SKKN Nâng cao kỹ năng kể chuyện theo nhóm cho học sinh lớp 2 thông qua việc sử dụng tranh ảnh minh họa (Kết nối tri thức) (W+PPT)

THÔNG TIN CHUNG VỀ BÁO CÁO BIỆN PHÁP 

1. Tên báo cáo biện pháp: Nâng cao kỹ năng kể chuyện theo nhóm cho học sinh lớp 2 thông qua việc sử dụng tranh ảnh minh họa (Bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống).
2. Tác giả

– Họ và tên:

– Trình độ chuyên môn:

– Chức vụ, đơn vị công tác:

– Điện thoại:                                                 Email:

PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn biện pháp

Sự đổi mới của giáo dục đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện chất lượng chương trình giáo dục và nâng cao hiệu quả học tập của học sinh. Chương trình giáo dục 2018 có những thay đổi đáng kể so với các chương trình trước đây, chương trình này tập trung đến sự phát triển năng lực, tư duy và sáng tạo, bồi dưỡng nhân cách toàn diện cho các em học sinh. Riêng với môn Tiếng Việt lớp 2 theo bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống, bộ sách này được thiết kế nhằm giúp học sinh phát triển kỹ năng đọc, viết, nghe và nói tiếng Việt một cách toàn diện, đồng thời kết nối tri thức học đường với cuộc sống hàng ngày.

Với các em học sinh lớp 2, hoạt động kể chuyện góp phần bồi dưỡng tâm hồn, đem lại niềm vui, trau dồi vốn sống và vốn văn học, phát triển tư duy và ngôn ngữ cho học sinh. Qua mỗi tiết kể chuyện, học sinh được tiếp xúc với một văn bản truyện kể khá lý thú, cảm nhận được nội dung và thu hoạch được những bài học bổ ích… Song, làm thế nào để tiết kể chuyện đạt được hiệu quả cao nhất lại chính là bài toán khó đặt ra cho mỗi giáo viên.

Hiện nay, để nâng cao kỹ năng kể chuyện cho học sinh thì việc tổ chức kể chuyện theo nhóm và vận dụng hiệu quả tranh ảnh minh họa được xem là biện pháp mang lại hiệu quả cao. Tổ chức kể chuyện theo nhóm là một cách tiếp cận tương tác và gắn kết, cho phép học sinh tham gia vào quá trình kể chuyện. Sự kết hợp giữa kỹ năng kể chuyện và tranh ảnh minh họa mang lại một phương pháp hấp dẫn để truyền tải câu chuyện. Tranh ảnh minh họa giúp hình dung hóa các sự kiện, nhân vật và môi trường trong câu chuyện, tạo ra một trải nghiệm tương tác và sinh động cho người nghe.

Từ cơ sở trên, tôi quyết định thực hiện nghiên cứu và phát triển biện pháp: “Nâng cao kỹ năng kể chuyện theo nhóm cho học sinh lớp 2 thông qua việc sử dụng tranh ảnh minh họa (Bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống)”

2. Phạm vi và đối tượng nghiên cứu

– Phạm vi nghiên cứu: 30 em học sinh lớp 2… trường Tiểu học …

– Đối tượng nghiên cứu: Biện pháp nhằm nâng cao kỹ năng kể chuyện theo nhóm cho học sinh lớp 2 thông qua việc sử dụng tranh ảnh minh họa theo Bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống.

3. Mục đích nghiên cứu

Biện pháp nhằm mục đích căn cứ vào tình hình thực tế hoạt động kể chuyện để nâng cao kỹ năng kể chuyện theo nhóm cho học sinh lớp 2 thông qua việc sử dụng tranh ảnh minh họa theo Bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống.

PHẦN NỘI DUNG

1. Nội dung các biện pháp của tác giả đã thực hiện 

Tranh minh hoạ cho câu chuyện được xem là trọng tâm của hoạt động kể theo tranh. Ở học kì I, một số câu chuyện có tranh vẽ minh hoạ nhằm gợi ý cho các em dễ nhớ cốt truyện và một số truyện có dàn ý cho sẵn. Để hình thành ở học sinh kỹ năng quan sát và biết kể bằng ngôn ngữ của mình và yêu cầu cần đạt khi hướng dẫn học sinh kể chuyện sáng tạo, khi vào bài một tiết kể chuyện bao giờ tôi cũng nhắc thật kỹ mục đích – yêu cầu của bài cho học sinh nắm rõ trước khi vào nội dung chính của bài sau đó vài em nhắc lại. Nhằm tạo cho các em nhớ lại nội dung câu chuyện và để nắm được nội dung câu chuyện thì việc nghiên cứu hình ảnh minh họa cũng không kém phần quan trọng. Để nâng cao kỹ năng kể chuyện theo nhóm cho học sinh lớp 2 thông qua việc sử dụng tranh ảnh minh họa theo Bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống, tôi đã thực hiện theo quy trình sau:

Bước 1: Chia nhóm học sinh và cho các em quan sát tranh ảnh liên quan đến câu truyện

Trước tiên, tôi sẽ tiến hành đánh giá năng lực kể chuyện của học sinh và tiến hành chia nhóm. Mỗi nhóm học sinh sẽ bao gồm nhiều thành viên có trình độ học tập, kỹ năng kể chuyện tương đương nhau. Điều này nhằm đảm bảo tính cạnh tranh công bằng trong quá trình học tập.

Ngoài ra, trong suốt quá trình dạy học và tổ chức hoạt động kể chuyện cho học sinh tôi còn vận dụng một số cách thức chia nhóm khác như: Chia nhóm ngẫu nhiên, chia nhóm theo tháng sinh, chia nhóm theo tổ, chia nhóm bằng cách đếm số,… Song, để đảm bảo việc chia nhóm hiệu quả, tôi đã căn cứ theo những lưu ý sau:

– Chia nhóm học tập sao cho các thành viên có sự đa dạng về năng lực, kiến thức và kỹ năng. Điều này giúp mỗi nhóm có sự pha trộn các yếu tố mạnh và yếu, tạo điều kiện cho việc hỗ trợ và học hỏi lẫn nhau.

– Cân nhắc đặc điểm cá nhân của từng học sinh khi chia nhóm, như sở thích, tính cách, hay kiến thức đặc biệt.

– Đảm bảo rằng mỗi nhóm có sự cân đối về số lượng và sự phân bố của các thành viên

– Chia nhóm một cách công bằng và không thiên vị. Tránh chia nhóm dựa trên sự kỳ vọng hoặc đánh giá chủ quan.

Bước 2: Cho các nhóm nêu tóm tắt lại nội dung từng bức tranh.

Trước khi kể tôi yêu cầu các em phải quan sát thật kỹ nội dung của từng tranh vẽ và nhớ lại nội bài tập đọc đã học. Không yêu cầu các em phải nhớ thật chi tiết câu chuyện, chỉ cần nhớ cốt truyện là đủ. Một số học sinh yếu thì tôi cho các em đọc thầm lại bài tập đọc vài lần để các em nhớ lại cốt truyện.

Tiếp đó tôi sẽ cho các em quan sát tranh ảnh, mỗi tranh là một nội dung của câu chuyện. Kỹ năng cần đạt ở giai đoạn này là học sinh biết sắp xếp nội dung tranh vẽ phù hợp với nội dung câu chuyện và quan trọng là nhớ lại câu chuyện để có thể diễn đạt lại bằng ngôn ngữ của mình.

Để kiểm tra trí nhớ học sinh, sau khi học sinh quan sát tôi liền cho đặt câu hỏi: “Bức tranh vẽ cảnh gì?”. Sau khi học sinh nắm được nội dung tranh thì tôi tiến hành cho các em kể. Yêu cầu của tôi đặt ra cho các em là phải nắm nội dung câu chuyện và kể lại bằng giọng kể và lời nói của mình. Mặc dù các em kể y như trong bài tập đọc là không sai nhưng tôi luôn khuyến khích các em kể bằng suy nghĩ, cảm nhận của mình về câu chuyện đó. Điều quan trọng ở hoạt động này là tôi hướng cho các em được nói lên nội dung câu chuyện thông qua từng đoạn tranh chứ không phải là đọc lại nội dung cốt truyện.

Bước 3: Các nhóm tiến hành luyện tập kể chuyện theo tranh ảnh

Để dạy bài tập này đạt kết quả cao tôi đưa ra từng tranh cho các nhóm học sinh quan sát rồi kể theo nội dung từng tranh. Sau đó tôi đưa ra hai tranh để hướng dẫn các  nhóm kể lại thể hiện cử chỉ, nét mặt. Hơn nữa, tôi chủ yếu cho học sinh quan sát, thảo luận dưới lớp trước, sau đó gọi các em lên bảng kể và khuyến khích các em khi kể không cần nhìn chăm chú vào tranh ảnh mà chỉ dùng tranh như một phương tiện làm cho lời kể hay hơn, hấp dẫn và sáng tạo hơn.

Ví dụ 1: Khi dạy học sinh Bài “Gọi bạn” –  trang 81, sách Tiếng việt lớp 2, tập 1 – bộ sách Kết nối tri thức với cuộc sống.