SKKN Kinh ngiệm ứng dụng công nghệ thông tin và kỹ thuật dạy học trong bài 7 Giáo dục công dân 9 “kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc”

1. MỞ ĐẦU

1.1. Lý do chọn đề tài: 

  Một nhà nghiên cứu giáo dục đã từng nói: “Người giáo viên dạy tốt cho học sinh chân lý, người giáo viên dạy giỏi cho học sinh con đường tìm ra chân lý” hay A.Komski cũng nói rằng: “Giáo dục có mục đích đánh thức năng lực,  phán đoán đúng đắn, phát triển nhân cách…Hãy tìm ra phương pháp cho phép giáo viên dạy ít hơn, học sinh học nhiều hơn”. Quả đúng như vậy, Nghị quyết lần thứ 2 Ban chấp hành Trung ương Đảng cộng sản Việt Nam đã nêu rõ:“ Đổi mới mạnh mẽ phương pháp giáo dục – đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành nếp tư duy sáng tạo của người học’’. Hay trong điều 4 Chương I  “Luật giáo dục” nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam quy định: “ Phương pháp giáo dục phải biết phát hay tính giáo dục tích cực, tự giác chủ động, tư duy sáng tạo của người học, bồi dưỡng lòng say mê học tập và ý thức vươn lên’’. [1]

Cùng với sự phát triển vượt bậc của khoa học công nghệ thì yêu cầu đổi mới giáo dục ngày càng cao và là một nhu cầu tất yếu, mang tính chiến lược nhằm bồi dưỡng thế hệ trẻ thành người lao động phát triển toàn diện về “Đức, Trí, Thể, Mỹ’’, để làm chủ bản thân, xây dựng đất nước văn minh, giàu đẹp. Nhằm đáp  ứng yêu cầu ngày càng cao của giáo dục nói chung, đổi mới phương pháp dạy học Giáo dục công dân ( GDCD ) trong nhà trường nói riêng là vấn đề được quan tâm và chú trọng nhiều nhất bởi mục tiêu chương trình. Để giúp học sinh tiếp cận được các bài học thì có nhiều phương pháp, trong đó ứng dụng công nghệ thông tin trong việc  dạy học các bài GDCD là phương pháp rất quan trọng giúp học sinh có tri thức bao quát, tổng hợp đồng thời còn bồi dưỡng kỹ năng, thái độ trong cuộc sống, rèn cho học sinh bản lĩnh tự tin, khả năng diễn đạt một vấn đề trước tập thể; tập dượt cho học sinh biết phát hiện, đặt ra và giải quyết những vấn đề gặp phải trong học tập, cuộc sống; giúp học sinh biết chia sẻ những kinh nghiệm, băn khoan của bản thân với nhau…

Năm học …………là năm học tiếp tục thực hiện chủ đề “Ứng dụng công nghệ thông tin, đổi mới quản lý tài chính, xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. Bản thân tôi thấy rằng trong dạy học GDCD áp dụng khoa học công nghệ thông tin- giáo án Powrpoint và các kĩ thuật dạy học (Kĩ thuật khăn phủ bàn, kĩ thuật mảnh ghép) sẽ khắc phục được lối dạy theo kiểu truyền thu một chiều mà giờ dạy trở nên sinh động, nhẹ nhàng, có hiệu quả.

 Do đó là một giáo viên trực tiếp giảng dạy môn GDCD lớp 9 bằng việc học hỏi kinh nghiệm của đồng nghiệp, bằng thực tế áp dụng ở trường học, qua quá trình suy nghĩ, tích luỹ của mình tôi đã mạnh dạn đưa ra đề tài “Kinh nghiệm ứng dụng công nghệ thông tin và kỹ thuật dạy học trong bài 7 GDCD 9 “Kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc” .

1.2. Mục đích nghiên cứu:

Với đề tài “Kinh nghiệm ứng dụng công nghệ thông tin và kỹ thuật dạy học trong bài 7 GDCD 9 “Kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc” nhằm mục đích: 

– Xác định được mục tiêu hợp lý trong bài học.

– Cách thức chuẩn bị một giờ dạy GDCD

– Cách tổ chức thực hiện một giờ dạy GDCD 

          – Kích thích hứng thú của học sinh trong giờ học.

