SKKN Một số giải pháp phát triển năng lực tự quản của học sinh THPT

PHẦN I: MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Đất nước ta đang trên đà đổi mới và hướng tới mục tiêu phát triển bền vững. Bởi vậy, Đảng và Nhà nước đang đặc biệt chú trọng tới sự phát triển của giáo dục và một trong những nhiệm vụ cơ bản của giáo dục hiện nay là hình thành và phát triển nhân cách cho học sinh một cách toàn diện. Vậy làm thế nào để nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện? Tôi thiết nghĩ, khâu quan trọng là vấn đề giáo dục ý thức tự quản cho học sinh ngay từ khi vào lớp 10 ở trường THPT.
Thứ nhất, đối với học sinh THPT lứa tuổi đang và muốn tự khẳng định mình trước mọi người, lứa tuổi mà ở đó đặc điểm sinh lí khá phát triển, trí tuệ biến đổi cả về chất và lượng. Các em biết quan sát nhạy bén và cảm nhận tinh tế, tư duy trừu tượng ở mức cao nhưng lại rất dễ thay đổi tính nết, dễ sa ngã và bị lôi kéo.
Thứ hai, trong thời đại 4.0 hiện nay, học sinh THPT cần được trau dồi tư tưởng vững vàng, có nghị lực vượt khó trong học tập và đời sống, bản thân các em không thể là những con người thụ động, ngoan ngoãn, chỉ biết vâng lời rập khuôn một cách máy móc mà thực sự phải biết làm chủ bản thân, ý thức được việc mình làm, làm việc chủ động, sáng tạo để có hiệu quả phù hợp nhất với lợi ích của cộng đồng. Để làm được điều đó chúng ta phải tạo ra cơ hội để các em tập duyệt, rèn luyện tính tự giác, tự quản, năng động, tự sáng tạo ngay từ khi đang ngồi trên ghế nhà trường, tránh trường hợp nảy sinh tâm lý ỷ lại, thụ động.
Thứ ba, thực chất của việc giáo dục ý thức tự quản của học sinh là quá trình từng bước chuyển hóa tâm huyết, nhiệt tình của thầy cô thành ý thức tự giác đầy trách nhiệm và hứng thú của học sinh biến lớp học của những cá nhân thành tập thể học sinh biết tự quản. Trong chuyên môn, chúng ta đang sôi nổi thực hiện PPGD tích cực, lấy học trò làm trung tâm, thì trong công tác chủ nhiệm chúng ta không thể để tồn tại mãi cách giáo dục thụ động, máy móc: thầy là trung tâm của tất cả, còn trò cứ mãi mãi thụ động.
Chính vì vậy, phải đổi mới, phải thực sự lấy học trò làm trung tâm, không chỉ trong chuyên môn mà cả trong công tác chủ nhiệm. Phải biến quá trình giáo dục thành tự giáo dục, tự ý thức, tự quản lấy chính mình, tổ, lớp mình. Chỉ có như thế nhân cách học sinh mới được xác lập bền vững. Chất lượng giáo dục của chúng ta mới không bị tụt hậu, mới sánh ngang tầm các nước trong khu vực, mới đáp ứng được những yêu cầu ngày càng cao của cuộc sống hiện đại.
Từ thực trạng nêu trên, tôi chọn đề tài “Một số giải pháp phát triển năng lực tự quản của học sinh THPT” để giúp các em đi vào nề nếp hơn, ý thức tự giác, tự quản cao hơn và giúp các em phát triển theo hướng tích cực hơn.

2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục đích
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng vai trò, nhiệm vụ của giáo viên chủ nhiệm lớp đối với công tác giáo dục học sinh để đề ra những giải pháp hợp lý nhằm phát huy tính tự quản của học sinh ở trường THPT.
2.2. Nhiệm vụ
– Tạo nên sự đồng thuận, thân thiện giữa giáo viên chủ nhiệm, cha mẹ học sinh và các em học sinh.
– Đề ra những giải pháp hiệu quả và cụ thể việc áp dụng nhằm nâng cao ý thức tự quản cho học sinh THPT.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
Học sinh trường THPT Nguyễn Duy Trinh
4. Phương pháp nghiên cứu
Để giải quyết nhiệm vụ của đề tài, chúng tôi đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau đây:
– Phương pháp nghiên cứu lý luận;
– Phương pháp điều tra;
– Phương pháp phân tích số liệu;
– Phương pháp tổng kết kinh nghiệm;
– Phương pháp thử nghiệm.
5. Kế hoạch nghiên cứu
Đề tài được thực hiện từ tháng 3 năm học 2021 đến tháng 4 năm học 2022.
1. Cơ sở lý luận

