SKKN Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học bộ môn Thể dục 8

PHẦN THỨ NHẤT: MỞ ĐẦU

I.ĐẶT VẤN ĐỀ :

Dạy học là hoạt động chủ yếu và đặc trưng nhất của nhà trường. Chất lượng giáo dục phụ thuộc trước hết và trực tiếp vào chất lượng dạy học. Trong hoạt động dạy học thì phương pháp dạy học có tầm quan trọng đặc biệt. Bởi lẽ phương pháp dạy học là công cụ có tổ chức, có kế hoạch, có hệ thống nhằm giúp cho học sinh học tập thuận lợi và có kết quả.

Thực tiễn dạy học cho thấy muốn nâng cao chất lượng và hiệu quả cần phải phát huy cao độ tính tích cực, độc lập, sáng tạo của học sinh. Theo hướng này, quá trình dạy học học sinh phải phát huy toàn bộ các chức năng tâm lý đặc biệt là tư duy độc lập, sáng tạo của học sinh nhằm thực hiện tốt yêu cầu giáo dục của thầy và mục tiêu chung là giáo dục của nhà trường. 

Việc giáo dục thể chất trong nhà trường có vai trò hết sức quan trọng giúp học sinh phát triển một cách toàn diện về đức – trí – thể – mỹ, giúp các em có ý thức tự giác rèn luyện thể dục thể thao, giữ gìn sức khỏe, nâng cao thể lực, có lối sống lành mạnh, tác phong nhanh nhẹn, hoạt bát.

Bộ môn Thể dục thiên về hoạt động vận động nhưng cũng phải thường xuyên đổi mới cách dạy, cách học theo phương pháp hiện đại về nội dung, về phương pháp, về phương tiện dạy học. Để phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh trong hoạt động học tập nhằm phù hợp với việc lĩnh hội kiến thức và vận dụng kiến thức đó vào thực tiễn một cách tốt nhất thì giáo viên chính là người hướng dẫn, chỉ đạo, điều khiển học sinh đi tìm để lĩnh hội được kiến thức mới, chính vì vậy học sinh phải linh hoạt sáng tạo, chủ động tìm tòi kiến thức mới thông qua bài giảng của giáo viên trong từng tiết dạy. Muốn làm được điều này thì  giáo viên phải lựa chọn phương pháp dạy học sao cho phù hợp chương  trình,  gây được hứng thú say mê học tập, cải tiến về cách dạy, cách học như: phân nhóm tập luyện, sử dụng đa dạng hóa các bài tập, cải tiến dụng cụ tập luyện,….mang lại hiệu quả cao trong từng tiết dạy. 

Đối Tượng Nghiên Cứu: Phương pháp dạy học Phát huy tính tích cực của học sinh 

Giới Hạn Đề Tài : Học sinh khối 8 của Trường THCS Lê Quý Đôn năm học ………..; ………...

Phương Pháp Nghiên Cứu: Đề tài chủ yếu sử dụng các phương pháp sau:

+ Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận.

– Phương pháp đọc và tổng hợp tài liệu.

+ Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn.

– Phương pháp quan sát.

– Phương pháp phỏng vấn.

– Phương pháp thực nghiệm sư phạm. 

Là một giáo viên được phân công trực tiếp đứng lớp giảng dạy bộ môn Thể dục, khiến cho tôi có nhiều băn khoăn, trăn trở là làm sao tìm ra cho mình một phương pháp giảng dạy tốt nhất. Khơi dậy được sự đam mê, hứng thú của học sinh trong tập luyện thể dục thể thao đạt kết quả cao hơn. Xuất phát từ những vấn đề trên để phát huy được tính tích cực của học sinh, tôi đã mạnh dạn nghiên cứu đề tài: “Phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học bộ môn Thể dục 8 trường Trung học cơ sở Lê Quý Đôn”. Nhằm giúp cho các em phát triển được thể lực, cải thiện thành tích, giúp các em đạt kết quả cao hơn.

II.MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU:

–  Phục vụ cho việc giảng dạy bộ môn thể dục.

– Tiếp cận phương pháp dạy học theo hướng tích cực hóa người học. Đưa ra một số phương pháp tổ chức tập luyện để phát huy tính tích cực của học sinh trong dạy học môn Thể dục THCS.

