SKKN Nâng cao chất lượng môn Toán bằng cách rèn kỹ năng giải các dạng toán về số nguyên tố cho học sinh lớp 6

 I.MỞ ĐẦU  

 1.Lý do chọn đề tài:         

Toán học là một trong những môn khoa học ra đời từ rất sớm trong lịch sử phát triển của xã hội loài người. Cùng với sự phát triển của Toán học các môn khoa học khác cũng dần được phát triển. Trong chương trình phổ thông Toán học giữ một vai trò hết sức quan trọng.  Đây là môn học tương đối khó mang tính tư duy cao đòi hỏi người học phải chịu khó tìm tòi, khám phá và say mê nghiên cứu. Với đặc thù là môn khoa học tự nhiên, Toán học không chỉ giúp học sinh phát triển tư duy, óc sáng tạo, khả năng tìm tòi và khám phá tri thức. Vận dụng những hiểu biết của mình vào trong thực tế, cuộc sống mà toán học còn là công cụ giúp các em học tốt các môn học khác và góp phần giúp các em phát triển một cách toàn diện.Từ vai trò quan trọng đó mà mỗi giáo viên dạy Toán cần biết phát huy tính tích cực của học sinh, kích thích được niềm yêu thích, say mê Toán học của mỗi học sinh, giúp  các em học sinh khá, giỏi có điều kiện mở rộng, nâng cao kiến thức… Chính vì vậy mà việc bồi dưỡng, nâng cao kiến thức cho học sinh trong giờ học và những giờ ngoại khoá là rất cần thiết và càng cần thiết hơn đối với học sinh đầu cấp, đó là học sinh lớp 6.

Nhiều năm học tôi được nhà trường phân công giảng dạy môn toán ở trường THCS Hà Dương. Qua thực tế dạy học kết hợp với dự giờ các thầy cô giáo trong trường và qua các bài kiểm tra, các bài thi của học sinh giỏi trong nhà trường, bản thân tôi nhận thấy một số các em học sinh chưa có kỹ năng thành thạo khi làm các dạng bài tập về số nguyên tố. Nhiều em còn rất mơ hồ về định nghĩa và các tính chất của số nguyên tố. Sở dĩ như vậy vì phần toán về số nguyên tố trong sách giáo khoa từ 6 lên 9 không đề cập nhiều về vấn đề này. Chỉ trong sách Toán 6 có nêu định nghĩa về số nguyên tố một số dạng toán đơn giản. 

Nếu như các em học sinh  không nắm chắc định nghĩa và tính chất của số nguyên tố thì việc vận dụng nó để giải các dạng toán có liên quan và hình thành kiến thức mới trong quá trình học Toán là một vấn đề khó khăn.

Ngoài những bài toán ở dạng cơ bản có thể giải quyết bằng các phương pháp thông thường cần phải nắm một số phương pháp khác và biết vận dụng các phương pháp này khi gặp các dạng toán khó.

Trong việc giảng dạy bộ môn toán giáo viên cần phải rèn luyện cho học sinh tính tư duy độc lập, tính sáng tạo và linh hoạt, tự mình tìm tòi ra kiến thức mới, ham thích bộ môn toán và giải được các dạng bài tập liên quan đến số nguyên tố. Với mục đích nâng cao chất lượng học tập của học sinh do mình phụ trách giảng dạy, giúp các em đạt kết quả tốt trong các kỳ thi vì thế tôi đã chọn và đi sâu nghiên cứu đề tài “ Nâng cao chất lượng môn Toán bằng cách rèn kỹ năng giải các dạng toán về số nguyên tố cho học sinh lớp 6 trường THCS Hà Dương” với mong muốn giúp cho học sinh của mình nắm vững định nghĩa và tính chất của số nguyên tố, biết phát hiện và áp dụng các phương pháp giải phù hợp với từng bài cụ thể ở các dạng khác nhau, qua đó dần dần hình thành được các kỹ năng giải Toán cho các em, giúp các em giải quyết được các dạng toán liên quan trong các lớp học sau đó.

2. Mục đích nghiên cứu:

Bộ môn toán lớp 6 có vị trí rất quan trọng trong chương trình Toán THCS. Đây là tiền đề về các kiến thức toán để các em lĩnh hội tiếp các kiến thức của các lớp trên. Chính vì vậy tôi muốn hướng dẫn các em làm thành thạo và nắm chắc nội dung kiến thức về số nguyên tố.

Sáng kiến được nghiên cứu trên thực tế hướng dẫn học sinh khai thác các bài tập trong chương trình toán 6. Khi dạy các tiết luyện tập giáo viên hay xem nhẹ các bài toán dễ hoặc GV giao cho các em về nhà làm. Do đó, học sinh nắm bắt một cách thụ động nên khi làm bài tập thường hay lúng túng, không có căn cứ, thiếu cơ sở, lời lẽ lủng củng, dài dòng, trình bày thiếu logic.

Do vậy, việc cải tiến phương pháp dạy học là cần thiết nhằm tích cực hóa hoạt động của học sinh, tạo động cơ, gây hứng thú cho học sinh khi học toán để nâng cao chất lượng môn toán.

