SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động góc cho trẻ 4- 5 tuổi tại trường mầm non

MỤC LỤC

1. LỜI MỞ ĐẦU

1.1. Lý do chọn đề tài.

Trẻ em là hạnh phúc của gia đình, là tương lai của đất nước. Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn dành cho các cháu thiếu niên, nhi đồng tình thương yêu và quan tâm đặc biệt. Với Bác, trẻ em là những mầm non, những người chủ tương lai của đất nước. Bác nói: “Cái mầm có xanh thì cây mới vững, cái búp có xanh thì lá mới tươi quả mới tốt, con trẻ có được nuôi dưỡng giáo dục hẳn hoi thì dân tộc mới tự cường tự lập”. [1]

Như chúng ta đã biết,giáo dục mầm non là bậc học đầu tiên của hệ thống giáo dục quốc dân có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc đặt nền móng cho sự hình thành và phát triển nhân cách con người. [2]

Ở trẻ mầm non tư duy và sự tập trung của trẻ còn hạn chế, trẻ không thể tiếp thu các kiến thức một cách bài bản và có hệ thống như trẻ ở phổ thông. Vì thế cần tạo cho trẻ môi trường để trẻ được hoạt động, trải nghiệm, vui chơi, từ đó trẻ có thể tiếp thu kiến thức một cách nhẹ nhàng tự nhiên hơn. Đối với trẻ mầm non thì vui chơi có vai trò quan trọng nhất đối với sự phát triển của trẻ, vui chơi là hoạt động chủ đạo, là phương tiện giáo dục và phát triển toàn diện cho trẻ, ảnh hưởng tới tâm tư, nhận thức, tình cảm và hành vi đạo đức của trẻ. Bên cạnh đó thông qua vui chơi, hành động chơi với những mối quan hệ bạn bè cùng chơi giúp trẻ tiếp thu những kinh nghiệm xã hội, và mở ra một chặng đường phát triển mới về chất. Đó là giai đoạn đầu tiên của quá trình hình thành nhân cách, là phương tiện để phát triển toàn diện nhân cách. Trong đóhoạt động góc trong trường mầm non là phương tiện phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ, thể chất. Trẻ chơi chủ yếu do nhu cầu và khả năng của trẻ, nhu cầu muốn bắt chước, muốn làm người lớn, nhưng khả năng và sức lực của trẻ chưa đủ để làm người lớn do đó trẻ giải tỏa nhu cầu đó dưới hình thức là hoạt động góc. Vì thế chúng ta cần thấy được việc tổ chức cho trẻ hoạt động là cực kì quan trọng và có ý nghĩa giáo dục to lớn.Tổ chức hoạt động góc chính là tổ chức cuộc sống của trẻ, trò chơi là phương tiện để trẻ học làm người. Giáo viên mầm non cần là người hướng dẫn tổ chứccho trẻ chơi các trò chơi dưới nhiều hình thức khác nhauđể trẻ có thể hoạt động một cách vui vẻ và thoải mái nhất.

Thực tế của lớp tôi đang dạy là lớp mẫu giáo 4 – 5 tuổi cho thấy. Trẻ rất thích hoạt động góc nhưng khả năng tự hoạt động, phối hợp giữa các nhóm chơi của trẻ chưa thật sự tự nhiên hòa quyện vào nhau, mối quan hệ giữa các nhóm chơi rời rạc, chưa gắn kết, chưa có tác động tương hỗ qua lại. Điều này ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ. Mặt khác giáo viên còn lúng túng trong việc tìm ra các biện pháp tổ chức hoạt động vui chơi hợp lý, phù hợp với lứa tuổi, đồng thời cần tạo môi trường chơi phong phú, đa dạng, kích thích khả năng tư duy và tính sáng tạo của trẻ.

Từ những lý do trên, với mong muốn tạo ra môi trường chơi hấp dẫn lôi cuốn trẻ, để tạo mọi cơ hội cho trẻ được trải nghiệm, hoạt động giao tiếp, suy ngẫm, trao đổi, thỏa mãn nhu cầu vui chơi, giúp trẻ chiếm lĩnh kiến thức. Tôi đã mạnh dạn tìm tòi và chọn đề tài “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động góc cho trẻ 4- 5 tuổi tại trường mầm non Nga Hưng Huyện Nga Sơn” nhằm đáp ứng nhiệm vụ mới của trường cũng như ngành giáo dục đề ra. 

1.2.Mục đích nghiên cứu.

Nhằm nâng cao chất lượng tổ chức hoạt động góc, phát huy tính tích cực chủ động đáp ứng nhu cầu vui chơi giúp trẻ phát triển toàn diện.

         Xác định rõ tầm quan trọng của hoạt động góc và trên thực tế chất lượng hoạt động góc của lớp tôi, lớp 4-5 tuổi. Đánh giá được khả năng hoạt động góc của từng trẻ để biết được những điểm mạnh, điểm còn hạn chế, từ đó tìm ra nguyên nhân và đề xuất giải pháp tốt nhất để nâng cao chất lượng hoạt động góc trong thời gian sắp tới. 

1.3. Đối tượng nghiên cứu.

Nghiên cứu về nâng cao chất lượng hoạt động góc cho trẻ 4-5 tuổi và rút ra được kinh nghiệm, giải pháp khi tổ chức hoạt động góc cho trẻ tại nhóm lớp.

1.4. Phương pháp nghiên cứu.

          Đề tài sử dụng một số phương pháp nghiên cứu sau: 

+ Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết: đọc và sử dụng các tài liệu, sách báo, tạp chí giáo dục mầm non, mạng internet có liên quan đến đề tài.

+ Phương pháp khảo sát thực tiễn: khảo sát các hoạt động của trẻ trong lớp để nhận biết khả năng tiếp thu, nhận thức và giao tiếp của trẻ.

