SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3 – 4 tuổi làm quen với tác phẩm văn học thông qua tiết kể chuyện

1. MỞ ĐẦU    

 1.1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI:

“ Làm mẫu giáo tức là thay mẹ dạy trẻ. Muốn làm tốt trước hết phải yêu trẻ . Các cháu nhỏ hay quấy phải bền bỉ chịu khó mới nuôi dạy được các cháu . Dạy trẻ như trồng cây non, trồng cây non được tốt thì sau này các cháu thành người tốt . Dạy trẻ tốt thì sau này các cháu thành người tốt”.

Thấm nhuần lời dạy của Bác, công tác giáo dục đào tạo thế hệ măng non, những người chủ tương lai của đất nước đã, đang và sẽ là chủ trương lớn của toàn Đảng, toàn dân. Để thực hiện tốt mục đích giáo dục này, cấp học mầm non đã có những bước chuyển lớn nhằm góp phần đặt nền móng đào tạo con người phát triển toàn diện, có đủ sức khoẻ, đủ trí tuệ, tài năng, là những chủ nhân tương lai của đất nước, lái con tàu Việt Nam ra đại dương sánh vai các cường quốc năm châu thoả lòng Bác hằng mong ước.

Để đưa đất nước ta hội nhập và cạnh tranh quốc tế thắng lợi, để sánh vai với các cường quốc trên thế giới, để đất nước Việt Nam trường tồn và có vị trí xứng đáng trên trường quốc tế thì giáo dục đào tạo nhất thiết phải đào tạo những con người có tư duy sáng tạo, có thói quen tìm tòi và phát huy cái mới, có kỹ năng hợp tác, chia sẻ…Nói tóm lại là đào tạo nguồn nhân lực phục vụ phát triển kinh tế xã hội để tạo lập một xã hội Việt Nam văn minh hơn, sung túc hơn, an toàn hơn. Đứng trước xu thế đó ngành học mầm non là một mắt xích đầu tiên cực kỳ quan trọng của hệ thống giáo dục quốc dân là bậc học đặt nền móng cho sự hình thành và phát triển nhân cách của con người.

Như chúng ta đã biết “Ngôn ngữ là công cụ trực tiếp của tư duy” và một trong những môn học phát triển ngôn ngữ cho trẻ một cách tốt nhất, phong phú nhất  và “chất lượng” nhất đó là cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học. Ngoài ra cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học còn góp phần phát triển toàn diện nhân cách của trẻ.

Ngay từ khi còn nằm trong nôi được tắm trong những lời ru của bà, của mẹ, trẻ được sống trong một thế giới tràn ngập những lời ru, điệu hò, để lại trong đầu óc non trẻ của các em những ấn tượng đầu tiên về nhạc điệu, nhịp điệu…

Cùng với tiếng ru và những câu chuyện cổ tích yêu thương ấy trở thành tiếng nói thân thuộc của bà, của mẹ, nó gần gũi và là nguồn nước trong lành tưới mát tâm hồn con trẻ.

Văn học đem đến cho trẻ những điều tốt lành, những cảm xúc lành mạnh, những tình cảm cao đẹp, thái độ rõ ràng, biết căm ghét, phản kháng cái ác, cái xấu, biết đồng tình, chia sẻ hay thích thú khi gặp cái thiện, cái đúng. Mặt khác nó còn đáp ứng nhu cầu hiểu biết của trẻ  về thế giới thiên nhiên sinh động, hấp dẫn đó là cỏ cây, hoa lá muôn màu, muôn sắc. Đem đến cho trẻ những tình cảm nồng hậu đối với ông bà, cha mẹ, anh em, bạn bè. Nó tạo dựng phong cách sống và một số tố chất cần thiết cho trẻ.

Với vai trò đặc biệt quan trọng như vậy song thực tế trong các tiết dạy cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học chưa được quan tâm đúng mức, quá trình thực hiện theo chương trình “Giáo dục mầm non mới” còn lúng túng, áp dụng còn cứng nhắc. Trong văn học, trong thơ truyện được sử dụng bằng những từ ngữ nghệ thuật, trong sáng biểu cảm. Đó là cái đẹp của tiếng mẹ đẻ, từ đó ngôn ngữ của trẻ không những trong sáng, chính xác mà còn biểu cảm và diễn đạt mạch lạc, rõ ràng. Đó là cách để trẻ tiếp cận và sử dụng tốt tiếng mẹ đẻ.

Nắm được ý nghĩa và tâm quan trọng của môn làm quen với văn học, tôi đã nhận thức được rằng mình cần phải tìm tòi đưa ra được những nội dung phương pháp và hình thức dạy đổi mới để kích thích sự hứng thú, say mê của trẻ vào tiết học nhằm nâng cao hiệu quả giờ dạy, góp phần phát triển tính chủ động của trẻ. 

