SKKN Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn học Ngữ văn lớp 8

                                                         MỤC LỤC 

1. MỞ ĐẦU

1.Lí do chọn đề tài. 

       Xã hội ngày càng phát triển, con người cũng đòi hỏi ngày càng phải tiến bộ, phát triển toàn diện để theo kịp thời đại. Bên cạnh việc am hiểu khoa học kĩ thuật hiện đại tiên tiến, con người phải cảm nhận được cái hay, cái đẹp của cuộc sống. Để đáp ứng được nhu cầu ngày càng cao của xã hội, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã nhấn mạnh đến nhiệm vụ của giáo dục trong giai đoạn hiện nay là phải đổi mới căn bản và toàn diện diện giáo dục. Một trong những nhiệm vụ trọng tâm của các nhà trường là phải quan tâm đến việc bồi dưỡng học sinh giỏi nhằm đào tạo được những học sinh có đủ khả năng, điều kiện  tiếp thu những tiến bộ khoa học kĩ thuật tiên tiến, đồng thời nắm bắt tốt những thay đổi, biến chuyển của xã hội . 

       Môn Ngữ văn là một trong những môn học quan trọng trong nhà trường phổ thông, giúp học sinh cảm nhận được vẻ đẹp của cuộc sống xã hội con người và thế giới khách quan, hình thành cho học sinh kĩ năng nghe, nói, đọc viết và kĩ năng giao tiếp trong cuộc sống. Môn học mang tính nghệ thuật cao nên khi giảng dạy về văn học đòi hỏi người dạy phải  phải có vốn kiến thức, vốn sống, sự nhạy cảm và quá trình làm việc nghiêm túc, công phu. Giảng dạy và bồi dưỡng những kiến thức văn học vừa mang tính qui luật, vừa mang tính xã hội nhưng cũng luôn luôn phải cập nhật  thực tiễn phục vụ cuộc sống để cuộc sống kiểm nghiệm và khẳng định. [1]

      Cũng như các môn học khác để đào tạo một học sinh giỏi văn không phải là vấn đề đơn giản. Muốn bồi dưỡng được một học sinh giỏi môn Ngữ văn đòi hỏi người học phải có một tâm hồn nhạy cảm, có năng khiếu văn học và phải có một quá trình học tập miệt mài, kiên nhẫn, có phương pháp học tập đúng đắn dưới sự dìu dắt, hướng dẫn nhiệt tình và phương pháp giảng dạy hiệu quả  của người thầy.

Tôi thiết nghĩ muốn có được kết quả cao trong kì thi học sinh giỏi môn Ngữ Văn cấp tỉnh thì việc bồi dưỡng học sinh giỏi ở cấp cơ sở là nền tảng. Chính vì vậy, là một giáo viên tâm huyết với nghề, với công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, tôi rất băn khoăn trăn trở về vấn đề này. Sau nhiều năm suy nghĩ, vận dụng và đã đạt được kết quả bước đầu, tôi mạnh dạn đưa ra: “Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 8” với mong muốn trao đổi, đúc rút kinh nghiệm, nhận được sự góp ý của  đồng nghiệp để công tác bồi dưỡng học sinh giỏi của bản thân được tốt hơn.

2. Mục đích nghiên cứu.

– Tôi lựa chọn nghiên cứu đề tài này nhằm mục đích nâng cao chất lượng học sinh giỏi trong nhà trường nói chung, nâng cao chất lượng học sinh giỏi môn Ngữ văn nói riêng. Nghiên cứu và thực hiện đề tài còn giúp nâng cao năng lực chuyên môn, phương pháp sư phạm cho giáo viên. Có cơ hội trao đổi với đồng nghiệp để học hỏi kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi nói chung, bồi dưỡng học sinh giỏi môn Ngữ văn nói riêng.

– Đề tài hướng đến giúp học sinh có phương pháp, cách thức trong quá trình ôn luyện đội tuyển học sinh giỏi môn Ngữ văn.

3. Đối tượng nghiên cứu.

