SKKN Kinh nghiệm giúp trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi khám phá khoa học

1. MỞ ĐẦU
2. Lý do chọn đề tài:

“Thế giới ở xung quanh ta thật bao la và rộng lớn, có biết bao điều kì lạ, mà sao ta chẳng biêt bao nhiêu”. Câu nói đó cũng là cái nhìn và suy nghĩ của mọi người về một thế giới xung quanh chúng ta. Nó bao gồm tất cả các sự vật, hiện tượng, cây cỏ, hoa lá, con vật, các vấn đề về tự nhiên và xã hội. Chúng ta không thể đi đến tất cả mọi nơi, không thể tận mắt nhìn thấy tất cả các sự vật, hiện tượng, nhưng con người luôn có khát vọng muốn được khám phá, tìm hiêu thế giới xung quanh. Nhu cầu tìm hiểu, khám phá về thế giới xung quanh của con người đã xuất hiện ngay từ khi còn nhỏ.Từ khi trẻ ra đời đã muốn ngắm nhìn xung quanh, thế giới bên ngoài thật là lạ lẫm đối với trẻ, trẻ đã hứng thú đưa mắt nhìn theo những đồ vật có màu sắc sặc sỡ như màu xanh – đỏ treo trước mắt và tò mò đưa tay với, …Càng lớn, nhu cầu đó càng tăng lên bằng việc trẻ bắt chước giọng điệu người lớn (thích tự mặc quần áo, đi dép của người lớn…), làm những công việc của người lớn, hay với trẻ 5-6 tuổi kinh nghiệm sống đã có, trẻ liên tục hỏi những câu hỏi về thế giới xung quanh như: “Tại sao lại có trời ? gió ở đâu đến? con sinh ra như thế nào? ai đấy?, cái gì đây? Làm gì đấy? để làm gì?…” Chính là lúc nhu cầu khám phá thế giới xung quanh của trẻ càng cao. Nhưng vì trẻ nhỏ chưa có vốn sống, vốn kinh nghiệm, sự trải nghiệm còn ít, trẻ chưa tự khám phá về thế giới xung quanh nên người lớn phải giúp đỡ trẻ, phải tổ chức, hướng dẫn trẻ tham gia vào các hoạt động nhằm cho trẻ làm quen, khám phá về môi trường xung quanh. Khi trẻ được làm quen với thế giới xung quanh sẽ giúp trẻ tích lũy được kiến thức, kỹ năng về tự nhiên và xã hội, giúp trẻ phát triển về các mặt: Đức – Trí – Thể – Mĩ – Lao động. Thông qua việc tổ chức cho trẻ được hoạt động khám phá, trẻ sẽ được phát triển toàn diện các mặt,  nhân cách được hình thành và phát triển. Đây là mục đích hàng đầu của giáo dục nói chung và Giáo dục mầm non nói riêng. Bởi vậy, việc trẻ được khám phá, được làm quen với môi trường xung quanh là một việc làm thiết thực,  rất cần thiết. Dựa trên đặc điểm tâm sinh lí, nhận thức của trẻ mẫu giáo nói chung và trẻ Mẫu giáo lớn nói riêng, các nhà tâm lí học, giáo dục học đã chỉ ra rằng, quá trình tìm hiểu môi trường xung quanh được tổ chức mang tính chất khám phá, trải nghiệm theo phương thức “học bằng chơi thông qua chơi mà học”, là phù hợp đối với trẻ.

Vì tất cả những lý do trên, tôi luôn mong muốn mình phải làm thế nào để giúp trẻ học thật tốt bộ môn khám phá khoa học, tôi đã suy nghĩ và sáng tạo để tìm ra những hình thức, phương pháp giảng dạy, tạo ra môi trường học tập tốt nhất cho trẻ. Vì vậy bản thân tôi đã  lựa chọn đề tài “Kinh nghiệm giúp trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi khám phá khoa học”.

2. Mục đích nghiên cứu:

Trong công tác giáo dục trẻ mầm non thì việc cho trẻ làm quen với môn khám phá khoa học là không thể thiếu. Khám phá khoa học có tác dụng giáo dục về mọi mặt đối với trẻ như là: Ngôn ngữ, đạo đức, trí tuệ, thẩm mỹ thể lực…

 Làm quen với khám phá khoa học là phương tiện để giao tiếp và làm quen với môi trường xung quanh để giao lưu và bày tỏ nguyện vọng của mình và đồng thời là công cụ của tư duy, là điều kiện dẫn dắt trẻ hòa nhập vào cuộc sống, có cơ hội cho trẻ gần gũi với môi trường xung quanh, hiểu biết về thế giới muôn loài xung quanh trẻ, hiểu về tầm quan trọng của việc phải bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ môi trường, nhằm tích lũy cho trẻ những tri thức, những ấn tượng tốt đẹp về thiên nhiên, về cuộc sống xã hội phong phú, đa dạng. Nhằm hình thành ở trẻ phương pháp suy nghĩ, thái độ, quan hệ tích cực, cách ứng xử đúng dắn với xung quanh, qua đó mà trẻ học làm người. Vì vậy các nhà giáo dục sử dụng nhiều phương pháp để cho trẻ tiếp cận với thế giới xung quanh. Nhằm nâng cao chất lượng giờ dạy khám phá khoa học. 