Trẻ ở lứa tuổi lên ba nói chung là nhỏ thì không nhỏ mà lớn thì cũng chưa hẳn là lớn. Vì thế việc phát triển tư duy và ngôn ngữ cho trẻ ở giai đoạn này rất  quan trọng. Trong quá trình dạy trẻ làm quen với văn học đòi hỏi người giáo viên phải giúp trẻ cảm nhận được giá trị nghệ thuật của bài thơ, câu chuyện có nghĩa ngữ nghệ thuật. Muốn thực hiện được những điều trên thì người giáo viên phải có một chất giọng hay tùy theo bài thơ và câu chuyện. Qua đó trẻ cảm nhận sâu sắc về bài thơ, câu chuyện một cách tích cực và trẻ sẽ thể hiện lại bằng tư duy và ngôn ngữ của chính mình.

Chúng ta đang sống trong những năm của thế kỷ XXI – thế kỷ của khoa học công nghệ hiện đại. Việc giáo dục con người hoàn thiện để sánh kịp thời đại luôn là vấn đề cấp thiết không chỉ của riêng các nhà giáo dục mà của toàn xã hội. Để đạt được sự hoàn thiện đó chúng ta không thể bỏ qua “thời thơ ấu” của mỗi con người. Trẻ em chính là trang sách mở đầu của mỗi cuộc đời, là nơi đặt những viên gạch đầu tiên xây dựng nền móng nhân cách của con người.

 Đối với trẻ mầm non, trẻ rất nhạy cảm với nghệ thuật ngôn từ. Âm điệu, hình tượng của các bài hát ru, đồng dao, ca dao, dân ca sớm đi vào tâm hồn tuổi thơ. Những câu chuyện cổ tích, thần thoại đặc biệt hấp dẫn trẻ. Chính vì vậy cho trẻ tiếp xúc với văn học là con đường phát triển ngôn ngữ cho trẻ tốt nhất, hiệu quả nhất.

 Vì vậy nên tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 3- 4 tuổi làm quen với tác phẩm văn học thông qua tiết kể chuyện”.

1.2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU

– Thông qua việc nghiên cứu, điều tra khảo sát thực tế tại lớp mẫu giáo 3 tuổi nhằm nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học thông qua tiết kể chuyện.

– Tìm ra biện pháp để tổ chức cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học

1.3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU

Với mong muốn làm nảy sinh khát vọng và kỹ năng sáng tạo của trẻ khi tiếp xúc tác phẩm văn học, một sản phẩm tinh thần, ngôn ngữ tinh tế để hình thành, bộc lộ tư tưởng, tình cảm, thế giới bên trong của trẻ. Và mong muốn nâng cao hiệu quả của việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học được tốt đối với độ tuổi 3 – 4 tuổi. 

1.4. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

1. Phương pháp nghiêm cứu lí luận:  Bản thân tôi luôn đọc và sử dụng các tài liệu liên quan đến đề tài gồm các văn bản, chỉ thị, kế hoạch thực hiện nhiệm vụ năm học của ngành, của trường Mầm Non Hoằng quý. Ngoài ra tôi luôn tham khảo các tài liệu trên mạng internet, học hỏi đồng nghiệp trong trường cũng như ở các trường khác.
2. Phương pháp nghiên cứu thực tiễn: 

Giáo viên phải luôn gần gũi trẻ, nắm bắt được nhu cầu của trẻ để từ đó đưa ra những kiến thức và nhu cầu phù hợp với trẻ.

Luôn quan tâm đến nhu cầu và khả năng nhận thức của trẻ để đưa ra những phương pháp phù hợp với trẻ.

1. Lập kế hoạch tổ chức cho trẻ hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học thông qua tiết kể chuyện:

– Tổ chức dạy trẻ ở mọi lúc mọi nơi

– Thực hiện chế độ sinh hoạt một ngày của trẻ

– Tổ chức cho trẻ hoạt động ngoài trời, đi dạo, tham quan

– Tổ chức cho trẻ được kể chuyện, đóng kịch. Sân khấu hóa trong một số hoạt động của trẻ.

1. Phương pháp khảo sát thiết dạy: 

Đây là phương pháp thực hiện nhằm khảo sát diễn biến của nhiều mối quan hệ trong quá trình cho trẻ làm quen với tác phâm văn học. Người nghiên cứu phải xác định mục đích đạt được một vài vấn đề nghiên cứu cụ thể, lựa chọn phương pháp khảo sát chất lượng.

1.5. NHỮNG ĐIỂM MỚI CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM:

– Hiện nay việc dạy học luôn tập trung và chú trọng vào chuyên đề giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Chính vì thế trong sáng kiến kinh nghiệm lần này tôi luôn chú trọng đến mọi hoạt động của trẻ và luôn đặt trẻ làm trung tâm.

– Ngoài ra tôi chú trọng đến việc ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt

động của trẻ.

2. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM