SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 5 – 6 tuổi

1. Phần mở đầu
2. Lý do chọn đề tài 

Âm nhạc là nhu cầu cuộc sống, là món ăn tinh thần không thể thiếu được đối với đời sống con người. Âm nhạc là ngôn ngữ chung của nhân loại. Nếu cuộc sống mà thiếu âm nhạc thì chẳng khác gì thiếu ánh sáng mặt trời. Đặc biệt đối với trẻ mầm non thì những nốt nhạc trầm bổng, những giai điệu mượt mà vui tươi, trong trẻo của các tác phẩm âm nhạc như là dòng sữa ngọt ngào nuôi dưỡng cho tâm hồn trẻ thơ, qua đó giúp trẻ phát triển toàn diện nhân cách của mình.

 Âm nhạc đồng thời cũng là phương tiện giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh, phát triển lời nói, quan hệ giao tiếp, trao đổi tình cảm… Đối với trẻ, âm nhạc là thế giới kì diệu đầy cảm xúc. Trẻ có thể tiếp nhận âm nhạc ngay từ khi còn nằm trong nôi. 

Trẻ mầm non dễ xúc cảm, vốn ngây thơ, trong sáng, nên tiếp xúc với âm nhạc là nhu cầu không thể thiếu. Thế giới âm thanh muôn màu không ngừng chuyển động tạo điều kiện cho trẻ phát triển các chức năng tâm lí, năng lực hoạt động và sự hiểu biết của trẻ. Hơn nữa, trong chương trình giáo dục mầm non, “Giáo dục âm nhạc” là một lĩnh vực nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích, là nguồn cảm hứng mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ thuật. 

Khi được giáo viên Mầm non sử dụng âm nhạc một cách có có mục đích, phù hợp sáng tạo sẽ hỗ trợ trẻ thu nhận kinh nghiệm tích cực và tạo cảm giác hưng phấn, vui tươi. Giáo viên có thể chơi đàn guitar, organ hay bật nhạc không lời êm dịu làm nhạc nền trong khi đang diễn ra các hoạt động khác cuả trẻ (giờ ăn, chơi ở các góc chơi, chơi ngoài trời, trẻ làm bài tập theo nhóm, giờ tạo hình…). Ca hát và nghe nhạc giúp trẻ duy trì tập trung, phấn khởi trong khi hoạt động. 

Trẻ mẫu giáo thích hát theo lời bài hát, hay đung đưa người theo tiếng nhạc có giai điệu êm dịu, vui tươi, nhộn nhịp. Ngoài ra, giáo viên còn sử dụng âm nhạc để ổn định lớp, nhóm, vào bài, chuyển tiếp các phần trong giờ học hoặc chuyển từ hoạt động này sang hoạt động khác để tạo sự hứng thú, thư giãn, gây sự chú ý cho trẻ. 

Trong thực tế, “Giáo dục âm nhạc” đã trở thành một hoạt động không thể thiếu đối với trẻ Mầm non. Bước đầu trẻ được tiếp cận với nền văn hóa của loài người nên cần cho trẻ làm quen với những hình thức nghệ thuật mang tính dân tộc rõ nét như: ca dao, hát ru, dân ca, các trò chơi đồng dao. Âm nhạc là phương tiện sắc bén để bồi dưỡng tình cảm dân tộc. 

Do đó, trong nhiều sáng tác bài hát cho trẻ, các nhạc sĩ cũng đã khai thác âm điệu, tiết tấu dân ca các miền làm phong phú nguồn giai điệu để trẻ dễ tiếp thu. Việc sử dụng các trò chơi dân gian, hát cho trẻ nghe dân ca càng thể hiện rõ ý thức dân tộc trong giáo dục âm nhạc. Đối với trẻ 5 – 6 tuổi thì giáo dục âm nhạc không chỉ dừng lại ở việc cô dạy trẻ hát và múa đơn giản mà phải tổ chức hát, múa dưới nhiều hình thức và luôn đi cùng với đồ dùng, đồ chơi âm nhạc. 

Bên cạnh đó, giáo dục âm nhạc luôn được thực hiện phù hợp với chế độ sinh hoạt cả ngày ở trường của trẻ có ý nghĩa lớn như: Giáo dục âm nhạc được tích hợp vào các môn học làm quen văn học, làm quen chữ viết, hoạt động tạo hình, làm quen với toán, thể dục buổi sáng… Nhờ đó mà cuộc sống của trẻ thêm vui vẻ, hồn nhiên. 

Muốn thực hiện tốt việc giáo dục âm nhạc, giáo viên phải có khả năng, kiến thức âm nhạc, biết biểu diễn, vì hiệu quả giáo dục ảnh hưởng trực tiếp tới trẻ. Vì thế, giáo viên cũng cần phải biết đặc điểm tâm sinh lí của trẻ trong mối quan hệ với âm nhạc, đặc điểm cơ quan phát âm của trẻ… để có phương pháp dạy thích hợp. Giáo viên cần phải biết truyền đạt, biết thể hiện thật hấp dẫn và phù hợp với trẻ.

Chính vì điều đó, tôi đã luôn trăn trở, tìm tòi và sáng tạo, để tìm ra những cách thức hay, những phương pháp tốt nhất cho bài giảng của mình. Bằng tất cả sự nỗ lực, cố gắng, tôi đã tìm ra được những phương pháp hữu hiệu nhất để phục vụ tốt nhất cho hoạt động của mình. Xuất phát từ những lý do nêu trên, tôi mạnh dạn lựa chọn đề tài “ Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 5 – 6 tuổi trường mầm non Krông Ana” để nghiên cứu và áp dụng nhằm nâng cao chất lượng dạy và học cho trẻ.

2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài

Mục tiêu của đề tài: Nhằm tìm ra những biện pháp phù hợp với trẻ, với yêu cầu nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ, phát huy tính tích cực, sáng tạo năng lực cảm nhận nghệ thuật âm nhạc của trẻ, giáo dục trẻ phát triển toàn diện.

Nhiệm vụ của đề tài: Đề tài giải quyết mâu thuẫn giữa việc tổ chức của giáo viên, giáo viên chưa linh hoạt và nhẹ nhàng, trẻ chưa tích cực, còn thụ động khi hoạt động với việc giáo viên phải làm sao để nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc một cách hợp lý mà mang lại hiệu quả tích cực nhất.

3. Đối tượng nghiên cứu

– Đối tượng nghiên cứu của đề tài này là một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 5 – 6 tuổi 

4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu

– Phạm vi nghiên cứu là một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục âm nhạc cho trẻ 

– Phạm vi đối tượng: Học sinh lớp lá 2 (5 – 6 tuổi) trường mầm non Krông Ana 

– Phạm vi thời gian: Năm học ……….

5. Phương pháp nghiên cứu

+ Phương pháp điều tra.

+ Phương pháp nghiên cứu lý thuyết.

+ Phương pháp nghiên cứu tài liệu.

+ Phương pháp nghiên cứu thực tiễn.

+ Phương pháp quan sát hoạt động của đồng nghiệp.

+ Phương pháp kiểm tra đánh giá chất lượng.

1. Phần nội dung
2. Cơ sở lí luận

Âm nhạc là một trong các bộ môn nghệ thuật giáo dục cái đẹp cho trẻ. Lời ca, giai điệu của các bài hát, bản nhạc đã giúp trẻ tưởng tượng, học nói lên cảm xúc của mình, trẻ thấy được mình có thể diễn tả những ý nghĩ, những mơ ước, những cảm xúc mạnh mẽ.

Thông qua âm nhạc trẻ sẽ linh họat, mạnh dạn, thông minh qua việc sáng tạo các động tác minh họa kết hợp khi hát và rèn luyện cho trẻ, khi vận động theo nhạc sẽ thúc đấy sự vận động cơ thể, sự nhanh nhẹn khéo léo, bền bỉ và dẻo dai qua các động tác.

Trong giáo dục âm nhạc, điều quan trọng không phải là dạy trẻ hát chuẩn xác, rõ ràng một cách đơn giản mà trẻ phải được tham gia các hoạt động âm nhạc như nghe nhạc, vận động theo nhạc, múa, trò chơi âm nhạc.

 Âm nhạc có sức lay động tâm hồn mạnh mẽ, không có gì có thể đánh thức tâm hồn con người bằng âm nhạc. Âm nhạc chân chính có giá trị nghệ thuật cảm hóa mọi người cùng hướng tới cái đẹp. Trong đó, có cái đẹp về cách ứng xử, giao tiếp với ông bà, cha mẹ, cô giáo, bạn bè và những người trong cộng đồng.

Song âm nhạc không chỉ đơn thuần là để vui chơi, giải trí mà còn thúc đẩy sự phát triển trí tuệ của trẻ. Tuy nhiên lòng yêu thích âm nhạc ở các cháu lại ở nhiều mức độ khác nhau. Có cháu yêu đến độ say mê, có cháu lại rất thờ ơ khi nhạc vang lên. Và mức độ yêu âm nhạc phần lớn do hoàn cảnh cuộc sống, giáo dục của người lớn xung quanh. 

Cho nên giáo dục âm nhạc là phương tiện giáo dục thẩm mỹ, giáo dục đạo đức, góp phần phát triển trí tuệ và có sự tác động lớn đến sự phát triển tâm sinh lí của trẻ. Âm nhạc đối với trẻ là thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc.

Tất cả những nội dung trên cần được tiến hành thường xuyên đối với trẻ. Đặc biệt để nâng cao chất lượng, sự yêu thích âm nhạc đối với trẻ giáo viên phải tự tạo