SKKN Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động khám phá khoa học cho trẻ 4 – 5 tuổi

MỤC LỤC

1. Mở đầu

          1.1. Lý do chọn đề tài:

          Môi trường là tập hợp tất cả các yếu tố tự nhiên và xã hội bao quanh con người, ảnh hưởng tới con người và tác động đến các hoạt động sống của con người như không khí ,nước, độ ẩm sinh vật, xã hội loài người và các thể chất.

          Đối với con người môi trường là cả một thế giới bao la rộng lớn, có bao điều thú vị, hấp dẫn có thể ví nó như một kho tàng kiến thức vô tận mà con người luôn ước ao tìm hiểu, nghiên cứu, để chinh phục, để cải tạo và bảo vệ môi trường nhằm phục vụ cho chính cuộc sống con người.

Tâm lý học và giáo dục đã chứng minh hình ảnh “Thu nhỏ” của quá trình nhận thức loài người. Muốn cho trẻ em phát triển và trưởng thành , thì nhất định phải có sự tác động giáo dục của người lớn, ngay từ khi cất tiếng khóc chào đời nhưng thế giới xung quanh trẻ chứa đựng biết bao điều mới lạ hấp dẫn, có những điều tưởng như bình thường, giản dị ấy thì đối với trẻ mẫu giáo lại là những điều hết sức mới lạ và lý thú, con người và cảnh vật xung quanh trẻ đều khoác lên mình một màu sắc xúc cảm đối với trẻ. Trẻ dễ ngạc nhiên, dễ bị lôi cuốn vào những bài thơ, câu đố, những trò chơi, những vật thật… Chính môi trường tự nhiên đã mang lại cho trẻ những điều tốt đẹp và đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc giáo dục trẻ. Giúp trẻ phát triển về mọi mặt như: Đức, trí, thể, mỹ.[1]

   Trong quá trình khám phá  với môi trường xung quanh trẻ thực hiện các thao tác trí tuệ: Quan sát, nhận xét, phân tích, tổng hợp, từ đó tư duy của trẻ được phát triển giúp trẻ dễ dàng biểu đạt những suy nghĩ của mình bằng ngôn ngữ trong giao tiếp, vui chơi, học tập, lao động, và cũng là. Phương tiện để trẻ giao tiếp và làm quen với môi trường xung quanh, môi trường xã hội để trẻ giao lưu, học hỏi và bày tỏ nguyện vọng của mình và đồng thời là công cụ giúp trẻ tư duy. 

Trẻ ở lứa tuổi mầm non rất thích tìm hiểu, khám phá môi trường xung quanh bởi thế giới xung quanh có biết bao điều mới lạ, hấp dẫn trẻ tò mò muốn biết, muốn được tìm hiểu và khám phá. Trong quá trình khám phá với môi trường xung quanh trẻ phải sử dụng tích cực các giác quan, nhờ vậy mà các cơ quan cảm giác phát triển, khả năng cảm nhận của trẻ nhanh và chính xác hơn, do đó trẻ dễ ghi nhớ, nhớ lâu và dễ tái hiện. 

Dựa trên đặc điểm tâm sinh lí, nhận thức của trẻ mẫu giáo nói chung và trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi nói riêng các nhà tâm lí học, giáo dục học đã chỉ ra rằng, quá trình tìm hiểu môi trường xung quanh được tổ chức mang tính chất khám phá, trải nghiệm theo phương thức “ Học mà chơi, chơi bằng học”[2] là phù hợp hơn cả đối với trẻ. Trẻ được làm quen với môi trường xung quanh, trẻ sẽ có tâm hồn trong sáng hồn nhiên, cởi mở, có lòng nhân hậu có tình yêu thương với người thân (ông, bà, cha, mẹ bạn bè…) Có lòng yêu quê hương đất nước, yêu người lao động biết giữ gìn sản phẩm lao động, yêu quý và bảo vệ thiên nhiên, bảo vệ những truyền thống tốt đẹp của dân tộc. Không những thế nó còn góp phần hình thành ở trẻ những xúc cảm tích cực và tích luỹ những tri thức, kinh nghiệm trong cuộc sống làm cơ sở để trẻ dễ dàng lĩnh hội nội dung giáo dục của các hoạt động vui chơi, lao động, học tập…

Là giáo viên trực tiếp giảng dạy lớp 4-5 tuổi tôi thấy trẻ chưa hứng thú để khám phá môi trường xung quanh do vốn từ của trẻ chưa nhiều và đặc biệt trẻ dân tộc thiểu số nói tiếng chung chưa thành thạo nên việc hình thành các biểu tượng về môi trường xung quanh rất khó khăn. Xuất phát từ thực tế này tôi đã mạnh dạn tìm ra một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi ở trường tôi khám phá khoa học một cách có hiệu quả . Với những biện pháp mà tôi  tiến hành sẽ giúp trẻ 4 – 5 tuổi say mê, hứng thú hơn trong việc khám phá khoa học để từ đó hình thành những kiến thức cơ bản nhất về các sự vật, hiện tượng xung quanh làm nền tảng giúp trẻ 4 – 5 tuổi có thêm kiến thức để trẻ tham gia các hoạt động khác dễ dàng, thuận tiện hơn.