SKKN Phương pháp gây hứng thú học Tiếng Anh cho học sinh Tiểu học qua các bài hát ngắn

 PHẦN I 

 LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI 

I. CƠ SỞ LÍ LUẬN 

 Đảng và Nhà nước ta đã xác định, mục tiêu của giáo dục là đào tạo con người toàn diện để đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa hiện đại hóa của đất nước. Trong đó, ngoại ngữ – môn tiếng Anh, là một trong những ngôn ngữ có vai trò như một phương tiện tích cực hỗ trợ hiệu quả nhất cho quá trình hội nhập ngày càng sâu rộng của đất nước.  

 Vì vậy nâng cao chất lượng giáo dục nói chung và chất lượng bộ môn tiếng Anh nói riêng là một trong những mối quan tâm hàng đầu của sự nghiệp giáo dục hiện nay. Và điều đó được đặc biệt chú trọng hơn cho các đối tượng là học sinh ở bậc tiểu học – người mới bắt đầu tiếp cận với ngoại ngữ. Để thực hiện mục tiêu này cần  có hỗ trợ của Đảng và Nhà nước, của ngành giáo dục, nhất là đội ngũ các thầy cô giáo và sự góp sức của các bậc phụ huynh học sinh . 

 Hiện nay tình trạng xao lãng việc học, học sinh học đối phó học vẹt mà không biết tự học, học sinh yếu kém khá nhiều. Làm thế nào để khắc phục tình trạng này ? Làm thế nào để thu hút học sinh chú tâm vào việc học là vấn đề đòi hỏi người làm giáo dục, các thầy cô tâm huyết với nghề, hội đồng sư phạm nhà trường quan tâm hàng đầu, luôn nỗ lực đề ra kế hoạch, chương trình, hình thức, cải tiến phương pháp để dạy và học tốt hơn, nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục. 

CƠ SỞ THỰC TIỄN 

  Tuy tiếng Anh ở bậc tiểu học hiện nay vẫn chỉ là môn học tự chọn. Song, nó có tính chất khởi đầu quan trọng trong các năm học tiếp theo ở cấp II. Vì thế nó giữ một vai trò không nhỏ trong quá trình học tập của các em. Nó trang bị cho các em vốn từ vựng, ngữ pháp và những mẫu câu tối thiểu, cơ bản, đơn giản nhất xoay quanh những chủ điểm rất gần gũi, được các em yêu thích và quen thuộc, là những chủ điểm giới thiệu bản thân, chủ điểm trường lớp bạn bè, chủ điểm gia đình, và chủ điểm khác (thế giới xung quanh các em). Chính vì thế việc gây hứng thú và củng cố kiến thức cho học sinh là một việc vô cùng quan trọng thường xuyên. Bởi điều này ảnh hưởng rất nhiều đến động cơ học tập của học sinh, một yếu tố tác động cơ bản đến quá trình học một ngôn ngữ: Không có động cơ trẻ sẽ không học – và việc củng cố kiến thức còn làm khắc sâu hơn  những ngữ liệu đã học trong các tiết học một cách có hệ thống, làm nền tảng vững chắc giúp các em học tốt hơn, tự tin hơn trong quá trình học tập sau này.  

 Có một thực tế là, phần lớn các em học sinh chưa chú tâm và đầu tư cho môn ngoại ngữ, chuẩn bị bài một cách sơ sài, đối phó trong khi các em học rất yếu môn này. Từ đó, một số  em có tâm lý chán học bộ  môn tiếng Anh. Trong các giờ học, đa số  các em  thường thụ động, thiếu sự linh hoạt, ngại việc đọc – nói tiếng Anh và ít tham gia phát biểu để tìm hiểu bài học. 

 Học sinh tiểu học là những trẻ em, mức độ nhận thức của các em còn thấp, chất lượng học tập bộ môn không đồng bộ. Thêm nữa, học sinh ở vùng nông thôn chỉ quen cách học cũ ít đọc thêm sách báo phù hợp lứa tuổi để mở rộng bổ sung, nâng cao kiến thức. Đồng thời đây là những năm đầu làm quen với một ngoại ngữ, trong khi vẫn có một số lượng không nhỏ học sinh còn chưa học tốt tiếng mẹ đẻ của mình.  

     Hơn nữa Tiếng Anh ở bậc tiểu học chỉ là môn học phụ tự chọn, thế nên bản thân học sinh và ngay cả phụ huynh cũng không quan tâm đến bộ môn này, họ chỉ đầu tư cho con mình học nâng cao môn Toán, Tiếng việt . 

  Để chất lượng môn học của các em đạt kết quả tốt nhất thì không phải là một chuyện dễ dàng. Vậy làm thế nào để các em hình thành và phát triển kỹ năng học tập toàn diện nhất ? Làm thế nào để các em yêu mến, khắc sâu vốn kiến thức văn hóa nước ngoài ? Bằng hình thức nào giúp học sinh nắm bài vững mà không nhàm chán, phải thật sự lôi cuốn, tạo không khí vui tươi thoải mái trong giờ học, gây hứng thú cho học sinh  khi tiếp thu văn hoá nước ngoài mà bản thân các em chưa biết được tí gì. 

  Với nhiều nguyên nhân thực tế, lẫn khách quan như vậy, bằng nhiều nỗ lực của thầy và trò. Tôi đã sưu tầm, tìm hiểu trên mạng Internet, trong sách báo một số bài hát ngắn có giai điệu vui vẻ, dễ bắt chước và lồng vào đó một số câu, một số từ mà các em đã học để dạy các em vừa hát vui vừa học. Thật  bất ngờ, các em rất thích hát và hát rất mạnh dạn, cởi mở hơn, không còn rụt rè nữa, các em cũng tham gia bài học tích cực hơn, trong thời gian gần đây học sinh có nhiều tiến bộ ở môn tiếng anh. Tuy kết quả  chưa  thật cao nhưng những tiến bộ  bước đầu giúp tôi hưng phấn hơn trong công tác. Sau giờ học, một điều  thật thú vị là tôi đã bắt gặp các em hát nghêu ngao những bài hát ngắn mà đã được tôi lồng các từ mới vào. Thật vậy, điều đó đã là một thành công.  

   Vì thế năm học này, tôi quyết định chọn đề tài “ Phương pháp gây hứng thú học Tiếng Anh cho học sinh Tiểu học qua các bài hát ngắn” để nghiên cứu. Đây là những kinh nghiệm nhỏ của tôi, tôi đã thực hiện và đã đạt được kết quả rất tốt. Mong rằng những kinh nghiệm này góp phần bổ sung và làm phong phú hơn phương pháp dạy học của các bạn đồng nghiệp. 

  III. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU 

 Mục đích của đề tài nhằm nghiên cứu về thực trạng dạy ngoại ngữ cho học sinh tiểu học và việc học ngoại ngữ của học sinh tiểu học, hứng thú của các em đối với môn học, phương pháp học ngoại ngữ của các em. 

Qua đó tìm ra điểm mạnh điểm yếu trong phương pháp học của các em, cũng như trong phương pháp dạy của giáo viên , từ đó đề ra những giải pháp để nâng cao chất lượng môn ngoại ngữ ở bậc tiểu học. 

  Xuất phát từ mục đích trên, đề tài cần giải quyết những nhiệm vụ sau: 

Nghiên cứu cơ sở khoa học và cơ sở thực tiễn của việc dạy và học môn Tiếng Anh ở tiểu học  

Thực trạng dạy Tiếng Anh ở tiểu học và nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên.  

Điều chỉnh nội dung bài dạy, đề xuất hướng đổi mới phương pháp dạy và học. Nâng cao chất lượng dạy và học bằng hệ thống các bài hát liên quan đến mỗi nội dung bài học  

Xác định tính hiệu quả và thực thi của việc gây hứng thú học Tiếng Anh cho học sinh Tiểu học qua các bài hát ngắn  

IV. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU  

  Đối tượng mà tôi thực hiện nghiên cứu đề tài này là đối tượng học sinh khối 3 – Trường tiểu học Minh Tân, Thị trấn Yên Lạc, huyện Yên Lạc, tỉnh Vĩnh Phúc. 

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 

   Trong đề tài này, tôi đã sử dụng những phương pháp nghiên cứu sau: 

Phương pháp nghiên cứu lí thuyết.    

Đọc một số sách báo, tài liệu tham khảo, tìm trên mạng Internet các tài liệu liên quan đến việc sử dụng các bài hát Tiếng Anh trong các tiết học. 

Phương pháp quan sát điều tra: 

 Để nghiên cứu đề tài một cách sâu sắc, tôi đã điều tra thực trạng dạy và học Tiếng Anh ở tiểu học, hứng thú của học sinh đối với môn học. Phỏng vấn và dự giờ giáo viên tổ Tiếng Anh, kết hợp với tổ nhóm chuyên môn và ban giám hiệu nhà trường. 

Phương pháp dạy học thực nghiệm: 

 Tôi đã tiến hành dạy các tiết Tiếng Anh có sử dụng các bài hát liên quan đến nội dung bài học. 

Phương pháp tổng kết, đúc rút kinh nghiệm: 

  Sau mỗi tiết dạy sử dụng hình thức dạy học trong đề tài, tôi thường tổng kết, rút kinh nghiệm riêng từng tiết; tiếp tục có sự thay đổi, đổi mới cho phù hợp ở những tiết học sau. Sau mỗi giai đoạn cũng đều so sánh, tổng kết để rút ra kinh nghiệm chung. 

VI. PHẠM VI NGHIÊN CỨU 

Áp dụng ở trong phạm vi trường tiểu học Minh Tân . 

Thời gian nghiên cứu: Bắt đầu từ tháng 8 năm … đến tháng 4 năm … – Tài liệu sách giáo khoa, sách tham khảo, tài liệu các trò chơi, băng đài, tranh, ảnh ( gấu,  mèo… ), đĩa CD, đài, máy chiếu, máy vi tính………… 

PHẦN II 

NỘI DUNG   

I. MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ CƠ SỞ LÍ LUẬN  

Đối với bất kì một môn học nào, việc gây hứng thú cho học sinh, lôi cuốn các em vào bài học là một điều rất quan trọng. Điều đó không chỉ giúp các em hiểu bài nhanh hơn, mà còn giúp các em khắc sâu kiến thức, ghi nhớ bài học tốt hơn. Từ đó, khả năng tư duy, khả năng tập trung của các em mới được phát triển. Như vậy, để có một tiết dạy gây được hứng thú cho học sinh đòi hỏi giáo viên phải có sự chuẩn bị và đầu tư nhiều hơn là tiết dạy bình thường trên lớp, thậm chí phải có quá trình tích lũy kinh nghiệm qua thời gian mới có thể đạt hiệu quả và thuyết phục học sinh, làm cho các em thực sự hứng thú và tập trung vào bài giảng. Đó là yêu cầu, mục tiêu quan trọng của quá trình dạy học, đặc biệt là đối với giáo viên môn Tiếng Anh.  

Học Tiếng Anh qua các bài hát ngắn có nội dung liên quan đến bài học sẽ giúp học sinh nhớ lại phần kiến thức luyện tập đọc – nói của các bài học đã được học. các em sẽ tiếp thu kiến thức một các chủ động, nhẹ nhàng và sẽ nhớ rất lâu. 

Các bài hát được sử dụng trong tiết dạy sẽ củng cố lại cả hai mặt ý nghĩa cũng như hình thức của từ. Nắm chắc các đặc điểm từng mẫu câu. Điều đó sẽ giúp các em đạt kết quả học tập tốt ở từng học kỳ, từng năm học.  

Ngoài ra, các bài hát  nhỏ này còn được sử dụng để giải trí nhằm tạo sự vui tươi, hưng phấn học tập cho các em hay để dạy minh họa cho những tiết học về từ vựng, trọng âm, tiết tấu, và một số điểm ngữ pháp tiếng Anh, giúp các em dễ thuộc bài hơn. Qua đó, bồi dưỡng tâm hồn trong sáng, yêu thích cái đẹp của văn hoá ngôn ngữ nước ngoài nói chung  và cái hay của môn học Tiếng Anh nói riêng, giúp các em hình thành và phát triển nhân cách lẫn các kĩ năng toàn diện hơn. 

Giáo viên phải luôn có sự học tập và trau dồi nhiều về chuyên môn, cùng với lòng quyết tâm cao mới có thể đạt được yêu cầu của công việc. Bởi vì dạy một tiết tiếng Anh  có nhiều điểm khác biệt so với dạy một tiết học bình thường. Vì vậy, với chuyên đề này tôi đưa ra những suy nghĩ của mình với mong muốn  góp phần trao đổi kinh nghiệm, chia sẻ học tập lẫn nhau để cùng tiến bộ. Đó cũng là nội dung, mục đích hướng tới của sáng kiến kinh nghiệm.  

THỰC TRẠNG VÀ NGUYÊN NHÂN

Thực trạng: 

Chúng ta có thể thấy rằng, phương pháp học truyền thống mà giáo viên áp dụng trên lớp, trong mỗi tiết học thường chỉ là đọc-chép. Giáo viên là người truyền thụ kiến thức, còn học sinh là người ghi chép, tiếp thu kiến thức nhưng một cách thụ động. Đối với bộ môn tiếng Anh, phương pháp học đã có nhiều cải tiến, học theo phương pháp mới – Lấy người học là trung tâm. Tuy nhiên cách thức tiến hành , áp dụng của giáo viên vẫn chỉ mang tính chất dập khuôn và hình thức. Học sinh vẫn chưa thực sự được tiếp thu kiến thức một cách chủ động. 

Là giáo viên tiếng Anh đứng lớp qua nhiều năm kinh nghiệm và nghiên cứu giảng dạy, tôi dành nhiều thời gian và tâm huyết để nghiên cứu về chuyên môn cũng như tính hiệu quả của giờ lên lớp, đặc biệt là đối với một giờ dạy Tiếng Anh. Bản thân tôi chịu khó tìm tòi, nghiên cứu, tham khảo nhiều tài liệu, về phương pháp giảng dạy môn Tiếng Anh, Các hình thức dạy học cho phù hợp với từng tiết dạy, từng nội dung bài học…Sau đó, tôi ghi chép và tích lũy thường xuyên. Trong và ngoài giờ dạy, tôi thường xuyên trao đổi với đồng nghiệp để học hỏi và đúc rút kinh nghiệm cần thiết để áp dụng trong quá trình dạy học. Tuy nhiên, chính bản thân tôi cũng đã từng đi theo lối mòn trong phương pháp giảng dạy như đã được đề cập ở trên 

Về phía học sinh, phần đa các em đều yêu thích môn học, siêng năng và ham học, tự giác học bài và làm bài tập ở lớp cũng như ở nhà. Luôn hăng hái tham gia xây dựng bài. Khi được dạy một bài hát mới, các em đều hứng thú và say sưa với bài hát. Điều đó rất hữu ích trong việc giúp các em ghi nhớ bài học. 

Những năm gần đây các kì thi tiếng Anh chủ yếu được tổ chức qua mạng Internet, cứ mỗi tuần mở ra một vòng thi giúp học sinh dễ dàng vào thi và thực sự gây hứng thú cuốn hút được các em.