PHẦN II: NỘI DUNG
Chương I. Cơ sở lý luận và thực tiễn của đề tài

– Xây dựng tập thể lớp vững mạnh là yêu cầu giáo dục bắt buộc của tất cả các trường trung học phổ thông, đó cũng là nhiệm vụ quan trọng của giáo viên chủ nhiệm. Một tập thể lớp vững mạnh sẽ là động lực thúc đẩy mọi hoạt động khác nhất là hoạt động học tập của nhà trường. Bên cạnh đó khi giáo viên làm tốt công tác chủ nhiệm và có phương pháp tốt thì sẽ tạo điều kiện và có thời gian để bồi dưỡng và hoàn thành tốt chuyên môn của mình.
– Trong những năm gần đây cùng với việc thay đổi sách giáo khoa cũ bằng sách giáo khoa mới, việc thay đổi một số phương pháp trong dạy học là rất cần thiết. Song song với việc đổi mới ấy, việc quản lí giáo dục học sinh cũng rất quan trọng, đặc biệt vai trò của giáo viên chủ nhiệm trong công tác giáo dục học sinh. Chúng ta phải biến quá trình giáo dục thành tự giáo dục, tự ý thức, tự quản lấy chính mình, tổ và lớp của mình thì chất lượng giáo dục mới bền vững, không bị tụt hậu, đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của cuộc sống hiện đại.
– Để làm tốt công tác chủ nhiệm trước hết giáo viên chủ nhiệm phải nắm rõ nhiệm vụ của mình trong điều lệ trường phổ thông vì giáo viên chủ nhiệm có một vị trí quan trọng trong việc giáo dục tư tưởng, ý thức đạo đức học sinh, tạo điểm nhấn góp một phần trong phong trào xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực. Do đó, giáo viên chủ nhiệm là một trong những nhân tố thúc đẩy sự hình thành nhân cách của học sinh, mang lại một phần kết quả rèn luyện đạo đức, học tập của các em.
– Học sinh THPT trong độ tuổi mới lớn, rất thích hoạt động, ham hiểu biết, muốn thể hiện mình. Các em không chỉ ước ao khám phá bí mật thế giới xung quanh, mà còn muốn khám phá chính bản thân mình. Hàng ngày, không em nào không nảy sinh ý thức muốn tự khẳng định mình, chứng tỏ mình, và cũng muốn tập thể công nhận mình. Xây dựng lớp học tự quản không những thoả mãn tâm lý này của các em mà còn tạo cho các em cơ hội để được trải nghiệm, chia sẻ và được nuôi dưỡng, rèn luyện, phát triển theo hướng tích cực.
1.1. Vị trí của giáo viên chủ nhiệm lớp
Ở trường THPT, trong mỗi lớp học đều có một giáo viên chủ nhiệm lớp. Giáo viên chủ nhiệm lớp là người được BGH bổ nhiệm, chịu trách nhiệm quản lý công tác giáo dục và đào tạo học sinh ở lớp mình phụ trách, là người chịu toàn bộ trách nhiệm trước BGH và nhà trường về mọi vấn đề thuộc lớp mình.
– Giáo viên chủ nhiệm là thay mặt hiệu trưởng, hội đồng nhà trường và cha mẹ học sinh quản lý toàn diện học sinh lớp mình phụ trách. Điều này đòi hỏi giáo viên chủ nhiệm vừa quản lý tập thể học sinh, vừa quan tâm đến từng cá nhân trong lớp về mọi phương diện: Tư tưởng, học tập, tu dưỡng, lao động và sinh hoạt tập thể.