+ Phương pháp thu thập thông tin: trao đổi với đồng nghiệp, với phụ huynh của trẻ để nắm bắt về đặc điểm tâm sinh lý của trẻ và hoàn cảnh gia đình, điều kiện khách quan để từ đó cô giáo có những biện pháp phù hợp hiệu quả.

+ Phương pháp thực hành trải nghiệm: Tổ chức các hoạt động vui chơi bằng nhiều hình thức khác nhau, trẻ được tham gia hoạt động trải nghiệm nhiều.

+ Phương pháp toán học: thống kê số liệu.

2. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

2.1. Cơ sở lý luận 

Hoạt động vui chơi được nhìn nhận với phương diện như là phương tiện để giáo dục nhân cách cho trẻ mầm non.Vui chơi của trẻ là một hoạt động phản ánh sáng tạo độc đáo, thực hiện tác động qua lại giữa trẻ với trẻ, trẻ với môi trường xung quanh; trong vui chơi trẻ nhận thức được thế giới xung quanh, khi chơi các trò chơi trẻ lĩnh hội kinh nghiệm xã hội của người lớn một cách tự nhiên, lĩnh hội những kiến thức, những kỹ năng, kỹ xảo, những phương thức hành động, những chuẩn mực đạo đức, những nguyên tắc sống…

Theo Skiner: “Bản chất việc học của trẻ nhỏ là thông qua sự bắt chước và quan sát người khác, biến các hành vi quan sát được thành của mình và tái tạo lại các hành vi. Tổ chức hoạt động góc cho trẻ mẫu giáo và tạo ra các tình huống giáo dục là yếu tố quan trọng trong sự tăng trưởng và phát triển của trẻ. Với trẻ em, chơi là hình thức cơ bản giúp trẻ phát triển  khả năng suy nghĩ và sự giao tiếp của trẻ”.

Nhà tâm lý học Lêônchiep khẳng định: “hoạt động vui chơi mà trung tâm là trò chơi đóng vai theo chủ đề là hoạt động chủ đạo của trẻ mẫu giáo.Thông qua trò chơi giúp trẻ hình thành và phát triển cấu trúc tâm lý trong nhân cách của trẻ. Hoạt động chơi gây ra những biến đổi về chất có ảnh hưởng quyết định đến sự hình thành nhân cách trẻ mẫu giáo và chơi là tiền đề cho hoạt động học tập ở lứa tuổi tiếp theo”.

Chơi góc là một hoạt động không nhằm tạo ra sản phẩm mà chỉ để thỏa mãn nhu cầu được chơi của trẻ. Trẻ lứa tuổi 4 – 5 tuổi đã tham gia chơi độc lập, biết chia sẻ mục đích, ý tưởng chơi, cùng nhau hoàn thành và quyết định những gì muốn chơi. Trẻ biết giao tiếp liên kết giữa các nhóm chơi với nhau qua việc chơi và khám phá tại các góc chơi. Vì vậy để nâng cao hoạt động góc giáo viên cần nắm chắc phương pháp và có nhiều biện pháp linh hoạt để gây hứng thú cho trẻ khi tham gia hoạt động góc.

Như vậy với những ý nghĩa rất quan trọng như trên hoạt động góc có giá trị rất lớn trong việc phát triển toàn diện nhân cáchcủa trẻ mẫu giáo và đã trở thành phương tiện để giáo dục trẻ em, nócó giá trị không nhỏ quyết định sự thành công trong việc phát triển Tình cảm – Xã hội – Thẩm mỹ – Thể chất – Ngôn ngữ – Nhận thức. Hay nói cách khác nó là phương tiện giáo dục không thể thiếu nhằm phát triển toàn diện nhân cách và trí tuệ cho trẻ ở trường mầm non .

2.2. Thực trạng của vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm.

2.2.1. Thuận lợi:

Trường mầm non Nga Hưng Huyện Nga Sơn nằm ở vị trí trung tâm xã, giao thông đi lại thuận lợi. Trường được công nhận trường mầm non Đạt chuẩn Quốc gia. Nhiều năm qua trường đã liên tục đạt danh hiệu trường tiên tiến cấp Huyện. 

Ban giám hiệu và đội ngũ giáo viên thường xuyên được tiếp cận và bồi dưỡng học hỏi kinh nghiệm nâng cao trình độ chuyên môn, nắm bắt  kịp thời các chương trình đổi mới. 

Trong lớp được trang bị đồ dùng đồ chơi đầy đủ, trẻ ngoan và nghe lời cô giáo.

Nhà trường thường xuyên phát động các phong trào làm đồ dùng và sưu tầm đồ dùng, đồ chơi để giáo viên có cơ hội tạo nên nhiều đồ chơi đẹp hiệu quả cho trẻ hoạt động.

Năm học ………tôi được phân công giảng dạy tại lớp 4-5 tuổi, bản thân trực tiếp chăm sóc nuôi dạy trẻ, là điều kiện tốt để tôi tìm hiểu và giảng dạy trẻ một cách phù hợp và hiệu quả hơn.

2.2.2. Khó khăn:

Bên cạnh những thuận lợi trên, trong thực tế Trường mầm non Nga Hưng Huyện Nga Sơn cũng còn gặp nhiều khó khăn về đồ dùng đồ chơi ở các nhóm lớp, mặc dù đã được nhà trường trang bị nhưng số lượng chưa đáp ứng cho việc dạy và học theo kế hoạch của giáo viên đề ra.Đầu năm học lớp tôi vẫn còn một số khó khăn như:

Đồ chơi cho trẻ hoạt động trải nghiệm khám phá còn hạn chế, đồ chơi tự tạo chưa nhiều.