SKKN Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tin học 6

PHẦN 1. ĐẶT VẤN ĐỀ

1. Lý do chọn đề tài:

Trong thời đại hiện nay, thời đại của nền kinh tế tri thức. Trong đó yếu tố con người trở thành nguồn nhân lực quan trọng cho sự phát triển của đất nước và phương tiện cho sự phát triển đó chính là tri thức công nghệ. Tin học đóng vai trò then chốt cho sự sáng tạo, mở đường, thúc đẩy cho sự phát triển các ngành các lĩnh vực khác. Nhận thức được điều đó Đảng và Nhà nước đã chính thức đưa bộ môn tin học vào các nhà trường giảng dạy từ năm 2006 cho đến nay.

Môn Tin học cũng giống như nhiều môn học khác ở trường THCS, nó có một vị trí đặc biệt không thể thiếu được trong thời đại hiện nay. Tin học 6 là cơ sở để hình thành kiến thức, kỹ năng thực hành máy tính của bộ môn Tin học ở cấp THCS, giúp các em tìm kiếm được kiến thức và kỹ năng mới, bài tập thực hành tin học là công cụ hữu hiệu để kiểm tra kiến thức, kỹ năng của học sinh. Giúp giáo viên phát hiện được trình độ của học sinh, làm bộc lộ những khó khăn sai lầm của học sinh trong học tập tin học. Đồng thời có biện pháp giúp các em mở mang kiến thức, giáo dục tư tưởng đạo đức, kỹ năng cho học sinh ngay từ những ngày đầu tiên. Như vậy thông qua môn Tin học 6 học sinh được rèn về kiến thức, kỹ năng, kỹ xảo, về đạo đức và tư duy thực hành, từ đó gây hứng thú học tập và nghiên cứu bộ môn đối với học sinh trong những năm tiếp theo.

Qua các năm giảng dạy, tôi nhận thấy bộ môn Tin học là một bộ môn mới ở trường THCS, các trường THCS trên địa bàn hầu như coi Tin học chỉ là môn học tự chọn và chưa được quan tâm đến vì nhiều lí do khách quan. Trong dạy học môn tin, tôi nhận thấy nếu có một phương pháp tốt sẽ rất dễ gây hứng thú cho học sinh vì học sinh luôn muốn học những điều mới lạ, học sinh rất thích làm quen và khám phá máy tính, có thể nhận thấy đây là một điều kiện thuận lợi cho giáo viên. Tuy nhiên với chương trình tin học đòi hỏi sự linh hoạt rất cao của các giáo viên, sự nhạy bén, tư duy có sự quan sát và sáng tạo và kỹ năng sử dụng máy tính của học sinh để giải quết vấn đề. Vì vậy đòi hỏi phải tìm ra phương pháp giảng dạy để học sinh dễ hiểu, dễ dàng tìm được sự móc nối giữa các kiến thức, kỹ năng thực hành, như học sinh ở trường THCS Trần Mai Ninh. Với những lí do như trên tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tin học 6 ở trường THCS Trần Mai Ninh”.

2. Mục đích nghiên cứu:

Xác định cơ sở thực tiễn của một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục đổi mới phương pháp dạy học – lấy người học làm trung tâm.

Tìm ra những phương pháp mới dựa trên cơ sở khoa học để truyền thụ kiến thức cho học sinh thêm sinh động và thực tế hơn, đặc biệt đối với chương trình Tin học là phần kiến thức mới và trừu tượng đòi hỏi học sinh phải có sự tư duy, sáng tạo và kỹ năng thực hành trong giải quyết vấn đề cho học sinh trường THCS Trần Mai Ninh.

Để nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường, thì phải nâng cao được chất lượng từ các bộ môn, trong đó có môn tin học. Làm thế nào để học sinh lĩnh hội được kiến thức từ nhiều hướng, nhiều khía cạnh khác nhau từ lý thuyết và từ thực tế thực hành học sinh hiểu được kiến thức, có những tư duy, sáng tạo dẫn tới ham học hỏi, yêu thích môn học, mà học sinh trường THCS Trần Mai Ninh đang cần. Từ thực tế đó ta thấy được việc cần thiết phải có sự đổi mới phương pháp trong giảng dạy và đó cũng là điều cần để có sáng kiến “Một số biện pháp nâng chao chất lượng môn Tin học 6 ở trường THCS Trần Mai Ninh”.

3. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu:

– Phạm vi: Nghiên cứu thực tế học sinh lớp 6 trường THCS Trần Mai Ninh.

– Đối tượng: Nghiên cứu biện pháp nâng cao chất lượng môn Tin học 6 ở trường THCS Trần Mai Ninh.

4. Phương pháp nghiên cứu:

• Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý luận: Nghiên cứu các văn bản, chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, các tài liệu sách báo có liên quan đến vấn đề nghiên cứu để xây dựng cơ sở lý luận cho đề tài.
• Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Phương pháp điều tra, khảo sát, phỏng vấn, trao đổi, phương pháp quan sát sư phạm.
• Phương pháp thống kê…

PHẦN 2.  GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

1. CƠ SỞ LÍ LUẬN

Công nghệ thông tin là một trong các phương tiện quan trọng nhất của sự phát triển, đang làm biến đổi sâu sắc đời sống kinh tế, văn hoá, xã hội, giáo dục của thế giới hiện đại, trong đó có Việt Nam. Chúng ta đang ở thời đại thông tin kĩ thuật số, thời đại Internet. Đảng và Nhà nước đã có những chủ trương chính sách đầu tư và phát triển về ứng dụng công nghệ thông tin như:

– Chỉ thị số 58-CT/TW của bộ chính trị về đẩy mạnh ứng dụng và phát triển CNTT trong sự nghiệp công nghiệp hoá – hiện đại hoá đã chỉ rõ: “Ứng dụng và phát triển CNTT là một nhiệm vụ ưu tiên trong chiến lược phát triển kinh tế – xã hội, là phương tiện chủ lực để đi tắt đón đầu, rút ngắn khoảng cách phát triển so với các nước đi trước”.

– Chỉ thị số 29/2001/CT-BGD&ĐT của Bộ GD&ĐT về tăng cường giảng dạy, đào tạo và ứng dụng CNTT trong ngành giáo dục đã chỉ rõ: Nâng cao nhận thức về vai trò của CNTT; ứng dụng và phát triển CNTT trong giáo dục và đào tạo sẽ tạo một bước chuyển cơ bản trong quá trình đổi mới nội dung, chương trình, phương pháp giảng dạy, học tập và quản lí giáo dục.

Phấn đấu thực hiện các mục tiêu cụ thể của ngành là: Tổ chức tốt việc dạy và học tin học ở tất cả các cấp học, bậc học, ngành học nhằm phổ cập tin học trong nhà trường,…

Đặc trưng của môn Tin học là khoa học gắn liền với công nghệ, do vậy dạy học Tin học một mặt trang bị cho học sinh kiến thức khoa học về Tin học, phát triển tư duy thuật toán, rèn luyện kĩ năng giải quyết vấn đề, mặt khác phải chú trọng đến rèn luyện kĩ năng thực hành, ứng dụng, tạo mọi điều kiện để học sinh được thực hành, nắm bắt và tiếp cận những công nghệ mới của Tin học phục vụ học tập và đời sống. Nội dung chương trình của môn Tin học hiện hành ở các trường phổ thông đã đáp ứng được những yêu cầu trên.

Bên cạnh đó, ứng dụng CNTT vào giảng dạy là những chủ chương của ngành Giáo dục, trong đó có thể kể đến như giáo án điện tử, mô phỏng các ví dụ, thí nghiệm trực quan… như đã từng áp dụng, trên cơ sở đó kết hợp với thao tác trên các thiết bị thực tế với kỹ năng thực hành trên thiết bị máy tính như bộ môn Tin học. Từ kết quả thao tác thực tế, thực hành của học sinh qua mỗi tiết học, học sinh có thể tự mình đánh giá kiến thức tiếp thu bài của mình, của bạn kết hợp tự đánh giá của giáo viên đối với mỗi học sinh. Qua đó học sinh có thể tự điều chỉnh quá trình học tập của mình để lĩnh hội tri thức một cách đầy đủ và tốt nhất, giáo viên cũng điều chỉnh được hoạt động dạy của mình, dẫn đến nâng cao chất lượng bộ môn Tin học trong nhà trường.