– Giáo viên chủ nhiệm lớp là người lãnh đạo, tổ chức, điều hành, kiểm tra mọi hoạt động và các mối quan hệ ứng xử thuộc lớp mình phụ trách theo đúng chương trình và kế hoạch của nhà trường.
– Giáo viên chủ nhiệm là nhân vật chủ đạo để hình thành nhân cách cho từng học sinh trong tập thể lớp.
– Giáo viên chủ nhiệm lớp là cầu nối là nhân vật trung gian thiết lập các mối quan hệ hai chiều: Nhà trường – tập thể học sinh, tập thể học sinh – xã hội. Như vậy, một mặt giáo viên chủ nhiệm lớp vừa là đại diện cho nhà trường để giáo dục học sinh, vừa đại diện cho tập thể học sinh để liên lạc với nhà trường. Mặt khác giáo viên chủ nhiệm phải làm cho quan hệ giữa tập thể học sinh với xã hội trở nên gắn bó hơn.
1.2. Chức năng của giáo viên chủ nhiệm lớp
– Giáo viên chủ nhiệm là người xây dựng, tổ chức tập thể lớp mình thành đơn vị vững mạnh, đoàn kết.
– Giáo viên chủ nhiệm tổ chức điều khiển, lãnh đạo các hoạt động giáo dục của tập thể lớp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Việc này thể hiện trong việc hình thành bộ máy tự quản của lớp, phân công trách nhiệm cho từng cá nhân, các tổ, nhóm đồng thời tổ chức thực hiện các hoạt động theo kế hoạch giáo dục đã xây dựng hàng năm.
– Giáo viên chủ nhiệm luôn là người giữ vai trò chủ đạo trong việc phối hợp các lực lượng giáo dục, thiết lập và phát triển các mối quan hệ với các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường để giáo dục học sinh.
– Giáo viên chủ nhiệm luôn là cố vấn đắc lực cho các tổ chức đoàn thể của học sinh trong lớp, cụ thể giáo viên chủ nhiệm sẽ tham mưu cho Chi Đoàn thanh niên của lớp lập kế hoạch hoạt động, chọn ra ban chấp hành chi đoàn, tổ chức các nội dung hoạt động và phối hợp với ban cán sự lớp xây dựng tập thể, đem lại hiệu quả giáo dục tốt nhất.
1.3. Những phẩm chất chủ yếu của giáo viên chủ nhiệm
– Giáo viên chủ nhiệm phải có nhân cách toàn vẹn thể hiện qua việc nhận thức, có thái độ và hành vi cá nhân phù hợp với chuẩn mực xã hội và phát huy truyền thống đạo đức của dân tộc (hiếu học, tôn sư trọng đạo)
– Có lòng nhân ái, nhất là đối với học sinh, người già, trẻ em, người thiệt thòi bất hạnh…
– Yêu nghề, say sưa với công tác giáo dục.
– Có tinh thần trách nhiệm và lòng tự trọng cao, có lương tâm nghề nghiệp vững vàng.
– Khiêm tốn, cầu tiến, tích cực tự hoàn thiện không ngừng.
– Mẫu mực, trung thực trong cuộc sống.

1.4. Những năng lực sư phạm cần thiết đối với giáo viên chủ nhiệm
– Có tầm hiểu biết rộng về văn hoá chung.
– Có tri thức sâu sắc, hiện đại về môn học phụ trách ở lớp chủ nhiệm.
– Có khả năng sáng tạo trong công tác giáo dục, dạy học.
– Có khả năng thu thập, tích luỹ tri thức, để ngày càng nâng cao hoặc mở rộng tầm hiểu biết của mình.
– Có khả năng kích hoạt, gây hào hứng nhằm khơi dậy sự hứng thú và động cơ học tập và rèn luyện đạo đức ở học sinh.
– Giáo viên chủ nhiệm cần tự trang bị cho mình nhiều thủ thuật lôi cuốn đa dạng để khi cần có thể tung ra trước học sinh nhằm tạo sự gần gũi, thân mật giữa cô và trò, giữa trò với trò.
– Có sự thành thạo trong các kỹ năng sư phạm như:
+ Giao tiếp sư phạm trước đám đông hay đối xử cá biệt.
+ Biểu lộ và kiềm chế các cảm xúc, tình cảm khi cần thiết.
+ Diễn đạt, trình bày các vấn đề có logic, tính truyền cảm có thuyết phục của một nhà giáo, tri thức khoa học liên môn, tri thức xã hội.
+ Ứng xử các tình huống sư phạm.
+ Lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo các hoạt động trong công tác chủ
nhiệm.
2. Cơ sở thực tiễn
– Hiện nay công tác chủ nhiệm mặc dù được chú ý đến nhưng chưa có phương pháp, nhiều giáo viên chỉ chú tâm vào bồi dưỡng chuyên môn mà xem nhẹ công tác chủ nhiệm.
– Giáo viên chủ nhiệm chưa thấy hết được vị trí và chức năng của mình.
– Các giáo viên chủ nhiệm chưa có phương pháp tối ưu, hoặc có dùng một số phương pháp trong công tác chủ nhiệm nhưng không hiệu quả nhất là đối với các giáo viên trẻ mới ra trường.
– Trong công tác chủ nhiệm chỉ chú tâm vào việc rèn luyện, không chú ý đến việc xây dựng tập thể lớp vững mạnh. Do vậy một số lớp mặt dù là lớp tiên tiến, được xếp thứ hạng cao trong trường nhưng lại không phải là một tập thể lớp vững mạnh, chưa phát huy hết vai trò của tập thể.
Thực tiễn hiện nay ở trường THPT Nguyễn Duy Trinh, công tác chủ nhiệm được BGH chú trọng và quan tâm, nhà trường đã thành lập riêng một nhóm giáo viên chủ nhiệm, để hàng tuần, hàng tháng sinh hoạt, và có thể họp đột xuất nếu cần thiết, mục đích là cùng nhau tháo gỡ khó khăn của lớp, chia sẻ kinh nghiệm, tạo nên sự dân chủ.

3. Nguyên nhân
– Học sinh đang ở lứa tuổi rất ưa hoạt động, ham hiểu biết, ham học hỏi tìm tòi nhưng cũng rất hiếu động, thích làm theo ý mình.
– Do tâm lý lứa tuổi nên nhiều học sinh còn e ngại khi tham gia các hoạt động tập thể, một số học sinh có tâm lý bỏ cuộc, một số em ở nhà được gia đình tạo tâm lý chỉ cần học thật tốt, mọi việc đã có bố mẹ lo nên khi sống trong tập thể lớp có nhiều khó khăn.
– Môi trường mới, các em cần sự quan tâm của giáo viên chủ nhiệm để giáo dục và hướng dẫn cho các em ý thức học tập và rèn luyện sẵn sàng vượt qua mọi khó khăn, thử thách, giáo dục cho các em ý thức xây dựng tập thể đoàn kết. Cần thời gian để giúp các em ở các lớp khác nhau hòa nhập cộng đồng trường học, tạo sự gắn kết cho một tập thể mới. Tuyên truyền cho các em hiểu biết về truyền thống của nhà trường, gương người tốt việc tốt của nhà trường để các em có tinh thần nổ lực phấn đấu, làm tốt nhiệm vụ của người học sinh.
– Ban cán sự lớp chưa biết cách tổ chức tốt công tác tự quản, chưa biết cách phân công công việc cụ thể cho các thành viên trong tổ, trong lớp; chưa biết tự truy bài, giúp đỡ, hộ trợ lẫn nhau trong học tập.
– Học sinh chưa biết tự quản ở những buổi chào cờ, những tiết sinh hoạt cuối tuần, các buổi lao động, ngoại khóa…
– Học sinh chưa biết tổ chức tốt một tiết sinh hoạt lớp.

Chương II. Biện pháp thực hiện và kết quả đạt được
1. Lựa chọn, bồi dưỡng Ban cán sự lớp
Làm thế nào tiêu tốn thời gian không nhiều mà lớp chủ nhiệm vẫn đạt chất lượng toàn diện, bền vững, đích thực. Một thực tế không thể phủ nhận: Hiện nay rất nhiều giáo viên đã phải đầu tư cho công tác chủ nhiệm một quỹ thời gian lớn gấp nhiều lần con số 4 tiết/ tuần mà nhà nước dành cho, tuy nhiên kết quả chẳng mấy khi được như ý. Họ băn khoăn, lo ngại không biết lấy thời gian đâu. Trong khi đó thời gian đối với giáo viên bây giờ là vô cùng hạn chế, chi phối cho rất nhiều công việc trong một ngày: dành cho việc soạn giáo án; soạn bài cải tiến phương pháp giảng dạy; thao giảng; làm đồ dùng dạy học; chấm bài kiểm tra…
Để giải quyết mâu thuẫn này, giáo viên chủ nhiệm chỉ có con đường ngắn nhất là phải xây dựng và duy trì thành công mô hình lớp tự quản. Vì vậy, việc chọn được đội ngũ cán sự lớp có năng lực, nhiệt tình cùng tầm ảnh hưởng lớn với tập thể, từ đó giao phó quyền hạn cho các em quản lý là một việc làm hết sức cần thiết. Để làm tốt việc này giáo viên chủ nhiệm phải thực hiện tốt các bước sau:
1.1. Cơ cấu bộ máy tự quản
Lớp trưởng -> Các lớp phó -> Bí thư chi đoàn -> Các chức danh khác -> Các tổ trưởng -> Các cán sự bộ môn
Bước 1: Thành lập sơ đồ cơ cấu ban cán sự lớp.

