SKKN Một vài biện pháp giúp học sinh học tốt chương II “Số nguyên” – Số học 6

1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI
2. Đặt vấn đề 

Ngày nay, trong mọi lĩnh vực với sự tiến bộ vượt bậc của nền khoa học tiên tiến đòi hỏi nguồn nhân lực tương ứng ngày càng cao hơn, nhất là phải linh động và sáng tạo hơn. Để phát triển nguồn nhân lực, vai trò của giáo dục hiện nay là việc đào tạo cho đất nước những con người năng động, sáng tạo, đáp ứng phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Thực tế trong xã hội hiện nay, giáo dục đã được Đảng, Nhà nước và nhân dân rất quan tâm. Nâng cao chất lượng, đổi mới về  phương pháp là việc làm thường xuyên của mỗi giáo viên nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, biết phát hiện giải quyết vấn đề, phát triển tư duy linh hoạt tiến đến sáng tạo, hình thành và ổn định phương pháp tự học của học sinh.

Đặc biệt hơn, nhiệm vụ trọng tâm trong năm học …………….là tiếp tục triển khai Chương trình hành động số 37- Ctr/TU ngày 09 tháng 06 năm 2014 của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh thực hiện Nghị quyết số 29 – NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương (Khoá XI) về “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế”; Chương trình hành động số 1166/Ctr-SGD ĐT ngày 05 tháng 06 năm 2015 của ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh Long An. Nhiệm vụ năm học …………….còn đặt ra là cần đổi mới mạnh mẽ phương pháp dạy và học nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, tự lực, sáng tạo của học sinh; tăng cường kỹ năng vận dụng kiến thức vào giải quyết các vấn đề thực tiễn góp phần hình thành và phát triển năng lực học sinh.

Năm học …………….cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học được tăng cường. Công tác xã hội hóa giáo dục phát triển, ngày càng có nhiều nguồn lực từ xã hội đầu tư vào lĩnh vực giáo dục và đào tạo. Khoảng cách về giáo dục giữa vùng sâu, vùng xa và vùng thuận lợi được rút ngắn. Kết quả trên đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao dân trí, đào tạo nguồn nhân lực phục vụ cho phát triển kinh tế xã hội.

Trong việc nâng cao chất lượng môn Toán ở trường phổ thông thì Số học là một môn khoa học có vai trò rất quan trọng trong việc rèn luyện tư duy sáng tạo của học sinh. Số học giúp chúng ta có cái nhìn tổng quát hơn, suy luận chặt chẽ, logic hơn. Ở trường Trung học cơ sở, phân môn Số học tuy chỉ được học ở lớp 6 nhưng nó có ảnh hưởng xuyên suốt trong quá trình học Toán ở các cấp. 

Bên cạnh đó các kiến thức của chương II “Số nguyên” – Số học 6 được viết theo quan điểm “giảm lý thuyết kinh viện, tăng thực hành, gắn với thực tiễn”; sử dụng triệt để hình ảnh trực quan của trục số;  các  phương pháp suy luận hợp lí trên cơ sở các thao tác tư duy tiền logic như mò mẫm, dự đoán, tương tự, khái quát hóa, đặc biệt hóa, … được sử dụng nhiều trong chương này nhằm hướng tới việc hình thành và phát triển các phương pháp tự học, các năng lực nhận thức độc lập, các năng lực thực hành của học sinh.    

Việc học môn Toán (với mức độ Sách giáo khoa) không đòi hỏi học sinh phải có trí thông minh đặc biệt nào. Tuy nhiên không thể suy ra rằng mọi học sinh đều học tập dễ dàng như nhau, có học sinh tiếp thu tri thức toán học rất nhanh chóng và sâu sắc mà không cần sự cố gắng nhiều trong khi đó một số em khác có cố gắng nhiều nhưng không đạt được kết quả như vậy. Qua nhiều năm giảng dạy bộ môn Toán, tôi nhận thấy trong quá trình hướng dẫn học sinh giải toán “Số học” đặc biệt là chương II “Số nguyên” thì học sinh còn lúng túng khi vận dụng các tính chất, quy tắc. Sự vận dụng lí thuyết vào giải các bài tập cụ thể của học sinh chưa linh hoạt. Khi gặp một bài toán đòi hỏi phải có sự tư duy thì học sinh không xác định được phương hướng để giải bài toán dẫn đến lời giải sai. Do đó để giúp học sinh khắc phục những vấn đề trên tôi đã chọn đề tài:  Một vài biện pháp giúp học sinh học tốt chương II “Số nguyên” – Số học 6 để làm đề tài nghiên cứu cho mình. 