– Để thực hiện đề tài tôi đã lựa chọn đối tượng học sinh lớp 8 Trường THCS Vân Du do tôi trực tiếp giảng dạy.

– Đối tượng nghiên cứu của đề tài tập trung vào những vấn đề trọng tâm của chương trình ôn luyện, cụ thể là: Hướng dẫn học sinh nắm vững các dạng bài tập 

Tiếng Việt, các tác phẩm Văn học, phương pháp làm các dạng bài phần Tập làm văn.

4. Phương pháp nghiên cứu.

Các phương pháp tôi đã sử dụng:

– Phương pháp điều tra khảo sát thực tế, thu thập thông tin

– Phương pháp nghiên cứu xây dựng cơ sở lí thuyết, vận dụng thực hành.

– Phương pháp thực nghiệm.

– Phương pháp hướng dẫn thực hành, luyện viết là chủ yếu.

5. Những điểm mới của sáng kiến kinh nghiệm.

– Trong năm học …………, tôi tiếp tục nghiên cứu và phát triển đề tài: “Một số kinh nghiệm trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi môn Ngữ văn”

– Những điểm mới so với đề tài tôi đã từng vận dụng:

+ Thay đối tượng áp dụng: Đề tài cũ tôi áp dụng đối với học sinh giỏi lớp 9, đề tài này tôi áp dụng đối với đối tượng là học sinh giỏi lớp 8.

+ Thay đổi nội dung kiến thức: Trong đề tài cũ nội dung kiến thức bồi dưỡng thuộc chương trình Ngữ văn lớp 9, đề tài này tôi xây dựng nội dung kiến thức trong chương trình Ngữ văn lớp 8.

+ Để đáp ứng đề thi học sinh giỏi cấp huyện, cấp tỉnh năm nay, tôi đã bổ sung bồi dưỡng cho học sinh dạng bài nghị luận văn học có vận dụng yếu tố lí luận văn học.

1. NỘI DUNG

1- Cơ sở lí luận 

      Tại đại hội Đảng toàn quốc lần VIII và IX Đảng ta đã xác định và nhấn mạnh: “Giáo dục là quốc sách hàng đầu là một trong những động lực quan trọng tạo sự chuyển biến toàn diện trong phát triển giáo dục và đào tạo”. Xuất phát từ quan điểm chỉ đạo của Đảng về Giáo dục – Đào tạo, thực hiện chiến lược phát triển giáo dục trong giai đoạn hiện nay, ngành giáo dục đang tích cực từng bước mới công tác quản lý giáo dục, đổi mới nội dung chương trình, đổi mới phương pháp dạy học, nhằm nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, hoàn thành mục tiêu: “Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, đáp ứng yêu cầu xây dựng và phát triển đất nước.” Như vậy một trong những nhiệm vụ trọng tâm của các nhà trường hiện nay là phải phát hiện ra nhân tố, bồi dưỡng nhân tài để phục vụ cho nhu cầu của xã hội, đất nước. [2]

      Môn Ngữ văn là bộ môn khoa học cơ bản góp phần rèn luyện cho học sinh tình cảm thẩm mĩ, giáo dục những kĩ năng sống cơ bản đồng thời mang tính giáo dục để mỗi con người trở nên hoàn thiện cả về trí tuệ lẫn tâm hồn. Bồi dưỡng học sinh giỏi môn Ngữ văn là góp phần phát hiện, đào tạo những nhân tài văn chương cho đất nước, tạo tiền đề để đào tạo những công dân có ích sau này.

      Trong công tác giáo dục, nâng cao chất lượng là nhiệm vụ trọng tâm, trong đó bao gồm bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu và nâng cao chất lượng đại trà. Nhiệm vụ bồi dưỡng học sinh giỏi là nhiệm vụ song song tồn tại với hai nhiệm vụ trên, được thực hiện trong suốt năm học ở tất cả các khối, các cấp học. 

      Bồi dưỡng học sinh giỏi là một quá trình lâu dài, bền bỉ. Đối tượng học sinh giỏi là học sinh có năng khiếu văn chương, khả năng tiếp thu tốt, song cần hướng dẫn cho