SKKN Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 tuổi học tốt môn làm quen với tác phẩm văn học

1. MỞ ĐẦU
2. Lý do chọn đề tài.

Ngay từ khi còn nằm trong nôi trẻ thơ đã được nghe những lời ru, tiếng hát của bà, của mẹ. Lớn lên trẻ đã được làm quen với những làn điệu dân ca qua đài qua ti vi và được làm quen với một số tác phẩm văn học, những câu chuyện cổ tích. Mặc dù lúc này trẻ chưa biết chữ viết nhưng cô giáo chính là người mẹ hiền thứ hai mang lại cho trẻ những hiểu biết về thế giới xung quanh bằng những câu chuyện và bằng những lời thơ hay.

       Văn học là người bạn không thể thiếu đối với trẻ thơ nhất là lứa tuổi mẫu giáo. Nó đem lại những hiểu biết đầu tiên về cuộc sống xung quanh. Văn học nuôi dưỡng và phát triển ở trẻ trí tưởng tượng, sáng tạo nghệ thuật. Vì vậy đem tác phẩm văn học đến cho trẻ là một việc làm rất quan trọng và cần thiết.

Đối với trẻ mẫu giáo quá trình được tiếp xúc với tác phẩm văn học phải từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp. Để từ đó trẻ bộc lộ khả năng cảm thụ văn học của mình. Khả năng cảm thụ đó là sự phát triển trực tiếp của trẻ về các lĩnh vực: Phát triển nhận thức – phát triển ngôn ngữ và phát triển tình cảm kỹ năng xã hội. Tuy nhiên khi đưa tác phẩm đến cho trẻ đòi hỏi người giáo viên phải có những sáng tạo và lựa chọn những tác phẩm hay phù hợp với lứa tuổi, có ý thức giáo dục trẻ để từ đó đưa ra những phương pháp, biện pháp thích hợp nhằm giúp trẻ phát triển tốt khả năng cảm thụ văn học. 

Mặt khác, văn học cũng là người bạn không thể thiếu được đối với trẻ vì nó đem lại cho trẻ những hiểu biết đầu tiên về đời sống xung quanh của trẻ. Văn học còn nuôi dưỡng và phát triển ở trẻ trí tưởng tượng, sáng tạo nghệ thuật, mở rộng sự hiểu biết của trẻ về tầm quan trọng của con người, làm cho trẻ cảm nhận được vẻ đẹp của con người, của thiên nhiên, của những hiện tượng thẩm mỹ nhằm giáo dục tâm hồn trẻ và xác định được thái độ đúng đắn của trẻ về thế giới xung quanh.

       Ngoài ra, văn học còn có ý nghĩa rất lớn đối với việc giáo dục trẻ thơ. Là những giáo viên chăm sóc giáo dục trẻ, chúng ta cần biết lựa chọn và sử dụng một cách thích hợp các tác phẩm văn học để phát huy hết tác dụng của phương tiện này. Và làm thế nào để trẻ thực sự hiểu về các tác phẩm văn học, thể hiện được nội dung của tác phẩm và giáo viên cần làm gì để đưa văn học vào đời sống thực tế của trẻ. 

Trong công tác giảng dạy tôi thấy ở trường tôi cũng như ở rất nhiều trường mầm non khác đang thực hiện theo chương trình giáo dục mầm non mới. Tuy nhiên trong quá trình giảng dạy cũng như việc truyền thụ những kiến thức, kỹ năng cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học thì tôi thấy khả năng cảm thụ văn học của trẻ còn hạn chế, kết quả trên tiết học chưa cao. Vì vậy tôi thực hiện đề tài “Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 tuổi học tốt môn làm quen với tác phẩm văn học ở trường mầm non Sông Âm” để giúp trẻ lĩnh hội được cái hay, cái đẹp của tác phẩm văn học và qua đó mà phát triển toàn diện nhân cách của trẻ. Ngoài ra trong quá trình công tác, tôi cũng muốn nâng cao chất lượng chuyên môn, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, đúc rút được những kinh nghiệm quý báu cho công tác giảng dạy sau này trên cơ sở lý luận và thực tiễn vào hoạt động chăm sóc giáo dục hàng ngày.

2. Mục đích nghiên cứu.

  Nắm vững những yêu cầu, nội dung của việc dạy trẻ 5 – 6 tuổi làm quen với tác phẩm văn học để giúp trẻ học tốt hơn.

Góp phần tạo cơ sở cho việc hình thành những yếu tố đầu tiên của nhân cách, chuẩn bị tốt về mọi mặt cho trẻ trước khi trẻ vào lớp một.

Nâng cao hiệu quả quá trình chăm sóc giáo dục trẻ của lớp nói riêng và của nhà trường nói chung.

