dân gian cho học sinh lớp 3A Trường Tiểu học Phú Nhuận. 

1.4. Phương pháp nghiên cứu:

1. Phương pháp khảo sát thực tế, thu thập thông tin.
2. Phương pháp nghiên cứu lí luận.
3. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm.
4. Phương pháp quan sát.
5. Phương pháp đàm thoại.
6. Phương pháp nêu gương, khen thưởng.
7. Phương pháp thử nghiệm.
8. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

2.1. Cơ sở lí luận.

Chỉ thị 227 CT/TW ngày 18/11/1975 Ban chấp hành Trung ương Đảng đã đề ra toàn diện về mục tiêu, nhiệm vụ và phương châm xây dựng và phát triển sự nghiệp TDTT để phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế – xã hội, giữ gìn và ổn định an ninh xã hội, quốc phòng, xây dựng con người mới, nền văn hóa mới xã hội chủ nghĩa. Tiếp sau đó đầu năm 1979 Bộ Chính trị ban hành nghị quyết số 14-NQ/TW về cải cách giáo dục, trong đó đã yêu cầu ngành giáo dục chăm lo hơn nữa việc dạy thể dục và phát động phong trào “Thể dục – Vệ sinh – Yêu nước” trong các nhà trường để củng cố và tăng cường sức khoẻ cho học sinh, sinh viên. Trong những năm 1975-1985 các Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ IV (1976), lần thứ V (1982) luôn luôn xác định vai trị, vị trí của TDTT trong nhiệm vụ đào tạo và bồi dưỡng con người có sức khoẻ, có đạo đức, có văn hóa để phục vụ nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội, trong đó quan tâm công tác giáo dục thể chất cho học sinh, sinh viên là nhiệm vụ mang tính chiến lược của ngành thể dục thể thao. Chính vì vậy, năm 1983 Chính phủ đã cho phép Bộ Giáo dục, Tổng cục Thể dục thể thao phối hợp với các đoàn thể Thanh – thiếu niên – nhi đồng tổ chức Hội khoẻ phù đổng toàn quốc lần thứ nhất để biểu dương phong trào rèn luyện thân thể, tập luyện thể thao của học sinh cả nước. Đại hội TDTT toàn quốc lần thứ nhất năm 1985 các đoàn thể thao học sinh, sinh viên đã tham gia thi đấu và đạt thành tích cao, nhiều học sinh, sinh viên đã giành được thành tích xuất sắc.

Bước vào thời kỳ đổi mới khởi đầu từ Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ VI (1986) trong công tác thể dục thể thao nói chung và công tác giáo dục thể chất trong các trường học luôn luôn được Đảng – Nhà nước quan tâm đầu tư và chất lượng giáo dục thể chất trong các trường học là một yêu cầu cấp bách để bồi dưỡng đội ngũ cán bộ khoa học kỹ thuật, quản lý kinh tế an ninh quốc phòng trong điều kiện và nhiệm vụ mới của đất nước trên con đường đổi mới.

Đảng và Nhà nước ta luôn quan tâm đến mục tiêu giáo dục toàn diện cho thế hệ trẻ. Trong đó, trí dục, đức dục được coi là những vấn đề hệ trọng nhằm giáo dục hình thành nhân cách người học sinh – sinh viên – người chủ tương lai của đất nước, những người lao động phát triển cao về trí tuệ, cường tráng về thể chất, phong phú về tinh thần, trong sáng về đạo đức. Trong (Đức – Trí – Thể – Mĩ) được coi là những vấn đề hệ trọng nhằm giáo dục hình thành nhân cách người học sinh người chủ tương lai của đất nước.

Thực hiện những quan điểm chỉ đạo của đảng ta, cho đến nay công tác huấn luyện của ngành TDTT đã gặt hái được nhiều thành tích cao trên trường quốc tế, nổi bật trong những năm gần đây.

Có được những thành công đó bước xuất phát đầu tiên từ môi trường học đường rất quan trọng, đặc biệt là ở môi trường tiểu học đây là nơi phát hiện đầu tiên những tài năng tương lai cho ngành thể dục thể thao của nước nhà.

2.2. Thực trạng vấn đề.

2.2.1. Thực trạng

Đối với trẻ thơ, trò chơi dân gian là một trong những yếu tố hình thành nên bản sắc văn hoá dân tộc, là nguồn sữa nuôi dưỡng thế giới tinh thần, là nhịp cầu nối tâm thức các em với mọi bài học về cuộc sống xã hội bởi vì nó có sức hấp dẫn, lôi cuốn mạnh mẽ nhất đối với các em. Tổ chức cho các em chơi các trò chơi dân gian là phương tiện giúp các em phát triển tình cảm, đạo đức, tình đoàn kết, mở rộng nhận thức, tình yêu thiên nhiên, yêu quê hương đất nước, qua đó góp phần giáo dục các em về truyền thống văn hoá của cộng đồng các dân tộc Việt Nam.

Trò chơi dân gian cũng là một di sản quý báu của dân tộc. Nó được kết thành từ quá trình lao động và sinh hoạt, trong đó tích tụ cả trí tuệ và niềm vui cuộc sống của bao thế hệ người Việt xưa. Đặt biệt đối với trẻ em, trò chơi dân gian với những chức năng đặc biệt của nó đã mang lại cho thế giới trẻ thơ nhiều điều thú vị, bổ ích.

Trong quá trình giới thiệu, hướng dẫn các trò chơi dân gian cho học sinh tôi đã có những thuận lợi và gặp những khó khăn sau:

1. Thuận lợi:

– Luôn được sự quan tâm tạo điều kiện về mọi mặt của Ban Giám hiệu, sự ủng hộ của bạn bè đồng nghiệp và sự đồng tình của phụ huynh học sinh. 

– Bản thân tôi sinh ra và lớn lên ở vùng nông thôn đã có một tuổi thơ với rất nhiều trò chơi dân gian đầy thú vị. Chính vì vậy, những trò chơi dân gian của trẻ con đã gắn bó, in đậm trong ký ức của tôi. 

– Tôi rất thích các trò chơi dân gian Việt Nam và sưu tầm rất nhiều trò chơi dân gian đặc sắc, thú vị, gần gũi và phù hợp với học sinh lớp 3 . 

– Bản thân luôn luôn có tinh thần học hỏi và trau dồi kinh nghiệm với đồng nghiệp.

– Học sinh lớp 3A mạnh dạn, tự tin, thông minh, tích cực, chơi chủ động và ham thích chơi,…

– Trò chơi dân gian thường đơn giản không gây tốn kém, không đòi hỏi nhiều kinh phí mua sắm dụng cụ chơi, đồng thời sân chơi của trò chơi dân gian là bất cứ đâu mà các em cảm thấy thoái mái, thích thú.

1. Khó khăn:

– Thể lực của học sinh không đồng đều. Một số học sinh có thể lực yếu thường nhút nhát, thụ động.

– Phần lớn học sinh đã quen với nếp sống của gia đình thường giải trí bằng những trò chơi điện tử, xem phim hoạt hình nên khi hướng dẫn, lôi cuốn học sinh vào cuộc chơi rất khó. Đòi hỏi giáo viên phải nhiệt tình, kiên nhẫn,…