3. Đối tượng nghiên cứu:

   Căn cứ vào yêu cầu của đề tài, tôi chọn đối tượng nghiên cứu là trẻ  5 – 6 tuổi trường Mầm Non Đông Sơn. Tổng số trẻ là 39 cháu.

4. Phương pháp nghiên cứu:

Qua thực tế giảng dạy và làm đề tài bản thân đã sủ dụng một số phương pháp sau:

– Trước hết phải nhận định được thực trạng của đối tượng nghiên cứu.

– Nghiên cứu sách báo, tài liệu về các hoạt động pháp triển nhận thức cho trẻ.

– Dự giờ trao đổi kinh nghiệm.

– Phương pháp trực quan

– Phương pháp thực hành.

– Ghi chép quan sát.

– Động viên khen thưởng. 

1. NỘI DUNG:
2. Cơ sở lí luận: 

Trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mầm non có rất nhiều các môn học khác nhau, môn nào cũng góp phần quan trọng và cần thiết, trong đó có môn khám phá khoa học.

Tại sao nói môn khám phá khoa học quan trọng, bởi nó giữ một vai trò

quan trọng  trong việc hình thành và phát triển nhân cách trẻ ngay từ tuổi ấu thơ. Khám phá khoa học giúp trẻ được trải nghiệm, khám phá , tư duy…Cũng như nhà tâm lý học lỗi lạc Jean Piaget đã giải thích tính ham hiểu biết của trẻ và khát vọng hành động của trẻ trong môi trường bởi quá trình tự điều chỉnh hay còn gọi là sự cân bằng. Quá trình tư duy của trẻ là tư duy tiền thao tác, kèm theo tư duy tượng trưng để trẻ tìm hiểu các sự vật, hiện tượng xung quanh.Bên cạnh đó, đặc điểm phát triển nhận thức của trẻ là: 

Thích các hoạt động chân tay và khám phá bằng các giác quan. Hay đặt câu hỏi nhưng không phải lúc nào cũng hiểu câu trả lời. Thường dành nhiều thời gian và chú ý  hơn vào các hoạt động mà trẻ thích. Thích chơi theo nhóm 5 – 6 trẻ và thích trao đổi trong nhóm nhỏ. 

Có thể làm một số thí nghiệm do cô hướng dẫn và có thể giải thích theo nhiều cách khác nhau

Bắt đầu đưa ra những dự đoán dựa trên những gì trẻ được trải nghiệm. Thích nghĩ ra những lời giải thích về những gì quan sát được, thường thêm các chi tiết tưởng tượng vào các sự việc.

Trẻ bắt đầu suy nghĩ lập kế hoạch cho một hoạt động, chẳng hạn như nghĩ về việc gieo hạt trước khi trẻ thực hiện hành động thực tế. 

Chính vì vậy, được sự trực tiếp thí nghiệm với các vật mà mình đang học là một điều thích thú đối với trẻ.

2.Thực trạng vấn đề:

*Thuận lợi:

– Về cơ sở vật chất nhà trường khang trang, sạch đẹp, đầy đủ điều kiện để tổ chức hoạt động khám phá khoa học:

+ Lớp có phòng học rộng thoáng mát,bàn ghế đúng quy cách, có đầy đủ ánh sáng cho các cháu học tập và vui chơi.

+ Vườn thiên nhiên phong phú đa dạng với nhiều chủng loại cây khác nhau. 

– Bản thân tôi đã có trình độ chuyên môn vững, yêu nghề mến trẻ,và có tâm huyết với nghề, ham học hỏi, luôn cố gắng tìm tòi, sáng tạo trong giảng dạy để tìm ra các biện pháp gây hứng thú  cho trẻ trong các hoạt động.

– Ban giám hiệu và tổ chuyên môn nhà trường luôn tạo điều kiện cho giáo viên về mọi mặt và xây dựng mối quan hệ đoàn kết, thân ái trong tập thể giáo viên, nhân viên và đặc biệt là sự quan tâm thường xuyên tới cô và trẻ.