SKKN Một số biện pháp dạy học nhằm nâng cao kĩ năng vẽ theo mẫu môn Mĩ thuật lớp 6

1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CHUNG
2. ĐẶT VẤN ĐỀ

* Trong chương trình Mĩ thuật ở bậc trung học cơ sở, vẽ theo mẫu có vị trí quan trọng. Vẽ theo mẫu giúp cho học sinh nắm được đặc điểm hình dáng, cấu trúc của đồ vật, thông qua việc so sánh, phân tích, tổng hợp khái quát hố. Học sinh được rèn luyện kĩ năng miêu tả đồ vật bằng đường nét, hình khối, đậm nhạt, màu sắc. Kiến thức và kĩ năng của vẽ theo mẫu hỗ trợ rất nhiều cho các phân môn khác như: kiến thức, kĩ năng sắp xếp bố cục, vẽ hình, tỉ lệ, tương quan đậm nhạt, màu sắc, không gian, ánh sáng được vận dụng trong các phân môn vẽ tranh, vẽ trang trí. 

* Vẽ theo mẫu nhằm trang bị, cung cấp cho học sinh một số kiến thức kĩ năng cơ bản về “nghệ thuật tạo hình”. Trên cơ sở những kĩ năng cơ bản đó, người học Mĩ thuật nói chung, học sinh trung học cơ sở nói riêng có khả năng cảm thụ vẻ đẹp của đồ vật, hình thành ở học sinh biểu tượng trọn vẹn về đồ vật (hình dáng, cấu trúc, chất liệu, màu sắc). Những biểu tượng đó là cơ sở hết sức cần thiết cho sự phát triển khả năng sáng tạo ở các phân môn khác…

1. 1. Mục đích của đề tài: 

Giúp học sinh nhận biết về phát triển kĩ năng vẽ theo mẫu, và thực hành vào bài làm một cách có hiệu quả.

2. Nhiệm vụ của đề tài:

Hướng dẫn học sinh khối 6 cách vẽ cách vẽ theo mẫu trong phân môn vẽ theo mẫu.

3. Phương pháp nghiên cứu đề tài:

Qua nghiên cứu đề tài này tôi đã áp dụng một số phương pháp dạy học như sau:

–  Phương pháp nêu vấn đề.

–  Phương pháp trực quan, trao đổi, trò chuyện 

–  Phương pháp vấn đáp

–  Phương pháp điều tra, thăm dò

–  Phương pháp thực nghiệm 

–  Phương pháp thống kê số liệu, đối chiếu 

4. Phạm vi nghiên cứu đề tài.

 Các kĩ năng vẽ theo mẫu của học sinh khối 6

5. Đối tượng nghiên cứu đề tài:

Học sinh khối 6 trường trung học cơ sở Hồ Tùng Mậu

1. II. PHƯƠNG PHÁP TIẾN HÀNH
2. Cơ sở lí luận

Theo tinh thần chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học của ngành cùng với việc thay sách giáo khoa, chương trình trung học cơ sở nói chung môn mĩ thuật nói riêng và việc vận dụng các phương pháp dạy học tích cực vào giảng dạy phù hợp với đặc trưng bộ môn là một vấn đề bức thiết. Như chúng ta đã biết nội dung và phương pháp giảng dạy bao giờ cũng gắn bó với nhau, mỗi nội dung đòi hỏi một phương pháp thích hợp, các kỹ năng không thể được hình thành và phát triển bằng con đường truyền giảng thụ động. Muốn phát triển kỹ năng này, học sinh phải được hoạt động trong môi trường thực tế dưới sự hướng dẫn của giáo viên. Vì mục đích của môn mĩ thuật ở trường phổ thông nói chung và lớp 6 nói riêng chủ yếu là giáo dục thẩm mĩ, tạo điều kiện cho học sinh tiếp xúc, làm quen và thưởng thức vẻ đẹp của mẫu vật sẵn có quanh các em, cung cấp cho các em một lượng kiến thức cơ bản nhất định giúp các em hiểu được cái đẹp của đường nét, mảng hình, đậm nhạt, màu sắc, bố cục.  