3. 3. Đối tượng nghiên cứu.

Một số biện pháp giúp trẻ 5 – 6 tuổi học tốt môn làm quen với tác phẩm văn học ở trường mầm non Sông Âm. 

4. Phương pháp nghiên cứu.

      Phương pháp phân tích tổng hợp lý thuyết: Thông qua các tài liệu sách, báo, tạp chí có liên quan đến vai trò của văn học đối với trẻ từ 5- 6 tuổi.

      Phương pháp điều tra: Điều tra khảo sát việc vận dụng môn “Làm quen với tác phẩm văn học” trong dạy học cho trẻ 5 – 6 tuổi.

     Phương pháp tổng hợp: Sau khi có đầy đủ các luận chứng của đề tài đã thu thập, được tôi tiến hành tổng hợp nội dung và đề xuất một số biện pháp, kinh nghiệm có tính khả thi về việc giúp trẻ học tốt môn làm quen với tác phẩm văn học.

Phương pháp thống kê, thực nghiệm, xử lý số liệu: Thống kê thực nghiệm trên trẻ, đánh giá kết quả được, so sánh kết quả trước và sau khi áp dụng biện pháp từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm.

1. NỘI DUNG.
2. Cơ sở lý luận.

M.Gorki đã từng nói: “Văn học giúp con người hiểu được bản thân mình, nâng cao niềm tin vào bản thân mình và làm nảy nở ở con người khát vọng hướng tới chân lý”.[ ] 

Có thể nói văn học là bộ môn học rất quan trọng đối với trẻ mầm non. Việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học góp phần rất lớn trong việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ: Dạy trẻ phát âm chính xác các âm tiếng mẹ đẻ, làm giàu vốn từ, phát triển khả năng diễn đạt rõ ràng, mạch lạc, sử dụng ngôn ngữ giọng điệu phù hợp với đối tượng và hoàn cảnh giao tiếp. Thông qua dạy trẻ các tác phẩm văn học còn rèn luyện cho trẻ kỹ năng đọc, kể diễn cảm, thể hiện tác phẩm dưới các hình thức khác nhau.

Ngoài ra, văn học còn góp phần không nhỏ vào việc giáo dục thẫm mỹ cho trẻ. Thông qua các tác phẩm văn học mà trẻ có thể cảm nhận được những vẻ đẹp trong mối quan hệ giữa người với người, vẻ đẹp trong các hành động cao thượng của các nhân vật trong tác phẩm qua đó còn giáo dục trẻ biết yêu quý người hiền lành, biết ơn và kính yêu ông bà, bố mẹ, anh chị em, bạn bè, biết nhường nhịn em nhỏ. Những tác phẩm viết về đề tài thiên nhiên còn tạo cho các em sự rung cảm với vẻ đẹp của tự nhiên…Chính vì vậy  M.L.Kalinine đã nói:“Văn học làm cho con người thêm phong phú, tạo khả năng cho con người lớn lên, hiểu được con người nhiều hơn”. []

Thông qua việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học chúng ta còn mở rộng nhận thức cho trẻ về thế giới xung quanh, bồi dưỡng cho trẻ những tình cảm lành mạnh, những ước mơ cao đẹp, giúp trẻ cảm nhận được vẻ đẹp trong tự nhiên, trong quan hệ xã hội và vẻ đẹp của ngôn ngữ văn học. Khi trẻ được tiếp xúc với tác phẩm văn học các em còn được làm quen với ngôn ngữ giàu đẹp của dân tộc. Đây là điều kiện để các em phát triển vốn từ, rèn luyện cách nói diễn cảm, cách nói giàu hình ảnh quen thuộc của cha ông như: Cách nói so sánh (Trăng hồng như quả chín), cách nói nhân hóa (Hoa yêu mọi người, nên hoa kết trái). Không những thế, ngay từ nhỏ các em đã làm quen với các thành ngữ: Bão tháng bảy, mưa tháng ba, đi đến nơi về đến chốn và các kiểu câu miêu tả câu cảm thán, câu hỏi…

Vì vậy việc nâng cao chất lượng dạy cho trẻ làm quen với tác phẩm văn 

học là vấn đề quan trọng trong hình thức đổi mới, hình thức tổ chức giáo dục trẻ mầm non. Thông qua những lời đọc kể của cô, kể chuyện cùng cô giáo, trẻ cảm nhận được giá trị nghệ thuật, nội dung phong phú trong các tác phẩm văn học, khơi gợi ở trẻ sự rung động, hứng thú đối với văn học, trẻ có ấn tượng về những cái hay, cái đẹp của tác phẩm qua các hoạt động mang tính chất nghệ thuật như: