SKKN Rèn kỹ năng đọc đúng cho học sinh lớp 2

1. MỞ ĐẦU
1.1. Lý do chọn đề tài
Như ta đã biết, nếu không biết đọc thì con người sẽ không thể tiếp thu nền văn minh của loài người, không thể sống một cuộc sống bình thường, có hạnh phúc Vớiđúng nghĩa của từ trong xã hội hiện đại. Biết đọc con người đã nhận khả năng tiếp nhận lên nhiều lần. Từ đây có thể tìm hiểu đánh giá cuộc sống, nhận thức các mối quan hệ tự nhiên, xã hội, tư duy. Biết đọc con người có khả năng chế ngự một phương tiện văn hoá cơ bản, giúp họ giao tiếp được Với thế giới bên trong của người khác. Thông hiểu tư tưởng, tình cảm của người khác. Đặc biệt, khi đọc các tác phẩm văn chương con người không chỉ được thức tỉnh về nhận thức mà còn rung động về tình cảm, nảy nở những ước mơ tươi đẹp. Khơi dậy được năng lực hoạt động, sức mạnh sáng tạo cũng như được bồi dưỡng tâm hồn. Không biết đọc con người sẽ không có điều kiện hưởng thụ sự giáo dục mà xã hội dành cho họ, không thể hình thành một nhân cách toàn diện. Đặc biệt trong thời đại bùng nổ thông tin hiện nay thì biết đọc lại càng quan trọng vỡ nó sẽ giúp cho học sinh sử dụng các nguồn thông tin một cách nhanh chúng, kịp thời.
Biết đọc và đọc đúng có ý nghĩa to lớn như vậy nên môn Tiếng Việt  trong nhà trường tiểu học có một vị trí hết sức quan trọng. Bởi vì môn Tiếng Việt giúp học sinh nắm được những đơn vị tri thức cơ bản của khoa học Việt ngữ. Là cơ sở và hình thành các kĩ năng nghe, đọc, nói, viết đạt đến trình độ đúng, tạo điều kiện để cho học sinh tiếp nhận những tri thức khoa học mới. Nếu gọi bậc Tiểu học là bậc học nền móng thì môn Tiếng Việt là  môn học đầu tiên để xây dựng nền móng vững chắc đó và trong môn Tiếng Việt  thì phân môn Tập đọc lại càng quan trọng vì phân môn này giúp các em học đọc, học viết, giúp các em có kĩ  năng giao tiếp tốt.
Tập đọc là một phân môn mang tính tổng hợp. Ngoài chức năng dạy đọc phân môn này còn trau dồi cho học sinh những kiến thức Tiếng Việt, kiến thức văn học, kiến thức đời sống và giáo dục tình cảm, tình yêu quê hương đất nước cho các em. Hơn thế nữa tập đọc còn rèn cho các em có được kĩ năng đọc đây là một trong bốn kĩ năng quan trọng mà bậc Tiểu học cần rèn luyện.
Mục tiêu của việc dạy và học Tập đọc ở Tiểu học là hình thành và phát triển kĩ năng đọc đúng, đọc hiểu cho học sinh. Vì những lẽ trên dạy đọc có một ý nghĩa to lớn ở tiểu học. Đọc trở thành một đòi hỏi cơ bản đầu tiên đối Với mỗi học sinh đi học. Đầu tiên là phải “đọc đúng” để giúp các em chiếm lĩnh được ngôn ngữ. “Đọc đúng” là công cụ giúp ta học cả đời. Bên cạnh đó nếu “đọc đúng” sẽ giúp các em học tốt các môn học khác.
“Đọc đúng” cũng sẽ tác động tích cực tới trình độ ngôn ngữ cũng như tư duy của người đọc vì vậy việc dạy đọc đúng giúp học sinh hiểu biết hơn, bồi dưỡng ở các em lòng yêu cái thiện và cái đẹp, dạy cho các em cách nghĩ logic cũng như biết tư duy có hình ảnh về sự việc. Vì thế đọc gồm cả giáo dưỡng, giáo dục và phát triển.
Còn đối với học sinh lớp 2 yêu cầu đọc trong phân môn tập đọc là phải đọc đúng và rõ ràng toàn bài, biết nghỉ hơi sau các dấu câu, giữa các dòng, các cụm từ đọc trôi chảy một đoạn văn, đoạn đối thoại hoặc một bài văn ngắn. Bước đầu biết đọc thầm, biết dùng mục lục sách giáo khoa khi đọc và hiểu được ý chính  của đoạn văn vừa đọc.
Theo thực hiện chuẩn kiến thức kĩ năng tốc độ đọc cần đạt ở mỗi học kì  có khác nhau:
Giữa học kì I: khoảng 35 tiếng/phút.
Cuối học kì I: khoảng 40 tiếng/phút.
Giữa học kì II: khoảng 45 tiếng/phút.
Cuối học kì II: khoảng 50 tiếng/phút.
Trong thực tế ở trường tôi, chất lượng đọc của học sinh vẫn chưa cao, nhiều em đọc chưa lưu loát, còn đọc sai từ, tiếng, ngắt nghỉ hơi chưa đúng, còn sai khi phát âm: hỏi thành ngã, ngã thành hỏi, đọc tr thành ch, s thành x….. Đây là một trong những nguyên nhân dẫn đến chất lượng của phân môn Tập đọc chưa được nâng lên và cũng chưa đáp ứng được với yêu cầu đổi mới giáo dục của nhà trường trong giai đoạn hiện nay.
Xuất phát từ những lí do trên tôi chọn đề tài “Rèn kỹ năng đọc đúng cho học sinh lớp 2 ”.
1.2. Mục đích nghiên cứu
1. Sử dụng một số biện pháp để khắc phục một số sai sót mắc lỗi tiếng địa phương của học sinh trong môn tập đọc.
2. Bổ sung thêm một số phương hướng dạy học tập đọc, nhằm nâng cao chất lượng rèn đọc đúng cho học sinh.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
1. Học sinh lớp 2A
2. Chương trình sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 2; Tạp chí giáo dục và các tài liệu thay sách.
3. Các biện pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy học tập đọc ở lớp 2.
1.4. Phương pháp nghiên cứu
Để tìm hiểu nội dung này tôi đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau:
– Phương pháp  nghiên cứu xây dựng cơ sở lý thuyết : Tôi đọc các tài liệu:
+ Các vấn đề đổi mới phương pháp dạy và học.
+ Phương pháp dạy tập đọc, các tạp chí giáo dục – thời đại, chuyên đề giáo dục Tiểu học.
+ Phương pháp dạy học Tiếng Việt và các tài liệu khác liên quan đến đổi mới giáo dục.
– Phương pháp khảo sát thực tế, thu thập thông tin
Qua quá trình dạy và dự giờ giáo viên, kiểm tra việc đọc của học sinh và khảo sát chất lượng học sinh lớp 2, tôi đã nắm bắt và thu thập các thông tin liên quan đến tình hình dạy và học tập đọc lớp 2, tìm hiểu nguyên nhân.
– Phương pháp thống kê, xử lí số liệu.
Tổng hợp kết quả khảo sát thực tế, phân tích tình hình, phân loại đối tượng học sinh, … để tìm ra biện pháp.