PHẦN THỨ HAI: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

• Cơ sở lý luận: 

Phương pháp dạy học tích cực là một phương pháp học lấy sự chủ động của người học làm trọng tâm, phương pháp dạy học tích cực đã và đang được nhiều nước có nền giáo dục tiên tiến trên thế giới áp dụng và mang lại những thành công nhất định cho nền giáo dục nước nhà. Tại Việt Nam, phương pháp dạy học tích cực cũng đang dần được phổ biến, thay thế cho cách thức giảng dạy và tiếp nhận kiến thức một cách thụ động như trước đây. 

Việc giáo dục thể chất trong nhà trường có vai trò hết sức quan trọng giúp học sinh phát triển một cách toàn diện về đức – trí – thể – mỹ, giúp các em có ý thức tự giác rèn luyện thể dục thể thao, giữ gìn sức khỏe, nâng cao thể lực, có lối sống lành mạnh, tác phong nhanh nhẹn, hoạt bát. Như Bác Hồ đã từng nói trong lời kêu gọi toàn dân tập thể dục “Giữ gìn dân chủ, xây dựng nước nhà, xây dựng đời sống mới việc gì cũng cần có sức khỏe mới thành công. Một người dân yếu ớt tức là làm cho cả nước yếu ớt, một người dân khỏe mạnh tức là làm cho cả nước khỏe mạnh…” vì thế “Luyện tập thể dục, bồi bổ sức khỏe là bổn phận của người dân yêu nước”.Văn Kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XII tiếp tục khẳng định “Giáo dục là quốc sách hàng đầu, phát triển giáo dục và đào tạo nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài. Chuyển mạnh quá trình giáo dục chủ yếu từ trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học; học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn. Phát triển giáo dục và đào tạo phải gắn với nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội”. Trọng tâm là “… đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục đào tạo phát triển nguồn nhân lực, phấn đấu trong những năm tới, tạo ra chuyển biến căn bản, mạnh mẽ chất lượng, hiệu quả giáo dục đào tạo làm cho giáo dục đào tạo thật sự là quốc sách hàng đầu, đáp ứng ngày càng tốt hơn công cuộc xây dựng, bảo vệ tổ quốc và nhu cầu học tập của nhân dân, là yêu cầu bức thiết của toàn xã hội, yêu cầu của hội nhập quốc tế trong kỷ nguyên toàn cầu hóa”.

Khái niệm phương pháp dạy học tích cực: Phương pháp dạy học tích cực là một thuật ngữ rút gọn, được dùng để chỉ những phương pháp giáo dục, dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học. “Tích cực” trong  phương pháp dạy học tích cực được dùng với nghĩa là hoạt động, chủ động, trái nghĩa với không hoạt động, thụ động chứ không dùng theo nghĩa trái với tiêu cực. Phương pháp dạy học tích cực hướng tới việc tích cực hoá hoạt động nhận thức của người học, nghĩa là tập trung vào phát huy tính tích cực của nguời học không phải tập trung vào phát huy tính tích cực của người dạy; tuy nhiên, để dạy học theo phương pháp tích cực thì giáo viên phải nỗ lực nhiều so với dạy học thụ động. Đặc trưng cơ bản của phương pháp học tích cực chính là:

– Dạy học thông qua hoạt động của học sinh là chủ yếu.

– Chú trọng đến phương pháp tự học.

– Ưu tiên phương pháp học nhóm, tập thể.

Cần nhấn mạnh rằng, tất cả các phần của giờ học có liên quan hữu cơ với nhau, các khâu lên lớp được thực hiện một cách có hệ thống và cụ thể trong mối quan hệ chặt chẽ với các nhiệm vụ đặc trưng của giáo dục thể chất. Vậy, để thực hiện được điều đó cần tận dụng mọi khả năng của nội dung chương trình, các hình thức tổ chức lớp, các mối quan hệ, yếu tố thể lực học sinh, các tình huống cụ thể của giờ học mà tiến hành hướng dẫn học sinh tự học.

Thời gian và nội dụng các phần của giờ học luôn thay đổi, bởi vì chúng         phụ thuộc vào đặc điểm trạng thái của người học, nhiệm vụ đặc trưng của các bài