2. Mục đích đề tài

Đề tài này nhằm giúp giáo viên Toán Trung học cơ sở nói chung và giáo viên dạy Toán 6 nói riêng tìm ra phương pháp dạy học tích cực, làm cho tiết học Toán nhẹ nhàng, học sinh hứng thú, giúp các em chủ động sáng tạo hơn trong việc tiếp thu kiến thức tại lớp và có cách tự học ở nhà.  

Việc nghiên cứu này cũng nhằm mục đích nắm được tình hình giải các bài toán về “Số nguyên” của học sinh cùng với những khó khăn sai lầm mà học sinh thường mắc phải để từ đó có biện pháp khắc phục, góp phần nâng cao chất lượng môn Toán. Đồng thời rất mong bạn đọc có những ý kiến đóng góp giúp đề tài thêm hoàn thiện.

3. Lịch sử đề tài

Đã có rất nhiều đề tài đề cập về việc dạy Số học lớp 6. Song do đặc thù của từng vùng miền, điều kiện của từng trường mà việc áp dụng ở mỗi trường có hạn chế riêng. Đối với trường Trung học cơ sở Võ Văn Kiệt, điều kiện học tập của học sinh chưa được phụ huynh quan tâm nhiều và bản thân còn có ít kinh nghiệm. 

Đứng trước thực trạng giáo dục ở địa phương, tôi luôn trăn trở với từng tiết dạy. Đặc biệt là chương II “Số nguyên”, dạy như thế nào để học sinh xử lí kiến thức nhanh nhất, chính xác nhất và đặc biệt là các em biết cách tự học. Do đó, ngay từ đầu năm học ……………., tôi đã chọn học sinh lớp 6A2 của trường Trung học cơ sở Võ Văn Kiệt – thị xã Kiến Tường để thực hiện đề tài này.

4. Phạm vi đề tài

Ở đề tài này tôi chỉ nêu ra một vài biện pháp cơ bản khi dạy chương II “Số nguyên” – Số học 6 nhằm giúp học sinh say mê, hứng thú và yêu thích môn Toán hơn .

Đề tài này được bắt đầu từ  đầu năm học …………….đến nay. Với đối tượng là học sinh lớp 6A2 của trường Trung học cơ sở Võ Văn Kiệt.

1. NỘI DUNG CÔNG VIỆC ĐÃ LÀM
2. Thực trạng đề tài

Việc giúp học sinh học tốt môn Toán trong trường học thời gian qua luôn được nhà trường chú trọng. Theo hướng đổi mới của phương pháp dạy học hiện nay, tôi luôn quan niệm quá trình học tập không chỉ là quá trình lĩnh hội các kiến thức có sẵn mà còn là quá trình học sinh tự khám phá, tự phát hiện, tự tìm tòi đến với kiến thức mới nhờ sự hướng dẫn giúp đỡ và tổ chức của giáo viên. Tôi nhận thấy mình phải nắm vững mục tiêu, phương pháp dạy học, góp một phần nào đó tạo điều kiện tổ chức các hoạt động của học sinh nhằm phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, tư duy sáng tạo của người học, bồi dưỡng lòng say mê học tập và ý chí vươn lên của học sinh. 

         Bên cạnh đó, một số học sinh chưa có thái độ học tập đúng đắn, chưa tự giác trong học tập, chưa thực hiện hết các yêu cầu của giáo viên và sách giáo khoa đề ra, mà chỉ ỷ lại ở bạn bè, phụ thuộc vào bạn bè trong các hoạt động học tập. Điều đó dẫn đến hiệu quả, chất lượng học tập chưa cao.

Một số học sinh xem nhẹ việc học lý thuyết, việc vận dụng lý thuyết vào thực tế giải toán.

Để những biện pháp mà mình áp dụng thật sự mang lại hiệu quả, ở mỗi năm học tôi luôn bổ sung thêm một số biện pháp mà bản thân thấy thật sự cần thiết trong quá trình giảng dạy đem lại kết quả cao nhất nhằm so sánh đối chiếu về chất lượng học tập của học sinh. Đầu năm học ……………. khi được phân công giảng dạy môn Toán lớp 6A2, tôi tiến hành tiếp xúc và  kiểm tra khảo sát chất lượng đầu năm của học sinh lớp 6A2 kết quả đạt được như sau: