SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 5-6 tuổi

A.MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài :

Như chúng ta đã biết âm nhạc là loại hình nghệ thuật, là món ăn tinh thần không thể thiếu được đối với đời sống con người. Âm nhạc là một trong những  bộ môn nghệ thuật giáo dục con người, nhất là đối với trẻ. Lời ca và giai điệu của bài hát, bản nhạc sẽ giúp trẻ có những rung cảm mạnh mẽ. Từ đó, trẻ biết cảm nhận tác phẩm và trải nghiệm những cảm xúc, ý nghĩ của mình để dần biết khám phá sự đa dạng của cuộc sống. Âm nhạc có sức lay động tình cảm kỳ lạ, có thể đánh thức tâm hồn con người bằng những âm thanh nhẹ nhàng, bay bổng. Khi nghe những bài hát ru, chúng ta như được trở lại thưở ấu thơ, nằm trọn trong vòng tay của mẹ. Nghe những bài hát đồng dao như đang được chơi đùa cùng lũ trẻ ở sân đình. Những bản hành khúc tạo khí thế hào hùng, mãnh liệt…

‘‘Giáo dục âm nhạc trong trường mầm non là giáo dục cho trẻ lòng yêu âm nhạc, biết cảm thụ âm nhạc thông qua các hoạt động âm nhạc phong phú như: Ca hát, vận động, nghe hát, trẻ chơi âm nhạc…’’. Chính vì vậy, chúng ta có thể khẳng định rằng: Âm nhạc có một vai trò hết sức quan trọng đối với trẻ Mầm non nói chung và đặc biệt là trẻ ở lứa tuổi 5- 6 tuổi nói riêng, với trẻ mầm non Âm nhạc là phương tiện giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh, âm nhạc giúp giáo dục đạo đức trẻ, âm nhạc góp phần phát triển trí tuệ, âm nhạc góp phần phát triển thể chất, phát triển lời nói, quan hệ giao tiếp, trao đổi tình cảm. Trẻ có thể tiếp nhận âm nhạc ngay từ khi còn nằm trong nôi. Những lời ru à ơi của bà của mẹ, những câu hát mộc mạc, gần gũi đó ngấm vào máu thịt và nuôi lớn tâm hồn trẻ thơ của trẻ. Tình yêu gia đình, quê hương cũng lớn lên từ tiếng hát, lời ru đó.

Mặt khác, trẻ mầm non dễ xúc cảm, vốn ngây thơ, trong sáng nên rất dễ tiếp xúc với âm nhạc. Thế giới âm nhạc muôn màu không ngừng chuyển động tạo điều kiện cho trẻ phát triển toàn diện: Thể chất, trí tuệ, tình cảm, đạo đức, thẩm mĩ. Để hun đúc cho các bé có tâm hồn dân tộc, giáo dục nghệ thuật yêu thích những cái hay, cái đẹp trong cuộc sống. Là một giáo viên mầm non tôi luôn tâm huyết với nghề, mong muốn truyền đạt cho các bé thật nhiều kiến thức, giúp trẻ phát triển hết những khả năng vốn có và điều quan trong hơn cả là giáo viên phải biết nắm bắt được tâm sinh lý lứa tuổi của trẻ trong mối quan hệ với âm nhạc. Chính vì điều đó tôi đã suy nghĩ, tìm tòi và sáng tạo để tìm ra những cách thức hay, những phương pháp  giảng dạy tốt nhất cho bài giảng của mình đạt hiệu quả cao. Để giúp trẻ cảm nhận âm nhạc một cách đầy đủ cả về kiến thức và kỹ năng. Luôn đổi mới phương pháp, đổi mới hình thức, luôn luôn làm mới mỗi giờ lên lớp, luôn tạo sự hứng thú và kích thích trẻ khi tham gia hoạt động âm nhạc một cách thoải mái, đồng thời giúp trẻ có được đời sống âm nhạc phong phú. 

Nhận thức được điều đó, hiểu được vị trí, ý nghĩa và tầm quan trọng việc nâng cao giáo dục âm nhạc cho trẻ, từ thực tiễn đứng lớp tôi mạnh dạn tìm hiểu, nghiên cứu đề tài: “ Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi ở lớp lớn A2, Trường Mầm Non Thị Trấn Thống Nhất năm học ……….”  để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ mầm non và lấy đó làm kinh nghiệm giảng dạy cho mình.

1. Mục đích nghiên cứu:

– Đưa ra một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo 5- 6 tuổi.

III.  Đối tượng nghiên cứu 

  – Một số biện pháp nâng cao chất lượnggiáo dục âm nhạc cho trẻ Mẫu giáo 5- 6 tuổi., Lớp A2 trường mầm non TTTN năm học ………..

1. Phương pháp nghiên cứu:

– Phương pháp nghiên cứu lý luận..

         – Phương pháp thực hành trải nghiệm.

         – Phương pháp đàm thoại.

         – Phương pháp quan sát.

1. NỘI DUNG 
2. Cơ sở lý luận 

Như chúng ta đã biết:

“Trẻ em hôm nay, thế giới ngày mai” .

Mầm non là thế hệ tương lai của đất nước, là đối tượng được xã hội đặc biệt quan tâm, việc tạo cho trẻ một tâm hồn tươi sáng, một tấm lòng vị tha hết sức quan trọng trong quá trình phát triển nhân cách của trẻ.

Do đặc điểm tâm sinh lý ở lứa tuổi 5-6 chưa nhanh nhạy chỉ mới bắt đầu phát triển các hiện tượng tâm lý như tri giác, trí nhớ, tưởng tượng về cơ bản là sự nối tiếp sự phát triển ở lứa tuổi 4- 5 tuổi nhưng chất lượng mới hơn. Đây là thời điểm quan trọng để dạy trẻ thích nghi với các cảm xúc của mình.Ở tuổi 5-6 bé đang bước vào thế giới “ trẻ lớn” để kiểm soát và điều chỉnh cảm xúc tốt hơn.

Vì thế mà qua các tiết học nghệ thuật, âm nhạc…trẻ 5-6 tuổi được vận động nhiều hơn trẻ 4-5 tuổi nhưng mức độ tiếp thu của trẻ mẫu giáo lớn cảm thụ vẫn còn chưa nhanh. Bởi vậy giáo dục âm nhạc có ý nghĩa hết sức quan trọng trong quá trình trẻ học tập tại trường mầm non, là cái nôi đầu tiên đào tạo nhân cách con người của trẻ, là môn học giúp trẻ cảm nhận cái hay, cái đẹp của sự vật hiện tượng xung quanh và khám phá trải nghiệm những điều mới lạ trong cuộc sống, là phương tiện tích cực trong việc giáo dục cho trẻ về nhiều mặt: Thẩm mỹ, trí tuệ, ngôn ngữ, thể chất….

Âm nhạc trong xã hội chúng ta rất đa dạng và phong phú nhưng tất cả đều bắt nguồn từ cuộc sống, lao động, tập tục sinh hoạt và được nuôi dưỡng từ “người mẹ” âm nhạc dân gian Việt Nam. Âm nhạc đã có một vị trí quan trọng, được coi là một trong những phương tiện hiệu quả nhất để góp phần thực hiện nhiệm vụ giáo dục đạo đức, thẩm mĩ, tạo cơ sở hình thành  nhân cách cho trẻ. 

Âm nhạc là  nhưng tất cả đều bắt nguồn từ cuộc sống,nhu cầu của cuộc sống, là món ăn tinh thần không thể thiếu được đối với đồi sống của con người. Âm nhạc là ngôn ngữ chung của nhân loại. Nếu thiếu âm nhạc thì chẳng khác gì thiếu ánh sáng của mặt trời.

Giáo dục âm nhạc ở trường mầm non, bước đầu trẻ được tiếp cận với văn hóa vủa loài người nên cần cho trẻ làm quen với những hình thức nghệ thuật mang tính dân tộc rõ nét như: ca dao,đồng dao, trò chơi dân gian, hát ru, dân ca các vùng miền. Âm nhạc là phương tiện sắc bén để bồi dưỡng tình cảm, tình yêu quê hương…cho mọi người nói chung và cho trẻ em nói riêng.  Quá trình trẻ tiếp xúc và hoạt động âm nhạc như: nghe cô hát, trẻ tự ca hát, nhảy múa,  vận động, chơi các trò chơi âm nhạc… sẽ hình thành ở trẻ những yếu tố của một nhân cách phát triển toàn diện, hài hoà. Ở những năm đầu tiên, những phản ứng vui vẻ của trẻ khi nghe âm nhạc vẫn còn mơ hồ, thậm chí nhiều khi còn lẫn lộn giữa âm nhạc với các âm thanh khác nhau ở  xung quanh. Khi trẻ bước vào tuổi mẫu giáo, nhất là trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi thì trẻ bắt đầu cảm nhận được giai điệu của những bài hát. Tuy nhiên lòng  yêu thích âm nhạc ở trẻ lại ở nhiều mức độ khác nhau. Có trẻ yêu âm nhạc đến say mê, có cháu lại rất thờ ơ khi giai điệu âm nhạc vang lên….Và mức độ khác nhau ấy phần lớn do hoàn cảnh cuộc sống, do giáo dục của người lớn xung quanh. Chính vì vậy tôi đã quyết định nghiên cứu, tìm mọi cách, mọi hình thức để trẻ yêu thích và đến gần âm nhạc một cách dễ dàng hơn. 

Đối với trẻ thơ, âm nhạc có thể ví như nguồn sữa mẹ nuôi dưỡng tinh thần của bé ngay từ khi lọt lòng và âm nhạc có vai trò đặc biệt trong giai đoạn trẻ ở tuổi mầm non. Những giai điệu vui tươi, trầm bổng, sự phong phú của âm hình, tiết tấu và màu sắc âm thanh của các thể loại âm nhạc đưa con trẻ vào thế giới của cái đẹp một cách hấp dẫn và thú vị. 

Âm nhạc là phương tiện góp phần phát triển giáo dục thể chất cho trẻ. Khi trẻ hát và vận động theo nhạc gợi lên những thay đổi của nhịp tim, mạch, trao đổi máu, giãn nở hô hấp làm cơ thể mềm dẻo, khéo léo… 

Và điều quan trọng nữa, âm nhạc tạo cơ hội cho trẻ được thể hiện cảm xúc của mình và kích thích sự hiểu biết văn hóa của các vùng miền trên thế giới. Bởi chính ở đây, âm nhạc được coi như một phương tiện đưa thế giới tới tâm hồn trẻ, giáo dục toàn diện nhân cách trẻ. Âm nhạc là phương tiện góp phần hình thành cho trẻ phẩm chất đạo đức. Bởi khi tác động đến tình cảm của trẻ, âm nhạc đã