 – Những đề xuất nhằm đem lại kết quả cao trong giờ dạy. 

1.3.  Đối tượng nghiên cứu:

– Học sinh lớp 9A, 9B Trường THCS Quảng Ngọc – Quảng Xương -Thanh Hoá.

– Bài 7: Kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc – GDCD 9 

1.4. Phương pháp nghiên cứu: 

– Bằng phương pháp thực nghiệm: Từ thực tiễn giảng dạy môn giáo dục công dân ở những lớp có sử dụng dạy học bằng giáo án Powrpoint và các kĩ thuật dạy học cho thấy chất lượng bài giảng đạt hiệu quả cao hơn.

  – Qua nghiên cứu tài liệu, sách báo, các phương tiện thông tin thu thập được và qua học hỏi kinh nghiệm từ các đồng nghiệp, đặc biệt từ các giờ thao giảng.

 – Qua những buổi thảo luận chuyên đề, những buổi chuyên đề về ứng dụng công nghệ thông tin, các kĩ thuật dạy học trong hoạt động dạy – học .

– Trên nền tảng đó bằng con đường phân tích tổng hợp, so sánh, đối chiếu, khái quát và xử lí thông tin để bước đầu rút ra kinh nghiệm cần thiết về dạy bài “Kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc” lớp 9 bằng giáo án Powrpoint và các kĩ thuật dạy học.

2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

2.1.  Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm.

Cuộc cách mạng khoa học công nghệ ở thế kỷ XXI đòi hỏi một cuộc cách mạng về giáo dục đào tạo theo một chiến lược “Kiến thức – Phương pháp” nhằm nâng cao tiềm năng, trí tuệ của con người và trong những năm gần đây, vấn đề dạy học nói chung, môn Giáo dục công dân ở trường THCS nói riêng đã có những biến chuyển tích cực để đáp ứng xu thế đó. Đặc biệt, năm học …………là năm học thực hiện chủ đề ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy – học. Để đáp ứng mục tiêu yêu cầu về phương pháp giáo dục: ” Phương pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh; phù hợp với đặc điểm từng lớp học, môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, khả năng làm việc theo nhóm; “[1] người giáo viên đã thực sự đổi mới phương pháp dạy học, chú ý đến sự tiếp nhận và vận dụng kiến thức, kỹ năng thực hành của học sinh. Giờ học GDCD học sinh đã học tập tích cực, chủ động, hứng thú học hơn. Cụ thể là ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học sẽ khắc phục lối giáo dục cứng nhắc một chiều, phát huy được tính tích cực, năng động, sáng tạo, tư duy logíc của học sinh. 

2.2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm. 

Sau khi dạy xong bài “Kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc” bằng phương pháp thông thường (thuyết trình là chủ yếu) tôi đã lập bảng thống kê về kết quả học tập của học sinh đối với lớp 9A, 9B như sau:

Qua đó chúng ta thấy rằng : Mục tiêu của bài dạy là chưa đạt yêu cầu . Điều này do một số nguyên nhân sau:

  2.2.1. Nguyên nhân khách quan:

        Do nhu cầu của xã hội hiện nay học sinh học thiên sang khối tự nhiên nên có xu hướng không thích môn GDCD. Học sinh còn xem nhẹ môn học  nên thiếu chú ý khi giáo viên giảng bài, không chịu khó làm bài tập ở nhà, ít đọc các tài liệu tham khảo, học sinh luôn cho rằng môn GDCD là môn học phụ. Mặc dù “Kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc” trong môn GDCD là một bài hay, gắn liền với thực tế hàng ngày của học sinh. Nhưng học sinh ít biết liên hệ thực tế với nội dung bài học. Do đó việc học sinh nắm bắt được các quy định của pháp luật, nguyên nhân, hậu quả của việc không phù hợp với truyền thống, thuần phong mỹ tục quả là không đơn giản….Nên  xu hướng không thích môn GDCD còn xem nhẹ môn học thiếu chú ý học khi giáo viên giảng bài là rất phổ biến.

2. 2.2. Nguyên nhân chủ quan.       

 Đối với những môn học GDCD nói chung, bài “Kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc” nói riêng do thói quen cũ giáo viên còn giảng bài chung chung,  ngôn ngữ giảng bài đều đều, truyền thụ theo kiểu một chiều