2. Cơ sở thực tiễn 

 Ngay từ đầu năm học ……… Tôi đã thực hiện cuộc thăm dò đối với học sinh khối 6 trường trung học cơ sở Hồ Tùng Mậu. Qua đây tôi nhận thấy: 

2.1  Về phía học sinh: 

1. Các  em hiểu về vẽ theo mẫu còn hạn chế, chưa có thói quen quan sát, nhận xét hình, tỉ lệ đậm nhạt, nên không hào hứng với vẽ theo mẫu, nhìn chung kết quả bài vẽ còn yếu so với các phân môn khác, đạt dưới trung bình và trung bình nhiều hơn khá. Kết quả khảo sát chất lượng của bài vẽ theo mẫu đầu tiên được thống kê như sau: 

1. Học sinh xếp loại chưa đạt do các nguyên nhân sau: 

• Phần lớn các em vẽ là dùng thước kẻ
• Vẽ hình quá nhỏ so với khổ giấy, không dám vẽ lớn. 
• Mặt khác, học sinh chưa biết vận dụng các kiến thức của bài trước: luật xa gần, cách vẽ theo mẫu…

2.2 Về phía giáo viên : 

   Giáo viên chưa có nhiều kinh nghiệm giảng dạy, phương tiện phục vụ cho vẽ theo mẫu còn thiếu và mẫu vẽ chưa có quy chuẩn. Do vậy chưa khai thác được vẻ đẹp về bố cục, hình mảng, đậm nhạt, tương quan chung, nên chưa khích lệ được tinh thần hăng say học tập của học sinh. 

Từ những thực tiễn trên, tôi đã bắt tay vào nghiên cứu đề tài : 

“ Một số biện pháp dạy học nhằm nâng cao kĩ năng vẽ theo mẫu môn Mĩ thuật lớp 6 “

1. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

I. MỤC TIÊU

Từ khi lý luận dạy học ra đời bắt đầu hình thành những định nghĩa khác nhau về phương pháp dạy học, mỗi định nghĩa nhấn mạnh một vài khía cạnh nào đó, phản ánh sự phát triển nhận thức của các nhà khoa học, các nhà sư phạm về bản chất khái niệm phương pháp dạy học ở một thời kỳ xác định.

– Với mục tiêu chung và chương trình cụ thể, dạy học mĩ thuật ở THCS không chỉ là vẽ mà lấy hoạt động mĩ thuật để nâng cao hiểu biết cho học sinh giúp các em có thêm kiến thức, kĩ năng trong quá trình hoàn thiện nhân cách Đức – Trí – Thể – Mĩ. 

– Dạy học mĩ thuật ở bậc THCS có 4 phân môn chính:

     + Vẽ theo mẫu.

     + Vẽ trang trí.

     + Vẽ tranh.

     + Thường thức mĩ thuật

    – Trong các phân môn trên thì vẽ theo mẫu là phân môn tương đối khô cứng, khó tưởng tượng vì do cấu trúc của các đồ vật có sự thay đổi theo vị trí quan sát, theo đường tầm mắt và nhìn theo xa gần. Những điều đó đã được thể hiện qua khái niệm của phân môn “ vẽ theo mẫu là vẽ theo các vật mẫu đã được bày trước mặt thông qua suy nghĩ, cảm xúc của người vẽ nhằm diễn tả được cấu tạo, hình dáng, màu sắc, ánh sáng, đậm nhạt của vật mẫu. Do vậy bài vẽ của lớp sẽ không giống hệt nhau mà có thể chỉ giống trên những nét lớn – đặc điểm và hình dáng chung còn kích thước, đậm nhạt, bố cục…sẽ khác nhau, tuỳ thuộc vào vị trí, khả năng diễn tả, cảm thụ của người vẽ, và cuối cùng sẽ có bài vẽ đẹp, bài chưa đẹp, bài chưa đạt yêu cầu. Vẽ theo mẫu là phân môn mĩ thuật ở trường phổ thông, vẽ theo mẫu có vị trí quan trọng trong chương trình mĩ thuật, là phân môn cơ bản, vì vẽ theo mẫu có ảnh hưởng, tác dụng lớn đến vẽ trang trí, vẽ tranh và thường thức mĩ thuật. Ví dụ : khả năng quan sát, nhận xét, bố cục, vẽ hình.