SKKN Một số biện pháp phát huy tính tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4 – 5 tuổi

1. MỞ ĐẦU
2. Lý do chọn đề tài:

Âm nhạc đối với trẻ thơ là một thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc, nó như một bài thuốc giúp cho trí tuệ của trẻ phát triển toàn diện ngay từ buổi đầu đời, đồng thời Âm nhạc cũng tác động tích cực tới việc xây dựng tình cảm, xúc cảm, chứa đựng với một tâm hồn trong sáng vui tươi của ở trẻ. Và điều đó có thể khẳng định chính âm nhạc tác động vào con người từ khi đứa trẻ còn nằm trong bụng mẹ và người mẹ đã chuẩn bị về tinh thần, thể chất và tâm sinh lí cho con yêu của mình bằng việc cho thai nhi tiếp xúc với âm nhạc nhằm kích thích cho trí não phát triển, hoàn thiện về thể chất, giúp cho đứa con của mình thông minh trong sáng ngay từ khi trong bụng mẹ và sớm hoàn thiện hơn về mọi mặt. 

Trong chương trình giáo dục Mầm non, âm nhạc được xem là một bộ môn nghệ thuật hết sức gần gũi với trẻ, là hoạt động được trẻ yêu thích, là nguồn hứng thú mạnh mẽ để trẻ cảm thụ nghệ t huật và nó còn là phương tiện thiết thực cho các hoạt động giáo dục khác giúp trẻ phát triển về tâm lý bền vững về trí tuệ, giúp trẻ có một tương lai tươi sáng, bền vững về tình cảm, tình yêu thương con người, yêu thiên nhiên và đặc biệt là tình yêu quê hương đất nước, từ đó giúp trẻ phát triển hoàn thiện và đầy đủ về nhân cách sau này của trẻ. 

 Giáo dục âm nhạc trong trường Mầm non là một loại hình nghệ thuật để khơi nguồn cảm hứng trong tâm hồn của trẻ, qua các hoạt động âm nhạc trong trường mầm non như: Ca hát, vận động, nghe hát, trò chơi âm nhạc… Đặc biệt đối với trẻ 4 – 5 tuổi, trẻ đã có một cảm xúc về âm nhạc rất mạnh, ghi lại được nhiều ấn tượng đẹp và phát triển cao độ thị hiếu âm nhạc cho trẻ. Ở lứa tuổi này chính là điểm khởi đầu linh hoạt nhất, sáng tạo nhất trong thế giới âm nhạc.

Có thể thấy rằng, thực chất hoạt động âm nhạc trong trường Mầm non Thị trấn 2 nói chung và lớp 4 – 5 tuổi B do tôi phụ trách nói riêng thì việc giáo dục âm nhạc đã là một hoạt động được thực hiện thường xuyên liên tục và được lồng ghép trong các hoạt động của trẻ, nó là chính là trung tâm cầu nối giữa hoạt động này với hoạt động khác và nó là nguồn hứng thú mạnh mẽ nhất để trẻ tham gia vào các hoạt động. Khi tôi tổ chức các giờ âm nhạc cho trẻ ở lớp, tôi  thấy trẻ lớp tôi có rất nhiều cháu hứng thú và có khả năng cảm thụ âm nhạc rất tốt, tôi nhận thấy được sự vui tươi, hồn nhiên nhí nhảnh ngộ nghĩnh và đáng yêu của các bé khi tiếng nhạc vang lên. Tuy nhiên khi trẻ ca hát tôi thường nhận thấy một số trẻ đôi lúc có phần không chính xác về giai điệu hoặc về lời ca, một số cháu còn sợ khi đứng trên sân khấu biểu diễn, hoặc cũng có những cháu thờ ơ với âm nhạc, có những trẻ bịt tai, ngồi ì…Mặt khác kỹ năng ca hát của trẻ còn hạn chế về giọng, về hơi, về âm vực tiết tấu…vì thế nó làm giảm đi tính nghệ thuật của bài hát. Ngoài ra cơ quan phát âm của trẻ chưa thực sự hoàn chỉnh, âm phát ra yếu, hơi, tính nghệ thuật trong âm nhạc mang tính tự do… 

  Vậy làm thế nào để tạo cho trẻ có cảm hứng trong các hoạt động âm nhạc? Cũng như tạo ra được những giờ âm nhạc kích thích, lôi cuốn được tất cả trẻ tham gia? Trẻ có thể hát hay hơn, hát chính xác, sáng tạo trong một tác phẩm âm nhạc cũng như tham gia các hoạt động âm nhạc một cách tích cực hứng thú và khiến âm nhạc luôn đọng lại trong tâm trí của mỗi trẻ là điều mà bản thân tôi luôn băn khoăn, trăn trở và suy nghĩ.

Chính vì những lý do trên mà năm học này tôi đi sâu nghiên cứu ”Một số biện pháp phát huy tính tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4 – 5 tuổi B, trường Mầm non Thị Trấn 2”. Với mong muốn góp một phần nhỏ bé công lao của mình vào việc giáo dục trẻ hoạt động âm nhạc một cách linh hoạt, sáng tạo hơn, vui tươi hơn. đồng thời nâng cao chất lượng nhận thức về giáo dục thẩm mỹ cho trẻ.

1. Mục đích nghiên cứu:

Nắm vững yêu cầu, nội dung của việc phát huy tính tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4 – 5 tuổi B.

Nghiên cứu tìm kiếm thế giới âm nhạc trẻ thơ nhằm phát huy tính tích cực tham gia các hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ, từ đó đưa ra một số biện pháp nhằm giúp trẻ mạnh dạn, tự tin trong hoạt động âm nhạc ở trẻ mẫu giáo 4 – 5 tuổi B, trường Mầm non thị trấn 2.

Làm phong phú thêm nền văn hóa âm nhạc qua các thể loại âm nhạc dân gian của trẻ thơ.

Là cơ sở hình thành các kỹ năng âm nhạc, tố chất âm nhạc, bên cạnh đó phát huy, giữ gìn và lưu truyền được bản sắc văn hóa âm nhạc dân gian Việt Nam cho trẻ. 

III. Đối tượng nghiên cứu:

Một số biện pháp phát huy tính tích cực trong hoạt động giáo dục âm nhạc cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4 – 5 tuổi B trong trường mầm non Thị Trấn 2, năm học: ……….

1. Phương pháp nghiên cứu:

– Phương pháp nghiên cứu:

Nghiên cứu tài liệu sách, báo, băng đĩa… để thu thập các cơ sở lý luận, để phân tích tổng hợp tìm hiểu đặc điểm tâm lý, sở thích, phát hiện tài năng, năng khiếu của trẻ trong âm nhạc.

– Phương pháp điều tra thực tiễn và thu thập thông tin:

Điều tra, khảo sát tình hình thực tiễn ở trẻ, các yếu tố âm nhạc về chủ quan, khách quan tác động trên trẻ, những kết quả đạt được, những hạn chế, tồn tại và nguyên nhân, từ đó sẽ lựa chọn các biện pháp phù hợp phát huy tính tích cực trong giáo dục âm nhạc cho trẻ.

– Phân tích, thống kê, thực nghiệm và sử lý số liệu

Đánh giá kết quả, phân tích kết quả, sử lý số liệu phù hợp và so sách kết quả trước và sau khi áp dụng biện pháp.

– Phương pháp tổng kết kinh nghiệm thực tiễn

Các biện pháp tích cực trong sáng kiến, phù hợp tâm sinh lý lứa tuổi 4 – 5 tuổi B. Sẽ được áp dụng vào thực tiễn hiệu quả.

1. NỘI DUNG CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2. Cở sở lý luận.

Âm nhạc có một ý nghĩa rất quan trọng trong đời sống con người, đặc biệt là đối với trẻ em. Các nghiên cứu khoa học cho thấy âm nhạc giúp trẻ em thông minh hơn, tự tin hơn và có cuộc sống tươi đẹp hơn. Đây là kết luận rút ra từ cuộc nghiên cứu do bộ giáo dục Mỹ thực hiện trong 10 năm với khoảng 25000 trẻ em với các môn nghệ thuật, đặc biệt là âm nhạc giúp cho trẻ em tiến bộ rõ rệt trong các môn học…Tạo điều kiện để cho bé tiếp xúc với âm nhạc, học âm nhạc nghĩa là chúng ta đã tạo cho cơn cơ hội để có một nền học vấn toàn diện không chỉ về khoa học mà còn cả về nghệ thuật, về cái đẹp và tâm hồn trẻ thơ vì thế sẽ phong phú, đằm thắm và sâu sắc hơn

Một nhà soạn nhạc người Đức Robers Schumann đã từng nói rằng “Nhiệm vụ cao quí nhất của âm nhạc là chiếu sáng vào những cõi sâu thẳm trong trái tim mỗi con người” Thật vậy, như chúng ta đã biết âm nhạc đã tác động vào trái tim của mỗi chúng ta ngay từ khi còn nằm trong nôi qua tiếng à ơi, lời ru ngọt ngào của bà của mẹ…Chính cái bắt đầu ấy đã vô hình chung đưa tâm hồn trẻ thơ hòa vào âm nhạc, mà dường như là một thế giới kỳ diệu đầy cảm xúc. Hay nói một cách khác, tâm hồn trẻ thơ luôn trong sáng và luôn luôn vui vẻ chính vì vậy việc tiếp xúc với âm nhạc là điều không thể thiếu đối với trẻ. 

Giáo dục âm nhạc trong trường Mầm non khi trẻ bước vào tuổi mẫu giáo, đặc biệt là trẻ từ 4 tuổi trở lên thì trẻ đã cảm nhận được những bài hát và những điệu nhạc, giúp cho trí tưởng tượng, sáng tạo của trẻ bay xa, sự tập trung chú ý, khả năng biểu diễn và hứng thú của trẻ được nâng lên. Tuy nhiên lòng yêu thích âm nhạc ở mỗi trẻ lại ở nhiều mức độ khác nhau. Có trẻ yêu đến độ say mê dù ở đâu hay bất cứ hoàn cảnh nào chỉ cần có tiếng nhạc vang lên là trẻ dường như quên tất cả để hòa mình vào âm nhạc, nhưng cũng có những cháu lại rất thờ ơ, tỏ ra vô cảm với âm nhạc. Và mức độ yêu âm nhạc phần lớn do hoàn cảnh cuộc sống, giáo dục của người lớn xung quanh. Nhận thức điều đó tôi, chúng ta cần làm gì? Tổ chức ra sao? Để đưa âm nhạc vào các hoạt động giáo dục như thế nào có hiệu quả? Cần giúp gì cho âm nhạc đi vào cuộc sống trẻ thơ như món ăn