2. NỘI DUNG
2.1 Cơ sở lý luận của việc dạy tập đọc
Tiếng Việt là tiếng nói phổ thông, tiếng nói dùng trong giao tiếp chính thức của cộng đồng các dân tộc sống trên đất nước Việt Nam. Bởi thế, dạy Tiếng Việt có vai trò cực kì quan trọng trong đời sống cộng đồng và đời sống của mỗi con người. Những thay đổi quan trọng trong đời sống kinh tế xã hội, văn hóa giáo dục, thành tựu của các ngành khoa học nói chung đó dẫn tới những yêu cầu mới  trong việc dạy học Tiếng việt ở nhà trường. Đặc biệt trong khi dạy phân môn Tập đọc cần chú trọng nhiệm vụ hình thành và phát triển 4 kĩ năng sử dụng tiếng Việt: nghe, nói, đọc, viết. Tập đọc từ lớp 2 trở đi đã thể hiện đầy đủ và rõ nét những nhiệm vụ cơ bản của phân môn tập đọc. Đây là phân môn mang tính chất thực hành là chủ yếu. Nhiệm vụ quan trọng nhất của nó là hình thành năng lực đọc cho học sinh. Năng lực đọc được tạo lên từ bốn kĩ năng (cũng là bốn yêu cầu về chất lượng đọc) đó là đọc đúng, đọc nhanh (lưu loát, trôi trảy) đọc hiểu, đọc diễn cảm. Trong bốn kĩ năng trên khó có thể nói kĩ năng nào làm cơ sở cho kĩ năng nào, nhờ đọc đúng mà hiểu đúng hay nhờ hiểu đúng mà đọc đúng. Vì vậy trong dạy đọc không thể xem nhẹ kỹ năng nào. Bên cạnh đó tập đọc còn có nhiệm vụ quan trọng khác là giáo dục cho các em lòng ham học, giúp cho kiến thức về ngôn ngữ, về đời sống, về văn học của các em phong phú hơn, khả năng tư duy lôgic và khả năng giao tiếp được phát triển. Tập đọc còn góp phần giáo dục tư tưởng, tình cảm, thị hiếu thẩm mỹ cho các em.
2.2/ Thực trạng của việc dạy tập đọc lớp 2
Từ thực tế đứng lớp giảng dạy tôi thấy học sinh lớp 2A (do tôi trực tiếp giảng dạy) và khi dự giờ GV dạy khối 2, khi học sinh đọc mức độ đọc chưa cao. Đa số các em trong lớp là ở vùng nông thôn nên khi đọc bài các em còn mắc phải một số  lỗi  cụ thể là:
– Chưa phân biệt được đúng tiếng có phụ âm đầu: s/x, ch/tr, r/d/gi, i/iê.( lỗi phương ngữ)
Ví dụ: Trong bài “Bím tóc đuôi sam” học sinh thường đọc sai các tiếng:
sam – xam, reo – gieo, trường – chường
– Phát âm chưa đúng tiếng có thanh hỏi hoặc thanh ngã.
Ví dụ :  Trong bài “Trên chiếc bè” học sinh thường đọc sai các tiếng:
rủ – rũ, Dế Trũi – Dế Trủi, bãi – bải, đã – đả
– Học sinh còn chưa biết cách ngắt,  nghỉ ở một số câu dài.
Ví dụ: Bài “Có công mài sắt, có ngày nên kim” câu Mỗi khi cầm quyển sách cậu chỉ đọc vài dòng đã ngáp  ngắn ngáp dài rồi bỏ dở. Học sinh thường đọc ngắt, nghỉ như sau:
Mỗi khi cầm /quyển sách cậu chỉ đọc /vài dòng đã ngáp / ngắn ngáp dài rồi bỏ dở.//
Hay bài: “Câu chuyện bó đũa” các em ngắt, nghỉ câu dài như sau:
Người cha bèn cởi bó đũa ra,/ rồi thong thả bẻ / gãy từng chiếc một / cách dễ dàng.//
–  Học sinh còn đọc sai giọng đọc (chưa phân biệt được giọng đọc của từng nhân vật Vớingười dẫn chuyện)
Ví dụ: Bài “Bác sĩ Sói” học sinh thường đọc sai giọng đọc của Sói: Bên xóm mời ta sang khám bệnh. Ta đi ngang qua đây, nếu cậu có bệnh ta chữa giúp cho. Trong đoạn này giọng của Sói phải đọc giả giọng hiền lành nhưng các em lại đọc Với giọng hung dữ.
–  Nhiều học sinh cũng chưa nắm được nội dung bài.
– Trong tiết dạy Tập đọc học sinh còn đánh vần, đọc chưa trôi chảy nên trong một tiết học còn phải kéo dài thời gian làm ảnh hưởng rất nhiều đến các môn học khác.