Lớp Lớp Phó bí Uỷ Thủ Giữ Cán
phó phó thư viên quỹ sổ bộ
Lao động Văn Thể chi
đoàn BCH
chi lớp đầu bài giữ
xe
Mĩ đoàn

Hình 1: Sơ đồ Cơ cấu Ban cán sự lớp

Bước 2: Giao nhiệm vụ cụ thể:
– Lớp trưởng: Quản lý, điều hành toàn bộ các hoạt động của lớp dưới sự chỉ đạo của giáo viên chủ nhiệm, chủ trì các cuộc họp lớp, sinh hoạt lớp cuối tuần, báo cáo mọi hoạt động trực tiếp với giáo viên chủ nhiệm.
– Lớp phó học tập: Lên danh sách học sinh học tốt nhất cho từng bộ môn phân công phụ trách giúp đỡ bạn học yếu hơn, báo cáo việc học tập của học sinh trong lớp, duy trì truy bài 15 phút đầu giờ, sinh hoạt lớp cuối tuần.
– Lớp phó lao động: Đôn đốc vệ sinh, lao động của lớp, trực tuần, mang ghế tiết chào cờ, ngoại khóa,…
– Học sinh phụ trách văn thể mĩ: Phụ trách văn nghệ, giải trí, thể dục thể thao…
– Thủ quỹ: Thu các khoản tiền quỹ, mua sắm các đồ dùng của lớp, thăm hỏi.
– Học sinh giữ sổ đầu bài: Quản lý, giữ gìn sổ đầu bài buổỉ sáng, buổi chiều, ghi các mục: ngày, HS vắng, bỏ tiết, đi trễ, không chuẩn bị bài, tên bài dạy, tổng kết cuối tuần.
– Cán bộ giữ xe: Quản lý, theo dõi việc xếp xe của lớp, bàn giao xe cho bảo vệ hàng ngày, giúp đỡ các bạn xếp xe đúng quy định khi cần thiết.
– Bốn tổ trưởng: Theo dõi mọi hoạt động tổ mình và tổng kết lại cho lớp trưởng ngày thứ sáu, phân công trực nhật, trực tuần theo lịch.
– Bí thư chi đoàn: Nắm bắt tiếp thu những thông báo, chỉ thị của đoàn trường kịp thời triển khai cho chi đoàn mình thực hiện đầy đủ, sinh hoạt lớp cuối tuần.
Bước 3: Giáo viên chủ nhiệm lập sổ theo dõi và giao lại cho từng bộ phận: Đặc trưng tâm lý học sinh THPT thể hiện rõ nhu cầu tự khẳng định mình,
mong muốn có một chỗ đứng trong tập thể. Giáo viên chủ nhiệm chia nhỏ tạo nên một số chức danh trong lớp để qua đó học sinh được góp phần mình trong công việc chung.
– Việc đầu tiên là lập sơ đồ lớp học:
Căn cứ vào học lực của học sinh, chia đều số học sinh trung bình và yếu cho mỗi tổ và xen kẽ nhau.
Căn cứ vào tình trạng sức khoẻ, các vấn đề về mắt, cao, thấp…. để xếp ngồi trước, ngồi sau.
Căn cứ vào nhiệm vụ của ban cán sự lớp, cán sự lớp phải có mặt rải khắp các tổ và ở vị trí dễ kiểm soát các thành viên của lớp.
Sau đây là sơ đồ trong 2 tuần đầu tháng 10 năm 2021 của lớp 10T mà tôi chủ nhiệm, chỗ ngồi sẽ thay đổi 2 tuần 1 lần để học sinh được ngồi ở nhiều vị trí khác nhau.

SƠ ĐỒ CHỖ NGỒI LỚP 10T (GVCN: VŨ THỊ TUỆ)
Thực hiện từ ngày: 11/10/2021

THẢO HUYỀN PHẠM TRANG DŨNG ( TTT2)
6 HIÊN MAI LINH

(TTT4)TUẤN ANHPHƯƠNG THẢO ANH HÀO ANH THƯ KHÁNH HUYỀN
( LT)
5LÊ TRANGLÊ NA ( LPVT)PHẠM HUYỀNKHÁNH BẢO NGỌC CẨM LY MỸ LINH
( VT)
4 THANH HUYỀN TRÀ GIANG QUỐC HOÀNG KHÁNH LINH
(TTT3)KIM CHIHOÀNG ĐẠTHUYỀN NHIDUYÊN
3THẢO NA
VIỆTTHÙY DUNGHUY
( BTCĐ) DIỆU LINH TRẦN HUYỀN
( LPHT)
2
TRUNG MỸ ANH LAN PHƯƠNG MINH HUYỀNTUẤN TUỆ TÂM THÙY LINH 1 PHI HÙNG
( TTT1)HUY ĐẠTMINH THẢO

Hình 2: Sơ đồ bố trí chỗ ngồi lớp học
Các học sinh hiếu động xếp ở những vị trí tập trung tầm nhìn của giáo viên (Bàn đầu, đầu bàn, đầu dãy) và hàng tuần sẽ đổi chỗ nếu các em có sự thay đổi tích cực tránh trường hợp để các em ngồi quá lâu ở vị trí đó sẽ sinh tâm lý tự ty về bản thân mình.
Do lớp có nhiều học sinh ở nhiều xã khác nhau vào thành một lớp nên việc xếp chỗ ngồi cũng cần cân nhắc vì nếu để học sinh một xã ngồi cùng với nhau thì sẽ hình thành các phe phái, gây mất đoàn kết trong lớp.

Khi lập bảng sơ đồ cần chú ý: Trong sơ đồ không chỉ nêu tên học sinh theo vị trí chỗ ngồi còn ghi kí hiệu cho chức năng, nhiệm vụ học sinh được giao: lớp trưởng, bí thư, lớp phó… (LT, BT, LP…).
– Việc tiếp theo là chia tổ học sinh và chọn tổ trưởng, tổ phó:
Nên chia các tổ có số lượng học sinh bằng nhau, số học sinh nam và nữ ở các tổ cơ bản về số lượng như nhau để đảm bảo cho việc trực nhật hàng tuần và khi lao động; tổ trưởng, tổ phó là những học sinh có tinh thần trách nhiệm cao, có khả năng điều hành tổ dưới sự hướng dẫn của giáo viên chủ nhiệm.
1.2. Kỹ năng xây dựng và bồi dưỡng đội tự quản lớp
Cần biết rằng, không thể có ngay số em học sinh có năng lực làm cán bộ lớp. Muốn xây dựng lớp tự quản, đầu tiên phải lựa chọn, bồi dưỡng được lớp trưởng xứng đáng là con chim đầu đàn của lớp, có phong cách chỉ huy và giao tiếp tốt, cùng một ban cán sự lớp, tổ gương mẫu có khả năng tổ chức và quan trọng nhất là có tinh thần trách nhiệm cao.
Đối với lớp khá, giỏi để làm được điều này không khó, song đối với lớp trung bình, yếu thì đây quả là một vấn đề không dễ. Để lớp trưởng cũng như đội ngũ cán bộ lớp ngày càng có đủ năng lực điều hành, tổ chức đòi hỏi giáo viên chủ nhiệm phải có kế hoạch lựa chọn khoa học, tổ chức và bồi dưỡng cho những em này một số kỹ năng cần thiết, nhất là thời gian đầu cấp học mới.
1.2.1 Kỹ năng lựa chọn
Qua sự tín nhiệm của tập thể lớp, và sự quan sát, lựa chọn, gợi ý của giáo viên để chọn đội ngũ cán bộ lớp, có em có năng lực học tập nhưng không có khả năng điều hành lớp. Phải chọn những học sinh có khả năng học lực khá, hạnh kiểm tốt, biết diễn đạt mạch lạc một vấn đề hơn những học sinh khác. Trong nhiều khóa tôi làm giáo viên chủ nhiệm, khi vào lớp 10 thấy lớp trưởng mà tôi chọn nhiều giáo viên bộ môn thắc mắc tại sao trong lớp có nhiều học sinh nhìn nhanh nhẹn hơn, “sáng” hơn mà tôi không chọn lại chọn em A, em B làm nhưng sau một thời gian dạy lớp các giáo viên đã thấy sự lựa chọn của tôi là hoàn toàn chính xác.
Để làm được điều này, tôi đã phải xem kỹ sơ yếu lý lịch của các em, tìm hiểu qua bạn học cấp 2 của các em và điều quan trọng nhất là xin số điện thoại của các giáo viên cấp 2 đặc biệt là giáo viên chủ nhiệm ở cấp 2 của các em, chủ động gọi điện, xin ý kiến của các thầy cô giáo đó về em học sinh mà mình có ý định chọn làm lớp trưởng.