Để học sinh nắm chắc các kiến thức cơ bản khi học và vận dụng tốt vào giải các bài tập thì người giáo viên cần phải nghiên cứu suy nghĩ, tìm tòi phương pháp thích hợp: Đề ra các câu hỏi đào sâu những vấn đề lí thuyết, phát triển năng lực suy luận và chứng minh. Giúp học sinh có thể tự mình giải quyết được các bài tập khó trong SGK và các tài liệu khác.

3.Đối tượng nghiên cứu:

Đề tài này tôi tập trung nghiên cứu về số nguyên tố và các dạng toán áp dụng về số nguyên tố.

Để tiến hành đề tài này tôi đã nghiên cứu và áp dụng cho chủ yếu là HSG ở tất cả các khối 6, 7, 8, 9 trong các năm học qua.

Đề tài này là tài liệu học tập tốt cho HSG cấp THCS và là tài liệu tham khảo cho các thầy, cô giáo và phụ huynh HS nói chung.

4. Phương pháp nghiên cứu:

Trong quá trình nghiên cứu bản thân tôi đã vận dụng phương pháp nghiên cứu đã học như: phương pháp đổi mới “ lấy học sinh làm trung tâm”, đó là phương pháp phân tích, tổng hợp, đánh giá.

– Phương pháp nghiên cứu tài liệu: nghiên cứu tài liệu để làm cơ sở lý luận.

-Phương pháp kiểm tra: kiểm tra chất lượng hoạt động, lập bảng thống kê so sánh, đối chiếu kết quả hoạt động khi chưa áp dụng và đang áp dụng đề tài. Từ đó kiểm nghiệm mức độ thành công của đề tài.

– Nghiên cứu hoàn cảnh, môi trường, điều kiện học tập của học sinh.

– Tiếp xúc trò chuyện với học sinh để nắm rõ thong tin phản hồi

– Phương pháp so sánh, đối chiếu, thống kê.

        Hệ thống hóa tài liệu, đối chiếu, nghiên cứu thêm các tài liệu có liên quan để chọn lọc những kiến thức cơ bản, trọng tâm, làm tư liệu mới, chính xác nhất, học hỏi thêm kinh nghiệm của những đồng nghiệp có dày dặn kinh nghiệm để làm kinh nghiệm bản thân.

1. NỘI DUNG SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
2. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm

Toán học có vai trò quan trọng đối với đời sống và đối với các ngành khoa học. Ngay từ thế kỷ 13, nhà tư tưởng Anh R. Bêcơn (R. Becon) đã nói rằng “ Ai không hiểu biết toán học thì không hiểu biết bắt cứ một khoa học nào khác và cũng không thể phát hiện ra sự dốt nát của bản thân mình”. Đến giữa thế kỷ 20, nhà bác học vật lý nổi tiếng ( P. Dirac) khẳng định rằng khi xây dựng lý thuyết vật lý “ không được tin vào mọi khái niệm vật lý”, mà phải “ tìm vào sơ đồ toán học, ngay cả khi sơ đồ này thoạt đầu có thể không lien hệ gì với vật lý cả”. Sự phát triển của các khoa học đã chứng minh lời tiên đoán của C.Mac (K. Marx): “ Một khoa học không chỉ thực sự phát triển nếu nó sử dụng được phương pháp của toán học”.

Mục tiêu cơ bản của giáo dục nói chung, của nhà trường nói riêng là đào tạo và xây dựng thế hệ học sinh trở thành những con người mới phát triển toàn diện , có đầy đủ phẩm chất đạo đức, năng lực, trí tuệ để đáp ứng các yêu cầu thực tế hiện nay. Để thực hiện mục tiêu đó, trước hết chúng ta phải biết áp dụng phương pháp dạy học hiện đại để bồi dưỡng cho học sinh năng lực tư duy sáng tạo, năng lực giải quyết vấn đề, rèn luyện thành nề nếp tư duy sáng tạo của người học, từng bước áp dụng các phương pháp tiên tiến, phương tiện hiện đại vào quy trình dạy học, dành thời gian tự học, tự nghiên cứu cho học sinh.

Đồng thời bản thân mỗi giáo viên phải tự giác, tích cực tìm ra những phương pháp dạy học mới, khắc phục lỗi truyền thụ một chiều, phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh trong các môn học, đặc biệt là môn học có tính đặc thù cao là môn toán.

Trong thời đại hiện nay nền giáo dục của nước ta đã tiếp cận được với khoa học hiện đại. Các môn học đều đòi hỏi tư duy sáng tạo và hiện đại của học sinh. Đặc biệt là môn toán, nó đòi hỏi tư duy rất tích cực của học sinh, đòi hỏi học sinh tiếp thu kiến thức một cách chính xác, khoa học và hiện đại. Vì thế để giúp các em học tập môn toán có kết quả tốt giáo viên không chỉ có kiến thức vững vàng, một tâm hồn đầy nhiệt huyết, mà điều cần biết là phải biết vận dụng các phương pháp giảng dạy một cách linh hoạt, sáng tạo truyền thụ kiến thức cho học sinh một cách dễ hiểu nhất.