SKKN Tạo hứng thú cho học sinh trong tiết dạy Ngữ văn lớp 9

MỤC LỤC

1. PHẦN MỞ ĐẦU
2. Lí do chọn đề tài:

          Việc đổi mới phương pháp giảng dạy Ngữ văn hiện nay đã và đang thực sự là yếu tố quyết định hiệu quả giờ dạy. Phương pháp dạy học đổi mới chú trọng đến việc phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của học sinh làm cho học sinh ham thích môn học. 

Từ nhiều năm nay, phương pháp dạy văn đổi mới đã chú trọng phát triển hứng thú học văn của học sinh. Một trong những mục đích của giờ văn là làm sao gây được rung động thẩm mĩ, giáo dục nhân cách cho học sinh. Từ thực tế giảng dạy bộ môn Ngữ văn ở trung học cơ sở(THCS) nhiều năm, tôi nhận thấy muốn giờ dạy đạt hiệu quả cao, ngoài việc truyền đạt kiến thức, tôi nghĩ rằng mình cần phải biết gây hứng thú học tập cho học sinh để tiết học thực sự nhẹ nhàng, sinh động; học sinh tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên, không gượng ép. Từ đó mới phát huy thực sự tính chủ động, tích cực, sáng tạo của học sinh.

Trong phạm vi của sáng kiến kinh nghiệm, tôi xin đề cập đến một số biện pháp nhằm khơi gợi hứng thú học tập của học sinh trong tiết học Ngữ văn lớp 9 ở THCS Nga Thắng.

2. Mục đích nghiên cứu:

         Đề tài nghiên cứu “Tạo hứng thú cho học sinh trong tiết dạy ngữ văn lớp 9” với mục đích cơ bản sau đây: Trình bày một số biện pháp tạo hứng thú học tập cho học sinh trong giờ dạy Ngữ văn 9. Qua đó giúp các em nắm vững kiến thức, yêu thích môn học, nhằm nâng cao chất lượng dạy và học. Đồng thời, đề tài  liệu này có thể giúp cho giáo viên dạy Ngữ văn áp dụng cho các lớp, các bài cụ thể.

3. Đối tượng nghiên cứu:

         Đề tài nghiên cứu hướng tới đối tượng là Tạo hứng thú học tập môn Ngữ văn của học sinh lớp 9 trường THCS Nga Thắng.

4. Phương pháp nghiên cứu:

* Phương pháp nghiên cứu tài liệu: 

          Tôi đã nghiên cứu các tài liêu có liên quan đến phương pháp dạy học nói chung, phương pháp dạy Ngữ văn ở THCS nói riêng và đặc biệt nghiên cứu SGK, SGV, STK, STK Ngữ văn THCS. Ngoài ra, tôi nghiên cứu tài liệu bồi dưỡng GV dạy thay sách THCS, các sáng kiến kinh nghiệm của đồng nghiệp.

* Phương pháp điều tra sư phạm: 

          Tôi đã trao đổi với đồng nghiệp về các phương pháp dạy học Ngữ văn qua các chuyên đề cấp trường, cấp cụm trường, cấp huyện. Tôi cũng dự giờ thăm lớp của các giáo viên cùng trường và đặc biệt là tôi đã điều tra hứng thú học tập của học sinh thông qua phiếu điều tra, thông qua bài kiểm tra.

* Phương pháp thực nghiệm: 

          Tôi đã tiến hành dạy thực nghiệm ở nhiều lớp khác nhau với cùng một bài bằng nhiều phương pháp khác nhau để so sánh, đối chiếu, rồi rút ra kết luận.

1. PHẦN NỘI DUNG
2. Cơ sở lí luận của vấn đề nghiên cứu:

           Nghị quyết hội nghị lần II- BCH TW Đảng khóa VIII nêu rõ: “Đổi mới phương pháp giáo dục đào tạo, khắc phục lối truyền thụ một chiều, rèn luyện thành  nếp tư duy sáng tạo của người học”; “phương pháp giáo dục phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo của người học, bồi dưỡng lòng say mê học tập và ý chí vươn lên”.

Chúng ta biết rằng môn văn là môn cơ bản góp phần hình thành nhân cách học sinh. Chính vì vậy, để thực hiện một giờ học có hiệu quả thì người giáo viên cần phải sử dụng nhiều phương pháp như: phân tích, diễn giảng, vấn đáp, nêu vấn đề, gợi ý …và đặc biệt để tạo một giờ học phong phú, sinh động thì việc sử dụng hình thức thảo luận nhóm sẽ giúp học sinh trao đổi ý với nhau, bổ sung cho nhau các kiến thức còn thiếu, học sinh sẽ sôi nổi hơn trong học tập. Còn việc lồng ghép một số trò chơi trong quá trình giảng dạy sẽ giúp học sinh cảm thấy hứng thú, tích cực, sôi nổi hơn, đỡ nhàm chán trong một tiết học văn.

Với riêng tôi, tôi cũng đã tự rút ra cho mình một vài kinh nghiệm nhỏ, hy vọng trao đổi cùng đồng nghiệp, mong góp một phần nhỏ kinh nghiệm của mình vào công tác dạy học môn Ngữ văn của trường, huyện nhà. Đó chính là “Tạo hứng thú học tập cho học sinh trong tiết dạy Ngữ văn lớp 9” .

2. Thực trạng của vấn đề:

 Chúng ta thấy rằng việc đổi mới phương pháp dạy học đã đem lại nhiều kết quả khả quan, song bên cạnh những thuận lợi thì chúng ta còn gặp vô vàn những khó khăn. Những khó khăn đó một mặt ở học sinh nhưng cũng một phần ở chính những người giáo viên chúng ta. Môn Ngữ văn trong nhà trường có vị trí quan trọng bởi nó giáo dục phẩm chất đạo đức, cung cấp kiến thức tự nhiên và xã hội cho các em nên việc dạy học văn vừa thuận lợi cũng vừa khó khăn:

–  Về phía giáo viên:

Hầu hết giáo viên đã ý thức sâu sắc phải đổi mới phương pháp dạy học. Các thầy cô đã được tập huấn thay sách, tập huấn về đổi mới phương pháp dạy học. Trong giảng dạy, các thầy cô đã phát huy được tính tích cực, chủ động trong việc dạy học. Học sinh(HS) được bày tỏ ý kiến tình cảm, cách hiểu của mình về bộ môn, được thực hành giao tiếp nhiều hơn. 

Tuy nhiên có một số giáo viên vẫn còn làm việc quá nhiều, trong một tiết dạy đưa ra khá nhiều thông tin. Điều này dễ đưa các em vào thế bị động ghi nhớ, không tạo điều kiện cho các em độc lập suy nghĩ, sáng tạo. Từ đó dẫn đến sau này đứng trước nhiều vấn đề mới các em bỡ ngỡ, bị động, lúng túng và không có đủ khả năng, bản lĩnh để giải quyết những vấn đề phức tạp trong cuộc sống. Một số tiết dạy vẫn còn rập khuôn quá máy móc các bước lên lớp. Nó biến giờ học thiếu sự phóng khoáng, trở nên nhạt nhẽo, làm tê liệt sự hào hứng của học sinh. Rồi giáo viên chỉ dùng một phương pháp dạy chủ yếu là thuyết trình, không có sự linh hoạt trong việc kết hợp các phương pháp. 

–  Về  phía học sinh: